یک پیشنهاد برای افزایش طول عمر

اگر تا به حال به فواید کتاب خواندن توجه نداشته‌اید، دستکم به این توصیه دانشمندان گوش کنید: آنها می گویند کتاب خواندن عمر شما را طولانی می‌کند.

به گزارش صدای ایران، تحقیقات جدید دانشگاه ییل در آمریکا نشان می دهد که احتمال مرگ و میر افراد کتاب خوان در یک بازه زمانی دوازده ساله، 20 درصد در مقایسه با کسانی که کتاب نمی‌خوانند، کاهش می‌یابد.

این نتایج که در مجله اینترنتی انگلیسی زبان علوم اجتماعی و پزشکی منتشر شده است، حکایت از آن دارد که کتاب خواندن قدرت شناختی افراد را تقویت می کند که خود باعث تقویت بسیاری از توانایی ها از جمله در زمینه دامنه لغات، مهارت‌های تفکر و تمرکز می شود. کتاب خواندن همچنین روی احساس همدردی، درک اجتماعی و هوش احساسی تاثیر می گذارد که در مجموع به افراد کمک می کند عمر طولانی‌تری داشته باشند.

در تحقیقات دانشگاه ییل از یک جامعه آماری متشکل از سه هزار و 635 نفر استفاده شد که همگی بالای 50 سال سن داشتند. این افراد به سه گروه تقسیم شدند: افرادی که کتاب نمی خواندند، افرادی که سه ساعت و نیم از وقت خود را در هفته به کتاب خواندن اختصاص داده بودند و افرادی که بیش از سه ساعت و نیم در هفته برای کتاب خواندن وقت می گذاشتند.

نتایج قابل توجه بود: کتاب‌‌خوان‌ها نسبت به کسانی که لای کتاب را باز نمی‌کردند تقریبا دو سال بیشتر عمر کردند.

این نتایج با توجه به متغیرهای دیگری نظیر سطح تحصیلات، میزان درامد و وضعیت سلامت نشان داد در یک دوره 12 ساله، احتمال مرگ و میر افرادی که بیش از سه ساعت و نیم از وقت خود را در یک هفته به خواندن کتاب اختصاص می‌دهند، 23 درصد کاهش می‌یابد. این میزان در افرادی در هفته سه ساعت و نیم از وقت خود را صرف کتاب خواندن می کنند به 17 درصد می‌رسد.

این تحقیقات نتیجه گرفت: کتاب خواندن هم مانند یک رژیم غذایی سالم و ورزش ظاهرا می‌تواند مزیتی مهم برای بقا محسوب شود.

هنوز معلوم نیست که علت ارتباط بین کتاب خواندن و عمر طولانی چیست و این تحقیق فقط نشان داده که این دو با هم در ارتباط هستند. دیگر یافته‌های تحقیقاتی هم نشان داده است که خواندن رمان ظاهرا احساس همدردی و ارتباط مغزی را تقویت می‌کند.

شاید شما با خود فکر کنید که فرصتی برای خواندن کتاب ندارید و در مقابل روزنامه می‌خوانید. خبر بد این است که به گفته محققان دانشگاه ییل خواندن روزنامه کمکی به طول عمر نمی‌کند.

اما کتاب خواندن فوایدی دیگری هم دارد: دانشمندان معتقدند کتاب خواندن به ویژه کتاب داستان، شما را روشنفکرتر و خلاق‌تر می‌کند.

تحقیقات دیگری که در دانشگاه تورنتوی کانادا انجام شد، نشان داد میزان «انسداد شناختی» (cognitive closure) در شرکت کنندگانی که کتاب داستان می‌خواندند در مقایسه با افرادی که کتاب‌های غیرداستانی مطالعه می‌کردند کمتربود. 

انسداد شناختی چیست؟ ذهن‌ انسان‌ها در برابر برخی از امور مسدود است؛ یعنی به دلیل ساختار ویژه خود به امور شناختی دسترسی ندارد. یک نوع ذهن (برای مثال ذهن انسان) به لحاظ شناختی در مورد ویژگی یا نظریه خاصی مسدود است به این معنا که دستگاه مفهومیِ آن ذهن به درکِ آن ویژگی یا آن نظریه قادر نیست. ذهن افراد، توان‏، محدودیت‏ها، سوگیری‏ها و نقطه‏ ضعف‏های متفاوتی دارد؛ بنابراین یک ویژگی (یا نظریه) می‏تواند برای برخی اذهان دسترس ‏پذیر و برای برخی دور از دسترس باشد. 

به عبارتی، بعضی از افراد به ویژگی‌ها و واقعیت‌هایی دسترسی دارند که دیگران ندارند؛ شاید مجموعه‌ای از تفاوت ها که برخی جبری و برخی اختیاری‌اند ـ مانند تفاوت در سطح دانسته‌ها، تجربه‌ها، تفاوت‌های زیستی، فرهنگی و اجتماعی ـ باعث انسداد شناختی در برخی از افراد شود و اکنون تحقیقات نشان می‌دهد که کتاب خواندن باعث کاهش چنین انسدادی می‌شود.

محققان بعلاوه، زنگ هشدار را درباره جایگزینی رسانه‌های اجتماعی با خواندن کتاب به ویژه برای نوجوانان به صدا در آورده اند.

نتایج یک تحقیق که چندی پیش در انجمن روانشناسی آمریکا انجام شد، نشان داد روزگاری که نوجوانان صرف خواندن رمان می‌کردند، به پایان رسیده است. بر اساس این تحقیق، در دبیرستان های آمریکا در سال 2016 از هر سه نوجوان یک نفر تمایلی به خواندن کتاب برای تفریح و سرگرمی نداشته است و در مقابل در همین دوره زمانی 82 درصد از آنها هر روز به فیس بوک یا اینستاگرام سر می زدند.

«جین توونگ» استاد روانشناسی دانشگاه سن دیاگو و یکی از تهیه کنندگان این تحقیق، فقدان حس لذت بردن از کتاب خواندن را در نوجوانان آمریکایی مشکل ساز خواند. از دیدگاه وی مهم‌ترین کشف پنهان در این داده‌ها این است که در دهه 1970 میلادی حدود 60 درصد از دانش آموزان دبیرستانی در آمریکا در روز کتاب، مجله یا روزنامه می خواندند. چهار دهه بعد یعنی سال 2016 میلادی فقط 16 درصد از همین رده سنی، کتاب خوانده اند.

در حالی که 33 درصد دانش آموزان دبیرستانی در آمریکا در دهه 1990 گفته بودند تقریبا هر روز روزنامه می‌خوانند تا سال 2016 این رقم فقط به دو درصد رسید. این در حالی است کهه بیش از 80 درصد از نوجوانان در سال 2016 هر روز از رسانه های اجتماعی استفاده کرده اند.

با وجود افزایش امکانات مطالعه، دسترسی‌ها و وجود کتاب‌های الکترونیکی، کاهش مطالعه و روند رو به نزول آن نگرانی‌هایی را برانگیخته است که لزوم برنامه ریزی دقیق و تشویق به مطالعه بیشتر کتاب را ضروری می‌کند.