بیشتر معترضان نظام جمهوری اسلامی را دوست دارند

علی تاجرنیا فعال سیاسی اصلاح طلب با تاکید بر اینکه صحبت با مردم لوازمی دارد، گفت: دولت و رئیس جمهور به عنوان کسی که حافظ و ناظر بر اجرای قانونی اساسی است باید شرایطی را فراهم کند که مطبوعات آزادی بیان و آزادی پس از بیان داشته باشند.

به گزارش صدای ایران، تجمع «نه به گرانی» مشهدی ها خیلی بیش از آنکه برگزار کنندگان فکرش را می کردند بالا گرفت. قرار نبود کار به شعارهای ساختار شکنانه، شهرهای بزرگ و کوچک دیگر، تخریب اموال عمومی یا سوزاندن پرچم برسد اما رسید. حالا چند روزی است که مقامات مسئول سعی دارند وضعیت را به حال اول بازگردانده و مانع سوء استفاده دشمنان نظام و موج سواران داخلی شوند. در همین راستا بود که حسن روحانی رئیس جمهور یکشنبه شب در حاشیه جلسه هیات دولت با مردم سخن گفت. او ضمن تاکید بر محفوظ بودن حق اعتراض از طرق قانونی به وزرای خود توصیه کرد که با مردم بیشتر صحبت کنند و در ارتباط باشند. این توصیه روحانی در حالی عنوان شد که در ماه های اخیر بارها شاهد انتقاد حامیان اصلاح طلب رئیس جمهور از وی به خاطر عدم درمیان گذاشتن مشکلات و مسائل با مردم بوده ایم. حال باید دید که این صرفا جمله ای در راستای آرام کردن ناراضیان بوده یا یک تغییر رویه جدی است. علی تاجرنیا فعال سیاسی اصلاح طلب از جمله کسانی است که این رویکرد آقای رئیس جمهور را به فال نیک می گیرد. او در عین حال تاکید دارد که صحبت با مردم و پاسخگویی از طریق برگزاری نشست های خبری محقق نمی شود و نیازمند آزادی مطبوعات و تقویت احزاب است. وی با اشاره به اینکه دولت تنها نهاد مسئول در اداره کشور نیست، شروع پاسخگویی از دولت را گامی رو به جلو و در جهت پاسخگو شدن سایر نهادها و ارگان ها ارزیابی می کند.


*آقای روحانی به وزرای خود توصیه کردند که با مردم بیشتر صحبت کنند. این درحالی است که بیشترین نقد به خود ایشان عدم تشریح مشکلات برای مردم است. توصیه یکشنبه شب به معنی تغییر رویه رئیس جمهور است؟

این که انتظار بیشتری از آقای روحانی می رفت تا پاسخگوی مسایل و مشکلات کشور باشند بحث درستی است اما به هرحال از افراد خود در مجموعه دولت خواسته اند تا نسبت به مشکلات پاسخگو باشند و را باید به فال نیک بگیریم.

*در شرایط فعلی این تلاش دولت برای پاسخگویی چه پیامی دارد؟

در وحله اول یک گام رو به جلو و پذیرش این نکته است که انتظارات جامعه در مورد میزان پاسخگویی دولت به اندازه کافی برآورده نشده است. در عین حال اینکه دولت به عنوان مسئول بخش اجرایی کشور پاسخگویی را از خود شروع می کند،  پیامی  به سایر ارگان ها و نهادهای دخیل در اداره کشور مبنی بر ضرورت پاسخگویی است. فلذا فکر می کنم که ضمن وارد بودن انتقاد به دولت در گذشته باید از توجه کنونی به ضرورت پاسخگویی، استقبال کنیم. این یک استراتژی درست است زیرا در جامعه کنونی ما پرسش های زیادی وجود دارد که عدم پاسخگویی به آن ها منجر به نارسایی هایی خواهد شد.

*به نظر شما این توصیه ها عملی نیز می شود؟

امیدوار هستم که در حوزه عمل نیز به طور جدی صورت بگیرد. هرچند، خوب بود که قبل از بروز این مشکل یا بحران مسئولان کشور چه در دولت و چه در سایر قوا به این مساله توجه جدی می کردند.

*وزرا یا مسئولان کشور در رده های مختلف چطور باید پاسخگو باشند؟ صرف برگزاری چند نشست خبری و تکرار حرف های همیشگی کافی است؟

پاسخگویی در مقابل مردم یک سری لوازم دارد. بدون شک منظور این نیست که آقای روحانی یا وزرای او فقط نشست های خبری برگزار کنند. از طرفی همه مردم که نمی توانند مستقیما با وزرا و رئیس جمهور صحبت کنند، بنابراین لازمه پاسخگویی این است که مجاری پاسخگویی و شفافیت را تقویت کنیم.

