آمادگی شروع غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را داریم
علی اکبر صالحی می‌گوید سازمان انرژی اتمی این آمادگی را دارد که غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را ظرف مدت سه تا چهار روز مجدداً شروع کند.
روزنامه اطلاعات در ویژه‌نامه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی نوشت: کشورهای توسعه یافته محور برنامه‌ریزی اقتصادی خود را استفاده بهینه از نفت خام از طریق ذخیره‌سازی در زمانی که ضرورت ایجاب کند به عنوان منبع اصلی غیرقابل جایگزین و روآوری به سایر منابع انرژی به‌ویژه انرژی هسته‌ای قرار داده‌اند. بسیاری بر این نظرند که در جهان آینده، قدرت اقتصادی از آن بازیگرانی است که منابع و سرچشمه‌های انرژی در تصاحب آنهاست. از این رو، برنامه‌ریزی در متنوع کردن سیستم عرضۀ انرژی در بلندمدت به عنوان یکی از سیاست‌های راهبردی ایران در بخش انرژی قلمداد شده و با توجه به کارآیی بهینه فناوری هسته‌ای، گسترش بهره‌برداری از این فناوری از الزامات به حساب می‌آید. بنابر دلایل طرح شده، اتکای ایران به عرضۀ انرژی با سوخت‌های فسیلی غیرمنطقی به نظرمی رسد و در نتیجه استفاده از فناوری‌های جدید از جمله هسته‌ای در مقام مقایسه با سوخت‌های فسیلی، به صرفه‌تر است. ضمن اینکه هیچ کشوری سعی نمی‌کند از منظر استراتژیک انرژی مورد نیاز خود را فقط از یک منبع تأمین کند، حتی اگر به وفور از این منابع بهره مند باشد.
به منظور تبیین این سیاست جمهوری اسلامی ایران و کوششی که در اجرای این سیاست مهم در سال‌های پس از پیروزی انقلاب یعنی بهره‌مندی از انرژی هسته‌ای صورت گرفت، با دکتر علی اکبر صالحی معاون رئیس جمهوری و رئیس سازمان انرژی اتمی که می‌توان ایشان را "سیاست‌مرد هسته‌ای ایران" قلمداد کرد زیرا هم در عرصه سیاست خارجی مسئولیت اجرایی داشته و صاحب اندیشه و نظر است و هم تحصیلات آکادمیک در دانش هسته‌ای دارد، گفت‌وگویی درباره دستاوردهای کشور در این عرصه مهم و راهبردهای آینده انجام داده‌ایم.
با توجه به اینکه ایام سالروز پیروزی انقلاب قرار داریم و ضرورت دارد دستاوردهای ۴۰ سال اخیر تبیین شود به عنوان پرسش نخست بفرمائید موضوع دستیابی کشور به انرژی هسته‌ای از چه زمانی طرح شد و هدف از آنچه بود؟
تاکنون گردنه‌های سخت را پشت سرگذاشته‌ایم و در آستانه ورود به دشت هموار رشد و توسعه و پیشرفت هستیم که باید توجه ما به مسائل کلان توسعه معطوف باشد، زیرا مباحث توسعه ملی، زیربناست و ضروری است تا به رشد علمی، صنعتی، فرهنگی، اقتصادی و تجاری به طور همزمان عنایت داشته‌باشیم و انشاءالله در آستانه یک جهش جدی و بزرگ با همت ملت صبورمان قرار بگیریم. مردمی که در این ۴۰ سال اتفاقات بزرگ را که می‌توانست کمر جامعه را خم کند با صبوری خود مدیریت کرده و پشت سر گذاشتند. آخرین چالش ما هم مواجهه با سیاست‌های خصمانه دولت ترامپ است که یقیناً این گردنه را هم پشت سر خواهیم گذاشت.
