سفر پوتین به ژاپن پس از یک‌دهه

به گزارش صدای ایران، رئیس جمهوری روسیه در حالی هفته آینده نخستین سفر خود را به ژاپن پس از یک دهه آغاز می کند که اختلاف های ۷۰ ساله دو کشور برآمده از جنگ دوم جهانی همچنان بر روابط توکیو-مسکو سایه انداخته است.

آخرین سفر ولادیمیر پوتین به ژاپن سال ۲۰۰۵ و در نخستین ماههای دومین دوره ریاست جمهوری وی انجام گرفت و از آن زمان تاکنون نیز روابط دو کشور به دلیل ادعای مالکیت توکیو بر جزایر کوریل جنوبی سرد بوده و از سوی دیگر با توجه به پیوستن توکیو به تحریم های ضدروسی، تنش ها با مسکو افزایش یافته است.

دیدار پوتین از ژاپن برای پاییز سال ۲۰۱۴ برنامه ریزی شده بود، اما بروز تنش های شدید بین روسیه و غرب با پیروی توکیو از سیاست های ضدروسی آمریکا و اروپا در چارچوب پرونده اوکراین، سبب تعویق این دیدار شد.سفر کنونی رئیس جمهوری روسیه به ژاپن برای ۱۵ دسامبر (پنجشنبه هفته آینده) برنامه ریزی شده است که در پاسخ به دیدار اخیر شینزو آبه نخست وزیر این کشور انجام می گیرد.

وزارت خارجه ژاپن در بیانیه ای در رابطه با سفر رئیس جمهوری روسیه به این کشور اعلام کرده است: همکاری های اقتصادی و بازرگانی و موضوع موافقت نامه صلح جنگ دوم جهانی در دستور مذاکرات قرار دارد.مذاکرات سیاسی برای عقد موافقت نامه صلح میان روسیه و ژاپن که هنوز با وجود گذشت بیش از هفتاد سال از پایان جنگ دوم جهانی به علت اختلاف ارضی دو کشور بر سر جزایر کوریل جنوبی امضا نشده، از مهمترین مسائل مطرح در روابط توکیو و مسکو است.

از آغاز سال جاری میلادی تاکنون موضوع این جزائر چندین بار در دیدارهای سران و وزیران خارجه دو کشور از سوی طرف های ژاپنی مطرح شده است.با توجه به اینکه روسیه و ژاپن هنوز پیمان صلح مربوط به پایان جنگ دوم جهانی را امضا نکرده اند، ژاپن می خواهد با استفاده از فرصت مذاکرات آن، زمینه بازگشت جزایر کوریل را فراهم کند که با ثبات مواضع مسکو بی نتیجه مانده است.

وزارت امور خارجه روسیه به تازگی هر گونه امکان بازگشت چهار جزیره کوریل در اقیانوس آرام به مالکیت ژاپن را رد و اعلام کرد: توکیو باید این موضوع را که در نتیجه جنگ دوم جهانی رخ داده است به عنوان یک واقعیت بپذیرد.ایگور مورگولوف معاون وزارت امور خارجه روسیه ضمن تاکید بر موضع قبلی این کشور در برابر فشارهای سیاسی توکیو اعلام کرد که مالکیت جزایر کوریل در اقیانوس آرام به عنوان بخش جدایی ناپذیر این کشور تغییر نمی کند و پایدار است.

وی گفت: موضع مسکو در مذاکرات برای عقد قرارداد صلح مربوط به جنگ دوم جهانی با ژاپن هیچ تغییری نکرده است.مورگولوف روز جمعه در گفت وگو با خبرگزاری روسیا سگودنیا افزود: بر این باوریم که توکیو باید بدون قید و شرط نتایج جنگ دوم جهانی ازجمله مالکیت ارضی (روسیه) بر جزایر کوریل جنوبی را بپذیرد.

مقام روسی ادامه داد: این نکته اصلی هر گونه مذاکره در مورد جزایر کوریل است و همان گونه که رئیس جمهوری روسیه اعلام کرده است حق حاکمیت و مالکیت کشور ما بر این جزایر قابل شک و تردید نیست.معاون وزیر خارجه روسیه در ادامه گفت: زمانی که از توافق در مورد کوریل سخن می گوییم، منظور ما پیدا شدن راه حل قابل پذیرش برای ملت های روسیه و ژاپن است. پیشرفت در حل این مساله فقط با برقراری فضای اعتماد بین دو کشور، شکل گیری همکاری ها با کیفیت جدید و در وهله نخست در عرصه های عملی به دست می آید.

ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت خارجه روسیه نیز در این باره اعلام کرده است: جزایر کوریل جنوبی به روسیه تعلق دارد که در نتیجه جنگ دوم جهانی حاصل شده است و حق حاکمیت ما بر این جزایر قابل تردید نیست.مسکو در صدد است مذاکرات امضای پیمان صلح جنگ دوم جهانی با توکیو را بدون ارتباط دادن آن با سرنوشت مالکیت جزایر کوریل جنوبی پیش ببرد و همزمان از برقراری همکاری های اقتصادی با ژاپن و سرمایه گذاری این کشور در توسعه مناطق خاور دور روسیه بهره بگیرد.

جزایر چهارگانه کوریل جنوبی به دلیل برخورداری از منابع نفت و گاز، ذخایر آبزیان و واقع شدن در اقیانوس آرام موقعیت اقتصادی و راهبردی زیادی دارد که پس از پایان جنگ دوم جهانی به تملک شوروی در آمد.روسیه حاکمیت خود را بر این جزایر قابل تردید نمی داند و به نتایج کنفرانس یالتا، بیانیه پتسدام و برخی اسناد تعیین کننده شرایط بین المللی پس از جنگ دوم جهانی به عنوان موید آن تاکید می کند.

روسیه به عنوان میراث دار شوروی در جنگ دوم جهانی ۲۶ میلیون و ۶۰۰ هزار کشته نظامی و غیرنظامی و همچنین ویرانی گسترده ای را تحمل کرد به گونه ای که مسکو نیز در خطر سقوط قرار گرفت و از این رو شرایط کنونی را ناشی از اقدام های کشورهای آغاز کننده این جنگ از جمله ژاپن می داند.