رئیس‌جمهوری ناشناخته مصر کیست؟
یکسال پیش بسیاری از مردم مصر از سرنگونی محمد مرسی و اخوان‌المسلمین حمایت کرده و ژنرال سیسی را منجی خود دانستند.
در ماه مه امسال او با ۹۷ درصد از رای شرکت کنندگان در انتخابات به مقام ریاست جمهوری برگزیده شد. اکنون مردم مصر می‌خواهند بدانند که فیلد مارشال بازنشسته چگونه مشکلات مصر را حل خواهد کرد."
شبکه خبری بی.بی.سی در یادداشتی به قلم "مارینا اوتاوی"، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعاتی وودرو ویلسون آورده است: «برای فردی که از مدتها پیش فرماندهی نیروهای مسلح کشور را برعهده داشته و حدود یک سال است که علنا اداره امور کشور را در دست گرفته، از شخصیت عبدالفتاح سیسی و برنامه‌هایش برای آینده مصر شناخت چندانی وجود ندارد.
دلیل انتخاب او به مقام ریاست جمهوری برنامه‌های سیاسی او نبود. یکی از مشاوران او گفته است که سیسی برای پرهیز از بروز هرگونه مجادله و یا جنجال غیرضروری برنامه‌هایش را تا اواخر کارزار انتخاباتی اعلام نکرد.
دلیل انتخاب او کاریزما و محبوبیت شخصی نبود. او به عنوان یک نظامی خیلی جدی و با وقار به نظر می‌رسد ولی به هیچ وجه شخصیت الهام بخشی نیست. او حتی سخنران خوبی هم نیست. ولی افرادی که از نزدیک با او ملاقات کرده‌اند می‌گویند صادق و قابل اعتماد به نظر می‌آید.
دلیل اصلی انتخاب او برکنار کردن دولت محمد مرسی بود. با گذشت یک سال از این واقعه ظاهرا اکثر مردم مصر به خاطر سقوط محمد مرسی خوشحال هستند ولی در مورد عبدالفتاح سیسی هنوز سردرگمند.
در جریان سفر اخیر به مصر از تعداد زیادی از سیاستمداران، تحلیلگران و سرمایه داران مصری در مورد سیسی سئوال کردم. اکثر این افراد و حتی جمله کسانی که در جلسات متعددی با حضور او شرکت کرده‌اند در پاسخ من گفتند "واقعا نمی‌دانم!"
اولین هفته‌های ریاست جمهوری سیسی نکات کوچکی را در مورد شخصیت و یا حداقل وجهه علنی‌ای که او برای خود برگزیده است برملا کرد. در عین حال نشانه‌هایی را هم در مورد جهت گیریهای سیاسی او مشخص کرده است. ولی هیچ چیزی در مورد برنامه‌های او برای حل مشکلات جامعه مصر را نشان نداده است.
سرمشقی برای دیگران
سیسی می‌خواهد که جامعه مصر او را به عنوان یک رئیس جمهور جدی، صادق، پرکار و پرهیزکار بپذیرد. در دوران کارزار تبلیغاتی به کرات در مورد ضرورت تلاش و کار شدید برای تغییر کشور هشدار می‌داد و هنوز هم بر این اصل تاکید می‌کند. او به وزرای خود گفته که با حاضر شدن در محل کار خود راس ساعت هفت صبح باید برای دیگران سرمشق باشند.
سیسی به مردم گرفته با دوچرخه سر کار بروند
او بر نقش افراد و تلاش تک تک شهروندان برای حل مشکلات کشور تاکید می‌کند. او گفته است که اگر مردم با پای پیاده و یا با دوچرخه به سرکار بروند می‌توان میلیونها دلار در واردات بنزین صرفه جویی کرد.
او اعلام کرده که نیمی از حقوق و دارایی خود را برای کمک به بازسازی اقتصادی مصر اهدا خواهد کرد. سایر مقامات ارشد و سرمایه داران و تجار مصر نیز ناگزیر خواهند شد از این سرمشق تبعیت کنند. وزیر دفاع مصر اعلام کرده که نیروهای مسلح حدود ۱۴۰ میلیون دلار برای این کار اهدا خواهند کرد.