البته در انتخابات اخیر آمریکا پیروزی ترامپ در مجموع به نفع ایران بود زیرا هم‌ایشان و هم خانم هیلاری کلینتون در دشمنی با کشورمان تفاوت ندارند، اما رویکرد کلی ترامپ به گونه‌ای بود که نشان می‌داد اجماع جهانی را به همراه نخواهد داشت و امروز می‌بینیم که با بسیاری از کشورها مشکل پیدا کرده است. بنابراین امیدوارم از گردنه ترامپ هم عبور کنیم. گرچه در ظاهر امر با تنگناهای اقتصادی دست به گریبان هستیم، اما از آنجا که فشار کنونی آمریکا بر اساس منطق زور است، بنابراین با اجماع جهانی علیه کشورمان، آنگونه که قبل از برجام بود، مواجه نخواهیم شد.
شایسته است تا به این نکته اشاره کنم که چندسال پیش در همایشی اعلام کردم که ترامپ بر اساس سنت سیاسی آمریکا ذاتاً به دنبال رویه رئالیسم سخت است چنان که گفت: "می‌خواهم شرکت‌های آمریکایی خارج از کشور را به آمریکا بازگردانم. " یا "بیهوده برای کسی خرج نمی‌کنیم و باید مرزها را ببندیم."
باید به این نکته نیز توجه کنیم که در آمریکا حزب به مفهومی که در اروپا از این واژه مراد می‌شود، وجود ندارد بلکه دو جبهه سیاسی وجود دارد که به طور عمیق و ریشه‌ای با هم اختلاف ندارند و در یک چارچوب حرکت می‌کنند؛ اما اکنون گروهی که بر آمریکا حاکم شده است بر ضد نظام غالب عمل می‌کند. در خود اطرافیان ترامپ هم افراد ذاتاً ضد یهود می‌بینیم و هم موافق صهیونیسم.
در واقع جامعه آمریکا اکنون در یک نظام دو قطبی به سر می‌برد و روزی نیست که نبینیم تحصن، اعتصاب و تظاهرات دانشجویی رخ نداده باشد. در سیاست خارجی این کشور رویه بر این بوده است که همیشه جمهوری خواهان از دوستان با وفای خودشان حمایت می‌کردند و توجهی به مباحث درونی کشورشان نداشتند. مثلاً عربستان که در مدار سیاست خارجی آمریکاست با اینکه در مدار حقوق بشر نیست اما با آن مشکلی ندارند.
دموکرات‌ها ظاهراً به اصول دموکراسی و حقوق بشر پایبند هستند و به آن اهمیت می‌دهند. با این حال آمریکا در دوره ترامپ در بخش سیاست خارجی در ابهام و سردرگمی به سر می‌برد. این سیاست آنجا خطرناک می‌شود که در حال تسری به اروپاست تا جایی که به گفته رئیس اتحادیه اروپا یکی از خطرات بالقوه برای این اتحادیه، پدیده "ترامپیسم" است. ما هم فکر می‌کنیم این سردرگمی و پیچیدگی در تعاملات بین‌الملل رو به رشد است؛ بنابراین به عنوان یک نسخه داخلی نباید اجازه بدهیم ترامپیسم به حوزه سیاست داخلی کشورمان رخنه کند. آنها قطعاً به دنبال ایجاد شکاف بین حاکمیت ما و همچنین زیر سوال بردن و بحرانی کردن تفکر انقلابی هستند. مکانیسم این کار هم از طریق ایجاد یاس و نامیدی است و متأسفانه در داخل هم به اینگونه مباحث دامن زده می‌شود که تعدد اخبار منفی در سطح رسانه‌ها گواهی بر این مدعاست.
همچنین آمریکایی‌ها با برهم زدن «احساس امنیت» و «القای احساس بی عدالتی» در کشورمان در راستای بحرانی شدن شرایط تلاش می‌کنند. پادزهر همه مسائل ذکر شده، این است که رسانه‌های منتشر کننده اخبار برخی کاستی‌های موجود را بزرگنمایی نکنند. زیرا این رسانه‌ها هستند که افکار عمومی را می‌سازند. دوم اینکه باید انسجام داخلی حول محور رهبری انقلاب شکل بگیرد و همچنین در اظهارات و شعارها دقت داشته باشیم. مثلاً می‌گویند برجام چه کار کرده است؟ برخی وجود این همه دستاورد برجام را نادیده می‌گیرند و باعث ایجاد یاس در مردم می‌شوند. البته مسئولان هم نباید برجام را خیلی بزرگ کنند. همچنین باید هماهنگ با قدرت‌های معترض به ترامپیسم پیش برویم و نباید خود را در معرض خط مقدم مخالفت با آمریکا قرار دهیم. علاوه بر این باید از ظرفیت اقتدار منطقه‌ای خودمان در منطقه استفاده کنیم زیرا اگر هوشمندانه عمل نکنیم در دام ترامپیسم گرفتار خواهیم شد.
