توضیح دو نماینده فراکسیون امید از رای نیاوردن بیطرف

بعد از رای اعتماد نمایندگان به ١٧ وزیر پیشنهادی دولت و عدم رای اعتماد به حبیب‌الله بیطرف انتقادات زیاد در فضای مجازی روانه فراکسیون امید و نحوه عملکرد آن شده است. به ویژه آنجا که برخی از وزرایی که مورد حمایت این فراکسیون نبودند هم وارد کابینه شدند. درباره چرایی این اتفاقات تابش نایب‌رییس فراکسیون امید و علیرضا رحیمی، عضو این فراکسیون تحلیل خودشان درباره آرای نمایندگان به وزرای پیشنهادی را با «اعتماد» در میان گذاشتند.

به گزارش صدای ایران، در رابطه با رای اعتماد به وزرا انتقاداتی به عملکرد فراکسیون امید وارد است. از جمله اینکه فراکسیون امید پیش‌بینی نمی‌کرد آقای بیطرف رای نیاورد...

ما پیش‌بینی نمی‌کردیم به این دلیل آقای بیطرف از نحله انقلابیون بسیار منطقی و چارچوب‌دار و اصلاح‌طلب کاملا اصولی است. انسان پاکدستی که اهل معامله نیست و زندگی کاملا شفافی دارد. به عهدی که به مردم و انقلاب بسته پایبند است. اما متاسفانه جو منطقه‌ای غلبه پیدا کرد و آقای مهندس بیطرف چون اهل قول و وعده دادن نبود هیچ قول و وعده‌ای نداد و خوب، رای کافی را هم نتوانست به دست بیاورد.

البته به نظر من می‌توانست بهتر توجیهات خودش را بیان کند. اگر می‌توانست نمایندگان را توجیه کند که محور کار ایشان قانون است و تصمیماتی که مجموعه حاکمیت می‌گیرد را ملاک عمل قرار خواهد داد، شاید رای می‌آورد. یعنی لابی‌گری ایشان خیلی کم بود و نتوانست آن‌طور که باید برنامه‌های خودش را عرضه کند و به نمایندگان اطمینان دهد مسائل و مشکلات حوزه‌های انتخابیه‌شان در کانون توجه ایشان است.

نخیر؛ ما که پیشگو نیستیم و مانند برخی از دولتمردان با اجنه سروکار نداریم. مبنای کار ما اتکا به خردجمعی است. اگر روزی آرای فراکسیون امید منتشر شود آن وقت می‌بینید که به طور دقیق منطبق بر رایی است که نمایندگان در صحن مجلس دادند. مساله آقای بیطرف مساله خارق‌العاده‌ای بود. من نمی‌خواهم مسائلی را مطرح کنم که کل مجلس را زیر سوال ببرم. اما در آرایی که الان بازشماری کردند خدشه‌هایی به رای آقای بیطرف وارد است. از موضع کسی که ٥ دوره تجربه نمایندگی مجلس دارم می‌گویم که سرنخ‌هایی نشان می‌دهد که یک‌باره این امر اتفاق افتاد و قابل پیش‌بینی نبود.

نه؛ یعنی مساله منطقه‌ای شد. از این منطقه‌ای شدن عده‌ای از افراد داغ مخالف آقای بیطرف در جناح سیاسی مقابل سوءاستفاده کردند و بر رای ایشان تاثیر گذاشتند.

اگر به همه مصاحبه‌های من قبل از رای‌اعتماد مراجعه کنید، گفته بودم همه وزرا رای می‌آورند و اگر وزیری بخواهد رای نیاورد حداقل دو فراکسیون از سه فراکسیون مجلس باید با او مخالف باشند...

چه کسی می‌گوید فراکسیون مستقلین با جهرمی مخالف بود؟! اصلا بخش اعظم رای جهرمی در فراکسیون مستقلین بود. آنها ملاک حمایت خودشان را دوسوم قرار داده بودند. با ملاک ٦٦ درصد شاید خود ربیعی هم از نظر آنها رای نمی‌آورد. اما بر مبنای ملاک نصف به علاوه یک که در صحن مجلس جاری است ایشان در فراکسیون مستقلین رای ‌آورده بود یعنی چیزی حدود ٥/٥٢ درصد.

در فراکسیون امید بخشی از آرایی که به آقای جهرمی تعلق گرفت بر مبنای دو موضوع بود. اول اینکه برخی نمایندگان می‌گویند قسم یاد کردیم اگر به صلاحیت کسی پی بردیم این مقدم بر صلاحیت فراکسیون است. تعدادی هم مسائل منطقه‌ای را بر مسائل فراکسیونی مقدم دانستند. به هر حال ما نمی‌توانیم نماینده را مجبور به کاری کنیم. البته در این میان اقداماتی هم از طرف برخی اعضای فراکسیون صورت گرفته که قرار است کمیته داوری فراکسیون درباره آنها تصمیم بگیرد.

علیرضا رحیمی :

٢٠ تا ٢٥ نفر از اعضای فراکسیون امید به بیطرف رای ندادند

فراکسیون زاگرس‌نشینان در این ماجرا تاثیر حداکثری داشتند و به تعبیری از فراکسیون زاگرس‌نشینان در رای‌آوری آقای جهرمی و عدم رای اعتماد آقای بیرطرف استفاده حداکثری شد.

