ماجرای گمشدن محموله نفتی توسط زنجانی
به گزارش صدای ایران، رد پای بابك زنجانی در معاملات انرژی كشور به نفت خام ختم نمیشود. ردپای او در معاملات میعانات گازی و نفت كوره هم دیده شده و همین مسأله كار را برای بزرگترین شاكی این پرونده سختتر كرده است.
روزنامه «شرق» افزوده است: پیچیدگی پرونده بابک زنجانی تا جایی است كه هنوز نقاط تاریك و گنگ آن برای وزارت نفت، بزرگترین شاكی این پرونده فساد، كم نیست.
سیدمحسن قمصری، مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت، با نگاهی به محمولههای نفت و فرآوردههای نفتی كه قرار بود زنجانی به نیابت از وزارت نفت آن را به فروش برساند، اما هنوز سرنوشت برخی از این محمولهها مشخص نیست، گفته: «این متهم نفتی سه نوع محموله نفتی داشته كه وضعیت محموله نفت کوره این متهم نفتی هنوز مشخص نیست و یکی از مواردی است که در پروندهاش وجود دارد».
قمصری با بیان اینکه محموله نفت خام را توانستیم پس بگیریم، گفته: «بخشی از میعانات گازی در اختیار خودش بود که مشخص نیست با آنها چهکار کرده است اما بخش اعظم میعانات گازی را پس گرفته و بهتدریج خواهیم فروخت».
زنجانی بازار نفت كوره را به هم ریخت
حمید حسینی، عضو هیأت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی درباره بخشی از پرونده بابك زنجانی در رابطه با محمولههای نفتكوره به «شرق» میگوید: پس از تحریمهای اتحادیه اروپا و بانك مركزی در سال ٩١، شركت ملی نفت بیشتر محمولههای روی آب نفت خام و میعانات گازی و نفت كوره را به نام بابك زنجانی میكند تا بتواند از كانال ارتباطات او استفاده كرده و آنها را به فروش برساند.
حسینی با نگاهی به اتفاقات رخداده میافزاید: زنجانی نتوانست بسیاری از كندانسورهای میعانات گازی را به فروش برساند و نهایتا شركت ملی نفت مجبور شد پس از حدود دو سال از واگذاری فروش آنها به زنجانی، دوباره مالكیت این محمولهها را به شركت ملی نفت برگرداند. زمانیكه زنجانی این محمولهها را تحویل گرفته بود قیمت آنها حدود ١١٠دلار بود و وقتی این محمولهها دوباره به اسم شركت ملی نفت شد، قاعدتا باید با قیمت همان روزی كه اسناد برگشت داده شده، سند بخورد كه خود رقم بالایی بود.
این كارشناس نفتی با بیان اینكه بیشتر بدهی زنجانی به فروش نفت خام بازمیگردد، ادامه میدهد: اكنون شركت ملی نفت توانسته بخش اعظمی از نفت خام خود را بازپسگیرد، اما در معاملات زنجانی بیشترین چیزیكه بازار و بخش خصوصی را تحت تأثیر قرار داد، حضور بابك زنجانی در بازار نفتكوره بود.
او با اشاره به فرایند تحویل نفتكوره به این متهم نفتی میگوید: زنجانی حدود یكمیلیون و ٢٠٠هزار تن نفت كوره از شركت ملی تحویل گرفت و در قراردادی غیرشفاف آنها را در مخازن شركت فال (یك شركت سودانی - شارجهای) ذخیره كرد. این شركت، دچار مشكلاتی بود و چند بانك برای طلبشان علیه این شركت اقدام كرده بودند و به نوعی این شركت ورشكسته محسوب میشد، اما مخازن و كشتیهای زیادی داشت. بابك زنجانی همه یك میلیون و ٢٠٠هزار تن را در مخازن فال ذخیره كرد و با تخفیفهای بالا در بازار فروخت.
تخفیفهای نامتعارف محمولههای نفت كوره
او با اشاره به تخفیفهای بسیار بالا برای فروش نفت كوره از سوی زنجانی تصریح میكند: تخفیفهایی كه او برای محمولههای نفت كوره به كار برده بود، اصلا در بازار عرف نبود. وقتی محمولهای از ایران به بازار دوبی وارد میشود، معمولا با پرمیوم فروخته میشود. در واقع با احتساب هزینه حمل بالاتر از قیمتهای معمول به فروش میرسد، اما زنجانی برای اینكه زودتر به پول خود دست پیدا كند، به شركت فال اجازه داد با هماهنگی او، محمولههای نفت كوره را با قیمتهای منهای ٣٠ تا منهای ٥٠ به فروش برساند. در آن زمان، هر محموله نفتكوره ٦٠٠ دلار به فروش میرسید، اما او این محمولهها را ٥٠ دلار زیر قیمت فروخت كه این اقدام او بخش خصوصی فعال در سوآپ نفتكوره را متحمل ضرر هنگفتی كرد.