اگر از شرایط موجود حسن استفاده بشود، طلایی‌ترین دوران پس از انقلاب را خواهیم داشت و قدرت نظامی و امنیتی ایران به اوج خواهد رسید. زیرا محیط پیرامونی ما مستعد تعامل فراگیر با ایران است. یعنی آنها بر اساس واقعیت سیاسی با ما همراهی می‌کنند زیرا جایگاه و اقتدار ایران غیر قابل انکار است.
و اما در پاسخ به سوال لازم است بگویم صنعت هسته‌ای پیش از انقلاب و در سال ۱۳۵۳ خورشیدی بنیان‌گذاشته شد. رژیم گذشته در تدوین چشم‌انداز اقتصادی اجتماعی برای یک دوره ۲۰ ساله، بهره‌مندی ایران از انرژی هسته‌ای را هم مدنظر قرار داده بود. در این زمینه شرکت آمریکایی SIRیک گزارش بیست جلدی تهیه کرد که در آن توصیه شده بود ایران برای توسعه تا ۲۰ سال آینده باید چه اقداماتی انجام دهد. یکی از توصیه‌های این شرکت اجرای طرح دستیابی به ۲۰ هزار مگاوات برق هسته‌ای بود. مبنای این توصیه هم این بود که هر نیروگاه هزارمگاواتی فسیلی معادل ۱۱ میلیون بشکه نفت سوخت در سال مصرف می‌کند که با احتساب ۲۰ هزار مگاوات در واقع سالانه معادل ۲۲۰ میلیون بشکه نفت سوخت مصرف می‌شود. بدیهی است با این محاسبه استفاده از نیروگاه‌های هسته‌ای صرفه‌جویی عظیمی در پی خواهد داشت.
دلیل دوم اینکه هر نیروگاه هزار مگاواتی با سوخت فسیلی سالانه ۷ میلیون تن گاز گلخانه‌ای منتشر می‌کند که اگر نیروگاه هسته‌ای را جایگزین کنیم، مانع انتشار ۱۴۰ میلیون تن گاز گلخانه‌ای در فضای کشور می‌شویم. در واقع به دلیل انتشار این حجم از گازهای آلاینده در جو است که می‌بینیم اقلیم کشورمان تا این حد دستخوش تغییر شده است.
اکنون در ایامی که مصرف برق در بالاترین حد آن نیست، مصرف برق کشور حدود ۳۵ هزار مگاوات است که حجم آلایندگی ناشی از آن به حدود ۲۵۰ میلیون تن می‌رسد و یک ابر آلوده برفراز کشور ایجاد می‌کند. در حالی که در نیروگاه هزار مگاواتی بوشهر، مجموع سوخت مصرفی سالانه به ۳۰ تن و عوارض سوخت استفاده شده آن با عمل جداسازی روی آن به حداقل می‌رسد. به دلیل مزیت‌های انرژی هسته‌ای و مواهب ناشی از آن است که می‌بینیم بسیاری از کشورها از جمله فرانسه، چین و هند به سراغ آن رفته‌اند.
از منظر هزینه تمام شده هم تولید برق هسته‌ای به خوبی با دیگر برق‌های تولید شده رقابت می‌کند. وزارت نفت روزانه معادل یک میلیون بشکه سوخت به نیروگاه‌ها اختصاص می‌دهد که با احتساب هر بشکه ۶۰ دلار، سوخت مصرفی نیروگاه‌های کشور به حدود ۲۲ میلیارد دلار می‌رسد.
