جزئیات سفر ظریف به ترکمنستان

محمد جواد ظریف، وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران روز یکشنبه در صدر یک هیات بلند پایه عازم عشق آباد شد تا با مقامات عالی ترکمنستان در باره مسائل دو جانبه و تحولات منطقه ای و بین المللی دیدار و گفت وگو کند.

به گزارش صدای ایران از ایرنا، وی در این سفر دور روزه در دیدارهای خود از جمله با 'قربانقلی بردی محمداف' رئیس جمهوری کشور میزبان، راه های گسترش روابط دو جانبه از جمله در زمینه های سیاسی، تجاری، حمل و نقل، انرژی، گمرکی و همچنین مهم ترین تحولات منطقه ای و جهانی را مورد گفت و گو و تبادل نظر قرار داد.

ظریف صبح دوشنبه در دیدار با رئیس جمهوری ترکمنستان،در خصوص ابعاد مختلف روابط دو جانبه و مهمترین مسائل منطقه ای و بین المللی در چارچوب رایزنی ها و مشورت های دوجانبه مذاکره و گفت وگو کرد.

وی همچنین در دیدار ظهر دوشنبه با 'رشید مردوف' همتای ترکمستانی خود گفت که مشترکات ایران و ترکمنستان بیش از همسایگی است و جمهوری اسلامی ایران برای گسترش بیش از پیش روابط دو کشور دوست و همسایه آمادگی کامل دارد.

همکاری در مجامع و سازمان های بین المللی، مسائل منطقه ای به ویژه درخصوص افغانستان، برگزاری کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور، سفر قریب الوقوع رئیس جمهور ترکمنستان به ایران، همکاری های ترانزیتی و ریلی، همکاری در حوزه انرژی و برق، اتباع زندانی در دو کشور و دریای خزر از جمله موضوعات و محورهای گفت وگوی دو مقام بود.

وزیر خارجه ترکمنستان در این نشست با اشاره به اهمیت سفر ظریف به ترکمنستان، گفت:'ترکمنستان و ایران از قابلیات های سیاسی توسعه روابط همه جانبه برخوردار هستند به همین دلیل عشق آباد اراده سیاسی قویی برای گسترش همه جانبه روابط با تهران دارد'. 

دو وزیر خارجه بعد از این دیدار رسمی، ریاست یک نشست مشترک هیات های رسمی دو کشور را که با حضور نمایندگان وزارتخانه های نفت، راه و شهرسازی و نیرو از ایران و بخش های مرتبط ترکمنستانی در محل وزات خارجه ترکمنستان در عشق آباد برگزار شد، به عهده گرفتند.

در این نشست پس از گفت وگو و تبادل نظرهای فنی و کارشناسی، درخصوص مهمترین مسائل اقتصادی - تجاری موجود میان دو کشور تفاهمات و پیشرفت های قابل ملاحظه ای حاصل شد.

بررسی وضعیت شهروندان ایرانی و ترکمن زندانی در دو کشور از جمله موارد مطرح در این نشست کارشناسی و همچنین در دیدار ظریف با رئیس جمهوری و همتای ترکمنی او بود که براساس گزارشات توافقات مثبتی نیز در این خصوص حاصل شد.

پیشتر در پی سفر حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران به عشق‌آباد و در ادامه رایزنی‌های مقامات دو کشور و در راستای اجرای موافقتنامه انتقال محکومان فیمابین جمهوری اسلامی ایران و ترکمنستان بود که در هشتم فروردین 1397 تعداد 283 زندانی ایرانی و تعدادی زندانی ترکمنی در مرز لطف‌آباد و با حضور نمایندگان قضایی دو کشور و همچنین نماینده سفارت کشورمان در عشق آباد مبادله شده بودند.

از جمله موضوعات مطرح در دیدارهای وزیر خارجه ایران با مقامات و نیز در نشست مشترک کارشناسان، موضوع رژیم حقوقی دریای خزر بود.

قربانقلی بردی‌محمداف، رئیس‌جمهور ترکمنستان اسناد بین‌المللی که در نشست 12 اوت سال 2018 در خلال دیدار سران کشورهای ساحلی دریای خزر در آکتائو به امضا رسیده بود را دیروز قبل ظهر تصویب کرد.

