گزارش خصوصی‌ سازی پتروشیمی‌ ها

به گزارش صدای ایران روزنامه شرق نوشت: گزارش خصوصی‌سازی پتروشیمی‌ها » عنوان سرمقاله روزنامه شرق به قلم کامبیز نوروزی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:

1- دولت از مبارزه با فساد می‌گوید؛ از حقوق شهروندی می‌گوید؛ از حق دسترسی آزاد به اطلاعات می‌‌گوید اما فقط می‌گوید؛ عمل مؤثر نمی‌کند. 

2- پرونده شش‌میلیاردیورویی شرکت بازرگانی پتروشیمی در دادگاه مطرح است. این پرونده نشان می‌دهد که چه شرایطی بر عملکرد بازرگانی پتروشیمی حاکم بوده و چه فضای آسوده‌ای برای توسعه فساد در آن فراهم بوده است. در جریان معاملاتی که می‌کردند، بعضی مدیران و دلال‌ها پول‌ها را به حساب شخصی می‌ریختند و خیلی آسان و راحت بخش‌هایی از آن را برای خود برمی‌داشتند. 

3- این فقط ذره‌ای از نوک یکی از قله‌های کوه یخی است که اندکی از آن پیدا شده است.

4- کوه یخ زیر اقیانوس عمیق شبکه گسترده قدرت پنهان است. اطلاعات آن نیز در دستگاه‌های دولتی است. 

5- نام این کوه یخ «خصوصی‌سازی شرکت‌های پتروشیمی» است. 

6- هیچ‌کس نمی‌داند خصوصی‌سازی حدود 120 شرکت پتروشیمی در فاصله سال‌های 86 تا 91 چگونه و تحت چه شرایطی اتفاق افتاد.

7- درآمد سالانه شرکت‌های پتروشیمی 10 میلیارد دلار برآورد می‌شود.

8- در سال 1386، تعداد 120 شرکت پتروشیمی در فهرست واگذاری‌ها قرار گرفت که باید تا سال 91 به بخش خصوصی منتقل می‌شدند. این فهرست تقریبا تمام شرکت‌ها و کارخانجات پتروشیمی را دربر می‌گرفت. در سال 1391 با واگذاری شرکت بازرگانی پتروشیمی به بخش خصوصی، کار واگذاری اکثر شرکت‌ها تقریبا به پایان رسید. شرکت بازرگانی پتروشیمی دروازه صادرات محصولات پتروشیمی است. واگذاری این شرکت به بخش خصوصی به منزله تحویل دروازه درآمدهای پتروشیمی‌ها به بخش خصوصی‌ای است که به اتکای قدرت و انواع رانت‌ها مهارنشدنی است. هیچ‌گاه کسی گزارشی نداد ولی ارزش این شرکت‌ها در همان زمان بسیار بیشتر از ده‌ها میلیارد دلار برآورد می‌شود. 

9- گفته می‌شود اغلب این واگذاری‌ها بدون رعایت قوانین اصلی و با استفاده از مذاکره مستقیم بوده. واگذاری از طریق مذاکره مستقیم شیوه‌ای است که در آن خیلی کارها می‌شود کرد.

10- عباس شعری‌مقدم مدیرعامل شرکت صنایع پتروشیمی ایران در سال 94 با اشاره به وضعیت این صنعت پس از خصوصی‌سازی گفته بود: «اعتباری که صنعت پتروشیمی در چندین سال گذشته به‌دست آورده بود به دلیل خصوصی‌سازی غیراصولی کاملا از بین رفت... خصوصی‌سازی‌ای که در این صنعت اتفاق افتاد، تاکنون مشخص نیست که چه سودی برای دولت داشته است؛ پتروشیمی توانایی درآمدزایی داشت و امروز شاهد تعطیلی مجتمع‌های این بخش هستیم؛ هدف از واگذاری‌ها تنها برای رد دیون دولت بود که دولت را سبک کند و بدهی به شرکت‌ها نداشته باشد».

11- با روی‌کارآمدن دولت روحانی، با وجود مخالفت‌هایی که در همین دولت بود، بیژن زنگنه واگذاری‌ها را متوقف کرد ولی با آنچه در دولت قبل شده بود عملا چیز زیادی باقی نگذاشته بودند. 

12- جالب است در حالی که از سال 1357 تا 1384، یعنی 27 سال، شرکت ملی صنایع پتروشیمی فقط شش مدیرعامل به خود دیده است، اما از سال 1384 تا 1392، یعنی فقط در چند سال، چهار مدیرعامل عوض شده است.
هر که آمد گو بیا و هر که خواهد گو برو.

13- پرسش‌های اصلی بی‌پاسخ‌اند. پرسش‌هایی که می‌تواند پاسخ آنها گوشه‌هایی مهم از فسادهای ساخت اداری و اقتصاد کلان کشور را روشن و شاید از بروز فسادهای بعدی، جلوگیری کند: شرکت‌های پتروشیمی چرا و چگونه واگذار شدند؟ اطلاعات دقیق این واگذاری‌ها چیست؟ قیمت‌گذاری، نحوه پرداخت قیمت، نحوه انتخاب خریداران چگونه بوده است؟ مشخصات دقیق خریداران پتروشیمی‌ها چیست؟ بعد از واگذاری‌ها آنها آیا به تعهدات خود عمل کرده‌اند یا نه؟

14-سازمان خصوصی‌سازی گزارش نمی‌دهد. دارایی ملت است. اموال عمومی است. ملک طلق آقایان نیست که هرچه خواهند با آن بکنند. فقط سازمان خصوصی‌سازی نیست. هیچ جا گزارش نمی‌دهد. زمین حاصلخیز فساد در تاریکی فضای بوروکراتیک و تکنوکراتیکی که با دیگر نهادهای قدرت پیوند خورده است، دائم میوه‌هایی می‌دهد که برای ملت تلخ و خشک و مسموم است و برای کسانی که در راهروهای پیچ‌درپیچ سازمان‌های عمومی پنهان شده‌اند، سرشار از میوه‌های آبدار و شیرین.

15- دولت باید به مردم اطلاعات و گزارش واقعی بدهد و آنچه را که رخ داده است، برای چاره‌جویی، درمان و مبارزه اصولی با فساد اعلام کند وگرنه مبارزه با فساد جز لفظی بی‌معنا نخواهد بود.