روحانی های سینمای ایران
شاید برخی رضا کیانیان را که در مجموعه‌های «کیف انگلیسی» و «دوران سرکشی» نقش روحانی بازی کرده، موفق‌ترین بازیگر سینمای ایران در ایفای این نقش بدانند، اما به یادمانی‌ترین‌ها را در میان حضور پرویز پرستویی در «مارمولک» یا خسرو شکیبایی در «مرغ حق» می‌توان یافت.
فیلم‌هایی که منوچهر محمدی تهیه کرده، از «زیر نور ماه» تا «مارمولک» و در ادامه «طلا و مس» و همین «فرشته‌ها با هم می‌آیند» که به تازگی اکران عمومی شده، همه وجهی تازه از روحانیون رو پیش روی مخاطبان قرار داده است. اکران عمومی این فیلم سینمایی بهانه‌ای است برای مروری به نمایش تصاویری از روحانیت در پرده سینما و قاب تلویزیون.
جدولی که در ادامه می‌آید، اسامی بازیگرانی که در نقش روحانی حاضر شده‌اند و ویژگی‌های آن حضور را بررسی می‌کند.
نام بازیگر | نام فیلم یا سریال | کارگردان | ویژگی‌های نقش |
رضا کیانیان | مجموعه‌های «کیف انگلیسی» و «دوران سرکشی» | ضیا‌الدین دری / کمال تبریزی | رضا كيانيان بازيگري است كه نوع بازيگري او همواره نام او را پيش از نقش مقابل تماشاگر قرار مي دهد؛ از معدود دفعاتي كه به جا آوردن كيانيان كار سختي براي تماشاگر مي شود، زماني است كه او لباس روحاني به تن مي كند. او در «كيف انگليسي» اين لباس را بر تن كرد. او در «كيف انگليسي» با كار روي صداي خود و نوع بيانش توانست آنچه از او انتظار مي رفت را برآورده كند. |
خسرو شکیبایی | مجموعه «مرغ حق» | هوشنگ توکلی | زماني كه خسرو شكيبايي درگذشت، يكي از بهترين بازي‌هاي او كه بسياری به عنوان حضوري شگفت‌انگيز از آن ياد كردند، بازي شكيبايي در مجموعه «مرغ حق» در نقش آيت الله مدرس و مونولوگ طولاني او در مجلس بود. قدرت بيان او در آن لحظات و نزديك شدن او به چهره‌يي تاريخي، تصويري ماندگار از بازيگري ساخت كه در كارنامه كاري خود نقش‌هايي بسيار متفاوت گرد هم آورده بود. |
پرویز پرستویی | «مارمولک» | کمال تبریزی | پرستويي در ايفاي نقش دووجهي دزد و روحاني موفق ظاهر شد تا حدي كه مي توان با قطعيت گفت حتي اين نقش او را بيش از حاج كاظم «آژانس شيشه‌يي» در ذهن عموم مخاطبان ماندگار كرد: اين بازيگر با درك درست از نقش خود و البته با اتكا به فيلمنامه و كارگرداني موقعيت هاي كميك را به درستي درك كرد و شايد همين خنديدن تماشاگران به گفته هاي يك روحاني روي منبر و بالارفتن او از ديوار بود كه براي «مارمولك» و سازندگانش دردسرساز شد. |
محمدرضا گلزار | «توفیق اجباری» | محمدحسین لطیفی | محمدرضا گلزار نيز در ميان همه نقش‌هايي كه بازي كرده، در بخش ابتدايي فيلم «توفيق اجباري» نقش يك روحاني را بازي مي‌كند. اين فيلم كه در اصل به ماجراي زندگي يك ستاره سينما مي‌پردازد، در ابتداي كار فرصتي براي ديده شدن گلزار در لباس يك روحاني به وجود مي آورد. |