در مجموع آلمان‌ها پیش از انقلاب دو نیروگاه در بوشهر را در دست ساخت داشتند و فرانسوی‌ها هم می‌خواستند دو نیروگاه در دارخوین بسازند که به دلیل وقوع انقلاب اسلامی متوقف شد و پس از آن نیز به دلیل حال و هوای جنگ کار ادامه پیدا نکرد. در این میان، در ابتدای انقلای اسلامی برخی افراد و جریان‌ها در کشور تحلیل می‌کردند که ادامه ساخت نیروگاه هسته‌ای یک کار استکباری است. ما ژاندارم منطقه نیستیم که به چنین صنعتی نیاز داشته باشیم. پس از جنگ تحمیلی اما شرایط تغییر کرد و نظام تصمیم گرفت این صنعت را احیا کند. با تأکید و دستور حضرت آقا و حمایت مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی، صنعت هسته‌ای مجدداً احیا شد و روند رو به تکاملی را تجربه کرد.
مقام معظم رهبری به دو دلیل به این صنعت اهمیت می‌دادند: نخست اینکه فرمودند صنعت هسته‌ای، فناوری مدرن برای تولید انرژی است و باعث صرفه‌جویی در مصرف سوخت‌های فسیلی می‌شود و باید به عرضه فناوری‌های نوین در تولید برق ورود پیدا کنیم. دوم اینکه این تکنولوژی را بالقوه اقتدار آفرین می‌دانند. به اعتبار این موارد، راه پیشرفت صنعت هسته‌ای هموار و برای سازمان انرژی اتمی هم راه تسهیل شد؛ بنابراین صنعت هسته‌ای ایران از سال ۱۳۶۸ دوباره احیا شد، اما در آن شرایط هیچ کشوری حاضر به کمک به ما نبود. در چنین شرایطی، مسئولان تصمیم گرفتند کشورمان وارد هر دو شاخه اصلی یعنی فناوری راکتور آب سبک و آب سنگین شود. گلوگاه آب سبک غنی‌سازی اورانیوم و در تکنولوژی آب سنگین هم گلوگاه غنی‌سازی آب است.
پس از بررسی مسئولان و دانشمندان و اینکه هیچ تجربه‌ای در این بخش نداشتیم، قرار شد از کوتاه‌ترین راه یعنی مهندسی معکوس استفاده شود. پس از آن بود که از کشوری خاص سانتریفیوژ به ایران وارد کرده و سرانجام پس از حدود ۱۵ سال تلاش مستمر کشور وارد مرحله غنی‌سازی شد. اکنون سه چهار سالی است که از مهندسان سازمان خواسته‌ام به عرصه طراحی وارد شویم.
حالا اگر از من بپرسید دستاورد صنعت هسته‌ای ایران چیست، می‌گویم بزرگترین دستاورد ما اشراف پیدا کردن به ظرایف فناوری هسته‌ای است و ورود به حوزه طراحی با استفاده از ابزارهای نرم افزاری تولید داخل است. اکنون همه ابزارهای دستیابی به این علم مدرن در دستان ما قرار دارد. حتی می‌توانیم قطعات را در قالب نرم‌افزار تولید کنیم و آن را در کامپیوتر به صورت سه‌بعدی نمایش دهیم و بعد در کارگاه آنها را بسازیم. از سوی دیگر کتاب‌های متعددی در پیوند با حساس‌ترین بخش‌های صنعت هسته‌ای مانند ماشین‌های سانتریفیوژ برای نسل‌های بعدی نوشته شده است، بنابراین بزرگترین کار ما در سه چهار سال اخیر، تولید مستندات علمی بوده است. امروز دیگر مانند سابق نیاز به مهندسی معکوس نداریم و حتی سانتریفیوژهای نسل جدید را خودمان طراحی می‌کنیم.