او به وزارت اقتصاد دستور داده که سقف تعیین شده برای حداکثر حقوق در کشور را به شدت کنترل کند. او براهمیت مذهب تاکید کرده وهیچ شکی باقی نگذاشته که او یک مسلمان معتقد است. روی پیشانی او به خوبی می‌توان جای سجده بر خاک را دید.
او تاکید کرده که مصر قصد دارد "مباحث دینی را تصحیح کرده و تندروی را از آن بزداید."
طرح ها و مقررات جدیدی که در دوره ریاست جمهوری موقت عدلی منصور و قبل از شروع دوره رسمی ریاست جمهوری سیسی به اجرا گذاشته شد حاوی همین پیام در مورد جنبه های اخلاقی و معنوی جامعه بودند.
وزارت جوانان و ورزش مصر اعلام کرده که با گسترش خداناباوری در میان جوانان کشور مقابله خواهد کرد. وزارت کشور نصب شعارها و عبارات مذهبی روی خودروها را ممنوع کرده و قرار است یک اداره ویژه را برای مبارزه با حملات و آزار جنسی زنان در اماکن عمومی تشکیل دهد.
سیسی با رفتن به ملاقات زنی که به خاطر حمله و آزار جنسی در روز جشن ریاست جمهوری او در میدان تحریر مجروح شده است نشان داده که به این موضوع توجه ویژه‌ای خواهد کرد.
عیادت سیسی از زنی که مورد حمله و آزار جنسی قرار گرفته بود
کنترل سیاسی از بالا تا پایین
در عرصه‌های سیاسی پیام رییس جمهور و دولت او کنترل همه جانبه تمامی عرصه‌های جامعه از بالا به پایین است. سیسی در جریان کارزار انتخاباتی خود گفت که برقراری دموکراسی در مصر حداقل تا ۲۵ سال دیگر غیرممکن خواهد بود.
اقدامات عملی او نیز جای هیچ تردیدی باقی نگذاشته که او نظم و قانون را بر آزادی انتخاب شهروندان ترجیح می‌دهد. قوانین مربوط به تشکیل پارلمان آینده طوری تنظیم شده‌اند که نتیجه آن یک نهاد بسیار ضعیف خواهد بود چون این مقررات به نفع نامزدهای مستقل و شرکت انفرادی در انتخابات و به ضرر گروهبندی‌های سیاسی است.
سیسی با صدور یک فرمان، نهادی را به نام "شورای عالی اصلاحات قانونی" تشکیل داده که قرار است متن لایحه‌های قانونی را تنظیم کند و بنابراین نقش پارلمان صرفا به تایید این قوانین تنزل خواهد یافت.
او کنترل بر عرصه‌های دینی و آموزشی جامعه را سخت تر کرده است. فقط امامانی که از الازهر جواز لازم را دریافت می‌کنند حق پیش‌نمازی و ترویج دین را خواهند داشت. سیسی خود شخصا روسا و مقامات ارشد دانشگاهها را تعیین خواهد کرد.
سرکوب اخوان‌المسلمین و سایر گروههای اسلام گرای مخالف ادامه خواهد یافت و بیش از هزار نفر از اعضا و هواداران این گروه در دادگاههای تشریفاتی به مجازات مرگ محکوم شده‌اند. جوانان غیرمذهبی که با قوانین سختگیرانه برای جلوگیری از برگزاری راهپیمایی و فعالیت سیاسی مخالفت کرده‌اند بازداشت شده و به حبس طولانی مدت محکوم شده‌اند.
سه تن از کارکنان شبکه خبری الجزیره، چندین خبرنگار دیگر و تعدادی فعال سیاسی و مدنی به اتهام اقدام علیه امنیت و جعل اخبار محاکمه و به سالها زندان محکوم شده‌اند. در جریان اجرای طرح‌های مربوط به پاکسازی خیابانها و شهرها نیز تعدادی از دستفروشان و یا مردم عادی به جرم ریختن آشغال و کثیف کردن محیط های عمومی دستگیر شده‌اند.
اقتصاد، چالش اصلی
سیسی در مورد مهمترین چالشی که با آن روبرو است یعنی احیا اقتصاد مصر تاکنون فقط چند پیام مختصر داده که ظاهرا با یکدیگر در تناقض هستند. هم اکنون حدود ۲۵ درصد از مردم مصر زیر خط فقر و ۲۵ درصد دیگر نزدیک به خط فقر زندگی می‌کنند.
