صادرات ایران به اروپا 92 درصد کاهش یافت

وضعیت تجارت اتحادیه اروپا در فصل نخست ۲۰۱۹ اعلام شد. آمارها نشان می‌دهد کسری تجاری این اتحادیه نسبت به فصل نخست ۲۰۱۸ تشدید شده است. اما به دلیل کاهش شدید واردات این اتحادیه از ایران در مدت مذکور، تراز تجاری اتحادیه اروپا با ایران مثبت ارزیابی شده است.

به گزارش صدای ایران از دنیای اقتصاد، البته در کنار کاهش واردات اتحادیه اروپا از ایران، صادرات این اتحادیه به کشورمان نیز با کاهش چشمگیری روبه‌رو بوده که نشان می‌دهد تجارت ایران با اتحادیه اروپا، دچار انقباض شده است. بر اساس گزارش منتشر شده از سوی معاونت بررسی‌های اقتصادی اتاق بازرگانی تهران، تراز تجاری اتحادیه اروپا با عمده کشورهای طرف تجاری خود در خارج از اتحادیه به استثنای نروژ و کانادا تضعیف شده و در میان مبادی وارداتی و مقاصد صادراتی، تراز تجاری اتحادیه اروپا تنها با کشورهای آمریکا و سوئیس مثبت بوده است. بیشترین صادرات اتحادیه اروپا در فصل اول ۲۰۱۹ به آمریکا و سپس چین و سوئیس بوده؛ اما بیشترین واردات این اتحادیه، از چین صورت گرفته است.

رشد صادرات؛ رشد واردات

مطابق آمار منتشر شده از اتحادیه اروپا، تولید ناخالص داخلی ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا در فصل نخست سال ۲۰۱۹ با رشد ۵/ ۰ درصدی نسبت به فصل مشابه سال ۲۰۱۸ همراه بوده است. همچنین تعداد شاغلان اتحادیه اروپا نیز در سه ماه نخست سال ۲۰۱۹ نسبت به سه ماه نخست ۲۰۱۸ حدود ۱/ ۱ درصد افزایش داشته است. بر اساس این گزارش، صادرات کالایی اتحادیه اروپا به سایر کشورهای خارج از این اتحادیه، در فصل اول سال ۲۰۱۹ معادل ۶/ ۴۸۳ میلیارد یورو بوده که نسبت فصل اول سال ۲۰۱۸ حدود ۱/ ۳ درصد رشد داشته است. از سویی واردات اتحادیه اروپا از سایر نقاط جهان (به جز ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا) ۶/ ۵۰۷ میلیارد یورو بوده که با رشد ۱/ ۶ درصدی نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸ مواجه شده است. بنابراین، تراز تجاری اتحادیه اروپا در مدت مذکور معادل منفی ۲۴ میلیارد یورو بوده که کسری آن نسبت به فصل اول سال ۲۰۱۸ تشدید شده است. همچنین در فصل اول ۲۰۱۹ تجارت اتحادیه اروپا با اعضای خود با رشد ۹/ ۳ درصدی نسبت به فصل اول ۲۰۱۸ به ۳/ ۹۱۴ میلیارد یورو رسیده است.

