رویای تلویزیون خصوصی در ایران محقق می‌شود؟

«صداوسیما با اینکه به لحاظ حجمی گسترده است و امکانات وسیعی در اختیار دارد، هیچ‌گاه نتوانست در اندازه این قابلیت‌ها و امکانات، مناسب ظاهر شود. اما اگر در کنار صداوسیما تلویزیون‌های خصوصی هم وجود داشتند، می‌توانستند بسیاری از نیازهای جامعه را به درستی برطرف کنند و طبیعتاً حجم انتقادات به صداوسیما هم کمتر می‌شد».

به گزارش صدای ایران، مدتی است که فعالیت تلویزیون‌های اینترنتی با نظارت سازمان صداوسیما آغاز شده است و ادامه فعالیت این شبکه‌ها که به راحتی روی گیرنده‌های داخلی خانه‌ها قابل دسترس هستند، می‌تواند گامی در مسیر تحقق رویای تاسیس تلویزیون‌های خصوصی در ایران باشد.

در همین راستا جبار آذین، منتقد و کارشناس رسانه در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران به عنوان رسانه‌ای ملی، خود را در میان جامعه معرفی کرده است؛ اما هیچ‌گاه نتوانسته به اندازه تعریف، قامت، امکانات و توانایی‌هایی که در اختیار دارد در عرصه‌های مختلف خبری، گزارشی و تولید آثار نمایشی در سطح انتظارات جامعه عملکرد مناسبی داشته باشد.

او ادامه داد: این نوع ارتباط تلویزیون با جامعه به غیر از افزایش تک‌صدایی، دخالت نگاه‌های سلیقه‌ای و افزایش نگاه‌های کمتر فراگیر ملی، باعث شده تا آنچه در صداوسیما ارائه می‌شود مجاب‌کننده و ارضاکننده نیازهای مخاطبان نباشد. عموماً صداوسیما دچار تک‌صدایی می‌شود و این دستگاه عظیم نظام رسانه‌ای رادیو و تلویزیون در دست گروهی است که به جای ارائه نیازهای ملی، عمدتا از مسیر جناحی به مسائل اجتماعی نظر می‌کنند؛ این در حالی است در هیچ جامعه‌ای این نوع نگاه مورد رضایت قشرهای مختلف مردم قرار نگرفته است.

این منتقد با اشاره به پیشرفت روزافزون رسانه‌های اجتماعی و افزایش حضور مردم در این شبکه‌ها، خاطرنشان کرد: به همین ترتیب آنهایی که نیازهایشان را با آنچه صداوسیما ارائه می‌کند، همسو و هم‌جهت نمی‌بینند و پاسخ مناسبی برای نیازهای خبری و اطلاعاتی خود نمی‌یابند، به ناچار مشتری شبکه‌های ماهواره‌ای و برخی از رسانه‌های اجتماعی می‌شوند. در این میان کاملاً مشخص است برنامه‌هایی هم که در ماهواره‌های خارجی به نمایش درمی‌آیند، مطابق با فرهنگ‌، اهداف و سیاست‌هایی است که این شبکه‌ها برای آنها و در خدمت آنها فعالیت می‌کنند.

آذین با بیان اینکه «این نیاز در جامعه وجود دارد که مسیر اطلاع‌رسانی کامل و جامع باید از تک‌صدایی به چندصدایی تغییر پیدا کند»، یادآور شد: با توجه به اینکه طبق قانون اساسی یگانه رسانه تصویری و رادیویی، سازمان صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران قلمداد شده است، به دلیل مخالفت‌های عمدتاً سیاسی در این راستا هیچ‌گاه هیچ دستگاه و شخصیتی نتوانسته تا مرز تثبیت وجود یک دستگاه تلویزیون یا رادیویی در کشور گام به جلو بردارد. اما یکی از راه‌هایی که مدتی است در جامعه‌ ما و در میان قشرهای به ویژه روشنفکر و نسل جوان رونق روزافزونی گرفته است، استفاده از تلویزیون‌های اینترنتی است؛ البته این مسیر هدفمند به شرطی می‌تواند تا حدی نیازهای جامعه را بیشتر پاسخ بدهد که برنامه‌ریزی و مدیریت مناسبی در پشت آن قرار بگیرد.

او با تاکید بر اینکه «یکی از ابزاری که می‌تواند صداوسیما را از یگانگی و تک‌گویی به سوی چندصدایی حرکت بدهد، وجود تلویزیون‌های اینترنتی است»، بیان کرد: در کشور ما به هر دلیلی نمی‌توان تلویزیون خصوصی داشت که اگر این اتفاق می‌افتاد جامعه در مسیر تحول و تکامل سرعت بیشتری پیدا می‌کرد؛ اما چون اینگونه نیست به ناچار باید روی بخش‌های مثل تلویزیون‌های اینترنتی تمرکز و سرمایه‌گذاری کرد. این موضوع می‌تواند باعث ایجاد فضای مساعدتر و ایجاد تحولاتی در صداوسیما و چندصدایی شود.

آذین با بیان اینکه «تاسیس تلویزیون‌های خصوصی بیانگر این است در کنار صداوسیما می‌توان شبکه‌های معتبر و ملی دیگری داشت که در جهت ارتقای آگاهی‌های ملی و مردمی نیز از آنها بهره مناسب برد»، گفت: تلویزیون‌های اینترنتی می‌تواند با بیان موضوعاتی که منطبق بر فرهنگ، ادبیات و باورهای جامعه ایران اسلامی باشد، جایگاه مناسبی برای خود داشته باشد و در عین حال برخی از خلاءهای موجود را نیز پر کند.

این منتقد در پایان یادآور شد: صداوسیما با اینکه به لحاظ حجمی گسترده است و امکانات وسیعی در اختیار دارد، هیچ‌گاه نتوانست در اندازه این قابلیت‌ها و امکانات، مناسب ظاهر شود. اما اگر در کنار صداوسیما تلویزیون‌های خصوصی هم وجود داشتند، بدیهی است که علاوه بر اینکه مخاطبان خاص خودش را جذب می‌کرد و می‌توانست در کنار صداوسیما دولتی صداوسیمای ملی تلقی شود، می‌توانست با تولید کیفی و کمی آثار مطلوب بسیاری از نیازهای جامعه را به درستی برطرف کند و طبیعتاً حجم انتقادات به صداوسیما هم کمتر می‌شد.