تندگویان: امکان خرید یک هزار و 232 بی آرتی به جای تولید برق از زباله

علت عدم تفکیک زباله از مبدا رانتی است که در پشت پرده زباله‌های تهران وجود دارد. زباله ها درمکان دیگری دپو می‌شود و روی آن فناوری انجام می‌دهند و حتی کالاهایی با کیفیت‌های مختلف تولید می‌کنند.
 
تولید برق از زباله های شهری که توسط یکی از نامزدهای انتخاباتی مطرح شده است با واکنش های زیادی مواجه شده که سهم زیادی از این واکنش ها جزئیات این ادعا را رد کرده و در برخی موارد این اقدام را غیر ضرروی نیز دانسته اند.

به گزارش صدای ایران از سحر- پایگاه اطلاع رسانی ستاد انتخاباتی دکتر حسن روحانی - نکته قابل توجه در این میان این است که وزارت نیرو به عنوان نهادی که باید برق تولید شده از این زباله ها را خریداری کند هیچ واکنشی در این باره از خود نشان نداده و ترجیح داده است که در این باره صحبتی نکند، با این حال به نظر می رسد تولید برق از زباله حتی اگر به صورت تخصصی و درست انجام هم بشود محدود به درصد کمی از زباله های تولیدی تهران است.

تولید برق تنها از 5 درصد زباله های تهران
به گفته قالیباف، شهردار تهران و نامزد ریاست جمهوری، تنها از 200 تن زباله های روزانه تهران برق تولید می شود. این در حالی است که تهران در یک روز 11هزار تن زباله تولید می کند. بنابراین تنها 5 درصد از این زباله های تولیدی به برق تبدیل می شوند که البته این فرآیند هزینه های هنگفتی را هم در پی دارد.

در همین مورد محمد مهدی تندگویان، عضو شورای شهر تهران با اشاره به درآمد حاصل از زباله های شهری تهران در گفت و گو با سحر-پایگاه اطلاع رسانی ستاد دکتر حسن روحانی- گفت: با 11 هزار تن زباله روزانه تهران، دست کم می‌توان سالانه بیش از 600 میلیارد تومان درآمد کسب کرد. با این رقم می‌توان کل برق روزانه تهران را تأمین کرد و نه حتی می‌توان هزار و 232 دستگاه اتوبوس بی‌آر تی خریداری کرد. اما اتفاقی که افتاده، نه تنها در طول 12 سال مدیریت یک شهردار بر مسند شهرداری تهران، بیش از 7 هزار میلیارد تومان سود خالص زباله، به زباله بی‌بازگشت تبدیل شده بلکه ردیف بودجه‌ای 600 میلیارد تومانی برای جمع‌آوری و دفع پسماند تهران در سال گذشته اختصاص داده شده است.

زباله سوزی با تجهیزات مردود شده
تندگویان در ادامه در تشریح علمی تبدیل زباله به برق ادامه داد: معمولاً 20 درصد از زباله، به انرژی برق و 80 درصد دیگر هم به فرآورده‌هایی که ارزش افزوده بالایی دارند، تبدیل می‌شوند. مثلاً از شیرابه زباله، اسیدی به دست می‌آورند که در مصارف صنعتی و پزشکی کاربرد دارد. اما همین شیرابه، خاک کهریزک را غیر قابل کشت کرده و خسارات زیست محیطی زیادی وارد کرده است. طبق داده‌های سازمان انرژی دانمارک از هرتن زباله می‌توان 2 هزار و 600 کیلو وات ساعت انرژی تولید کرد.با این توصیف از زباله‌های تهران روزانه چیزی در حدود 28 میلیون و 600 هزار کیلو وات ساعت انرژی به‌دست می‌آید. از این میزان می‌توان 20 تا 25 درصد را به برق و 55 درصد را به انرژی گرمایی تبدیل کرد. و حدود 20 تا 25 درصد دیگر هم به ناچار هدر می‌رود.