محمدرضا فروتن | «طبقه حساس» | کمال تبریزی | محمد رضا فروتن در فیلم «طبقه حساس» در حالی که سرگرم نقاشی یک ساختمان است، با مهمانی مواجه می‌شود که قصد دارد مشکلی را با او مطرح کند. رضا عطاران در نقش مردی که همسرش را در قبری دوطبقه به خاک سپرده، و بعد مردی غریبه طبقه بالای قبر همسرش دفن شده است، پر از خشم با امید رسیدن به جوابی فقهی و امیدوارکننده سراغ یک روحانی می‌رود. این روحانی فروتن است که البته در ابتدا لباس کار بر تن دارد و در ادامه لباس روحانیت بر تن می‌کند و به سئوالات عطاران پاسخ می‌دهد. |
مهران رجبی | «زیر نور ماه»، «طلا و مس» | رضا میرکریمی / همایون اسعدیان | موضوع اين فيلم برگرفته از دغدغه‌هاي گروهي خاص در جامعه بود، اما كيفيت فيلم ميركريمي و نگاه انساني موجود در فيلم مخاطبان آن را بسيار گسترده‌تر از اين گروه خاص كرد. به واسطه فضاي فيلم، افراد زيادي با لباس روحاني مقابل دوربين قرار گرفتند اما يكي از چهره‌هايي كه با لباسش واكنش‌هاي اطرافيان را به همراه داشت، مهران رجبي بود. در بخشي از فيلم اين لباس دردسرهايي را براي اين بازيگر موجب مي‌شود و اين با بازي رجبي سروشكل درستي به خود مي‌گيرد. |
بهروز شعیبی | «طلا و مس» | همایون اسعدیان | بهروز شعيبي كه تجربه حضور در پشت دوربين را داشته، در فيلم «طلاو مس» در نقش طلبه‌يي جوان ظاهر شد، که در زندگي شخصي خود با مشكلاتي روبه رو مي شود و اين چالش‌هايي ميان جايگاه اجتماعي او، مسيري كه در آن گام برمي دارد و زندگي خانوادگي‌اش، قرار مي دهد. شعيبي با همه تجربه كم خود در زمينه بازيگري به نوعي اين نقش را ايفا كرد كه هرچند بيشتر حضور جواهريان در اين فيلم مورد توجه قرار گرفت، اما توانست همراهي خوبي با اين بازيگر داشته باشد و كاري قابل قبول مقابل تماشاگر قرار دهد. |
پارسا پیروزفر | «فصل چیدن گردوها» | ایرج امامی | پارسا پيروزفر در «وقت چيدن گردوها» ساخته ايرج امامي براي تصفيه نفس خود و مطالعه درس‌هايش به عنوان يك طلبه در جوار مرقد عارفي ساكن مي‌شود. چالش‌هاي ميان او و متولي اين مرقد داستان را پيش مي‌برد. اين فيلم فرصتي براي نمايش به دست نياورده است. |
شاهرخ فروتنیان | «مارمولک» | کمال تبریزی | نخستين تصوير روحاني در فيلم «مارمولک» با حضور شاهرخ فروتنيان شكل مي‌گرفت، او كه در كنار تخت رضا مارمولك با بازي پرويز پرستويي در بيمارستان بستري بود، «شازده كوچولو» در دست داشت و مطالعه مي‌كرد. لباس‌هاي او فرصتي براي رضا مارمولك به وجود آورد تا با شمايلي متفاوت از بيمارستان بگريزد و در موقعيتي متفاوت قرار بگيرد. |
جواد عزتی | «طلا و مس»، «فرشته‌ها با هم می‌آیند» و مجموعه «دودکش» | همایون اسعدیان / حامد محمدی / محمدحسین لطیفی | این بازیگر در نخستین فیلم سینمایی حامد محمدی در نقش یک روحانی عاشق خانواده‌اش ظاهر شده است. او پیش از این دو تجربه دیگر در ایفای این نقش داشت. |
