یک کارشناس مسائل بین الملل در ایران معتقد است: «منوط شدن اینستکس به اجرای FATF و یا موضوع موشکی، باعث می شود تا خوشبین ها هم در داخل ایران نتوانند از آن حمایت کنند. از این رو تردیدها درباره ادامه کار و گسترش دامنه این مکانسیم بیشتر شده است.»
صدای ایران - یک کارشناس مسائل بین الملل در ایران معتقد است: «منوط شدن اینستکس به اجرای FATF و یا موضوع موشکی، باعث می شود تا خوشبین ها هم در داخل ایران نتوانند از آن حمایت کنند. از این رو تردیدها درباره ادامه کار و گسترش دامنه این مکانسیم بیشتر شده است.»
سه روز پیش فرانسه، آلمان و انگلیس بالاخره پس از ماه ها انتظار ثبت مکانسیمی مالی با نام اینستکس را اعلام کردند که قرار است مانع از تاثیر تحریم های امریکا بر ایران شود. با این حال اروپا عملیاتی شدن اینستکس را به اجرای تعهدات FATF از سوی ایران مشروط کرده است. این در حالی است که پیشتر سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرده بود در مسیر دست یابی به کانال مالی اروپا، هیچ شرطی پذیرفته نیست.
دکتر رحمان قهرمان پور، کارشناس مسائل بین الملل در تهران، در اینباره به پرشیا دایجست گفت: «در حال حاضر در ایران بدبینی ها در مورد ساز و کار اینستکس بر خوش بینی ها غلبه دارد و حتی حامیان پیشین کانال مالی اروپا مانند مطهری، نائب رئیس مجلس و ظریف نیز نسبت به آن با احتیاط برخورد می کنند. اگر این احتیاط نشانه تلاش ایران برای چانه زنی با اروپا در راستای کسب امتیازات بیشتر نباشد، بدان معنا است که به طور کلی ایران از این پیشنهاد استقبال چندانی نکرده است.»
وی در مورد علل عدم استقبال ایران از اینستکس اظهار داشت: «دلیل اول به زمان انتظار طولانی آن برمی گردد. دلیل دوم به محتوای پیشنهاد مربوط است که جذاب نیست. انتظار می رفت اروپا جسارت بیشتری به خرج دهد و امتیازات ملموس تری برای متقاعد کردن ایران برای پای بندی به برجام ارائه کند. از این رو به نظر می رسد این مکانیسم نیم بند بیشتر شبیه کار مقدماتی برای جلوگیری از سرخوردگی بیشتر ایران و امیدوار نگه داشتن آن در توافق برجام صورت گرفته است. همچنین اروپایی ها تلاش کرده اند تا با این سازوکار آمریکا نیز ناراحت نشود اما ماهیت موضوع، مورد رضایت آمریکا و ایران نیست.»
این استاد دانشگاه تصریح کرد: «منوط شدن اینستکس به اجرای FATF و یا موضوع موشکی، باعث می شود تا خوشبین ها هم در داخل ایران نتوانند از آن حمایت کنند. از این رو سایه تردیدها درباره ادامه کار و گسترش دامنه این مکانسیم بیشتر شده است.»
قهرمان پور در مورد کارآمدی اینستکس گفت: «این مساله به اراده سیاسی و پیاده کردن آن بستگی دارد. اروپا نشان داد اراده را دارد اما از نگاه ایران، اروپایی ها نمی خواهند هزینه اجرای آن را بپردازند و لذا اینستکس را به موضوع FATF مشروط کردند. در این مسیر نیاز است دولت های اروپایی از شرکت هایی که می خواهند وارد رابطه تجاری با ایران شوند، حمایت مالی، حقوقی و سیاسی کنند.»
وی با توجه به وجود اختلاف نظرهای داخلی در ایران در مورد مشروط شدن اینستکس به تصویب پالرمو و CTF تاکید کرد: «اروپا می داند ایران تحت فشار صریح و آشکار، درخواست های آنها را اجرایی نمی کند. تجربه مذاکرات هسته ای موید این مساله است. با این حال ممکن است در نتیجه توافقات پشت پرده یا برخی موضع گیری ها مانند اظهارات شمخانی در مورد عدم افزایش برد موشک ها، این مکانسیم اجرایی شود. در عالم سیاست راهکارهای زیادی وجود دارد و اروپا با این پیشنهاد، حسن نیت خود را نشان داده و منتظر است ببیند می تواند در سایر موضوعات با ایران به نتیجه برسد یا خیر.»
قهرمان پور افزود: «تفاهم در داخل ایران برای قبول اینستکس با شرایطی که گفته شده، به معنای مذاکره مستقیم مثلا در حوزه موشکی نیست. اروپا می داند سازوکارها در ایران زمان بر است و پس از بحث و بررسی های بسیار، پرونده FATF به مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده است. از سویی چندین ماه صرفا برای اعلام رسمی این سازوکار از طرف اروپایی ها زمان برد. بنابراین برای نتیجه بخش بودن اینستکس نیاز به زمان است. اما من در شرایط کنونی شانس موفقیت آن را بیشتر از 30 الی 40 درصد نمی دانم.»
آخرین اخبار
