سرنوشت "نود" و "برنده باش" چه خواهد شد؟
پس از حواشی چند ماه اخیر تلویزیون درباره برنامه‌هایی مثل «برنده باش» و «نود» امروز قرار است شورای نظارت بر صداوسیما تشکیل جلسه بدهد.
به گزارش صدای ایران از صبح نو، آقای قاضی‌زاده هاشمی، عضو ناظر مجلس در شورای نظارت بر صداوسیما روز گذشته گفت:«شورای نظارت بر صداوسیما میزبان میرباقری، معاون سیما؛ شهریاری، معاون اداری و مالی سازمان؛ فروغی، مدیر شبکه سه و مهدوی‌مهر، مدیر کل بازرگانی سازمان خواهد بود. حضور میرباقری و شهریاری برای بررسی اتفاقات اطراف برنامه ۹۰ خواهد بود.
اینکه برنامه ۹۰ پخش خواهد شد یا نه همه بستگی به جمع‌بندی و توضیحات ارائه‌شده در شورا دارد.» وی ادامه داد: «بررسی نحوه درآمد، بحث بازرگانی، مسابقات اپلیکیشنی و ستاره مربع‌ها و ادامه پخش برنامه «برنده باش» نیز مربوط به حیطه مالی سازمان است که این موضوع نیز امروز مورد بررسی قرار خواهد گرفت. مسابقه «عصر جدید» مشکلی ندارد و درآمدهایش از راه آگهی کسب می‌شود.» چند وقت پیش آقای غلام‌رضا کاتب، دیگر نماینده مجلس شورای اسلامی در شورای نظارت بر صداوسیما هم از بررسی موضوع نود در جلسه آتی این شورا خبر داده بود. در ادامه این گزارش، کمی درباره وظایف قانونی این شورا و برخی حواشی مربوط به جلسه امروز خواهیم پرداخت.
قانون‌شورای‌نظارت
در هفتم مرداد سال گذشته خانم سیده‌فاطمه ذوالقدر درباره وظایف این شورا به ایسنا گفت: «در نشست دیروز مواد ۵ تا ۹ طرح، مراعا ماند و مواد ۱۰ تا ۱۲ طرح نحوه اداره و نظارت بر صداوسیما به تصویب رسید.» نماینده مردم تهران در مجلس افزود: «براساس ماده ۱۰ مذکور، نظارت بر نحوه هزینه‌کرد بودجه مصوب، انضباط مالی، چگونگی اجرای سیاست‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و نحوه رسیدگی به شکایات از وظایف شورای نظارت بر صداوسیما تعیین شد.» وی ادامه داد: «ماده ۱۱ نیز به شورای نظارت بر صداوسیما اختیار داد تا با تعیین افرادی به‌عنوان نمایندگان این شورا از بخش‌های مختلف سازمان صداوسیما بازرسی کند. همچنین با تصویب ماده ۱۲ طرح مذکور شورای نظارت بر صداوسیما می‌تواند در صورت بروز اشکال در برنامه‌های این سازمان جلوی پخش آن‌ها را بگیرد یا دستور اصلاح بدهد یا اجازه پخش آن‌ها را صادرکند.» البته در تفسیر این موارد نظرات مختلفی وجود دارد و برخی معتقدند این شورا صرفاً وظیفه نظارت و ارائه گزارش به مسوولان بالادستی را دارد.
نمایندگان‌پیگیر
اینکه چطور این جلسه خاص از شورای نظارت تا این حد خبرساز شده است، جای تأمل دارد. سپس باید این موضوع بررسی شود که اصولاً کارویژه این شورا این موارد است و به لحاظ عملیاتی مجال اقدامات الزام‌آور را دارند و مدیران ارشد سیما تحت تصمیم اعضای این شورا هستند یا نه. احسان قاضی‌زاده‌هاشمی مدتی قبل در یک رشته توییت در واکنش به مصاحبه فردوسی‌پور با اینفانتینیو نوشت: «مافیای فوتبال برای حفظ پست دست به چنین مصاحبه سفارشی با عادل فردوسی‌پور می‌زنند و این‌گونه قانون کشورشان رامورد تعرض قرار می‌دهند...» اما دیگر نماینده مجلس شورای اسلامی در این شورا غلام‌رضا کاتب است. او که به‌دلیل یکی از جملاتش در یک نشست تلویزیونی و همچنین ادعای برخی رسانه‌ها درباره عضویت فرزندش در هیات‌مدیره «بیمه سرمد»، از زیرمجموعه‌های بانک صادرات، یکی از نمایندگان خبرساز مجلس شناخته می‌شود، دیگر فردی است که این‌روزها علاقه زیادی برای ورود و نقش‌آفرینی در موضوع «نود» دارد.
مورد«نود»وچندسوال
در ادامه این گزارش می‌خواهیم مورد اخیر شورای نظارت را از جهات مختلف بررسی کنیم. همان‌طور که احسان قاضی‌زاده اعلام کرده است، دستور کار جلسه امروز درباره دو برنامه «برنده باش» و «نود» است. درباره «برنده باش» با توجه به حواشی و انتقاداتی که به وجود آمد و خصوصاً نظرات رهبر فرزانه انقلاب درباره برنامه‌های تلویزیونی، ورود شورای نظارت به آن و پیگیری‌اش -خصوصاً از منظر شبهات اقتصادی- منطقی به نظر می‌رسد؛ اما بحث درباره نود کمی متفاوت است. نخستین نکته قابل توجه حضور معاون اداری- مالی سازمان صداوسیما در این جلسه برای بررسی موضوع نود است. اما اگر از این مورد بگذریم این سؤال ایجاد می‌شود که ملاک ورود این شورا به تعطیلی نود چیست؟ آیا اقدامی غیرقانونی صورت گرفته است؟ آیا مدیران سیما تصمیمی فراتر از اختیارات قانونی‌شان اتخاذ کرده‌اند؟ آیا شورا دلیلی با فکت قانونی دارد؟ یا صرفاً براساس موج شکل‌گرفته توسط برخی از هواداران به آن ورود کرده‌اند؟ البته یک تحلیل بدبینانه هم وجود دارد که باید آن را با توجه به انتخابات مجلس در پایان سال‌جاری بررسی کرد؛ البته با تمام این توضیحات قطعاً شورای مذکور طبق اختیاری که قانون برایش درنظر گرفته، امکان ورود به مسائل را دارد اما در کیفیت آن نظرات مختلفی وجود دارد. اجازه بدهید عزم شورا -بافرض وجود این عزم- برای ورود عملیاتی و فرامشورتی در مساله «نود» و امثالهم را از زاویه‌ای دیگر مورد توجه قرار دهیم. شورای نظارت بر صداوسیما یک مجموعه مهم به حساب می‌آید که می‌تواند در موضوعات مهم و کلان وارد شود. آیا دخیل‌شدن در موضوع یک برنامه در تناقض با جایگاه این شورا نیست؟ آیا این موضوع نمی‌تواند به یک بدعت منجر شود که هر برنامه‌سازی با استفاده از لابی‌های رسانه‌ای موج فشار ایجاد کند و این شورا را ابزاری برای رسیدن به اهدافش قرار دهد؟ ورود شورا به تصمیم مدیران سیما نمی‌تواند آزادی عمل آن‌ها را دچار خدشه کند و حتی در حد پخش یا تعطیلی یک برنامه حق انتخاب نداشته باشند؟ باید خروجی جلسه را ببینیم!
