بنی‌صدر خائن بود یا نبود؟

به گزارش صدای ایران روزنامه شرق نوشت؛ بنی‌صدر بالاخره خائن بود یا نبود؟ در سال‌های اخیر برخی چهره‌های سیاسی مواضع عجیب، متضاد و گاه متناقضی درباره بنی‌صدر اتخاذ کرده‌اند. در تازه‌ترین اظهار‌نظر مصطفی میرسلیم به تسنیم گفته است: «من شخصا سند محکمی که نشان‌دهنده وابستگی بنی‌صدر به بیگانگان باشد، ندیده و نیافته‌ام اما بنی‌صدر با آن ویژگی آقازادگی و به‌علاوه نداشتن تسلط بر نفسانیات که ترکیب شده بود با اطرافیانی اغلب غیرانقلابی و فرصت‌طلب و خانواده‌ای که چندان مراعات اقتضای ظاهر انقلاب را هم نمی‌کردند، گرفتار خودشیفتگی شد و این خودشیفتگی او را به سقوط در دامان ننگین منافقان کشاند. منافقان با تحلیل شرایط او، به‌راحتی و سریعا توانستند او را که منزوی شده بود، طعمه خود کنند».

سیدیحیی رحیم‌صفوی، فرمانده سابق سپاه، به فاصله دو سال دو اظهارنظر متضاد درباره بنی‌صدر داشته است. او خرداد 89 در حاشیه همایش شب خاطره گفته بود: «بنی‌صدر چه در دوران جنگ و چه در ارتباط با منافقین به صورتی کاملا آگاهانه اقدام به خیانت کرد و این امری محرز است». او با رد این ادعا که «بنی‌صدر تنها مرتکب اشتباه شده و قصد خیانت به ملت و کشور را نداشته است»، گفته بود: «این فرد چند ماه قبل از جنگ فرمانده کل قوا بود و این در حالی است که با هشدارهای متعددی که به او مبنی بر احتمال وقوع جنگ از سوی عراق می‌شد، از در اختیار قرار‌دادن سلاح و مهمات به نیروهای سپاهی و ارتشی و نیز آماده‌کردن آنان خودداری می‌کرد». این در حالی است که او خرداد 87 در برنامه محرمانه‌ای که از شبکه سه سیما پخش می‌شد، در پاسخ به سؤال مجری برنامه مبنی‌بر اینکه «می‌گویند بنی‌صدر در جنگ و دفاع خیلی به ما خیانت کرد، ولی هیچ‌کس نگفته خیانت او چه بود»، اظهار کرد: «من هم نمی‌توانم کلمه خیانت را به کار ببرم. بلکه نفهمی او را دربرابر موضع خودش که رئیس‌جمهور بود و فرمانده کل قوا بود، اما انقلاب اسلامی را درک نکرده بود و عظمت امام را و اینکه بالاخره باید تابع امام باشد. البته از مسئله جنگ هم چیزی نمی‌فهمید».

همان زمان علی شمخانی، وزیر سابق دفاع، هم اظهارنظری مشابه صفوی کرده بود. او در برنامه «مثلث شیشه‌ای» که به صورت زنده از شبکه تهران پخش می‌شد، شرکت کرده بود. مجری برنامه از او سؤال کرد: «جریان نامه‌ای که بعد از فتح خرمشهر برخی فرماندهان نظامی به بنی‌صدر نوشتند و دستور عقب‌نشینی ایشان را تقبیح کردند، چه بود؟» که شمخانی پاسخ داد: «بنی‌صدر اصلا آن موقع نبود. بنی‌صدر تا زمانی که در خاک ایران بود و فرمانده کل قوا بود، هیچ عملیات موفقی انجام نداد، بنی‌صدر در عملیات سال 59 که می‌خواست خرمشهر را آزاد کند و شکست خورد و فاجعه هویزه رخ داد، قصد خیانت نداشت! بنی‌صدر دنبال پیروزی بود و اگر پیروز می‌شد، تانک‌هایی که به سمت بصره می‌رفتند تانک‌هایی در تهران به سمت کرسی‌های قدرت می‌رفتند و می‌گفت من عامل پیروزی‌ام. بنابراین بنی‌صدر خیانت نکرد». واکنش کیهان اما به این دو اظهار‌نظر قابل پیش‌بینی بود که در ستون خبرهای ویژه خود در چهارم خرداد 87 مطلبی با نام «اظهارات تعجب‌برانگیز دو فرمانده»، این سخنان شمخانی را در کنار صحبت‌های سرلشکر رحیم صفوی قرار داد و نوشت: «دو نفر از فرماندهان دفاع مقدس در برنامه‌های تلویزیونی جداگانه‌ای در اظهاراتی شگفت‌انگیز، بنی‌صدر را از اتهام خیانت در جنگ تبرئه کردند».

سخنان دو نظامی سابق سوژه خبرنگاران در حاشیه جلسه هیئت دولت آن سال هم شد. خبرنگاری از محسنی‌اژه‌ای، وزیر وقت اطلاعات، پرسید: «اعلام کرده‌‌اند که بنی‌صدر خائن نیست. به نظر شما خائن است؟» او گفت: «قطعا خائن است». این خبرنگار اما در ادامه خطاب به وزیر اطلاعات گفت یکی از وظایف وزارت اطلاعات این است که این موضوع را پیگیری کند که اژه‌ای گفت: «هر کسی اظهارنظر کرد ما این وظیفه را نداریم که پیگیری کنیم چرا تو این اظهارنظر را کردی. یعنی شما فکر می‌کنید وزارت اطلاعات باید هر کسی حرفی زد پیگیری کند؟»

وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی هم درحاشیه نشست دولت در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات اخیر رحیم صفوی و شمخانی درباره بنی‌صدر گفت: «من اگر بخواهم یک جانب‌داری از برخی از این عزیزان و فرماندهان گرامی که خود زخم‌دیده آن دوران هستند و بخش زیادی از آزار عملکردهای بنی‌صدر متوجه این اشخاص بوده است، داشته باشم، شاید درست این است که نمی‌توان گفت همه اقدامات بنی‌صدر خیانت بوده است. هنوز پرونده ماجرای طبس در این زمینه گشوده نشده است. اقدامات مشکوکی در این حادثه رخ داد که مسئولیت آن متوجه بنی‌صدر بوده است و باید این پرونده گشوده و بررسی شود».