فقر و مشکلات اقتصادی در مصر
جامعه اقتصادی مصر منتظر پیام و جهت گیریهای واضح تری از سوی او است. حتی کویت، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، که از زمان سقوط دولت محمد مرسی میلیاردها دلار به اقتصاد مصر تزریق کرده‌اند، به شکل غیر مستقیم اعلام کرده‌اند که حمایت مالی آنها تا ابد ادامه نخواهد یافت و مصر هر چه سریعتر باید سیاست‌ها و اصلاحات اقتصادی بنیادی را اعلام و اجرا کند.
سیسی تاکنون هیچ یک از این کارها را انجام نداده و روش او سردرگمی ایجاد کرده است. از یک سو او می‌گوید که بخش خصوصی نقش مهمی دارد ولی از سوی دیگر به نقش برتر بخش دولتی وفادار مانده و به عنوان مثال مدیریت طرح گسترده ساختمان سازی که بودجه آن را امارات متحده عربی تامین کرده به عهده ارتش گذاشته است.
دولت سیسی هنوز در مورد یارانه‌های مربوط به سوخت و مواد غذایی که حدود یک سوم بودجه دولت را شامل می‌شود به هیچ تصمیم مشخصی نرسیده است. هر از چند گاه طرح‌هایی در این زمینه اعلام می‌شوند ولی هیچ کدام تاکنون اجرا نشده‌اند. به نظر می‌رسد دلیل اصلی آن پرهیز از بروز ناآرامی و اعتراض است.
تازه‌ترین بیانیه دولت در این زمینه که در اوایل ماه ژوئن منتشر شد مثل همیشه مبهم بود. دولت اعلام کرد که حدود پنج میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار از یارانه‌های مربوط به انرژی را حذف خواهد کرد ولی در مورد روشهای مشخص اجرای این برنامه و یا زمانبندی آن هیچ جزییاتی اعلام نشد.
هنوز هم موضوعات بسیار مهمی از سیاست رییس جمهور جدید کشور برای مردم مصر ناشناخته است.»
در ماه مه امسال او با ۹۷ درصد از رای شرکت کنندگان در انتخابات به مقام ریاست جمهوری برگزیده شد. اکنون مردم مصر می‌خواهند بدانند که فیلد مارشال بازنشسته چگونه مشکلات مصر را حل خواهد کرد."
شبکه خبری بی.بی.سی در یادداشتی به قلم "مارینا اوتاوی"، پژوهشگر ارشد مرکز مطالعاتی وودرو ویلسون آورده است: «برای فردی که از مدتها پیش فرماندهی نیروهای مسلح کشور را برعهده داشته و حدود یک سال است که علنا اداره امور کشور را در دست گرفته، از شخصیت عبدالفتاح سیسی و برنامه‌هایش برای آینده مصر شناخت چندانی وجود ندارد.
دلیل انتخاب او به مقام ریاست جمهوری برنامه‌های سیاسی او نبود. یکی از مشاوران او گفته است که سیسی برای پرهیز از بروز هرگونه مجادله و یا جنجال غیرضروری برنامه‌هایش را تا اواخر کارزار انتخاباتی اعلام نکرد.
دلیل انتخاب او کاریزما و محبوبیت شخصی نبود. او به عنوان یک نظامی خیلی جدی و با وقار به نظر می‌رسد ولی به هیچ وجه شخصیت الهام بخشی نیست. او حتی سخنران خوبی هم نیست. ولی افرادی که از نزدیک با او ملاقات کرده‌اند می‌گویند صادق و قابل اعتماد به نظر می‌آید.
دلیل اصلی انتخاب او برکنار کردن دولت محمد مرسی بود. با گذشت یک سال از این واقعه ظاهرا اکثر مردم مصر به خاطر سقوط محمد مرسی خوشحال هستند ولی در مورد عبدالفتاح سیسی هنوز سردرگمند.
در جریان سفر اخیر به مصر از تعداد زیادی از سیاستمداران، تحلیلگران و سرمایه داران مصری در مورد سیسی سئوال کردم. اکثر این افراد و حتی جمله کسانی که در جلسات متعددی با حضور او شرکت کرده‌اند در پاسخ من گفتند "واقعا نمی‌دانم!"
