خطرات پنهان مصرف داروهای ضد اضطراب

احتمالا با داروهای بنزودیازپین شامل دیازپام (والیوم)، لورازپام (آتیوان)، و آلپرازولام (زاناکس) آشنا هستید. آنها در میان پر مصرف‌ترین داروها در سراسر جهان قرار دارند، که بیشتر برای درمان اختلال اضطراب فراگیر و حملات هراس تجویز می شوند. به طور کلی در جوامعی که اضطراب همانند بیماری سرماخوردگی شایع است، این قبیل داروها نیز از محبوبیت بالایی برخوردار هستند.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "لیو استرانگ"، اما بنزودیازپین ها دارای جنبه های تاریکی نیز هستند که پیش از آغاز مصرف باید به آنها توجه داشته باشید. این داروها می توانند به صورت بی خطر مصرف شوند، که این کار باید با نظارت یک پزشک صورت بگیرد.

بنزودیازپین ها چگونه کار می کنند؟

بنزودیازپین ها گیرنده های مغز برای مواد شیمیایی که به نام اسید گاما-آمینوبوتیریک (GABA) شناخته می شوند را تحریک می کنند. گابا انتقال دهنده عصبی بازدارنده است که بر اضطراب، خلق و خو، خواب و حساسیت به درد تاثیرگذار است. بنزودیازپین ها از نظر سرعت تاثیرگذاری و مدت زمان فعالیت با یکدیگر متفاوت هستند.

عوارض جانبی چیست؟

بنزودیازپین ها می توانند توانایی تفکر شفاف را کاهش دهند، در حافظه اختلال ایجاد کنند و به افت توانایی فرد در واکنش به موقعیت های اضطراری منجر شوند (به عنوان مثال، هنگام رانندگی با خوردو یا کار با ماشین آلات خطرناک).

این عوارض حتی برای کمترین دوزهای تجویز شده از این داروها نیز می توانند شکل بگیرند. افزون بر این، نتایج مطالعه ای جدید نشان داده است که استفاده از یکی از این داروها برای یک بازه زمانی حداقل سه ماهه، خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را به میزان 50 درصد افزایش می دهد.

در دوزهای بالا، بنزودیازپین ها می توانند تنگی نفس شدید که حتی جان فرد را در معرض تهدید قرار می دهد یا به کما رفتن را موجب شوند. تنها در آمریکا، تعداد مراجعات به بخش اورژانس در نتیجه استفاده از بنزودیاپین ها از سال 2000 تاکنون دو برابر شده است. در صورت ترکیب با مواد مخدر، خطر تشدید این قبیل عوارض جانبی به میزان چشمگیری افزایش می یابد.

آیا مصرف این داروها می تواند به یک عادت تبدیل شود؟

پاسخ مثبت است. تداوم استفاده موجب می شود تا حساسیت مغز به گابا کاهش یابد و با گذشت زمان نه تنها به میزان بیشتری از دارو برای دریافت نتیجه مشابه با گذشته نیاز است، بلکه بدون مصرف دارو وضعیت اضطراب فرد نیز تشدید می شود. با آغاز مصرف بنزودیازپین ها کنار گذاشتن آنها دشوار می شود و توقف مصرف دارو می تواند با نشانه های جدی همراه باشد. بی خوابی، تحریک پذیری، اضطراب افزایش یافته، هراس و بی قراری از جمله این نشانه ها محسوب می شوند.

آیا امکان استفاده بی خطر از این داروها وجود دارد؟ آیا جایگزین هایی برای آنها وجود دارند؟

بنزودیازپین ها می توانند در تسکین حمله هراس یا پیشگیری از آن در یک وضعیت پر خطر موثر باشند. با این وجود، جایگزین های بهتری برای آنها وجود دارند. مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند سرترالین (زولوفت) و اسیتالوپرام (لکساپرو) و مهارکننده های انتخابی بازجذب نوراپینفرین (SNRIs) مانند ونلافاکسین (افکسور) و دولوکستین (سیمبالتا) گزینه های نخست در مدیریت اضطراب مزمن فراگیر در بیماران نیازمند دریافت دارو هستند.

در بلند مدت، رسیدگی به مشکل و ریشه یابی آن از طریق رفتار درمانی شناختی (CBT)، و مشاوره و اصلاح سبک زندگی برای تقویت دیوارهای دفاعی در برابر اضطراب (خواب مناسب، بهینه سازی تغذیه و پرهیز از کافئین و الکل) می توانند اثر تراکمی به همراه داشته باشند که نیاز به داروها را کاهش داده و یا به طور کامل از بین می برد.

بکارگیری مهارت هایی که در رفتار درمانی شناختی فرا گرفته شده اند یا استفاده از تمرینات تنفس عمیق و تصویرسازی می توانند بسیاری از حملات هراس را پیش از آن که غیر قابل کنترل شوند، مدیریت کنند. هر چه بیشتر این مهارت ها تمرین شوند و مورد استفاده قرار بگیرند، از کارایی و تاثیر بیشتری نیز برخوردار خواهند شد.