ترامپ به ولیعهد سعودی جرات سرکشی می دهد!

دو سال پیش غیر قابل تصور بود که حاکمان عربستان سعودی، متحد نزدیک آمریکا، به ربودن یا کشتن یک منتقد ساکن واشنگتن که به طور مرتب برای واشنگتن پست مطلب می‌نوشت، مظنون شوند یا اینکه آنها جرات کنند چنین عملیاتی را در ترکیه که متحد دیگر آمریکا و عضو ناتو است، به اجرا درآورند.

به گزارش صدای ایران از  ایسنا، روزنامه واشنگتن پست در مطلبی آورده است، اینکه منابع دولتی ترکیه اکنون این رژیم را در مظان اتهام برای قتل جمال خاشقجی، یکی از روزنامه‌نگاران سرشناس عربستانی در کنسولگری این پادشاهی در استانبول قرار داده‌اند را می‌توان تا حدی به ظهور شاهزاده محمد بن سلمان، حاکم دوفاکتوی ۳۳ ساله آل سعود نسبت داد که با جاه‌طلبی خودش اثبات کرده است که تا چه میزان بی‌مها عمل می‌کند.

این مساله اما همچنین می‌تواند بازتاب نفوذ دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا باشد که این ولیعهد را ترغیب کرده است تا باور کند که حتی کارهای مخاطره‌آمیز قانون‌شکنانه او با حمایت ایالات متحده مواجه می‌شود.

دولت اوباما به علت مخالفت رهبری عربستان با توافق هسته‌ای ایران و به علت مداخله نامشروع سعودی‌ها در یمن که به قربانی شدن هزاران بیگناه در بمباران‌های کورکورانه منجر شد، از عربستان فاصله گرفته بود. اما ترامپ به محض روی کار آمدن به سرعت برای احیای مناسبات تلاش کرد. او ریاض را به جای اوتاوا یا مکزیکو سیتی، مقصد اولین سفر خارجی خودش کرد؛ و در آنجا به سرعت تسلیم نمایش بیعت و وعده‌های خریدهای تسلیحاتی هنگفت میزبانانش شد.

ترامپ بر خلاف روسای جمهوری پیشین، مسائل حقوق بشری را با رهبران سعودی در میان نگذاشت؛ با وجود اینکه ولیعهد عربستان صدها فعال لیبرال شامل زنان حامی حق رانندگی را راهی زندان‌ها کرده است. زمانیکه ده‌ها تاجر و عضو خاندان سلطنتی عربستان در اواخر سال ۲۰۱۷ بازداشت شدند که به مثابه انقلابی گسترده بود و نهایتا هم پس از تسلیم حجمی از دارایی‌هایشان به این رژیم آزاد شدند، ترامپ آن را تایید کرد. او در توئیتی نوشت: اعتماد عمیقی به پادشاه سلمان و ولیعهد عربستان سعودی دارم. آنها دقیقا می‌دانند که چه کاری انجام می‌دهند.

زمانیکه که ولیعهد عربستان در سال گذشته به واشنگتن سفر کرد، ترامپ در کاخ سفید به استقبال او رفت و باز هم به مسائل حقوق بشری اشاره‌ای نداشت. او گفت: "این مناسبات احتمالا از زمان ایجاد روابط دوکشور، در قویترین حالت ممکن قرار دارد. ما یکدیگر را درک می‌کنیم." رئیس‌جمهوری آمریکا با فخرفروشی درباره صدها میلیون دلار خریدهای تسلیحاتی که سعودی‌ها وعده‌اش را داده بودند، نوشت: عربستان سعودی کشور بسیار ثروتمندی است و قرار است آنها بخشی از ثروتشان را به ایالات متحده بدهند.

برخی از آن قراردادها هنوز هم محقق نشده‌اند، اما دولت آمریکا همچنان به حمایت از بمباران عربستان در یمن که دولت اوباما از کمک اطلاعاتی و حمایت سوختی آن خارج شده بود، ادامه می‌دهد. پس از آنکه ده‌ها کودک در حمله هوایی ماه اوت کشته شدند، کنگره کمک آمریکا را به تاییدیه دولت منوط کرد تا این رژیم تدابیری را برای جلوگیری از وقوع تلفات غیرنظامی بیندیشد. به‌رغم اینکه شواهد از امر دیگری حکایت داشت، این تاییدیه صادر شد.

آیا این سابقه روابط، ولیعهد عربستان را به این باور رسانده است که می‌تواند در اقدامی شدید یکی از منتقدان سرشناس خودش را بدون لطمه به مناسباتش با واشنگتن ساکت کند؟ اگر چنین بوده باشد، واکنش دولت دولت ترامپ هم برای تغییر این باور سعودی‌ها به قدر کافی نبوده است. شش روز پس از ناپدید شدن خاشقجی، ترامپ و مایک پامپئو، وزیر امور خارجه آمریکا به زبان آمدند، اما همان زمان هم انتقادی وارد نکردند و به ابراز نگرانی و درخواست برای تحقیقات اکتفا کردند.

برخی از اعضای کنگره نسبت به تبعات حمله به روزنامه‌نگاران هشدار داده‌اند. کریس مورفی، سناتور دموکرات آمریکایی در توئیتی تاکید کرد اگر اتهامات ترکیه درباره قتل این روزنامه‌نگار صحت داشته باشد، "باید قویا به جدایی اساسی در روابط آمریکا با عربستان سعودی بینجامد." این واکنش صحیحی بود.