"نهج البلاغه" چگونه سخنان روحانی را تایید می کند؟

صدای ایران؛ حیدر سمیرکرم- شیوه برخورد امیر المومنین با مخالفین تا حدی است که اینگونه در خطبه 169 بیان می کنند: (همانا به جهت نارضایتی از حکومت من به یکدیگر ییوستند و من تا آنجا که برای وحدت اجتماعی شما احساس خطر نکنم صبر خواهم کرد، زیرا آنان اگر برای اجرای مقاصدشان فرصت پیدا کنند نظام جامعه اسلامی متزلزل می شود. آنها از روی حسادت بر کسی که خداوند حکومت را به او بخشیده است به طلب دنیا برخاسته اند. می خواهند کا را به گذشته باز گردانند.........)


یک سال است که دولت تدبیر وامید مسئولیت اجرایی کشور را بر عهده گرفته است ودر زمانی این مسئولیت را بر عهده گرفته که به گفته دوست ودشمن در بدترین وضعیت سیاسی واقتصادی پس از انقلاب بوده است.

از لحاظ اقتصادی رشد منفی اقتصادی؛تورم بالای چهل در صد؛ فساد گسترده در بدنه اجرایی؛ خوابیدن تولید وتعطیل شدن بسیاری از کارخانه ها واز لحاظ سیاست خارجی نیز عملا به بن بست رسیدن مذاکرات هسته ای وبه وجود آمدن تحریم ها وضعیف شدن ارتباط منطقه ای وبین المللی که نوعی بحران را برای کشور به وجود آورده بود واین مسائل روی نداد مگر به خاطر عدم مدیریت صحیح دولت قبل که به گونه ای صدای هم فکران خود را در آورده بود وهمه این مسائل دست به دست هم داد که مردم در انتخابات خرداد92 گفتمان تدبیر وامید را بر گفتمان مقاومت ترجیح دهند وبه این گفتمان رای دهند.

ولیکن چیزی که بعد از انتخابات روی داد  این بود که گفتمانی که نتوانسته بود اعتماد مردم را جلب کند به جای آنکه برای برطرف کردن مشکلات وجبران اشتباهات گذشته به کمک ویاری دولت منتخب برخیزد. شروع به سنگ اندازی وفشار به دولت نمود وبه نوعی سعی نموده است که دولت را در عمل کردن به شعارهای انتخاباتی اش وبرنامه هایش ناکام سازد.

وجالب آنکه مجلسی که در دولت هم فکر گذشته خود نقش نظارتی اش را فراموش کرده بود در دولت جدید یاد وظایف قانونی خود افتاده است وآن هم نه بر اساس انصاف؛ بلکه حتی عملکرد واشتباهات دولت سابق را از دولت جدبد بازخواست  می کنند.

ودر اینجاست که دولتی که شعار وعملش اعتدال است گاه شاید مجبور شود طبق این حدیث عمل نماید(نحن معاشر الانبیاء امرنا ان نکلم الناس علی قدر عقولهم) اما براستی اگر در سیره تاریخی حکومت علوی نیز نظاره گر باشیم؛ باید دید امیرالمومنین اهداف حکومتشان چه بود؟با مخالفین وبا مردم چگونه برخورد مینمودند؟ واخر الامر گفتمان اعتدال چقدر با گفتمان علوی مطابقت دارد؟

1-سابقه مبارزه
یکی از شیوه هایی که مخالفین در برابر دولت تدبیر وامید به کار بسته اند زیر سئوال بردن سابقه آقای روحانی از جمله سابقه مبارزاتی ایشان، تحصیلات ایشان و... است.ودر این زمینه گاه به تهمت وتوهین نیز روی آورده اند.اگر کمی در نهج البلاغه دقت نمائیم می بینیم که مخالفین حکومت امیر المومنین نیز همین شیوه را در برابر ایشان انجام میدادند که گاه خود حضرت برای معرفی خویش؛ مجبور بودند گذشته خویش را بیان کنند.