اولین هفته‌های ریاست جمهوری سیسی نکات کوچکی را در مورد شخصیت و یا حداقل وجهه علنی‌ای که او برای خود برگزیده است برملا کرد. در عین حال نشانه‌هایی را هم در مورد جهت گیریهای سیاسی او مشخص کرده است. ولی هیچ چیزی در مورد برنامه‌های او برای حل مشکلات جامعه مصر را نشان نداده است.
سرمشقی برای دیگران
سیسی می‌خواهد که جامعه مصر او را به عنوان یک رئیس جمهور جدی، صادق، پرکار و پرهیزکار بپذیرد. در دوران کارزار تبلیغاتی به کرات در مورد ضرورت تلاش و کار شدید برای تغییر کشور هشدار می‌داد و هنوز هم بر این اصل تاکید می‌کند. او به وزرای خود گفته که با حاضر شدن در محل کار خود راس ساعت هفت صبح باید برای دیگران سرمشق باشند.
سیسی به مردم گرفته با دوچرخه سر کار بروند
او بر نقش افراد و تلاش تک تک شهروندان برای حل مشکلات کشور تاکید می‌کند. او گفته است که اگر مردم با پای پیاده و یا با دوچرخه به سرکار بروند می‌توان میلیونها دلار در واردات بنزین صرفه جویی کرد.
او اعلام کرده که نیمی از حقوق و دارایی خود را برای کمک به بازسازی اقتصادی مصر اهدا خواهد کرد. سایر مقامات ارشد و سرمایه داران و تجار مصر نیز ناگزیر خواهند شد از این سرمشق تبعیت کنند. وزیر دفاع مصر اعلام کرده که نیروهای مسلح حدود ۱۴۰ میلیون دلار برای این کار اهدا خواهند کرد.
او به وزارت اقتصاد دستور داده که سقف تعیین شده برای حداکثر حقوق در کشور را به شدت کنترل کند. او براهمیت مذهب تاکید کرده وهیچ شکی باقی نگذاشته که او یک مسلمان معتقد است. روی پیشانی او به خوبی می‌توان جای سجده بر خاک را دید.
او تاکید کرده که مصر قصد دارد "مباحث دینی را تصحیح کرده و تندروی را از آن بزداید."
طرح ها و مقررات جدیدی که در دوره ریاست جمهوری موقت عدلی منصور و قبل از شروع دوره رسمی ریاست جمهوری سیسی به اجرا گذاشته شد حاوی همین پیام در مورد جنبه های اخلاقی و معنوی جامعه بودند.
وزارت جوانان و ورزش مصر اعلام کرده که با گسترش خداناباوری در میان جوانان کشور مقابله خواهد کرد. وزارت کشور نصب شعارها و عبارات مذهبی روی خودروها را ممنوع کرده و قرار است یک اداره ویژه را برای مبارزه با حملات و آزار جنسی زنان در اماکن عمومی تشکیل دهد.
سیسی با رفتن به ملاقات زنی که به خاطر حمله و آزار جنسی در روز جشن ریاست جمهوری او در میدان تحریر مجروح شده است نشان داده که به این موضوع توجه ویژه‌ای خواهد کرد.
عیادت سیسی از زنی که مورد حمله و آزار جنسی قرار گرفته بود
کنترل سیاسی از بالا تا پایین
در عرصه‌های سیاسی پیام رییس جمهور و دولت او کنترل همه جانبه تمامی عرصه‌های جامعه از بالا به پایین است. سیسی در جریان کارزار انتخاباتی خود گفت که برقراری دموکراسی در مصر حداقل تا ۲۵ سال دیگر غیرممکن خواهد بود.
اقدامات عملی او نیز جای هیچ تردیدی باقی نگذاشته که او نظم و قانون را بر آزادی انتخاب شهروندان ترجیح می‌دهد. قوانین مربوط به تشکیل پارلمان آینده طوری تنظیم شده‌اند که نتیجه آن یک نهاد بسیار ضعیف خواهد بود چون این مقررات به نفع نامزدهای مستقل و شرکت انفرادی در انتخابات و به ضرر گروهبندی‌های سیاسی است.