اکنون در صنعت هسته‌ای در چه جایگاهی قرار داریم؟
سال ۱۳۸۸ که وارد سازمان شدم؛ آقای مهندس کلانتری، معاون اسبق سازمان در شرکت تماس توصیه کرد با هلیکوپتر ابتدا فرایند اکتشاف را به صورت هوایی انجام دهیم. با توصیه ایشان و اجازه مقام معظم رهبری این کار آغاز شد و اکنون در جایگاهی هستیم که به جز خود بالگردها، عمده فعالیت‌های اکتشاف هوایی با توصیه و تاکید مقام معظم رهبری، بومی است و سرعت عملیات اکتشاف از این طریق شتاب چشمگیری گرفته است. از جمله با اکتشاف هوایی پی‌بردیم که در زمینه ذخایر اورانیوم گرچه غنی نیستیم، اما در فقر هم به سر نمی‌بریم.
دیگر دستاورد اکتشاف هوایی این بود که به ذخایر عظیم آهن و فلزات دیگر رسیدیم که البته ذخیره آهن کشف شده بسیار عظیم است و در آینده میزان آن را اعلام خواهیم کرد. بنابراین در استخراج و اکتشاف اورانیوم کاملاً خود اتکا و تا ۹۵ درصد خودکفا شده‌ایم. لازم به ذکر است که هرچه میزان سرمایه‌گذاری بیشتر شود شتاب کارمان بیشتر خواهد شد. ما نیاز به ۱۰ هزار تن ذخیره استراتژیک اورانیوم داریم. از پیش از انقلاب ۵۵۰ تن داشتیم. ذخایر بعد از انقلاب هم در حال رسیدن به ۵۰۰ تن است و تولید داخل دارد شتاب می‌گیرد. در زمینه بهره برداری نیز باید خاطرنشان کنم که واحد کیک زرد اردکان که زمانی به دلیل افتتاح زودهنگام دچار میلیاردها تومان خسارت شده بود، بازسازی آن انجام شد. امیدواریم کمک دولت افزایش یابد تا روند پیشرفت کار، سرعت پیدا کند. در حوزه تحقیق و توسعه کار بر روی ماشین‌های سانتریفیوژ عمده‌ترین آن است، هیچ مشکلی نداریم و در حال کار روی نسل جدید سانتریفیوژهای پیشرفته هستیم.
در زمینه تجهیزات جدید برای علم مواد و خلأ که از علوم مورد نیاز این عرصه است- پس از برجام خریدهای بسیار خوبی انجام شده است. خوشبختانه بعد از برجام تجهیزات بسیار پیشرفته‌ای وارد کشور کردیم که پیش از آن ممکن نبود. همچنین از لحاظ تجهیز آزمایشگاهی به پیشرفت قابل ملاحظه‌ای دست یافته‌ایم. آزمایشگاه ملی خلاء هم به سرعت در حال تجهیز است. در این میان اقدامات قابل توجهی برای اولین بار در دستور کار قرار گرفته است. از جمله پرینتر سه‌بعدی با فلز در حجم بزرگ که به زودی به بهره‌برداری می‌رسد.
از سوی دیگر، آزمایشگاه بسیار مهم «نظام ایمنی» با کمک ۲۰ میلیون یورویی اروپا در حال تجهیز است که در غرب آسیا بی نظیر است و برای بهره برداری بهینه از نیروگاه‌هایمان حائز اهمیت بسیار است و با راه‌اندازی آن دارای یک مرکز عالی و نمونه ایمنی در سطح منطقه خواهیم شد. از سویی، در گداخت هسته‌ای هم پس از برجام دستاوردهای خوبی داشته‌ایم. در زمینه‌های دیگر فناوری هسته‌ای که عقب‌ماندگی داشتیم، اقداماتی آغاز شده است و حتی در عرصه جدید فناوری کوانتومی قدم‌های بلندی برداشته‌ایم.
آزمایش "در هم تنیدگی"، دیگر اقدامی است که به عنوان اولین کشور مسلمان آن را به انجام رساندیم که گام بسیار عظیمی است و حتی انجمن فیزیک هم انجام این آزمایش را به ما تبریک گفت. آزمایش فوق را به زودی در یک فاصله ۷ و بعداً ۱۵ کیلومتری انجام خواهیم داد تا در آینده انتقال اطلاعات را بر اساس آن مصون از هر شنودی کنیم و امیدواریم تا دو سه سال آینده گستره انجام این آزمایش را به مسافت‌های طولانی گسترش دهیم.