بطور مثال ایشان در خطبه 33 نهج البلاغه اینگونه می فرمایند:(به خدا سوگند من از پیشتازان لشکر اسلام بودم تا آنجا که صفوف کفر وشرک تارومار شد. هرگزناتوان نشدم ونترسیدم هم اکنون نیز همان راه را می روم .پرده باطل را می شکافم تا حق را از پهلوی آن بیرون آورم)

حتی به ایشان تهمت دروغ گویی بستند که ایشان در خطبه 71 در جواب ایشان می فرماید:(خدا شما را بکشد بر چه کسی دروغ روا داشته ام آیا به خدا دروغ روا داشتم؟ در حالی که من نخستین کسی هستم که به خدا ایمان آوردم یا بر پیامبرش؟در حالی که من اول کسی بودم که او را تصدیق کردم نه به خدا هرگز آنچه گفتم واقعیتی است که شما از دانستن آن دورید وشایستگی درک آن را ندارید......)

براستی چامعه به سمتی باید برود که انسان آن هم ولی خدا بخواهد بدیهی ترین مسئله که گذشته خویش است را یاد آوری نماید.ایشان در خطبه 75 می فرماید: (آیا شناختی که از روحیات من  دارند آنان را از عیب جویی بر من باز نمیدارد؟ و آیا سوابق مبارزات من؛ نادانان را برسر جای خود نمی نشاند که به من تهمت نزنند؟)

جامعه ای که به بزرگان خویش احترام نگذارد وارزش زحمات انها را پاس ندارد عاقبت خوبی در انتظارش نیست.

2-بیت المال
یکی از شعارهایی که دولت تدبیر وامید برای خویش ترسیم نموده است مبارزه واقعی ودور از هیاهو وتبلیغات با فساد اقتصادی ورانتخواری است وعملکرد یک ساله این دولت نشان دهنده عزم بالا ومصمم ایشان برای تحقق هدف فوق است ودر این زمینه شاید بسیاری از فشارها ومخالفت ها را باید در این بستر بررسی نمود.دراین دولت اصل برحفظ بیت المال وانجام کارهای زیر بنایی است .در سیره علوی نیز اصل مهم حفظ بیت المال است ورسیدن مردم به حقوق واقعی شان هر چند برای آنها تلخ باشد.

در گفتمان علوی حق مردم ورسیدن انها به حقوق شان بر رضایت آنی انها برای اهداف دیگر ارجحیت دارد مثلا ایشان در خطبه 126 در این زمینه می فرماید:(آیا به من دستور میدهید برای پیروزی خود؛ از جور وستم درباره امت اسلامی که به آنها ولایت دارم استفاده کنم؟به خدا سوگند تا عمر دارم وشب وروز بر قرار است وستارگان ازپی هم طلوع وغروب می کنند هرگز چنین کاری نخواهم کرد؟اگر این اموال از خودم بود به گونه ای مساوی در میان مردم تقسیم می کردم تا چه رسد که جز اموال خداست؟آگاه باشید بخشیدن مال به آنها که استحقاق ندارند زیاده روی واسراف است ممکن است در دنیا مقام بخشنده آن را بالا برد اما در آخرت پست خواهد کرد در میان مردم ممکن استگرامی اش بدارند اما در پیشگاه خدا خوار وذلیل است)

حساسیت ایشان به بیت المال به گونه ای است که در نامه ای به زیاد بن ابیه به او هشدار میدهد که:(همانا به راستی به خدا سوگند می خورم اگر به من گزارش کنند که در اموال عمومی خیانت کردی کم یا زیاد؛چنان بر توسخت گیرم که کم بهره شده ودر هزینه عیال؛درمانده وخوار وسرگردان شوی)(نامه20)حال دوستان باید بیان کنند که واکنش آنها در رابطه با فسادهایی که در دولت گذشته رخ داده چگونه بوده است؟و آیااینکه این دولت طبق این مرام علوی حرکت می کند؛ کاری اشتباه است؟

3-مردم
دولت تدبیر وامید حرکت وجهتش در این یک سال اخیر حرکت در جهت مردم بوده است فارغ  از مذهب ؛قوم؛زبان ونژاد لذا با پایه گذاری معاونت اقوام سعی نموده است شکاف های قومی وملی ومذهبی را کم نماید ونوعی یکدلی وهمبستگی را میان مردم بر قرار نماید ودر کنار این سیاست ؛نظارت واعمال حاکمیت فرهنگی واحتماعی خویش را بیشتر نرم افزارانه بر قرار کرده واز روش سخت افزارانه دوری کرده است که در این امر دچار چالشهای زیادی با کسانی شده است که خواستار اعمال قدرت عریان شده اند.

