چرا چین به ایران نیازمند است؟

چین به لحاظ اقتصادی، سیاسی و امنیتی به ایران نیاز دارد.

در پی خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای با ایران، نگرانی‌هایی درباره امکان استمرار روابط تجاری ایران با دیگر کشور‌ها بوجود آمد.

در این میان، بازگشت تحریم‌های آمریکا علیه ایران، باعث خروج برخی از شرکت‌های اروپایی از ایران شد. در مقابل، شرکت‌های چینی به تدریج جایگاه‌شان در ایران را محکم می‌کنند.

چین که یکی از امضاکنندگان برجام است، با خروج آمریکا از آن مخالفت کرده و در ماه آینده قرار است حمایتش از این توافق را تکرار کند.

ماه آینده نشست بین المللی سازمان همکاری شانگ‌های با حضور سران کشور‌های روسیه، ایران، هند، پاکستان، قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان و ازبکستان در منطقه چینگ‌دائو برگزار خواهد شد.

اسریکانت کونداپالی، کارشناس مسائل چین در دانشگاه جواهر لعل نهرو دهلی نو، به روزنامه ساوث‌چاینا مورنینگ پست، گفته در جریان نشست سازمان همکاری شانگهای، احتمالا بیانیه مشترکی درباره ایران صادر شود تا فشار دیپلماتیک بیشتری بر آمریکا اعمال شود.

چین و هند هر دو نسبت به تحولات اخیر برجام بسیار نگران هستند، زیرا بازگشت تحریم‌های آمریکا، امنیت انرژی آن‌ها را تهدید می‌کند.

کونداپالی در این باره گفت: " روسیه و چین، درباره تحولات اخیر نگرانی‌های بزرگی دارند. هند هم نگران است... . هند و چین، با مشکلات امنیت انرژی مواجه هستند. زیرا ایران تامین کننده بزرگ انرژی هر دو کشور است".

طرح‌های اقتصادی بزرگی که چین دنبال می‌کند، همکاری‌های منطقه‌ای، از جمله همکاری با ایران، را ضروری می‌کند. شی جین‌پینگ، رئیس‌جمهور چین، پروژه عظیمی به نام "پروژه یک کمربند یک جاده" (جاده ابریشم تاریخی) را دنبال می‌کند که از ایران عبور می‌کند. برای احداث این جاده، باید سرمایه‌گذاری‌هایی در بخش حمل‌ونقل، بویژه راه آهن، ایران انجام شود. به دلیل اهمیت جایگاه ایران در این پروژه، چین همکاری‌هایش با ایران را ادامه خواهد داد.

به گزارش ساوث‌چاینا مورنینگ پست، ژانگ شین، کارشناس مطالعات روسیه در دانشگاه عادی شرق چین، گفته پکن و مسکو هر دو علیرغم خروج آمریکا از برجام، همکاری با ایران در زمینه انرژی هسته‌ای، مالی و انرژی را ادامه خواهند داد.

الکساندر گابوف، کارشناس اندیشکده مرکز کارنگی مسکو، با اشاره به حضور حسن روحانی در نشست سازمان همکاری شانگهای، گفته این نشست بر همکاری منطقه‌ای در آسیای مرکزی و همکاری بیشتر درباره پروژه یک کمربند یک جاده تمرکز خواهد کرد.

علاوه بر پروژه جاده ابریشم، برای شرکت‌های چینی پس از خروج شرکت‌های اروپایی، فرصت جدیدی در ایران ایجاد شده است. به عنوان نمونه، شرکت ملی نفت چین، که شریک شرکت توتال فرانسه در توسعه میدان گازی پارس جنوبی است، ممکن است پس از خروج توتال سهم این شرکت فرانسوی را تصرف کند.

شرکت‌های چینی با وجود بازگشت تحریم‌های آمریکا همچنان در ایران فعالیت خواهند کرد. اخیرا پس از خروج ترامپ از برجام، مقامات ایرانی اعلام کردند که یک شرکت چینی قرار است برای احداث یک پالایشگاه در استان مازندران، دو میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کند.

به گفته ساوث‌چاینا مورنینگ پست، پکن به دنبال همکاری بیشتر برای مبارزه با "سه نیروی شرور" تروریسم، افراط‌گرایی و تجزیه‌طلبی است.

طغرل کسکین، استادیار دانشگاه شانگ‌های گفته ایران نه تنها در در زمینه تهدیدات امنیتی مشترک در آسیای مرکزی بلکه در حوزه همکاری در زمینه انرژی هم برای چین یک شریک استراتژیک است.