به‌کارگیری شمار زیادی نیروی فرهیخته فارغ‌التحصیل از جمله فقط در یک مورد ده‌ها فارغ‌التحصیل دوره دکتری(PHD)اقدام ارزنده دیگر طی سال‌های اخیر است. بحمدالله تعداد قابل توجهی جذب نیروهای نخبه با تحصیلات مرتبط در سال‌های اخیر داشته‌ایم. در زمینه فناوری آب هم کارهای خوبی صورت گرفته که از آن جمله تأمین آب از رطوبت هواست. فعلاً پنج نمونه دستگاه آب ساز ساخته و به استان‌های مجاور دریا فرستاده‌ایم تا آن را مورد آزمایش قرار داده و نواقص آن را برطرف کنیم. همچنین در تلاش برای ساخت دستگاه‌هایی با ابعاد بسیار بزرگ‌تر هستیم.
به عنوان اقدام دیگر، باید به کار مشترک با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اشاره کنم که ساخت اولین بیمارستان یون درمانی غرب آسیا در استان البرز است تا در آنجا درمان برخی از سرطان‌ها انجام شود. ۲۰۰ میلیون یورو سرمایه‌گذاری این بیمارستان است و در رادیو دارو هم حدود ۶۰ میلیون یورو سرمایه‌گذاری انجام می‌شود تا بزرگترین تأسیسات استاندارد تولید رادیودارو در غرب آسیا ایجاد شود. امیدوار هستیم این پروژه هم تا دو سه سال آینده تکمیل شود. با راه‌اندازی پروژه مذکور وضع ایران در این بخش بسیار متحول و دگرگون می‌شود و صادراتمان از ۱۵ کشور فعلی به کشورهای بیشتری توسعه خواهد یافت. تمامی این دستاوردها متعلق به دوره پس از برجام است.
در بخش پیشران‌های هسته‌ای وضع کشور چگونه است؟
پیشران‌های هسته‌ای نوعی راکتور هستند که باید به صورت مینیاتوری ساخته و در شناور قرار داده شوند که این موضوع کار را پیچیده‌تر می‌کند و نیازمند پیش‌بینی‌های لازم است. با این وجود، اگر تمامی شرایط و امکانات فراهم باشد، حداقل ۱۰ تا ۱۵ سال طول می‌کشد تا به هدف مورد نظر در این عرصه دست پیدا کنیم. حتی هند به رغم پیشرفته بودن در حوزه علوم و فنون هسته‌ای پس از ۲۰ سال توانست پیشران بسازد. ما اکنون در مرحله طراحی مفهومی پیشران هستیم و اگر بتوانیم یک پیشران هسته‌ای بسازیم یعنی عملاً صنعت هسته‌ای ایران به بلوغ رسیده است. البته خبرهای خوبی داریم که ظرف یک تا دو سال آینده به اطلاع مردم شریف ایران خواهد رسید. اتفاق مهم دیگر، تکمیل شدن سالن مونتاژ مدرن سانتریفیوژ نطنز است که این کار باید در سال‌های آینده انجام می‌شد، اما اینک این سالن تکمیل است و این روند به نظر صائب و تیزبینانه مقام معظم رهبری بر می‌گردد که خاطر نشان کردند به غربی‌ها نباید اطمینان کرد. لذا ما هم از روی بی‌اعتمادی به آنها پل‌های جدیدی ساختیم که سالن بسیار ارزشمند نطنز در این راستا طراحی و تعبیه شد و در آن می‌توان روزانه ۶۰۵۰ سانتریفیوژ نسل جدید مونتاژ کرد.
بنابراین برجام تحولات بزرگی را در بخش هسته‌ای برای کشور ایجاد کرد...