این اسناد شامل دو پروتکل الحاقی به موافقتنامه 18 نوامبر 2010 در زمینه همکاری‌های امنیتی در دریای خزر، در ارتباط با اقدامات هماهنگ نیروهای مرزی و همکاری در مبارزه علیه تروریسم در این دریاچه بود.

یک هیات ترکمنستانی نیز اخیرا در نشستی که با حضور هیات‌های وزارتخانه‌های دفاع کشورهای ساحلی دریای خزر اخیرا در آستاراخان روسیه برگزار شد، شرکت کرده بود.

در این رویداد مسائل مربوط به اجرایی شدن موافقتنامه پیشگیری از حوادث در دریای خزر که اوت سال گذشته در خلال پنجمین نشست سران کشورهای ساحلی در آکتائو امضا شده بود، مورد بحث و بررسی قرار گرفت.
در دیدار مذکور طرفین تایید کردند که سطح بالای اعتماد متقابل میان ناوگان‌های ساحلی کشورهای حوزه خزر وجود دارد و هیات‌ها آمادگی خود را برای بحث پیرامون پیش‌نویس موافقتنامه اقدامات اعتمادساز در دریای خزر در آینده اعلان داشتند.

این سند با هدف تضمین امنیت ناوبری کشتی‌های نظامی و پرواز هواپیماهای نیروهای نظامی کشورهای پیرامون در منطقه خزر به امضا می‌رسد.
سران پنج کشور ساحلی دریای خزر در اوت سال 2018 در آکتائو قزاقستان کنوانسیون وضعیت حقوقی دریای خزر را به امضا رساندند. بخش مهمی از این کنوانسیون مربوط به ترتیبات امنیتی منطقه خزر، به ویژه حضور نیروهای نظامی خارجی در این حوزه بود.

دستاوردهای سفر

وزیر خارجه ایران در پایان این سفر دو روزه دستاورهای آنرا مثبت ارزیابی و تاکید کرد که همکاری های ایران و ترکمنستان در زمینه های انرژی، ترانزیت، حمل و نقل و مبارزه با مواد مخدر گسترش می یابد.
وی در این خصوص گفت: 'دیدارهای خوبی با رییس جمهوری و وزیر امور خارجه این کشور داشتم و در این دیدارها درباره روابط دو جانبه و مسائل منطقه ای و بین المللی صحبت کردیم'.

وزیر امور خارجه با بیان این که روابط ایران و ترکمنستان به عنوان دو کشور همسایه و دوست نزدیک بسیار گسترده است، تصریح کرد: 'امروز توافق کردیم همکاری ها در همه حوزه‌ها از جمله حمل و نقل به ویژه راه آهن، انرژی و برق، مسئله دریای خزر و سفر قریب الوقوع رئیس جمهوری ترکمنستان به ایران ترانزیت، همکاری های تجاری و مبارزه با مواد مخدر و سایر حوزه‌ها با سرعت بیشتری گسترش یابد'.
وی بر توسعه روابط فرهنگی دو کشور تاکید کرد و گفت: 'همکاری های ایران و ترکمنستان در حوزه فرهنگی به نفع دو کشور و مردم منطقه است و باید پیشرفت کند'.

ظریف ابراز امیدواری کرد که هم مردم دو کشور و هم مردم منطقه از نتایج مثبت توسعه همکاری‌های تهران و عشق‌آباد در حوزه تجاری و فرهنگی، همکاری در حوزه مبارزه با مواد مخدر بهره‌مند شوند.
ظریف حتی در بدو ورود به هند نیز در جمع خبرنگاران در باره سفر به ترکمنستان گفت: سفر بسیار خوبی را به ترکمنستان داشتم و در این سفر در مورد همکاری های دو جانبه و چندجانبه صحبت های خوبی شد به نحوی که این موضوع به نفع مردم دو کشور و منطقه باشد.

محمدجواد ظریف تاکنون چند سفر به عشق آباد انجام داده است که از جمله در دی ماه 1392 برای شرکت در سیزدهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی دو کشور و در فروردین 1396 بود که البته رشید مردوف، همتای ترکمستانی او نیز پیشتر در مرداد 1394، اردیبهشت 1395، مرداد 1396 و در 22 اردیبهشت 1397 به تهران سفر کرده بود.
وی عصر دوشنبه عشق آباد را ترک و راهی دهلی نو شد تا با مقامات هندی درخصوص مسائل فیمابین بحث و تبادل نظر کند.