سیسی با صدور یک فرمان، نهادی را به نام "شورای عالی اصلاحات قانونی" تشکیل داده که قرار است متن لایحه‌های قانونی را تنظیم کند و بنابراین نقش پارلمان صرفا به تایید این قوانین تنزل خواهد یافت.
او کنترل بر عرصه‌های دینی و آموزشی جامعه را سخت تر کرده است. فقط امامانی که از الازهر جواز لازم را دریافت می‌کنند حق پیش‌نمازی و ترویج دین را خواهند داشت. سیسی خود شخصا روسا و مقامات ارشد دانشگاهها را تعیین خواهد کرد.
سرکوب اخوان‌المسلمین و سایر گروههای اسلام گرای مخالف ادامه خواهد یافت و بیش از هزار نفر از اعضا و هواداران این گروه در دادگاههای تشریفاتی به مجازات مرگ محکوم شده‌اند. جوانان غیرمذهبی که با قوانین سختگیرانه برای جلوگیری از برگزاری راهپیمایی و فعالیت سیاسی مخالفت کرده‌اند بازداشت شده و به حبس طولانی مدت محکوم شده‌اند.
سه تن از کارکنان شبکه خبری الجزیره، چندین خبرنگار دیگر و تعدادی فعال سیاسی و مدنی به اتهام اقدام علیه امنیت و جعل اخبار محاکمه و به سالها زندان محکوم شده‌اند. در جریان اجرای طرح‌های مربوط به پاکسازی خیابانها و شهرها نیز تعدادی از دستفروشان و یا مردم عادی به جرم ریختن آشغال و کثیف کردن محیط های عمومی دستگیر شده‌اند.
اقتصاد، چالش اصلی
سیسی در مورد مهمترین چالشی که با آن روبرو است یعنی احیا اقتصاد مصر تاکنون فقط چند پیام مختصر داده که ظاهرا با یکدیگر در تناقض هستند. هم اکنون حدود ۲۵ درصد از مردم مصر زیر خط فقر و ۲۵ درصد دیگر نزدیک به خط فقر زندگی می‌کنند.
فقر و مشکلات اقتصادی در مصر
جامعه اقتصادی مصر منتظر پیام و جهت گیریهای واضح تری از سوی او است. حتی کویت، عربستان سعودی و امارات متحده عربی، که از زمان سقوط دولت محمد مرسی میلیاردها دلار به اقتصاد مصر تزریق کرده‌اند، به شکل غیر مستقیم اعلام کرده‌اند که حمایت مالی آنها تا ابد ادامه نخواهد یافت و مصر هر چه سریعتر باید سیاست‌ها و اصلاحات اقتصادی بنیادی را اعلام و اجرا کند.
سیسی تاکنون هیچ یک از این کارها را انجام نداده و روش او سردرگمی ایجاد کرده است. از یک سو او می‌گوید که بخش خصوصی نقش مهمی دارد ولی از سوی دیگر به نقش برتر بخش دولتی وفادار مانده و به عنوان مثال مدیریت طرح گسترده ساختمان سازی که بودجه آن را امارات متحده عربی تامین کرده به عهده ارتش گذاشته است.
دولت سیسی هنوز در مورد یارانه‌های مربوط به سوخت و مواد غذایی که حدود یک سوم بودجه دولت را شامل می‌شود به هیچ تصمیم مشخصی نرسیده است. هر از چند گاه طرح‌هایی در این زمینه اعلام می‌شوند ولی هیچ کدام تاکنون اجرا نشده‌اند. به نظر می‌رسد دلیل اصلی آن پرهیز از بروز ناآرامی و اعتراض است.
تازه‌ترین بیانیه دولت در این زمینه که در اوایل ماه ژوئن منتشر شد مثل همیشه مبهم بود. دولت اعلام کرد که حدود پنج میلیارد و ۶۰۰ میلیون دلار از یارانه‌های مربوط به انرژی را حذف خواهد کرد ولی در مورد روشهای مشخص اجرای این برنامه و یا زمانبندی آن هیچ جزییاتی اعلام نشد.
هنوز هم موضوعات بسیار مهمی از سیاست رییس جمهور جدید کشور برای مردم مصر ناشناخته است.»
منبع: ایسنا
آخرین اخبار
