4 نکته درباره مذاکرات هسته ای وین

نمایندگان ایران و گروه 1+5 هم اکنون در شهر وین پایتخت اتریش مشغول مذاکره برای دست یابی به توافق هسته ای نهایی هستند. در این باره می توان به نکات زیر اشاره کرد.

1 - اگر بر فرض محال، تیم مذاکره کننده ایرانی بتواند در این مذاکرات، موافقت 1+5 را برای غنی سازی 100 درصدی ایران در کنار حذف همه تحریم ها را جلب کند باز هم دلواپس ها از این وضعیت انتقاد و اعلام نارضایتی خواهند کرد؛ به همایش های دلواپسی و حملات خود علیه دولت حسن روحانی رئیس جمهور و محمدجواد ظریف وزیر خارجه ادامه خواهند داد چرا که موضوع هسته ای، تنها بهانه ای در دست مخالفان تندرو برای حمله به دولت است و موضوع انتقاد، اهمیت چندانی برای آنان ندارد. آنچه مهم است حمله به دولت و انگ زنی و برچست زنی به آن با هدف مقدمه چینی برای شکست آن در انتخابات بعدی ریاست جمهوری و بازگشت دوباره به قدرت است.

به همین دلیل دولت و دولتمردان به ویژه تیم مذاکره کننده هسته ای ایران باید بداند تلاش برای راضی کردن مخالفان تندروی دولت، اقدامی بیهوده، غیرعملی و غیرممکن است. پس نباید دل نگران آنها بود.

البته سهم منتقدان واقعی و افرادی که دارای ابهام، نظر متفاوت و انتقادات به رفتار هسته ای دولت هستند جداست و دولت هم باید در این زمینه به دنبال شفاف سازی باشد.

2 - براساس قانون اساسی، رئیس جمهور عالی ترین مقام کشور پس از رهبری است. رئیس جمهور همچنین منتخب مستقیم ملت است و او وزیران خارجه و رئیس سازمان انرژی اتمی را منصوب می کند.راهبردهای سازمان انرژی اتمی ایران و وزارت خارجه هم در شورای عالی امنیت ملی تعیین و مورد موافقت رهبری قرار می گیرد. رهبری علاوه بر این، سیاست های کلی نظام را تعیین می کنند.

یکی از اقدامات مخالفان تندرو در مقابل دولت حسن روحانی، تعیین خط قرمزهای سلیقه ای و توهمی برای تیم ایران در مذاکرات هسته ای است. البته هدف از این خط کشی ها، نه کمک به دست یابی به توافق هسته ای یا حفظ منافع ملی بلکه جلوگیری از توافق هسته ای برای بازگشت دوباره تحریم هاست.

این در حالی است که خط قرمز های واقعی برای فعالیت تیم مذاکره کننده هسته ای ایران از طریق ساز وکارهای حکومتی و قانونی تعیین شده و مذاکره کنندگان ایران هم تنها به این خط قرمزها پایبند هستند.

به عنوان مثال غنی سازی در داخل خاک ایران، یکی از خط قرمزها در مذاکرات است اما تعداد تاسیسات هسته ای، کیفیت فعالیت آنها، تعداد سانتریفیوژها، نوع کارکرد آنها و ... هیچ یک شامل خط قرمزها نیست.

3 - بزرگترین و مهم ترین امید مخالفان تندروی دولت، عدم دستیابی به توافق هسته ای و در نتیجه، ازسرگیری تحریم های فلج کننده علیه ایران است. در این وضعیت، دولت قادر نخواهد بود هیچ یک از سیاست های اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و ... به پیش ببرد و وعده هایش را محقق سازد.

در چنین وضعیتی دولت روحانی قادر به ادامه راه نخواهد بود و این یعنی امید مجدد تندروها برای بازگشت به دوران احمدی نژادی.

4 - ایران بارها اعلام کرده است که هدف از برنامه هسته ای اش تولید بمب اتمی نیست بلکه تولید انرژی و دیگر کاربری های غیرنظامی است. ایران خواهان استفاده از انرژی اتمی برای توسعه و پیشرفت کشور است. اما تحولات 8 سال گذشته نشان داد وسیله و هدف جای خود را عوض کردند و آنچه که باید به وسیله ای برای توسعه و پیشرفت باشد به ضد خود تبدیل شد و ناکارآمدی مدیریتی مسؤولان وقت، برنامه هسته ای ایران را به مانعی برای توسعه و پیشرفت کشور تبدیل کرد. حسن روحانی اما جمله معروفی دارد که انتظار می رود در دوران جدید بدان جامه عمل پوشانده شود:‌ "هم باید چرخ سانتریفیوژها بچرخد و هم چرخ زندگی مردم."