آیت‌الله مکارم: کلاه‌شرعی در بانک‌ها زیاد است

مرجع تقلید شیعیان با ابراز تأسف شدید از اینکه در بانک‌های امروز کلاه‌شرعی بسیار زیاد است گفت: بعضی بانک‌ها می‌گویند ما کارمزد بیش از ۴ درصد نمی‌گیریم اسمش را چهار درصد می‌گذارند اما در واقع ۲۰ درصد می‌گیرند.

صدای ایران - آیت‌الله مکارم شیرازی با اشاره به اینکه بحث ما در ادامه تفسیر دعای مکارم الاخلاق صحیفه سجادیه در رابطه با پیشگیری از گناه در اسلام بود اظهار داشت: ما باید مراقب باشیم که مردم آلوده نشوند نه اینکه بعد از آلوده شدن به دنبال چگونه جبران کردن باشیم.

وی یکی از طرق پیشگیری از گناه را پرهیز از کلاه‌شرعی عنوان کرد و افزود: یکی از عوامل آلودگی به گناه این است که بعضی‌ها کلاه‌شرعی درست کرده و صورت قضیه را شرعی می‌کنند در حالی‌ که واقعیت قضیه نامشروع است و همین مسئله سبب می‌شود گناه در نظرشان کوچک شود.

مرجع تقلید شیعیان با بیان اینکه قرآن در آیه 163 سوره اعراف "وَ سْئَلْهُمْ عَنِ الْقَرْیَةِ الَّتِی کانَتْ حاضِرَةَ الْبَحْرِ إِذْ یَعْدُونَ فِی السَّبْتِ إِذْ تَأْتِیهِمْ حِیتانُهُمْ یَوْمَ سَبْتِهِمْ شُرَّعاً وَ یَوْمَ لا یَسْبِتُونَ لا تَأْتِیهِمْ کَذلِکَ نَبْلُوهُمْ بِما کانُوا یَفْسُقُونَ" به بحث کلاه‌شرعی پرداخته است، عنوان کرد: گروهى از بنى‌اسرائیل که در ساحل دریا زندگى مى‌کردند، به‌فرمان خدا در روزهاى شنبه صید ماهى براى آن‌ها ممنوع بود، امّا در همان روز ماهى‌هاى دلخواه آنان جلوه‌گرى بیشترى مى‌کردند و مردم را بیشتر وسوسه مى‌کردند که این خود آزمایش الهى بود. این قوم قانون الهى را مزوّرانه شکستند و با ساختن حوضچه‌هاى ساحلى و بستن راه فرار و خروج ماهى‌هایى که شنبه‌ها به آن وارد مى‌شدند روز یکشنبه به‌راحتی آن‌ها را صید مى‌کردند و ادّعا مى‌کردند که از فرمان الهى تخلّف نکرده و روز شنبه صید نکرده‌اند.

استاد برجسته حوزه علمیه تصریح کرد: این کارها دور زدن قانون خداست که نامش کلاه‌شرعی است گویا ابتکارش را آن‌ها داشتند اما امروز هم این مسئله در بین افراد بسیار مشاهده می‌شود.

وی با اشاره به رباخوارانی که برای خود کلاه‌شرعی درست کرده‌اند ابراز کرد: مثلاً رباخوارانی هستند که تعدادی قوطی کبریت مقابل خود می‌گذارند و می‌گویند این 10 میلیون تومان را به‌اضافه یک قوطی کبریت وام می‌دهیم اما ماه بعد دوازده میلیون تومان باید پرداخت کنید یعنی یک قوطی کبریت دو میلیون تومان فروش برود هیچ عاقلی چنین قیمتی برای قوطی کبریت می‌گذارد؟

به نقل از تابناک، آیت‌الله مکارم شیرازی با بیان اینکه این رباخواران سرخودشان کلاه می‌گذارند خاطرنشان کرد: آن‌ها می‌گویند هر کسی می‌تواند در معامله هر قیمتی تعیین کند در حالی‌که این‌ها کلاه‌شرعی است و در اسلام ممنوع است، خریدن دو میلیون تومانی یک قوطی کبریت هرگز به معنای معامله واقعی نیست.

وی با اشاره به اجناسی که بر روی آن‌ها نام کشور دیگری به‌عنوان تولیدکننده ثبت می‌شود گفت: تولیدکننده‌ای کالایی را تولید کرده اما روی آن می‌نویسد ساخت ژاپن وقتی به او می‌گوییم جنس شما که ساخت ژاپن نیست پس چرا این کار را انجام می‌دهید، می‌گوید موادش را که از ژاپن آوردند این افراد کلاه‌شرعی درست می‌کنند تا حرام را برای خودشان حلال کنند.

وی با ابراز تأسف شدید از اینکه در بانک‌های امروز کلاه‌شرعی بسیار است اظهار داشت: مثلاً شخصی برای خرید جهیزیه، وام می‌خواهد که به او می‌گویند برای جهیزیه نمی‌توانیم وام بدهیم اما برای خرید ماشین می‌توانیم، بروید یک فاکتور قلابی صوری بیاورید و ما وام را می‌دهیم.

مرجع تقلید شیعیان افزود: این فاکتورهای قلابی معامله را حرام می‌کند این وام ربوی محسوب می‌شود اگر فاکتور واقعی باشد معامله صحیح است اما این‌ یک چیز صوری و کلاه‌شرعی است که بر سر یکدیگر می‌گذارند.

وی با بیان اینکه مسئله کارمزد در بانک‌ها هم به همین شکل دنبال می‌شود ابراز کرد: کارمزد یعنی هزینه پرداخت این وام، فرض کنید صندوق قرض‌الحسنه‌ای هزینه محل اجاره، پرسنل و غیره دارد ما این هزینه را حساب کردیم حداکثر چهار درصد هزینه است و بیش از این رباست اما برخی بانک‌ها اسم ربای 28 درصدی را کارمزد می‌گذارند و همین مسئله باعث می‌شود که بین مردم رباخواری رواج پیدا کند.

آیت‌الله مکارم شیرازی با اشاره به اینکه کلاه‌ شرعی مقدمه آلودگی به انواع حرام‌ها می‌شود اظهار داشت: همچنین در بعضی بانک‌ها می‌گویند ما کارمزد بیش از 4 درصد نمی‌گیریم ما می‌گوییم 4 درصد برای تمام مدت وام بگیرید، یعنی اگر وام 5 ساله است، چهار درصد بگیرید آن‌ها می‌گویند سالی 4 درصد می‌گیریم آن بخشی از وام که اقساطش سال پنجم می‌افتد، مجموعاً 20 درصد شده است، اسم‌اش را چهار درصد می‌گذارند اما در واقع 20 درصد می‌گیرند، کلاه‌شرعی می‌گذارند و با این آلوده می‌شوند.

وی خاطرنشان کرد: اسلام با این ظاهرسازی‌ها و کلاه‌شرعی‌ها مخالف است زیرا این امر، گناه را در نزد اسلام کوچک می‌کند و افراد آلوده گناه می‌شوند.