وی همچنین درآمد حاصل از فروش برق را شبیه به شوخی دانسته و ادامه داد: قیمت خرید برق براساس بخشنامه وزارت نیرو در سال 95، برای برق‌های زباله سوز و گازی‌سازی زباله، معادل 370 تومان بر کیلو وات ساعت است. بنابراین شهرداری می‌تواند هر روز معادل2 میلیارد و 116 میلیون و 400 هزار تومان به وزارت نیرو برق بفروشد. با احتساب نرخ هر متر مکعب گاز ایران که 150 تومان است، میزان درآمد شهرداری از این بابت می‌تواند رقمی معادل 210 میلیارد و 914 میلیون و 454 تومان در روز باشد. علاوه بر این آن چه شهرداری اعلام می‌کند تولید 9 مگابایت برق از200 تن زباله‌ای است که در زباله سوز کهریزک استفاده می‌شود که تنها برای اداره همان زباله سوز کافی است. درحالیکه نسل این زباله سوز درجه 2 منقرض شده و با چینی‌ها هم قرارداد بسته‌اند و حتی در مالزی هم این زباله سوز مردود شده است .

توسعه حمل و نقل عمومی به جای تولید برق
همچنین بسیاری از کارشناسان مدیریت شهری و اعضای شورای شهر معتقدند که این اقدام در برابر نیازهایی که در شهر تهران وجود دارد، ضروری نیست و به جای صرف هزینه برای آن می توان تجهیزات تهران از جمله حمل و نقل عمومی را توسعه داد.

تند گویان در این مورد ضمن اشاره به اینکه در بهترین حالت سود حاصل از تولید برق از زباله 2هزار میلیارد تومان است، اضافه کرد: این رقم، هزینه راه‌اندازی یک خط متروست. یا اساساً با 11 هزار تن زباله تهران می‌توان کل برق پایتخت را تأمین کرد. اما با احتساب پرتی، می‌توان به رقم 616 میلیارد تومان رسید. یعنی طی این 12 سال، شهرداری تهران 7 هزار میلیارد تومان سود خالص را از صحیح‌ترین مدل بهره‌برداری زباله از دست داده است. تنها با 600 میلیارد تومان می‌توانستیم هزار و 232 دستگاه اتوبوس بی‌آرتی در یکسال خریداری کرده و شبکه حمل و نقل را به‌روز‌رسانی کنیم. اما این کوتاهی‌ای است که در حق تهران شده است. در آلمان حتی هر تن تفاله زباله برای مصرف آسفالت هم 70 دلار معامله می‌شود.

او همچنین درباره برق مورد نیاز تهران توضیح داد: کل برق مورد نیاز شهر تهران در روز 4 میلیون و 150 هزار کیلو وات بر ساعت است که برق حاصل از زباله تهران که در حدود 5 میلیون و 720 هزار کیلو وات بر ساعت است نه تنها آن را تکمیل می‌کندکه به میزان یک میلیون و 570 هزار کیلو وات بر ساعت نیز برق مازاد تولید می‌شود. قیمت اتوبوس بی‌آرتی هم حدود 500 میلیون تومان است که با احتساب درآمد خالص زباله تهران به رقم هزار و 232 دستگاه اتوبوس رسیده‌ایم.

چرایی عدم تفکیک زباله از مبدا
تندگویان با اشاره به وجود رانت در زمینه زباله های شهری تهران و همچنین فعالیت زباله گرد ها گفت: علت رانتی است که در پشت پرده زباله‌های تهران وجود دارد. الان کار تفکیک از مبدأ را زباله‌گردها انجام می‌دهند. قطعاً درمکان دیگری دپو می‌کنند و روی آن فناوری انجام می‌دهند و حتی کالاهایی با کیفیت‌های مختلف تولید می‌کنند. قطعاً یک شبکه سیاه و مخفی برای تفکیک از مبدأ وجود دارد که از زباله ارزش بهینه هم تولید می‌کند. همین شبکه رانتی که درآمد بالایی هم دارد اجازه نمی‌دهد زباله ساماندهی، استاندارد و درآمدزا شود.

‎او در پایان اضافه کرد: سوالی که مطرح می شود این است که، پشت این شبکه چه کسانی هستند، آیا شهرداری نمی‌تواند جلوی آنها را بگیرد، ‎حداقل وظیفه شهرداری ساماندهی زباله‌گردها و تبدیل آنها به زیر مجموعه خودش است. اگر هم نه چرا با یک طرح ضربتی، جمع‌آوری‌شان نمی‌کند، قطعاً منافعی هست که اجازه نمی‌دهد به سمت استاندارد کردن زباله برویم.