حسینی با بیان اینكه همان موقع بخش خصوصی متوجه شد كه این شركت در حال فعالیتی غیرمعمول است، میگوید: فعالان بخش خصوصی برای رصد اینكه چه اتفاقی در بازار رخ داده، پیگیر آن شدند تا دریابند این محمولهها چگونه از شركت فال سر درآورده است.
تا آن زمان نمیدانستیم موضوع از چه قرار است، زیرا قراردادهای شركت نفت معمولا محرمانه است، اما برخی كه برای خرید به بازار رفته و مذاكره كرده بودند، در مذاكرات خود كمكم به سرنخهایی از حضور بابك زنجانی و شركایش در بازار نفت و فرآوردههای نفتی رسیدند و همین مسأله سبب شد تا بخش خصوصی در اینباره موضعگیری كند. آنجا بود كه نام چند نفر از شركای زنجانی مانند «ش»، در بازار دوبی، «ف» در ماجرای محموله مالزی و «ع» در ماجرای محموله در چین مطرح شد.
عضو هیأت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی با اشاره به اینكه آنجا مشخص شد باری كه به شركت فال منتقل شده، از ایران رفته و خریدار آن هم بابك زنجانی است، ادامه میدهد: شركت فال ٨٠٠ هزار تن از این بار را فروخت و پول آن را به بابك زنجانی داد كه مبلغ آن در حدود ٤٠٠ تا ٥٠٠ میلیون دلار بود، اما در كنار آن هنوز سرنوشت ٤٠٠ هزار تن باقیمانده مشخص نشد و پول آن نیز به كشور بازنگشت.
این میزان نفتكوره، بیش از یك محموله بود. معاملات زنجانی با شركت فال بر سر این محمولههای نفتكوره مشكلات جدی سر راه معاملات فراوردههای نفتی ایران ایجاد كرد زیرا به دلیل گردش مالی محموله نفتكوره، مشرقبانك، حساب بسیاری از ایرانیها و همینطور بابك زنجانی را بست.
او با بیان اینكه پیشتر شركت ملی نفت، رسما مطرح نكرده بود محموله نفت كوره گم شده است، میافزاید: اكنون هرچه شركت ملی نفت از شركت فال، پیگیر این محمولهها میشود و میگوید این محمولهها از آن این شركت است، فال نمیپذیرد و طلب ارائه مدرك میكند. گویا قرارداد زنجانی با این شركت سودانی-شارجهای آنقدر بیحسابوكتاب است كه مدرك معتبری در كار نیست.
پایان فروش میعانات ذخیرهشده ایران
مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران علاوه بر سخنانی كه درباره زنجانی به میان آورده بود، از پایان فروش میعانات ذخیرهشده ایران در ماههای آینده هم خبر داد و گفت: میزان صادرات میعانات گازی ایران روزانه ٦٠٠ هزار بشکه است، در حالیکه تولید این محصول ٥٣٠ هزار بشکه است، بنابراین بهتدریج میعانات ذخیرهشده فروخته خواهد شد. به گفته قمصری، هماکنون 100 هزار بشکه میعانات گازی نیز در داخل کشور مصرف میشود.
غالب قراردادهای فروش نفت ایران فوب است
مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران درباره قرارداد فروش نفت ایران گفت: بیشتر قراردادهای فروش نفت ایران به صورت فوب است و قراردادهای سیف نداریم، اما محمولههایی که در مقصد به خریدار تحویل داده میشود، هزینه آن دریافت میشود.
در قراردادهای فوب تحویل کالا در عرشه کشتی در مبدأ است. فروشنده وقتی کالا را از روی نرده کشتی عبور داد، ریسک خود را خاتمه داده است. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. در عقد قرارداد حمل از بندر، تحویل و بیمه و بازرسی با خریدار است. در قرارداد سیف، هزینه حمل و بیمه با فروشنده است، همچنین عقد قرارداد حمل و بیمه نیز با فروشنده است.
قمصری، ظرفیت نفتکشهای ایران را برای صادرات نفت کافی ندانست و گفت: با هماهنگیهای انجامشده، بخشی از مشتریان نفت را با کشتیهای خود حمل میکنند، درواقع هماکنون ترکیبی از کشتیهای ایران و خارجی نفت ایران را حمل میکنند.
مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه تلاشمان این است نفتکشهای ایران به حالت عادی و قبل از تحریمها برگردند، یادآور شد: در دوران تحریم، نفتکشهای ایرانی یک سربار بودند و اگر محمولهای را حمل میکردند، در بازگشت خالی بودند.
وی سربارشدن نفتکشها را برای کاهش هزینههای آنها ضروری دانست و با بیان اینکه برای دریافت کلاس انجام این کارها لازم است، افزود: بنابراین باید تلاش کنیم بخشی از ظرفیت نفتکشهای ایرانی را خالی کنیم تا آنها بتوانند به انجام فعالیت بینالمللی بپردازند.
کاهش واردات بنزین
قمصری درباره صادرات فرآوردههای نفتی اظهار کرد: صادرات نفت کوره هماکنون دومیلیون تن در ماه است که رکورد جدید در صادرات این فراورده محسوب میشود.
وی صادرات نفت گاز را بیش از ٥٠٠ هزار تن در ماه عنوان کرد و با بیان این که امیدواریم بتوانیم این میزان را افزایش دهیم، درباره صادرات الپیجی هم گفت: هماکنون ماهانه ١٤٠ تا ١٥٠ هزار تن الپیجی صادر میکنیم. البته الپیجی عرضهکنندگان متفاوتی دارد و علاوه بر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز و شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز آن را صادر میکنند.
به گفته مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران، با واردمدارشدن فازهای جدید پارس جنوبی، صادرات الپیجی افزایش مییابد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره واردات بنزین هم با اشاره به اینکه واردات بنزین از ١٢ میلیون لیتر شروع شد و به ٩ میلیون کاهش پیدا کرد، تصریح کرد: قرار است این میزان در نیمه دوم امسال به هفت میلیون و ٥٠٠ هزار لیتر کاهش پیدا کند.
مذاکره نیکو با متقاضیان سوآپ
قمصری درباره سوآپ نفت خام هم با بیان اینکه زیرساخت و زمینه سوآپ آماده است، افزود: البته تأکید برای سوآپ این است که سوآپرها بتوانند نفت خام را خودشان به فروش برسانند.
وی با اشاره به اینکه هماکنون برای دریافت سهم از بازار آسیا رقابت فشردهای بین تولیدکنندگان نفت وجود دارد، تصریح کرد: مسئولیت سوآپ هماکنون با شرکت نیکو است و این شرکت در حال مذاکره با متقاضیان است. قراردادهای سوآپ نوع نفت خام و فراورده، قراردادهایی است که به موجب آن، دو طرف متعهد میشوند نفت خام یا فرآوردههای نفتی خود را با دریافت / پرداخت هزینه اختلاف کیفی معاوضه کنند.
روزنامه «شرق» افزوده است: پیچیدگی پرونده بابک زنجانی تا جایی است كه هنوز نقاط تاریك و گنگ آن برای وزارت نفت، بزرگترین شاكی این پرونده فساد، كم نیست.
سیدمحسن قمصری، مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت، با نگاهی به محمولههای نفت و فرآوردههای نفتی كه قرار بود زنجانی به نیابت از وزارت نفت آن را به فروش برساند، اما هنوز سرنوشت برخی از این محمولهها مشخص نیست، گفته: «این متهم نفتی سه نوع محموله نفتی داشته كه وضعیت محموله نفت کوره این متهم نفتی هنوز مشخص نیست و یکی از مواردی است که در پروندهاش وجود دارد».
قمصری با بیان اینکه محموله نفت خام را توانستیم پس بگیریم، گفته: «بخشی از میعانات گازی در اختیار خودش بود که مشخص نیست با آنها چهکار کرده است اما بخش اعظم میعانات گازی را پس گرفته و بهتدریج خواهیم فروخت».
زنجانی بازار نفت كوره را به هم ریخت
حمید حسینی، عضو هیأت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی درباره بخشی از پرونده بابك زنجانی در رابطه با محمولههای نفتكوره به «شرق» میگوید: پس از تحریمهای اتحادیه اروپا و بانك مركزی در سال ٩١، شركت ملی نفت بیشتر محمولههای روی آب نفت خام و میعانات گازی و نفت كوره را به نام بابك زنجانی میكند تا بتواند از كانال ارتباطات او استفاده كرده و آنها را به فروش برساند.