در سیره علوی؛ منش حکومتی امیر المومنین بیشتر بر  مدارا وبدست آوردن قلوب مردم است(روش نرم افزارانه) ایشان در نامه معروف خویش به مالک اشتر به ایشان می فرماید:(مهربانی با مردم راپوشش دل خویش قرار ده؛وبا همه دوست ومهربان باش .مبادا هرگز؛چونان حیوان شکاری باشی که خوردن انها را غنیمت دانی زیرا مردم دو دسته اند دسته ای برادر دینی تو ودسته دیگر همانند تو در آفرینش می باشند.

اگر گناهی از آنان سر میزند یا علت هایی بر آنان عارض می شود یا خواسته وناخواسته؛اشتباهی مرتکب می گردند آنان را ببخشای وبرآنان آسان گیر.......)ویا در جای دیگر می فرماید:(بدان ای مالک هیچ وسیله ای برای جلب اعتماد والی به رعیت بهتر از نیکوکاری به مردم وتخفیف مالیات وعدم اجبار مردم به کاری که دوست ندارند نمی باشد پس در این راه آنقدر بکوش تا به وفاداری رعیت خوشبین شوی که این خوشبینی رنج طولانی مشکلات را از تو بر می دارد)

4-سیاست خارجی
دولت تدبیر وامید زمانی که مسئولیت اجرایی را برعهده گرفت یکی از اهدافش را براین قرار داد که ما می خواهیم تنش زدایی نمائیم وبا دنیا بر اساس حکمت مصلحت وعزت ارتباط بر قرار نمائیم ومسئله هسته ای را می خواهیم با مذاکرات وبر اساس سیاست( برد –برد) حل نمائیم ودر این راه پشتیبانی رهبری وحمایت های ایشان را داشته اند که در پیش گرفتن این سیاست منجر به توافق ژنو شد که تا رسیدن به طرح جامع مذاکرات ادامه دارد در این راه منتقدین دولت فضا را به گونه ای ترسیم کردند که انگار گفتگو کردن ورسیدن به نتیجه به گونه ای وادادن است.

در صورتیکه  عملکرد دولت تدبیر وامید به معنای واقعی ترجمان عملی این جملات امیر المومنین به مالک اشتر است. ایشان می فرماید(هر گز پیشنهاد صلح از طرف دشمن را که خشنودی خدا در آن است رد مکن که آسایش رزمندگان وآرامش فکری تو وامنیت کشور در صلح تامین می گردد.لکن زنهار زنهار از دشمن خود پس از آشتی کردن زیرا گاهی دشمن نزدیک می شود؛تا غافلگیر کند پس در اندیش باش وخوش بینی خود را متهم کن.حال اگر پیمانی بین تو ودشمن منعقد گردید یا در پناه خود اورا امان دادی به عهده خویش وفادار باش....)

ودر پایان
بنا براین حضرت؛ زمانی که می بینند که مخالفانشان؛ انتقاداتشان نه بر اساس اصلاح بلکه فقط  عیب جویی است. آنها را اینگونه معرفی می کنند(شما بسیار طعنه زن؛ عیب جو؛ رویگردان از حق وپر مکر وحیله اید) و در مقابل به ظاهر دلسوزی ها ووااسلام گوئی  ها اینگونه مسئله را تبیین می نمایند:(این توطئه ظاهرش ایمان وباطن آن دشمنی وکینه توزی است آغاز آن رحمت وپایان آن پشیمانی است)(خطبه 122)

و شیوه برخوردشان با مخالفین تا حدی است که اینگونه در خطبه 169 بیان می کنند:(همانا به جهت نارضایتی از حکومت من به یکدیگر ییوستند و من تا آنجا که برای وحدت اجتماعی شما احساس خطر نکنم صبر خواهم کرد، زیرا آنان اگر برای اجرای مقاصدشان فرصت یدا کنند نظام جامعه اسلامی متزلزل می شود. آنها از روی حسادت بر کسی که خداوند حکومت را به او بخشیده است به طلب دنیا برخاسته اند. می خواهند کا را به گذشته باز گردانند.........)

ودر بعضی از مواقع صبر مولا آنقدر لبریز می شود که آنها را نفرین می کند ویا مرگش را از خدای می طلبد؛در این نوشته سعی شده است افق حرکت را که رسیدن به حکومت علوی است را نشان دهیم وگرنه قصد قرینه سازی واستفاده از مسائل تاریخی نداریم.