تعامل با شرق

الهه کولایی؛ برنامه دولت در راستای مبارزه با رکود تورمی که اخیرا انتشار یافت، نشان‌دهنده ضرورت تلاش همه‌جانبه نهادهای رسمی در حوزه سیاست داخلی و خارجی برای برآورده ساختن اهداف اعلام شده در این طرح است.

واقعیت این است که برای مبارزه با رکود تورمی استفاده از امکانات و ظرفیت‌های موجود کشور به ویژه در چارچوب تنظیم روابط سازنده و مبتنی بر تامین منافع متقابل با کشورهای دور و نزدیک جهان یک ضرورت غیرقابل انکار است.

در این خصوص یکی از مهم‌ترین امکاناتی که برای کشور ایران وجود دارد توسعه روابط همه‌جانبه با کشورهای پیرامون و همسایگان به ویژه در مناطق شرقی، غربی و شمالی کشور است.

در مرزهای شمالی کشور که بیش از دو دهه از حادثه فروپاشی اتحاد شوروی می‌گذرد امکانات مناسب و قابل توجهی برای توسعه روابط اقتصادی و تجاری خارجی فراهم شده است. به ویژه در آسیای مرکزی و قفقاز و نیز در روسیه و کشورهای دیگر بازمانده از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی زمینه‌های مناسبی برای صادرات تولیدات داخلی در زمینه‌های مختلف به وجود آمده که متاسفانه در طول دو دهه گذشته کمتر مورد توجه قرار گرفته است.

حتی در سال‌های اخیر سیاست خارجی تحت عنوان نگاه به شرق شکل گرفته است که در پی آن شاهد گسترش جدی روابط اقتصادی با کشورهای مناطق شمالی یا به عبارتی کشورهای مستقل هم‌ سود نبوده‌ایم.

برای خروج از رکود تورمی روابط خارجی مناسب می‌تواند بازارهای وسیع و مناسبی را در این منطقه برای تولیدکنندگان ایرانی فراهم سازد. بر این اساس فعال کردن دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران در این مناطق در خدمت نیازهای اقتصادی و ایجاد شرایط مناسب برای صدور کالا و خدمات فنی از ایران به این کشورها می‌تواند دولت را در جهت دستیابی به اهداف مورد اشاره در این برنامه یاری رساند.

بدون تردید سیاست خارجی مناسب و تنظیم روابط خارجی می‌تواند تامین اهداف اعلام شده را در مبارزه با رکود تورمی تسهیل کند و این تاکیدی است که فراروی دولت قرار گرفته است.

کشورهای آسیای مرکزی، قفقاز و روسیه و دیگر کشورهای بازمانده از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی می‌توانند شرکای مناسبی برای توسعه روابط سودمند و سازنده با جمهوری اسلامی ایران باشند.

در این زمینه دستگاه دیپلماسی باید علایق اقتصادی و توسعه روابط خارجی را بر پایه نیازهای این حوزه به‌طور جدی مورد توجه قرار دهد. در موارد مشابه کشورهای دیگر با گماردن متخصصان و صاحب‌نظرانی در پست‌های مربوط به این نوع روابط به دستگاه‌های اداری و مدیریتی در این حوزه‌ها کمک کرده‌اند تا با پیوند میان تجربه و علم و تخصص، وظایف خود را بهتر به انجام رسانند.

بدون شک چنانچه دیپلماسی اقتصادی، تجاری و حتی دیپلماسی علمی و گردشگری در این زمینه در روابط با کشورهای همسایه به ویژه مرزهای شمالی ایران و حوزه دریای خزر از توجه جدی برخوردار شود امکانات و زمینه‌های مناسب این حوزه در خدمت تامین اهداف اعلام شده از سوی دولت در مبارزه با رکود و تورم می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد.