وزیر امور خارجه ترکیه: تنها اختلافمان با ایران درباره «اسد» است

چاووش اوغلو گفت: کشورش معتقد است می‌تواند با دولت دونالد ترامپ در آمریکا همکاری داشته باشد، زیرا بسیاری از نگرانی‌های این دولت با نگرانی‌های آنکارا همخوانی داشته و دو کشور می‌توانند بار دیگر با داشتن دیدگاهی مشترک به هم نزدیک شوند.

به گزارش انتخاب، مولود چاووش‌اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه در مصاحبه با روزنامه "صباح" با تاکید براهمیت تمایز قائل شدن میان لفاظی‌های ترامپ قبل از انتخابات با واقعیت پس از انتخابات پیش بینی کرد در دولت ترامپ ترکیه و آمریکا بار دیگر به عنوان دو همپیمان به هم نزدیک شوند.

وزیر امور خارجه ترکیه در خصوص روابط کشورش با آمریکا در دولت ترامپ گفت: من انتظار پیروزی ترامپ در انتخابات آمریکا را داشتم و می‌دانم او یک فرد "عملگرا" است و ما همچنین با افرادی که ممکن است او در کابینه‌اش منصوب کند و ویژگی‌های آنها آشنا هستیم، بنابراین می‌توانیم پیش بینی می‌کنیم این مقامات با چه چیزهایی مخالفت و از چه چیزهایی حمایت می‌کنند. ما در این خصوص معتقدیم دولت ترامپ دولتی است که می‌توانیم با آن همکاری داشته باشیم زیرا بسیاری از دیدگاه‌های ما  همخوانی دارد ما باید میان حرف‌های قبل از انتخابات و واقعیت بعد از انتخابات تمایز قایل شویم.

وی گفت: اسامی مختلفی در خصوص وزیر خارجه دولت ترامپ وجود دارد. من می‌دانم دولت جدید آمریکا معتقد است که باید با تروریسم بدون استثنا قائل شدن مبارزه کند و ما دیدگاه‌های همخوانی بر سر موضوعات دیگر نیز داریم. ما می‌توانیم نشست‌هایی برگزار کرده و دیدگاهی مشترک تعیین کنیم و براساس آن عمل کنیم. من مطمئن هستم که با ایجاد این دیدگاه دولت جدید آمریکا هرآنچه که بتواند برای انجام وظایفش به کار خواهد گرفت.

چاووش‌اوغلو در خصوص وضعیت فعلی روابط کشورش با اتحادیه اروپا تاکید کرد که یک بحران اعتماد میان مردم ترکیه و اتحادیه اروپا وجود دارد.

 او گفت: ما با ارزش‌های اروپایی مشترک مخالف نیستیم و به عکس می‌خواهیم آنها را تقویت کنیم اما از نحوه رفتار اتحادیه اروپا ناخرسند هستیم. ما این را گفته‌ایم و از بابت مشاهده استانداردهای دوگانه به ویژه بعد از کودتای نافرجام ترکیه ناراحتیم و همچنین در اروپا شاهد افزایش تهدیدها و تشدید اختلافات هستیم. ما تاکید کردیم که فرآیند روابط ما با اتحادیه اروپا ممکن است پایانی فاجعه‌بار پیدا کند و ما گفته‌ایم که برخی سیاست‌های اتحادیه اروپا موفق نبودند فرایند طولانی و کند عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا مسئولیتش به عهده این اتحادیه است و ما از این مساله گلایه داریم. ما انتقاد می‌کنیم از اینکه اتحادیه اروپا دیدگاهی از بالا به کشورهای غیر عضو در این اتحادیه دارد. ما به اروپایی‌ها می‌گوییم که نمی‌توانند با این نوع رفتار در قبال کشورهایی مثل ترکیه و روسیه به چیزی دست پیدا کنند.یک نوع بحران اعتماد میان مردم ترکیه و اتحادیه اروپا بوجود آمده و مردم کشور ما  دیگر چیزهایی را که اتحادیه اروپا می‌گوید باور می‌کند.