اکبر عبدی | «رسوایی» | مسعود ده‌نمکی | اکبر عبدی در فیلم سینمایی «رسوایی» در نقش یک روحانی حاضر شد که با ورود دختری به خانه‌اش با مشکلاتی روبرو می‌شود. |
فخرالدین صدیق شریف | «اخراجی‌ها»، مجموعه «شکار شاه» | مسعود ده‌نمکی / سعید نیک‌پور | فخرالدين صديق شريف در فيلم‌ها و مجموعه‌هاي مختلفي در نقش روحاني حاضر شده است كه مي‌توان از مهم‌ترين آنها به نقشش در فيلم «اخراجي‌ها»ي مسعود ده‌نمكي و مجموعه «شاه شكار» سعيد نيك‌پور اشاره كرد. روحاني فيلم «اخراجي‌ها» يكي از معدود شخصيت‌هايي است كه از شوخی‌های فیلم دور مي‌ماند و شايد تجربه شوخي با چهره روحاني در فيلم «مارمولك» سازنده «اخراجي‌ها» را از انجام دادن اين ريسك بزرگ بازداشت و فخرالدين صديق شريف روحاني فيلم را به عنوان چهره‌يي مثبت در كنار مجموعه‌يي از شخصيت‌هاي حاضر براي خنداندن تماشاگر قرار داد. |
محمود پاک‌نیت | «پنجشنبه آخر ماه» | ماشالله شاهمرادی‌زاده | --- |
هدایت هاشمی | «لطفا مزاحم نشوید» | محسن عبدالوهاب | یکی از حضورهای هاشمی در سینمای ایران که توجه مخاطبان و منتقدان را به خود جلب کرد بازی او در نقش روحانی در فیلم «لطفا مزاحم نشوید» بود؛ او مجبور بود پشت تلفن روضه‌خوانی کند. |
افشین هاشمی | «خیلی دور، خیلی نزدیک» | رضا میرکریمی | حضور افشین هاشمی در نقش روحانی در فیلم میرکریمی توجه بسیاری را به این بازیگر و کارگردان تئاتری جلب کرد |
عبدالرضا اکبری | «فرزند صبح» | بهروز افخمی | اکبری در فیلم افخمی در نقش میانسالی امام خمینی (ره) نقش‌آفرینی کرد. |
محمدرضا شریفی‌نیا | «فرزند صبح»، «صندلی خالی» | بهروز افخمی / سامان استرکی | در میان انبوه تجربه‌های بازیگری شریفی‌نیا در دو مورد این بازیگر در نقش روحانی مقابل دوربین حضور پیدا کرده است. |
پژمان بازغی | «روز ملاقات» | مهرداد غفارزاده | --- |
حامد بهداد | «کیمیا و خاک» | عباس رافعی | حامد بهداد در «كيميا و خاك» ساخته عباس رافعي با لباس روحاني مقابل دوربين حاضر شد و اين كار براي بازيگري كه همواره نمود بيروني نقش‌هايي كه ايفا كرده، گاه بيش از حد توقع بوده، كاري متفاوت از او محسوب مي‌شود. او نقش يك استاد دانشگاه و روحاني را در اين كار برعهده داشت. |
دایوش کاردان | «سقوط یک فرشته» | بهرام بهرامیان | --- |
فرهاد اصلانی | «یه حبه قند» | رضا میرکریمی | اصلانی در «یه حبه قند» نقش یک روحانی را ایفا کرد که با بیماری خود درگیر است، این روحانی روضه نمی‌خواهند و ترس خود را از مواجهه با مرگ پنهان نمی‌کند. |
مهدی فقیه | «اخلاقتو خوب کن» | مسعود اطیابی | --- |
رضا توکلی | «او یک فرشته بود» | علیرضا افخمی | --- |
محمود عزیزی | «قلاده‌های طلا» | ابوالقاسم طالبی | او یک مامور وزارت اطلاعات در فیلم است که با وجود روحانی بودن در جریان فیلم روشن می‌شود که جاسوسی می‌کرد. |
فیلم آزاد راه رو جا انداختید.اونم مهدی پاکدل نقش روحانی داره