دقیقاً. فرض کنیم اصلاً برجام در کار نبود. اگر کسی رئیس سازمان انرژی اتمی می‌شد و می‌گفت که می‌خواهم سازوکاری پیاده کنم که هم مطالبات نظام و هم خواست و نظر فرهیختگان و دانشمندان را تأمین کند و هم اقتصادی و توجیه‌پذیر باشد، انجام همین اقدامات را در دستور کار قرار می‌داد که الان دارد انجام می‌شود؛ بنابراین بود یا نبود برجام در صنعت هسته‌ای تأثیر خاصی ندارد. ایران در این عرصه روی ریل صنعتی قرار گرفته است؛ گرچه برجام به تسریع امور و گشایش‌ها کمک شایانی کرد. به عنوان نمونه در کشور حدود هشت سالی است که روی سانتریفیوژها کار می‌کنیم تا مانند نسل اول که در اوایل ۳۰۲۰ درصد آن متلاشی می‌شد، این اتفاق تکرار نشود. اکنون این نرخ به کمتر از ۲ درصد رسیده است و این روند تا رسیدن به رقم کمتر از یک دهم که معادل استاندارد بین‌الملی است، ادامه خواهد داشت.
خروج احتمالی ایران از برجام چه تأثیری بر روند برنامه هسته‌ای کشور خواهد داشت؟
این تصمیمی است که مسئولان ارشد نظام باید اتخاذ کنند. ما مانند ارتش سرفراز و قهرمان ایران هستیم و فقط باید آماده فرمان فرمانده باشیم. سازمان انرژی اتمی این آمادگی را دارد که غنی‌سازی ۲۰ درصدی اورانیوم را ظرف مدت سه تا چهار روز مجدداً شروع کند. ما اکنون غنی‌سازی ۲۰ درصد را متوقف کرده‌ایم زیرا به اندازه کافی ذخیره مواد اولیه ۲۰ درصد را داریم و در ضمن همچنان مشغول تبدیل آن به سوخت کامل هستیم.
به موجب مفاد سند برجام، پذیرفته‌ایم که داوطلبانه برای مدتی غنی‌سازی ۲۰ درصدی را انجام ندهیم. یعنی از این کار چشم‌پوشی نکرده‌ایم ولی بالقوه این توان را داریم که با یک دستور ظرف مدت سه تا چهار روز غنی‌سازی ۲۰ درصدی را آغاز کنیم. همچنین حجم غنی‌سازی که قرار بود ۳۰۰ کیلوگرم بیشتر نشود، با لغو برجام به‌راحتی می‌توان آن را افزایش داد. پس در این زمینه هم چیزی را از دست نداده‌ایم. متأسفانه کسانی در این باره اظهار نظر منفی و یأس‌آور می‌کنند که اصولاً آشنایی کافی با این موضوعات ندارند؛ اما در عین حال مدعی اخلاق مداری و دین هم هستند. بنابراین بهتر است عزیزان دست از شعارهای غلوآمیز بردارند تا کشورمان مستحکم و استوار به حرکت خود در این مسیر ادامه دهد. در شرایط فعلی این وحدت عمومی است که می‌تواند ما را مصون از بدخواهی‌های دشمن کند.
ایران اکنون در بین کشورهای در حال توسعه، در زمره پیشتازان و پیش‌قراولان صنعت هسته‌ای است. در میان کشورهای اسلامی ایران و پاکستان در این صنعت فعال هستند. برتری دیگر اینکه کشورهای فعال در صنعت هسته‌ای هرکدام در یک بخش یا رشته خاصی از این صنعت فعال هستند، اما ایران در تمامی بخش‌های اصلی این صنعت راهبردی فعال است.
پایان سخن اینکه، در آینده باید به ۲۰ هزار مگاوات تولید برق برسیم که در این مسیر تاکید بر راکتورهای کوچک است که با اقلیم کشور ما تناسب بیشتری دارد. راکتورهای کوچک به آب زیاد نیاز ندارند و می‌توان آنها را در شهرهای مختلف ساخت. راکتورهای مذکور ایمن‌تر هستند و می‌توان در شهرهای مختلف از آنها استفاده کرد. در چارچوب سیاست نیروگاه سازی، در حال حاضر دو نیروگاه مانند بوشهر با هزینه ۱۰ میلیار ددلار در حال ساخت است که بزرگترین پروژه صنعتی کشور به‌شمار می‌آید. این پروژه اکنون در مرحله گودبرداری است و تابستان سال آینده انشاءالله شاهد بتن‌ریزی آنها خواهیم بود.
