نقشه واشنگتن برای آینده چیست؟

دونالد ترامپ در سفر به ژاپن از گفته‌های چند روز قبل خود درباره براندازی نظام ایران عقب نشینی و عنوان کرد که از میانجیگیری توکیو بین تهران و واشنگتن حمایت می‌کند. ترامپ مدعی شد که صرفاً بدنبال این است ایران به سلاح هسته‌ای دست پیدا نکند.

به گزارش صدای ایران از الف، علیرغم ادعای دونالد ترامپ، ایران بارها عنوان کرده که به دنبال ساخت سلاح هسته‌ای نیست، بخصوص این که رهبر انقلاب در نخستین کنفرانس بین‌المللی خلع سلاح هسته‌ای در سال 1389، فتوای حرام بودن سلاح‌های کشتار جمعی را اعلام کرده بودند، اما اگر صرفاً آمریکا پیگیر تحقق این موضوع ادعایی خود است توافق برجام بهترین راه حل برای سران کاخ سفید بود؛ اما ترامپ برای جنگ روانی و تحریک افکار عمومی جهان علیه ایران در راستای رسیدن به توافق جدید چنین ادعاهایی را مطرح می‌کند؛ قبلاً جان بولتون و مایک پمپئو از ۱۲ شرط برای مذاکره با ایران سخن گفته بودند.

با سخنان جدید ترامپ، احتمالاً شینزو آبه بزودی به ایران سفر کند. گفته می‌شود نخست وزیر ژاپن اواخر خرداد ماه به ایران می‌آید؛ البته پیش از این نیز از کشورهای دیگری مانند عراق، عمان، قطر، آلمان، سوئیس و ... نیز به عنوان واسطه آمریکا با ایران مطرح شده بود که پیام‌هایی از سوی آمریکایی‌ها برای ایران منتقل کرده بودند.

اما این واسطه‌ها عملاً موجب نشده‌اند حداقل سیاست اعلامی دولت آمریکا در قبال ایران تغییر پیدا کند.

در طول ماه‌های گذشته جنگ روانی دولت آمریکا علیه ایران به شدت افزایش پیدا کرده است. شرایط و اوضاع به گونه‌ای شده بود که علاوه بر رسانه‌های خارجی، برخی در داخل کشور نیز از قریب الوقوع بودن جنگ بین آمریکا و ایران سخن می‌گفتند؛ اما ایستادگی ایران در مقابل تهدیدات موجب عقب نشینی واشنگتن شده و رسما اعلام کردند تمایلی به جنگ با ایران ندارند.

در کل به نظر می رسد بعد از خروج ترامپ از برجام، دولت آمریکا راهبرد سه گانه ای را علیه ایران در پیش گرفته است؛ اولین مولفه بازگشت تحریم‌ها و تشدید جنگ اقتصادی علیه ایران است. دوم؛ جنگ تبلیغاتی در راستای تلقین احتمال قریب الوقوع بودن جنگ است و آخرین مولفه نیز توسط کشورهای مختلف به ایران پیام داده می‌شود که خواهان جنگ نیستند بلکه در پی مذاکره و حصول به یک توافق جدید هستند. بنا به شرایط در مقاطع زمانی مختلف دولت آمریکا بر یکی از وجوه راهبرد خود تاکید داشته اما هدف تحمیل محدودیت ‌ای جدید در زمینه های موشکی، هسته ای و منطقه‌ای برای محدود و یا از بین بردن قدرت ایران است.

منطقی آن است اگر آمریکا خواهان مذاکره است حداقل از سیاست خصمانه و جنگ طلبانه خود دست بردارد و به برجام بازگردد. نکته جالب این است در حال حاضر همین کشور ژاپن که قرار است به عنوان میانجی به ایران بیاید سال گذشته مشمول معافیت تحریم‌های آمریکا برای مدیریت بازار نفت شده بود، اما از ماه قبل به واردات نفت از ایران پایان داده است.

نکته دیگر شرایط اروپایی‌ها در راستای تامین منافع ایران بعد از خروج آمریکا از برجام است که گرفتار برگزیت و قدرت گرفتن راست‌های افراطی شده‌اند و عملاً توان محدودی که برای قدرت مانور داشتند بسیار کاهش یافته و می‌توان گفت دیگر نمی‌توان حتی صحبتی از اینستکس و کانال مالی اروپا سخن‌گفت.

در شرایط کنونی احتمالاً ترامپ بدنبال این است با آغاز مذاکره ‌ای جدید برگ برنده‌ای در مقابله با دموکرات‌ها رو کند؛ چرا که مذاکره آمریکا با کره شمالی به بن بست رسیده و بعید است اتفاق ویژه‌ای در این باره رخ دهد؛ اما با توجه به خروج ترامپ از برجام، وجود جان بولتون و مایک پمپئو و در واقع حضور نومحافظه کاران و عدم یکدست بودن کاخ سفید، عدم مقبولیت شخص رئیس جمهور در ساختار رسمی، شرطی شدن اقتصاد کشور و ... ورود به مذاکره با امریکا منطقی و معقول نیست؛ البته ورود به دعواهای جناحی، تفکیک بین احزاب آمریکا و مذاکره با سناتور دموکرات نیز رویکردی غلط و مغایر منافع ملی است.