نظريه مينی ماكس
مهدی مطهرنیا؛ دنیای سیاست، دنیای پیچیدگی‌های ساده و سادگی‌های پیچیده است اما محور اصلی سیاست، مفهوم قدرت است و واقعیت قدرت همواره خود را بر سیاست تحمیل کرده است.
واقعیت‌های دنیای سیاست گریزناپذیر است. آرمان‌ها زیبایند. ایده‌آل‌ها ترسیم کننده چشم اندازهای روشن هستنداما واقعیت‌ها مسیرهای پرچالش برای دست یافتن به این ایده‌ها و آرمان‌ها هستند که اگر به خوبی دیده‌بانی نشوند و در چارچوب مدیریت آینده آنها استراتژی‌های اصولی طراحی نشود این واقعیت‌ها هستند که خود را بر اراده‌ها تحمیل می‌کنند.
واقعیت‌های دنیای سیاست گریزناپذیر است. آرمان‌ها زیبایند. ایده‌آل‌ها ترسیم کننده چشم اندازهای روشن هستنداما واقعیت‌ها مسیرهای پرچالش برای دست یافتن به این ایده‌ها و آرمان‌ها هستند که اگر به خوبی دیده‌بانی نشوند و در چارچوب مدیریت آینده آنها استراتژی‌های اصولی طراحی نشود این واقعیت‌ها هستند که خود را بر اراده‌ها تحمیل می‌کنند.
نشست‌های مختلف 1+5 با ایران در مذاکرات هسته‌ای نشان می‌دهد که بار دیگر این واقعیت‌ها هستند که برنده میدان‌اند و همه بازیگران باید بر قاعده برد-برد تکیه کنند. برای ایران در این سوی مذاکره رسیدن به یک تفاهم سیاسی برای حل و فصل پرونده هسته‌ای ضروری است و برای دولت حاکم بر واشنگتن نیز یک ضرورت استراتژیک است.
این واقعیتی است که خود را بر اراده سیاسی سیاستمداران تحمیل می‌کند. دو کنشگر مرکزی و اصلی این بازی ایران و آمریکا هستند که به طور طبیعی زودتر می‌توانند به تفاهم دست یابند و بیشترین برد را از آن خود کنند.
این واقعیتی است که خود را بر اراده سیاسی سیاستمداران تحمیل می‌کند. دو کنشگر مرکزی و اصلی این بازی ایران و آمریکا هستند که به طور طبیعی زودتر می‌توانند به تفاهم دست یابند و بیشترین برد را از آن خود کنند.
مفهوم کلیدی تئوری بازی‌ها یعنی عقلانیت و منفعت ایجاب می‌کند که هر دو در این مسیر گام بردارند اما همین دو واژه کلیدی یعنی عقلانیت و منفعت موجب می‌شود که پنج بازیگر دیگر این بازی نگران میزان برد خود در این بازی باشند.
آنها هم باید استراتژی‌هایی را اتخاد کنند که شانس برد آنها را افزایش دهد و اینجاست که هر چقدر شاهد نزدیک شدن به ایستگاه آخر تفاهم باشیم اختلال در رفتار بازیگران دیگر بیشتر بروز می‌کند.
در ژنو3 فابیوس دچار همین معنا شد که نگرانی از برد کمتر موضع‌گیری فرانسه را به دنبال داشت. اکنون نیز هرچه به ایستگاه تفاهم نزدیک‌تر شویم، پنج بازیگر دیگر به اتخاذ سیاستی دست خواهند زد که بتوانند از حواشی این پیمان، برد بیشتری را نصیب خود کنند. لذا نه‌تنها فرانسه و روسیه که باید انگلستان و آلمان را نیز در کنار چین فراموش نکرد.
آنها هم باید استراتژی‌هایی را اتخاد کنند که شانس برد آنها را افزایش دهد و اینجاست که هر چقدر شاهد نزدیک شدن به ایستگاه آخر تفاهم باشیم اختلال در رفتار بازیگران دیگر بیشتر بروز می‌کند.
در ژنو3 فابیوس دچار همین معنا شد که نگرانی از برد کمتر موضع‌گیری فرانسه را به دنبال داشت. اکنون نیز هرچه به ایستگاه تفاهم نزدیک‌تر شویم، پنج بازیگر دیگر به اتخاذ سیاستی دست خواهند زد که بتوانند از حواشی این پیمان، برد بیشتری را نصیب خود کنند. لذا نه‌تنها فرانسه و روسیه که باید انگلستان و آلمان را نیز در کنار چین فراموش نکرد.
شاید فرانسوی‌ها و روس‌ها به دلایل عمق نفوذ استراتژیک خود در منطقه، به بازی‌های جدید موجود در خاورمیانه و امتیاز گیری در بحران‌های دیگر فضاسازی خاصی را در پرونده هسته‌ای بیش از دیگران دنبال کنند. روسیه امروز در اوکراین و عراق درگیر است و فرانسه نیز به دنبال ایفای نقش بیشتر در لبنان و فلسطین و کشورهای حاشیه‌ای خلیج فارس است.
زمین بازی‌ها اگرچه جداگانه است و جغرافیایی دور از هم دارد اما نتایج هر بازی روی نتایج بازی‌های دیگر و رده‌بندی قدرت تاثیر می‌گذارد. بازيگران مختلف مركزي و پيراموني در پرونده هسته‌اي بايد به نظريه ميني‌ماكس توجه كنند؛ نظريه‌ای که بازي با حاصل جمع غيرصفر است. در نظريه ميني ماكس بازیگر برای اجتناب از بدترین باخت، از بهترین برد نیز می‌گذرد.
زمین بازی‌ها اگرچه جداگانه است و جغرافیایی دور از هم دارد اما نتایج هر بازی روی نتایج بازی‌های دیگر و رده‌بندی قدرت تاثیر می‌گذارد. بازيگران مختلف مركزي و پيراموني در پرونده هسته‌اي بايد به نظريه ميني‌ماكس توجه كنند؛ نظريه‌ای که بازي با حاصل جمع غيرصفر است. در نظريه ميني ماكس بازیگر برای اجتناب از بدترین باخت، از بهترین برد نیز می‌گذرد.
منبع: روزنامه آرمان
گزارش خطا
نظر شما
پربحث ترین عناوین
آخرین اخبار