به هر حال لابی‌های سنگینی که اتفاق افتاد هم به لحاظ قومی و منطقه‌ای موثر بود. به هر حال آقای جهرمی اهل استان فارس است و علاوه بر برخی نمایندگان فارس نمایندگان عضو فراکسیون زاگرس‌نشینان عزم‌شان را جزم کردند که برای ایشان رای جمع کنند. نفر به نفر با نمایندگان صحبت کردند و برای رای‌آوری او فعالیت می‌کردند. در شرایطی که حتی تا لحظات آخر هم ناامیدی در چهره آقای جهرمی مشخص بود و حتی حامیانش امیدی به رای‌آوری ایشان نداشتند. اما هم انتشار نظرسنجی داخلی فراکسیون مستقلین در صحن بی‌تاثیر نبود و هم در نهایت نطق دکتر روحانی هم حدود ٢٠ درصد به رای ایشان اضافه کرد.

فراکسیون امید نگاه مثبتی به بیطرف داشت و رای‌آوری ایشان را بالای ٥٥ درصد می‌دانست. به همین دلیل هم تلاش موثر و جدی برای یارگیری و رای جمع کردن برای ایشان خارج از فراکسیون اتفاق نیفتاد. عارف هم متاثر از فضای فراکسیون از رای‌آوری بیطرف اطمینان داشت و تصور این بود که نیاز به تلاش بیشتر و گسترده نیست. البته دفاع خود آقای بیطرف هم می‌توانست موثر باشد که دفاع خوبی نبود.

به هر حال برخی نمایندگان جلسات بیرون از مجلس را با وزرا برگزار کردند و فراکسیون‌های مختلف مثلا فراکسیون زاگرس‌نشینان، فراکسیون مستقلین و حتی فراکسیون‌های غیرسیاسی جلسات مختلفی با وزرا داشتند و وزرا هم بی‌میل نبودند که در این جلسات بیرون مجلس با نمایندکان شرکت کنند. البته بعضی از وزرا مثل آقای شریعتمداری اصلا حاضر نشدند در این جلسات حاضر شوند. به هر حال این قبیل جلسات بیرونی خارج از پروتکل مجلس هستند.

نمی‌شود قطعی گفت اما به هر حال در آنجا فضای تعامل میان طرفین برقرار می‌شود و دست‌کم این است که شبهه‌برانگیز می‌شود.

نفرات خیر. اما فراکسیون‌ها مهم بودند و ترکیبی که در آن جلسه میدان آرژانتین حاضر بودند ترکیب تاثیرگذاری در فراکسیون‌های غیرسیاسی هستند.

من به طور کلی درجریان بودم که چنین جلساتی در حال برگزاری است. برخی وزرا کاملا استقبال کردند و برخی خیر. وزیری که می‌خواهد با سلامت کامل رای بیاورد و رایش خارج از هر حاشیه و شایبه‌ای باشد در این جلسات حاضر نمی‌شد. اما به هر حال نمایندگان مناطقی که تنش آبی داشتند یا نمایندگانی که شخصا به عملکرد آقای بیطرف موضع داشتند به ایشان رای ندادند. بر همین اساس فکر می‌کنم حدود ٢٠ تا ٢٥ نفر از فراکسیون امید به صورت شخصی به آقای بیطرف رای ندادند.

در مورد آقای ربیعی فراکسیون بر دو مبنا نظرش را جمع‌بندی کرد. یکی بر اساس فرم نظرسنجی که بین اعضا پخش کردند و آنها راجع به وزرا رای دادند و دوم جمع‌بندی که خود هیات رییسه و کمیته‌های تخصصی تشکیل دادند. که حدود ١٧ نفر رای‌گیری کردند و آقای ربیعی رای مثبت آورد. در فراکسیون امید هم برای آقای ربیعی کار موثر خارج از فراکسیونی اتفاق نیفتاد.

در مورد ایشان همه نظر فراکسیون را می‌دانستند که نظر فراکسیون درباره ایشان منفی است. ولی اعضای فراکسیون امید به آقای جهرمی فراکسیونی رای ندادند. به این دلیل که بخشی از نمایندگان مثل نمایندگان خوزستان، قومیتی رای دادند. در مورد جهرمی بحث جوانگرایی ایشان مطرح بود و برخی نمایندگان جوان مجلس با وجود حمیت فراکسیونی نگاه‌شان جوانگرایی بود.

فکر می‌کنم ١٠ تا ١٥ نفر از امیدی‌ها غیرفراکسیونی رای دادند. برخی جوانان فراکسیون امید بودند و انگیزه جوانگرایی داشتند و برخی نگاه منطقه‌ای داشتند. نمایندگان استان فارس به شدن لابی و رایزنی می‌کردند به جز چند نفر که مخالف جدی داشتند. به علاوه اینکه تاثیر‌گذاری فراکسیون زاگرس‌نشینان در جمع‌آوری رای برای ایشان را هم نباید فراموش کرد. چون وقتی از فراکسیون‌های سیاسی فاصله می‌گیریم در یک فراکسیون صنفی یا قومی و منطقه‌ای ممکن است تضاد منافعی میان دو فراکسیون اتفاق بیفتد که افراد منافع منطقه ایشان را ترجیح بدهند.

مساله این بود که وزرایی که در معرض ریزش آرا بودند مثل آقایان بطحایی، حجتی، جهرمی، ربیعی، از زوایای مختلف برای آنها تلاش شد تا رای بیاورند. اما آنهایی که از رای‌آوری آنها اطمینان بود تلاشی برای افزایش رای‌شان صورت نگرفت. نه از طرف خود وزرا، نه از طرف دولت و نه از طرف نمایندگان و فراکسیون‌ها. مثلا دکتر ظریف از جمله وزرایی بود که هیچ تلاشی از طرف هیچ مجموعه‌ای برای افزایش رای‌اش صورت نگرفت.