وزیر خارجه ترکیه بار دیگر تاکید کرد که نظام ریاست جمهوری یک الگوی مناسب برای ترکیه بوده و شیوه مناسب برای تقویت دموکراسی است زیرا باعث تقویت تفکیک قوا می‌شود.

چاووش‌اوغلو در خصوص دیداری که چند روز پیش با سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه در شهر آنتالیا داشت، گفت: ما در این دیدار اجرای آتش‌بس در سوریه را اولویت دادیم. همانطور که می‌دانید ما مرتبا با دیگر بازیگران سیاسی سوریه مثل ایران و مخالفان سوری دیدار می‌کنیم. اگر ترکیه و روسیه مصمم باشند و مذاکرات با صداقت ادامه یابد ما می‌توانیم عملا یک آتش بس را اجرا کرده و درباره فرآیند سیاسی پس از آن صحبت کنیم. ما به سختی "تلاش" کردیم تا بحران سوریه را در عرصه بین‌المللی "حل و فصل" کنیم اما متاسفانه نتیجه‌ای به بار نیاورده و جای آن را اتهام زنی گرفته است. امروز ترکیه و روسیه اراده مشترکی برای اجرای آتش‌بس در سوریه و حفظ آن دارند و ما در حال اتخاذ  اقداماتی برای این مساله بوده و می‌خواهیم این فرآیند در سریع ترین زمان ممکن به نتیجه برسد.

چاووش اوغلو درباره پیشنهاد هرگونه نقشه راه برای صلح در سوریه گفت: ما در حال کار کردن بر این نقشه راه هستیم. این نقشه راه بیشتر قرار است مشخص کند که چطور آتش بس اجرا شود. کمک‌های انسانی ارائه شوند و چه کاری بعد از آتش بس انجام شده و چطور به سمت فرآیند حل و فصل سیاسی برویم.

وزیر خارجه ترکیه درباره اینکه نظرش درباره وضعیت بشار اسد در این فرآیند سیاسی چیست گفت: ما درباره ماندن یا نماندن بشار اسد صحبت نکردیم. مساله اصلی اجرای آتش‌بس و تفکیک مخالفان "میانه‌رو" و جبهه النصره از یکدیگر است. ما می‌دانیم اگر قرار است فقط درباره نحوه راه حل سیاسی صحبت کنیم نخواهیم توانست پیشرفت داشته باشیم. ترکیه و روسیه دارای دیدگاه‌های متفاوتی درباره بشار اسد هستند. با این حال ما هنوز به نقطه ای نرسیدیم که بتوانیم درباره این مساله (کناره گیری بشار اسد) و مطابقت دادن روسیه برای پذیرفتن دیدگاه ما در این باره گفت‌وگو کنیم.

چاووش‌اوغلو درباره اینکه چه کشورهایی در فرآیند مذاکرات آتش‌بس سوریه شرکت دارند گفت: ما با ایران درباره این موضوع نشست‌های دوجانبه داشته‌ایم ما همچنین با چند کشور دیگر نشست‌های چند جانبه برگزار کرده‌ایم. این نشست‌ها البته هنوز نتیجه نداده‌اند. روسیه نیز کشوردیگری است که ما با آن درباره این فرآیند نشست‌های دو جانبه داشته‌ایم.

وزیر خارجه ترکیه درباره وضعیت عملیات موسوم به "سپر فرات" گفت: این عملیات طبق راهبرد ما با کندی مواجه شده زیرا ما شاهد افزایش مقاومت داعش در نزدیکی "الباب" بوده‌ایم و انتظار داریم با رسیدن به مرکز این شهر شاهد مقاومت شدیدتری نیز باشیم. ما در حال حاضر تلاش می‌کنیم که شهر الباب را محاصره کنیم و جلوی پیوستن دیگر عناصر شبه نظامی به جنگ در این شهر را بگیریم. نیروهای ما بعد از نابودی کامل داعش در الباب به سمت منبج خواهند رفت تا این شهر را کنترل کرده و وضعیت منطقه را عادی کنند. پس از آن ما به همراه نیروهای محلی رهسپار شهر رقه خواهیم شد.

وی گفت: هدف از این عملیات "پاکسازی تدریجی بخش قبلی فرات از داعش و دیگر گروه‌های تروریستی مثل یگان‌های مدافع خلق بوده تا آن را به طور غیررسمی تبدیل به منطقه امن کنند."

چاووش‌اوغلو درباره اینکه آیا با لاوروف درباره مقصر حمله هوایی به سربازان ترکیه در نزدیکی الباب که موجب کشته شده سه تن از آنها شد، صحبتی کرده یا خیر، گفت: نظرات مختلفی درباره این اتفاق وجود دارد و یک بازی اتهام زنی به جریان افتاده است. روسیه تایید کرده که آنها این کار را انجام ندادند. عناصر دیگری نیز در منطقه وجود دارند ما بعد از تحقیقات جامع خواهیم توانست عامل این حمله را مشخص کنیم و اکنون زمان مناسبی برای اتهام زدن به یک کشور نیست.

وی در پاسخ به اینکه آیا روسیه نیروهای دولتی سوریه را مسئول این حمله ندانسته گفت: آنها (روس‌ها) مستقیما این احتمال را رد نکردند اما می‌گویند سوری‌ها اینچنین قدرت آتشی را نداشته و ارتش سوریه پهپاد برای انجام چنین حملاتی ندارد.

وزیر خارجه ترکیه درباره اعمال منطقه پرواز ممنوع برفراز سوریه گفت: تایید شورای امنیت سازمان ملل برای اجرای منطقه پرواز ممنوع در سوریه لازم است. این چیزی است که ما از همان ابتدای بحران سوریه متمایل به آن بوده‌ایم. نیروهای محلی می‌توانند تامین امنیت اراضی را انجام دهند. با این حال باید برای محافظت از این اراضی در مقابل حملات هوایی یک منطقه پرواز ممنوع اجرا شود. ما شاهد افزایش حمایت از پیشنهاد ترکیه برای منطقه پرواز ممنوع همزمان با شروع موج بازگشت مهاجران سوری به خانه‌هایشان در مناطق پاکسازی شده از داعش در جریان عملیات سپر فرات هستیم اما پرسش‌هایی درباره این منطقه پرواز ممنوع وجود دارد.

چاووش‌اوغلو درباره امکان درگیری کشورش با آمریکا یا هر کشور دیگری حین عزیمت نیروهای ترکیه به منبج گفت: هدف ما پاکسازی منطقه از تروریسم است و ما با نیروهای هیچ کشور دیگری به ویژه کشورهای همپیمانمان جنگ نداریم ما به آمریکا پیشنهاد دادیم یک عملیات مشترک را از مبدأ شهر جرابلس اجرا کرده و نیروهای ویژه دو کشور به سمت جنوب به پیش بروند. اما مقامات آمریکایی گفته‌اند این راهبرد صحیحی نیست و به نتیجه رساندنش ماههای زیادی طول می‌کشد. با این حال نیروهای محلی تحت حمایت ارتش ترکیه در عرض ۴۸ ساعت توانستند به منبج برسند. بنابراین ما از آمریکا می‌خواهیم از نیروهای محلی با نیروهای ویژه کشورهای ما به جای حمایت از یگان‌های مدافع خلق حمایت کند. ما همچنین رویکردی را پیشنهاد داده‌ایم که نشان می‌دهد ابتکار حمایت از نیروهای محلی بهتر خواهد بود.

