ماموریت ویژه عارف چیست؟

محمدرضا عارف این روزها همچون دیگر چهره‌های سرشناس اصلاح‌طلب از ضرورت کادرسازی و ساخت تشکیلات نوین سیاسی در اردوگاه اصلاح‌طلبان سخن می‌گوید اما یک تفاوت میان گفتارمعاون اول دولت اصلاحات با دیگر اصلاح‌طلبان وجود دارد؛ او در این راه گام عملیاتی را برداشته و می‌خواهد که به اهداف اصلاح‌طلبانه خویش دست یابد. برایش فرقی هم نمی‌کند که مورد نقد، طعنه و کنایه قرار بگیرد چرا که او برای آینده اصلاحات و برای آینده سیاسی خود بی‌برنامه نیست. عارف در ساحات و ساعاتی که اصلاح‌طلبان کمتر روزنه و بستری برای فعالیت سیاسی داشتند توانسته بود اعتماد و اطمینان نظام را در جیب خود داشته باشد. کاراکتر و کارنامه عارف هرگز به نهادهای حاکمیتی سختگیر و جبهه اصلاح‌طلبان ستیزان این اجازه را نمی‌داد که مورد تخریب، اتهام و رد صلاحیت قرار بگیرد. عارف با همین موقعیت تلاش کرد تا اصلاح‌طلبان را از محاق و حاشیه‌نشینی که گرفتار آن شده بودند خارج کند و با آمدنش جانی دوباره به پیکره و سازمان سیاسی اصلاح‌طلبان بدمد. او با همین رویکرد تا جایی که می‌توانست به عنوان نماینده اصلاح‌طلبان به متن جامعه رفت، سخنرانی کرد و حرف‌ها و پیام‌های اصلاح‌طلبانه خود را حتی از طریق صدا و سیما به افکار عمومی منتقل کرد. همین استراتژی، سرمایه اجتماعی بخشی از اصلاح‌طلبان که قصد شرکت در انتخابات را داشتند به سمت او روانه کرد تا جایگاه و موقعیت عارف انتخابات ریاست‌جمهوری با عارف معاون اول دولت اصلاحات متفاوت شود. او با این آمدن، اصلاح‌طلبان را به آینده امیدوار ساخت و اگرچه در نهایت با هماهنگی سید محمد خاتمی، ایثار سیاسی کرد تا برای نخستین بار ائتلاف تاریخی در اردوگاه اصلاح‌طلبان رقم بخورد و سرمایه اجتماعی سازماندهی شده از سوی او و کل جریان اصلاحات، حسن روحانی را رییس‌جمهور ایران سازد اما این پایان ماموریت محمدرضا عارف نبود. او دست ازکار نکشید و گام دوم برنامه سیاسی خود را آغاز کرد. عارف با درک موقعیت جدید اصلاح‌طلبان و آگاهی از محدودیت‌های اصلاح‌طلبان به سمت افزایش انسجام و همگرایی جریان‌های این جناح سیاسی اقدام کرد. کادر‌سازی و احیای تشکیلات اصلاح‌طلبان برنامه بلندمدت عارف بوده است به نحوی که بارها در اظهارات خود بر این موضوع تاکید کرده است. معاون اول دولت سید محمد خاتمی تلاش کرد تا نقش حلقه پیوند‌دهنده اصلاح‌طلبان را بازی کند و بر اساس این راهبرد به دیدار با سید محمد خاتمی، اکبر هاشمی‌رفسنجانی، حسن خمینی و ناطق نوری رفت. محصول همین دیدارها بود که در اظهارنظری اعلام کرد: «اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس آینده باید با برنامه وارد عرصه انتخابات شوند و با همگرایی میان جریان‌های مختلف اصلاح‌طلبی و دوری از تفرقه و چند‌دستگی در اندیشه پیروزی قاطع در انتخابات مجلس باشند.»

عارف در این میان اگرچه از راه‌اندازی یک حزب سیاسی جدید خبر داد تا اصولگرایان بر صور جدایی او از جبهه اصلاح‌طلبان بدمند اما واقعیت آن بود که عارف تلاش داشته تا خلأ نبود تشکیلات سیاسی منسجم و مقتدر اصلاح‌طلبان را پر کند و این چیزی نیست جز آنکه جایگاه عارف پس از انتخابات به عنوان یک کاندیدای بالقوه اصلاح‌طلبان در انتخابات مجلس دهم به یکی از اضلاع رهبری اصلاح‌طلبان تغییر کرده است؛ نقشی که شاید او بیش از همه به دنبال تقویت آن است. برخلاف تبلیغات سیاسی اصولگرایان که تلاش کردند تا عارف را از خیمه اصلاح‌طلبان بیرون بیاورند، او در حال ایفای ماموریتی است که بزرگان اصلاحات از کم و کیف آن بی‌خبر نیستند. عارف که چندی پیش با بیان این جمله که «پلی می‌شوم برای ورود جوانان اصلاح‌طلب به مجلس» بخشی از تاکتیک انتخاباتی اصلاح‌طلبان را به افکار عمومی انتقال داد. عارف با این جملات نشان داد که چهار برنامه مشخص را در دستور خود قرار داده است:

۱) افزایش پایگاه اجتماعی اصلاح‌طلبان با بهره‌گیری از ارتباط مستقیم با هواداران اصلاحات

۲) افزایش انسجام اصلاح‌طلبان و تاثیرگذاری در شورای عالی سیاستگذاری اصلاحات

۳) ارائه لیست انتخاباتی واحد و غنی‌سازی شده از چهره‌های کارآمد و پرسابقه در کنار جوانان اصلاح‌طلب

۴) ائتلاف با اصولگرایان معتدل و نیروهای سیاسی سرخورده و دلگیر از جناح راست.

نگاهی به اظهارات و اقدامات اخیر عارف نشان می‌دهد که او برای عملیاتی کردن هر یک از این چهار هدف برنامه دارد اما شاید یکی از مهم‌ترین دلمشغولی‌ها و ذهن مشغولی‌های او ساخت تشکیلات و سازمان سیاسی جوانان اصلاح‌طلب است تا آنها در کنار بزرگان گرفتار در مصایب بتوانند روزنه‌های بازگشت اصلاح‌طلبان به عرصه سیاسی را به شاهراه مبدل سازند و اینچنین است که او روز گذشته بازهم بر لزوم فعالیت سیاسی جوانان اصلاح‌طلب در قالب تشکل‌های سیاسی مختص جوانان تاکید کرد. محمد رضا عارف که با ایسنا گفت‌وگو کرده است با بیان اینکه «جوانان نخبه باید در مجلس آینده حضور و مشارکت جدی داشته باشند»، بر لزوم فعالیت سیاسی جوانان در قالب تشکل‌های سیاسی مختص جوانان تاکید کرد. به اعتقاد معاون اول دولت اصلاحات تجربه موفق «پویش امید» در انتخابات خرداد ۹۲ که با حضور جوانان نخبه دانشگاهی شکل گرفت می‌تواند در آینده در قالب تشکل‌هایی همچون یک سازمان سیاسی مختص جوانان یا یک حزب سیاسی متعلق به جوانان ایفای نقش کند. وی در پاسخ به پرسشی درباره اظهارات اخیرش مبنی بر اینکه می‌خواهد پلی باشد برای ورود جوانان به مجلس آینده گفت: باور قلبی و اعتقاد راسخ من به حضور موثر جوانان در مناسبات مختلف علمی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی از جمله انتخابات است چراکه پس از پیروزی انقلاب اسلامی در هر میدانی که جوانان حضور داشتند، خوش درخشیدند.

این استاد دانشگاه در همین زمینه خاطرنشان کرد: حرفه اصلی من معلمی است و در تمام دوران تصدی این حرفه تلاش کردم جوانان را به مرحله‌یی برسانم که به مقام علمی بالاتر از خودم نایل شوند و موفق هم شده‌ام. در مقطع فعلی می‌خواهم این نقش را در عالم سیاست ایفا کنم.

عارف در ادامه با بیان اینکه «تلاش دارم به جای آنکه بخشی از منازعات سیاسی باشم، به کادرسازی اقدام کنم» به حضور موثر جوانان در انتخابات خرداد ۹۲ اشاره کرد و گفت: همگان به یاد دارند در فضایی که ناامیدی و بی‌انگیزگی بر فضای سیاسی کشور حاکم بود این جوانان بودند که با وجود برخی بی‌مهری‌ها و محدودیت‌ها حضور بانشاطی در صحنه انتخابات داشتند و مطمئنا یکی از دلایل پیروزی جریان اصلاحات و اعتدال نقش‌آفرینی موثر جوانان بود.

رییس بنیاد امید ایرانیان درباره کارکرد این سازمان سیاسی مختص جوانان نیز اظهار کرد: به نظر من در این سازمان سیاسی مقدرات سازمان کاملا به عهده خود جوانان خواهد بود و نقش من تنها به صورت حامی معنوی این سازمان سیاسی است. عارف ادامه داد: سازمان سیاسی جوانان صرفا مختص به اعضا و هواداران فعلی اینجانب من و کسانی که تاکنون در ستادهای انتخاباتی‌ام فعالیت کرده‌اند نخواهد شد و برنامه‌یی جدی برای جلب همکاری تمام نخبگان سیاسی فعال جوان در دست تهیه است و با کمال افتخار دست همکاری به سوی همه آنها دراز خواهیم کرد.

وی با تاکید بر اینکه «حوزه فعالیت این سازمان سیاسی جوانان در حوزه تعریف شده مبانی و اصول اصلاح‌طلبی مردم‌سالار و متشکل از باورمندان به قانون اساسی و ارزش‌های انقلاب اسلامی است»، اظهار کرد: سازمان سیاسی جوانان نه تنها انشعابی از جبهه اصلاحات نیست بلکه تلاش خواهد کرد به عنوان تشکل جدیدی در این جبهه فعالیت کند.

این فعال سیاسی در ادامه تاکید کرد: جوانان باید پوسترچسبان ایده‌ها و افکار خود باشند. جوانان شرکای سیاسی ما هستند و من به این نسل به چشم کارمندان سیاسی خود نگاه نمی‌کنم که قرار باشد صرفا نقش نیروهای کف خیابانی را داشته باشند و نصیب‌شان از سیاست تنها دور شدن از روال عادی زندگی، تحصیل و کار باشد. عارف در همین راستا با اشاره به فعالیت‌های شاخه جوانان بنیاد امید‌ایرانیان، تصریح کرد: عمده فعالیت بنیاد امید ایرانیان بر عهده شاخه جوانان این بنیاد است که تاکنون فعالیت‌های مختلفی در حوزه مسائل فرهنگی و اجتماعی انجام داده است و در آینده این فعالیت‌ها گسترده‌تر خواهد شد. رییس بنیاد امید ایرانیان در پایان به گسترش فعالیت‌های این بنیاد در استان‌های مختلف کشور اشاره کرد و گفت: تاکنون در چهار استان کشور دفاتر استانی بنیاد امید ایرانیان با محوریت فعالیت جوانان افتتاح شده است که ان‌شاءالله تا پایان سال برخی دیگر از شعبه‌های استانی بنیاد راه‌اندازی خواهد شد.