تجارت اتحادیه به تفکیک کالا

بر اساس آنچه در این گزارش آمده است، در میان گروه‌های اصلی کالایی در سه ماه اول ۲۰۱۹، تنها در گروه مواد غذایی و آشامیدنی که جزو کالاهای اولیه محسوب می‌شوند، اتحادیه اروپا دارای مازاد تجاری معادل ۹/ ۱ میلیارد یورو بوده و تراز تجاری آن نسبت به مدت مشابه سال قبل بهبود یافته است. این موضوع نشان‌دهنده آن است که در فصل نخست سال ۲۰۱۹ صادرات مواد غذایی اتحادیه اروپا به سایر کشورها افزایش بیشتری داشته است. از سوی دیگر بیشترین کسری تراز تجاری در گروه‌های کالایی در سه ماه اول ۲۰۱۹ متعلق به بخش انرژی با رقم ۷/ ۷۱ میلیارد یورو بوده که نسبت به مدت مشابه ۲۰۱۸، کسری آن تشدید شده است. به عبارتی، اتحادیه اروپا که غالباً واردکننده انرژی است در فصل نخست سال ۲۰۱۹ نسبت به فصل نخست سال ۲۰۱۸ واردات خود را افزایش و صادرات را کاهش داده است. بیشترین مازاد تراز تجاری میان کشورهای عضور اتحادیه اروپا و کشورهای خارج از منطقه در فصل نخست ۲۰۱۹ نیز متعلق به مواد شیمیایی و سپس ماشین آلات است. هرچند در این دو گروه کالا، تراز تجاری نسبت به فصل نخست ۲۰۱۸، تضعیف شده است.

تراز تجاری اتحادیه با کشورهای طرف تجاری

گزارش پیش رو نشان می‌دهد در فصل نخست سال ۲۰۱۹ نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸، تراز تجاری اتحادیه اروپا با عمده کشورهای طرف تجاری خود در خارج از اتحادیه اروپا به جز نروژ و کانادا تضعیف شده است. بر این اساس، در میان عمده مبادی وارداتی و مقاصد صادراتی، تراز تجاری اتحادیه اروپا، تنها در کشورهای آمریکا و سوئیس مثبت بوده است. در میان کشورهای خارج از اتحادیه اروپا، بیشترین صادرات این اتحادیه در سه ماه نخست ۲۰۱۹ به آمریکا و سپس چین و سوئیس بوده اما بیشترین واردات آن از چین صورت گرفته است؛ تا جایی که بالابودن میزان واردات اتحادیه اروپا از چین منجر شده تا بیشترین کسری تجاری اتحادیه اروپا در میان طرف‌های عمده تجاری آن (در میان کشورهای خارج از اتحادیه اروپا) متعلق به تجارت با چین باشد. علاوه بر این، بررسی میزان تجارت کشورهای عضو اتحادیه اروپا با کشورهای خارج و داخل اتحادیه اروپا حاکی از این است که در میان ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا، آلمان در فصل نخست ۲۰۱۹ بیشترین تجارت را با کشورهای خارج از اتحادیه اروپا داشته است. به‌طوری که در مدت مذکور نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸، ۱۳۵ میلیارد یورو صادرات و ۹/ ۹۳ میلیارد یورو واردات داشته است. آلمان همچنین بیشترین تجارت را با اعضای اتحادیه اروپا دارد؛ به‌طوری که در فصل نخست ۲۰۱۹، حدود ۲۰۲ میلیارد یورو کالا به اعضای اتحادیه اروپا صادر کرده و ۴/ ۱۸۶ میلیارد یورو کالا از آنها وارد کرده است.

تجارت اتحادیه با ایران

آمارهای منتشر شده نشان می‌دهد تراز تجاری اتحادیه اروپا با ایران در سه ماه نخست ۲۰۱۹ مثبت شده است. این در حالی است که در مدت مشابه سال ۲۰۱۸، تراز این اتحادیه با ایران منفی ۵۰۰ میلیون یورو بود که دلیل آن نیز به واردات ۹/ ۲ میلیارد یورویی اتحادیه اروپا از ایران و صادرات ۴/ ۲ میلیارد یورویی اتحادیه مذکور به ایران برمی‌گشت. اما در فصل نخست سال ۲۰۱۹ با کاهش شدید واردات اتحادیه اروپا از ایران تراز تجاری آن با ایران مثبت شده و مازاد تجاری اتحادیه اروپا با ایران در مدت مذکور به ۸/ ۰ میلیارد یورو رسیده است. صادرات اتحادیه اروپا به ایران در این مدت به میزان ۵۶ درصد نسبت به مدت مشابه سال ۲۰۱۸ کاهش یافته و واردات این اتحادیه از ایران با کاهش ۵/ ۹۲ درصدی نسبت به مدت مشابه ۲۰۱۸ روبه‌رو بوده است.