وی همچنین درباره اینکه نظر ترکیه درباره وضعیت عملیات در نزدیکی موصل و تلعفر چیست، گفت: ما شاهد هستیم که عملیات موصل طبق توافق پیش می‌رود طرحی وجود دارد که پیش بینی کرده هر نیرویی در این عملیات چگونه و چه زمان دست به حمله بزند و این نیروها شامل نیروهای پیشمرگ ارتش عراق، نیروهای محلی و حشد الشعبی می‌شوند. همه در حال حاضر طبق این طرح عمل می‌کنند. سوال ما البته این است که آیا حشدالشعبی تا آخر به این طرح پایبند خواهد بود؟ آنها باعث سردرگمی همه با طرح برخی اظهارات ناشی از انتقام‌خواهی شده‌اند.

وی گفت: دولت عراق و حیدر العبادی، نخست وزیر این کشور با کشورهای ائتلاف شامل آمریکا و حتی ایران می‌گویند حشد الشعبی وارد شهر تلعفر نخواهد شد اما کنترل حشد الشعبی بر فرودگاه در چارچوب مرزهای مربوط به توافق است. به طور خلاصه باید گفت که هنوز هیچ کس این توافق را نقض نکرده است. آنها چند کیلومتر از شهر فاصله دارند و در آنجا منتظر هستند تا جلوی عقب نشینی داعش به سمت غرب را بگیرند. همچنین پ.ک.ک نیز در منطقه سنجار مستقر است و آنها تلاش می‌کنند یک پایگاه در آنجا به وجود آورند و مدعی حفاظت از ایزدی‌ها هستند. ما در حال حاضر هر حرکت آنها را ردیابی می‌کنیم و مساله آنها را با عراق و دولت منطقه‌ای کردستان و ائتلاف بین‌المللی مطرح کرده‌ایم.اگر پ.ک.ک برای رفتن به سمت شرق سنجار تلاش کند ما دست به اقدامات لازم علیه آنها خواهیم زد.

چاووش‌اوغلو ادامه داد: برخی می‌گویند که شمال غرب تلعفر تحت کنترل است و بنابراین پ.ک.ک نخواهد توانست از آنجا به تلعفر برود با این حال ما برخی اقدامات احتیاطی را در پیش گرفته‌ایم زیرا گروه‌های مختلف و توازن قدرت‌های مختلفی وجود دارد. به عنوان مثال چرا هر دو گروه حشدالشعبی و پیشمرگ‌ها وارد موصل نمی‌شوند زیرا اگر یکی از آنها برود دیگری نیز باید برود و ما همگی این موضوع را می‌دانیم. موصل می‌تواند تبدیل به مرکز قدرت برای هر یک از این گروه‌ها شود و به همین دلیل ما تاکید می‌کنیم که باید نیروهای محلی و دولت محلی کنترل شهر را در دست داشته باشند. در حال حاضر همه این موضوع را پذیرفته و من امیدوارم که این روند همین طور ادامه داشته باشد.

وی در انتها درباره اینکه آیا می‌توان ایران را درباره بحران سوریه قانع کرد گفت: ما اعتقاد مشترکی داریم که آتش‌بس برای سوریه لازم است. ایران خواهان یک آتش‌بس سراسری برای یک دوره زمانی کوتاه است.  در نشست‌هایی که ما داشته‌ایم اختلافاتی در دیدگاه‌های ما وجود نداشت. اما وضعیت به هنگام دستیابی به یک توافق و طرح‌ها و اجرای آنها فرق می‌کند و این بزرگترین چالش ما است. همانطور که می‌دانید تصمیم‌های زیادی گرفته شده‌اند، آمریکا و روسیه بین خودشان توافق کردند و ما فورا از آن حمایت کردیم. گروه پشتیبان بین‌المللی سوریه هم همین تصمیم را گرفت. با این حال بعد از آن بازی اتهام زنی شروع می‌شود و هر کس دیگری را مسئول نقض آتش بس معرفی می‌کند. تنها اختلاف اساسی مهم میان ترکیه و ایران مربوط به بشار اسد است در غیر این صورت مواضع دیگر ما همخوانی دارد.