*مثلا رسانه ها؟

بله، یک بخش مطبوعات است . اصلاح قانون مطبوعات می تواند به پاسخگویی مسئولان و شفافیت بیشتر کمک کند. دولت و رئیس جمهور به عنوان کسی که حافظ و ناظر بر اجرای قانونی اساسی است باید شرایطی را فراهم کند که مطبوعات آزادی بیان و آزادی پس از بیان داشته باشند. ما در قوانین گپ هایی داریم که  بعضا برخی دستگاه ها برای برخورد با مجموعه مطبوعات و خبرنگاران استفاده می کند؛ دولت باید از طریق اصلاح قانون مطبوعات این گپ ها را از بین ببرد.

اصلاح قانون و تقویت احزاب نیز گام دیگری است. به هر حال احزاب، سندیکاها و کانون های صنفی مجاری پرسشگری و انتقال مشکلات مردم به دولتمردان هستند. این که شاهدیم  موضوع قوانین صنفی بیش از یک سال و نیم در وزارت کشور معطل مانده است و بسیاری از تشکل های که انتخابات برگزار کرده اند هنوز نمی توانند مجوز فعالیت داشته باشند، با حرف های آقای روحانی سازگار نیست. بایستی دولت به نوعی این مشکلات را حل کند . اگر نیاز به قانون است که لایحه ببرد. اگر نیاز به اصلاح مقررات  است ، اقدام کند و اگر مجریان امر مجریان پاسخگو نیستند بایستی آن ها را برکنار کند. صرف توصیه کردن کافی نیست.

*به فرض اینکه اراده ای برای تقویب مجاری پاسخگویی وجود داشته باشد، همه امور یک شبه اصلاح نمی شود و زمان بر است. بحران فعلی را چطور می توان حل کرد؟

بخشی از راه حل بحران و وضعیت موجود این است هر کسی به سهم خودش نقاط ضعف را بپذیرد و عزمی برای رفع مشکلات داشته باشد. فارغ از اینکه چه کسانی پشت پرده این نارضایتی ها هستند و برخی با چه انگیزه ای شروع کردند و وضعیت به شکل  فعلی رسید، واقعیت این است که بخش عمده ای از نارضایتی ها به خاطر احساس تبعیض است. ما باید سعی کنیم که شرایط را تغییر دهیم. به عنوان مثال در کشوری که برای پرداخت حداقل دستمزد به یک سری از کارگرها مشکل دارد نباید وزیر با پرواز اختصاصی به فلان شهر برود. این ها چیزهایی است که می توان اصلاح کرد. همان طور که آقای روحانی کار خوبی کردند و اخیر گفتند که سفرهای خارجی 50 درصد کاهش یابد. در حوزه های دیگر نیز می توان هزینه ها را کم کرد. هنوز هم که هنوز است در بدنه دولت بودجه ها صرف یک سری مسائل غیرضروری می شود. دولت باید در مورد بودجه نهادهای خاص که در قالب کمک پرداخت می شود نیز اقدام شفاف داشته باشد. حتی اگر افرادی مخالف کاهش بودجه این نهادها هستند باید خودشان بگویند و هزینه بدهند. دلیلی ندارد که دولت سیبلی در ارتباط با این موضوع شود. به نظر من برای جلب رضاتمندی و اعتماد مردم اقدام عاجل کم نمی توان کرد. به اعتقاد من، عمده معترضان هم نظام جمهوری اسلامی را دوست دارند و هم می خواهند که در رفاه و امنیت کامل زندگی کنند. ضمن اینکه به خاطر سرنوشت کشورهای منطقه که با چنین اعتراضات و مسائلی در کشور خود بحران آفریدند نیز ناراحت هستند. با این وجود فشار معیشتی و اقتصادی بر مردم وارد شده و  اگر احساس کنند که مسئولان صادقانه با آن ها صحبت می کنند و در جهت رفع مشکلات تلاش دارند؛ بخش عمده ای از مشکلات حل می شود. بخش دیگر نیز باید در برنامه های دراز مدت دنبال شود.

*برخی تاکید دارند که نارضایتی مردم صرفا به دولت محدود نیست. سایر نهادها  وارگان ها برای خروج از وضعیت فعلی چه کمکی می توانند انجام دهند؟

بدون شک اگر دولت در این بخش حضور جدی داشته باشد، سایر نهادها نیز موظف می شوند که این رفتار و حرکت را انجام دهد. من نیز معتقد هستم که مجموعه تصمیمات در کشور یا موئلفه های تاثیرگذار در اداره کشور کاملا در اختیار سیستم اجرایی نیست چه بسا که بخشی از اختیارات اجرایی نیز به واسطه برخی از قوانین یا توسط برخی نهادهای ناظر محدود باشد ولی اقدام دولت می تواند زمینه ساز پاسخگویی مجموعه ها و نهادهای غیردولتی نیز باشد.