واردات اکثر کشورهای عضو اتحادیه اروپا از ایران در سه ماه نخست ۲۰۱۹ نسبت به مدت مشابه ۲۰۱۸ کاهش چشمگیر داشته است. کشورهای ایتالیا، اسپانیا، فرانسه و یونان که در فصل اول ۲۰۱۸ بیشترین واردات را از ایران داشته‌اند در فصل نخست ۲۰۱۹، هر کدام بالغ بر ۹۵ درصد واردات خود را کاهش داده‌اند. در مدت مذکور بیش از ۴۲ درصد از واردات آلمان نیز از ایران کاهش یافته است. صادرات بیشتر کشورهای اتحادیه اروپا به ایران نیز در مدت مذکور کاهش چشمگیری داشته است. کشورهای آلمان، ایتالیا و فرانسه که بزرگ‌ترین صادرکنندگان کالا به ایران در فصل اول سال ۲۰۱۸ بوده‌اند، در مدت مشابه سال ۲۰۱۹ میزان صادرات خود به ایران را بالغ بر ۵۰ درصد کاهش داده‌اند.

بررسی روند تجارت گروه‌های کالایی میان اتحادیه اروپا و ایران در سه ماه نخست ۲۰۱۹ و مقایسه آن با سه ماه نخست ۲۰۱۸ نشان می‌دهد در گروه محصولات غذایی مجموع واردات اتحادیه اروپا از ایران طی سه ماه نخست ۲۰۱۹ در مقایسه با سه ماه نخست ۲۰۱۸ حدود ۵۳ درصد کاهش داشته است که عامل اصلی آن، کاهش واردات آلمان و اسپانیا به‌عنوان بزرگ‌ترین واردکنندگان مواد غذایی از ایران است. واردات این کشورها از ایران به ترتیب با افت ۶۴ درصد و افت ۳۶ درصدی روبه‌رو بوده است. در مقابل، صادرات اتحادیه اروپا به ایران در گروه مواد و محصولات غذایی حدود ۶۱ درصد افزایش یافته که افزایش صادرات دو کشور آلمان و فرانسه بیشترین اثر را در افزایش ۶۱ درصدی صادرات داشته است.

کشور آلمان بزرگ‌ترین واردکننده مواد خام به جز سوخت از ایران بوده و میزان واردات این کشور در فصل نخست سال ۲۰۱۹ با کاهش ۲۷ درصدی نسبت به فصل نخست سال ۲۰۱۸ مواجه شده است. صادرات مواد خام به جز سوخت توسط اتحادیه اروپا به ایران نیز در مدت مذکور ۳۳ درصد کاهش داشته که آلمان به‌عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده آن به ایران در میان سایر اعضای اتحادیه اروپا در این بخش ۱۷ درصد کاهش صادرات را تجربه کرده است. در گروه سوخت‌های معدنی، واردات اتحادیه اروپا از ایران در فصل اول ۲۰۱۹ نسبت به مدت مشابه ۲۰۱۸ کاهش ۱۰۰ درصدی را شاهد هستیم. در صادرات این گروه توسط اتحادیه اروپا به ایران نیز کاهش ۴۹ درصدی در مدت مذکور مشاهده شده است. در گروه محصولات شیمیایی، مجموع واردات اتحادیه اروپا از ایران در سه ماه نخست ۲۰۱۹ نسبت به سه ماه نخست ۲۰۱۸ حدود ۳ درصد کاهش یافته است. در این میان کاهش واردات ایتالیا و آلمان از ایران، بیشترین اثر را در کاهش صادرات داشته، اما کشورهای مجارستان، یونان و بلژیک در فصل نخست سال ۲۰۱۹ واردات خود را از ایران در این گروه کالایی افزایش داده‌اند. صادرات این گروه کالایی به ایران نیز در مدت مذکور ۳۳ درصد کاهش داشته که مهم‌ترین عامل آن کاهش ۲۹ درصدی صادرات آلمان به ایران بوده است.