چرا افغانستان از مذاکره ایران با طالبان نگران است؟

صدای ایران - یک کارشناس مسائل افغانستان در ایران معتقد است: «پیش از انجام مذاکرات ایران با طالبان، دولت افغانستان در چارچوب گفتگوهای افغانی - افغانی با این گروه وارد رابطه شده بود. لذا موضع گیری تند دولت کابل نسبت به اقدامات تهران، موضع گیری از زاویه انفعال و واکنشی به پیشدستی ایران است.»
معاون وزارت خارجه افغانستان در واکنش به اظهارات وزیر امور خارجه ایران درباره نقش طالبان در دولت آینده افغانستان، با متهم کردن ایران به مداخله صریح در امور داخلی این کشور، گفته است: «پیشنهاد ادغام گروه های مسلح در نظام ما خلاف موازین دیپلماسی افغانستان است.» همچنین سخنگوی ریاست جمهوری افغانستان مدعی شد ایران از یک افغانستان دموکراتیک برخوردار از آزادی بیان و حقوق شهروندی هراس دارد. این در حالی است که مقامات ایران تاکید کرده اند گفتگوهای ایران با گروه طالبان با آگاهی دولت افغانستان و در راستای زمینه سازی برای مذاکرات صلح بین الافغانی صورت گرفته است.
دکتر نوذر شفیعی، کارشناس مسائل افغانستان و استاد دانشگاه در ایران در این ­باره به پرشیا دایجست گفت: «در مورد این موضوع لازم است به این نکته اشاره شود چرا ایران به تحولات افغانستان حساس است و گاهی هم به آن ورود می کند؟ دلیل آن در تاثیر مستقیم اتفاقات داخل افغانستان بر امنیت ملی ایران است.»
وی افزود: «دولت افغانستان یک دولت ورشکسته است و قادر نیست در تمامیت ارضی خود امنیت را تامین کند و این ناامنی و بی ثباتی به خاک ایران نیز سرایت می کند. لذا هر کشوری هم در موقعیت ایران قرار بگیرد، به ناچار با گروه های داخلی درگیر در افغانستان وارد تعامل می شود تا از تسری بحران به سرزمین خود جلوگیری کند.»
این نماینده سابق مجلس ایران خاطرنشان کرد: «اما مشارکت طالبان در ساختار قدرت افغانستان به دولت این کشور مربوط است. این در شرایطی است که پدیده طالبان یک واقعیت محسوب می شود و چشم انداز مثبتی از خروج این گروه از صحنه سیاسی افغانستان وجود ندارد. لذا احتمال دارد در چارچوب سیاست های داخلی افغانستان آنها در نهایت در قدرت سهیم شوند. ولی اگر چنین رویدادی رخ ندهد ما شاهد تداوم ناامنی ها در این کشور و تهدید امنیت ایران خواهیم بود.»
شفیعی درباره اظهارات تند مقامات افغانستان علیه ایران بیان داشت: «جمهوری اسلامی ایران علاقمند به شکل­گیری دموکراسی در افغانستان است. زیرا در این وضعیت نیروهای سیاسی که ممکن است به تهران نظر مساعد داشته باشند، در قدرت سهمی پیدا می کنند. علاوه بر این ثبات این کشور به نفع امنیت ایران است. لذا فارغ از دغدغه وجود آزادی بیان در افغانستان در اندیشه مقامات ایرانی، آنها صرفا دنبال پیشرفت و ثبات این کشور هستند.»
این تحلیلگر مسائل افغانستان تاکید کرد: «موضوع مهم آنکه پیش از ورود ایران به مذاکره با طالبان، دولت کابل در چارچوب گفتگوهای افغانی - افغانی این مذاکرات را شروع کرده بود که با هدایت آمریکایی ها هم دنبال می شد. بر این اساس اگر طبق سخنان مقامات وزارت خارجه افغانستان، طالبان پدیده منفی محسوب می شود خود آنها نباید پیشقراول این گفتگوها می شدند. از این رو من فکر می کنم دولت کابل اقدام ایران را نوعی پیش دستی قلمداد کرده و این موضع گیری هم موضع گیری از زاویه انفعال است.»