حسینی با نگاهی به اتفاقات رخداده میافزاید: زنجانی نتوانست بسیاری از كندانسورهای میعانات گازی را به فروش برساند و نهایتا شركت ملی نفت مجبور شد پس از حدود دو سال از واگذاری فروش آنها به زنجانی، دوباره مالكیت این محمولهها را به شركت ملی نفت برگرداند. زمانیكه زنجانی این محمولهها را تحویل گرفته بود قیمت آنها حدود ١١٠دلار بود و وقتی این محمولهها دوباره به اسم شركت ملی نفت شد، قاعدتا باید با قیمت همان روزی كه اسناد برگشت داده شده، سند بخورد كه خود رقم بالایی بود.
این كارشناس نفتی با بیان اینكه بیشتر بدهی زنجانی به فروش نفت خام بازمیگردد، ادامه میدهد: اكنون شركت ملی نفت توانسته بخش اعظمی از نفت خام خود را بازپسگیرد، اما در معاملات زنجانی بیشترین چیزیكه بازار و بخش خصوصی را تحت تأثیر قرار داد، حضور بابك زنجانی در بازار نفتكوره بود.
او با اشاره به فرایند تحویل نفتكوره به این متهم نفتی میگوید: زنجانی حدود یكمیلیون و ٢٠٠هزار تن نفت كوره از شركت ملی تحویل گرفت و در قراردادی غیرشفاف آنها را در مخازن شركت فال (یك شركت سودانی - شارجهای) ذخیره كرد. این شركت، دچار مشكلاتی بود و چند بانك برای طلبشان علیه این شركت اقدام كرده بودند و به نوعی این شركت ورشكسته محسوب میشد، اما مخازن و كشتیهای زیادی داشت. بابك زنجانی همه یك میلیون و ٢٠٠هزار تن را در مخازن فال ذخیره كرد و با تخفیفهای بالا در بازار فروخت.
تخفیفهای نامتعارف محمولههای نفت كوره
او با اشاره به تخفیفهای بسیار بالا برای فروش نفت كوره از سوی زنجانی تصریح میكند: تخفیفهایی كه او برای محمولههای نفت كوره به كار برده بود، اصلا در بازار عرف نبود. وقتی محمولهای از ایران به بازار دوبی وارد میشود، معمولا با پرمیوم فروخته میشود. در واقع با احتساب هزینه حمل بالاتر از قیمتهای معمول به فروش میرسد، اما زنجانی برای اینكه زودتر به پول خود دست پیدا كند، به شركت فال اجازه داد با هماهنگی او، محمولههای نفت كوره را با قیمتهای منهای ٣٠ تا منهای ٥٠ به فروش برساند. در آن زمان، هر محموله نفتكوره ٦٠٠ دلار به فروش میرسید، اما او این محمولهها را ٥٠ دلار زیر قیمت فروخت كه این اقدام او بخش خصوصی فعال در سوآپ نفتكوره را متحمل ضرر هنگفتی كرد.
حسینی با بیان اینكه همان موقع بخش خصوصی متوجه شد كه این شركت در حال فعالیتی غیرمعمول است، میگوید: فعالان بخش خصوصی برای رصد اینكه چه اتفاقی در بازار رخ داده، پیگیر آن شدند تا دریابند این محمولهها چگونه از شركت فال سر درآورده است.
تا آن زمان نمیدانستیم موضوع از چه قرار است، زیرا قراردادهای شركت نفت معمولا محرمانه است، اما برخی كه برای خرید به بازار رفته و مذاكره كرده بودند، در مذاكرات خود كمكم به سرنخهایی از حضور بابك زنجانی و شركایش در بازار نفت و فرآوردههای نفتی رسیدند و همین مسأله سبب شد تا بخش خصوصی در اینباره موضعگیری كند. آنجا بود كه نام چند نفر از شركای زنجانی مانند «ش»، در بازار دوبی، «ف» در ماجرای محموله مالزی و «ع» در ماجرای محموله در چین مطرح شد.
عضو هیأت مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفت، گاز و پتروشیمی با اشاره به اینكه آنجا مشخص شد باری كه به شركت فال منتقل شده، از ایران رفته و خریدار آن هم بابك زنجانی است، ادامه میدهد: شركت فال ٨٠٠ هزار تن از این بار را فروخت و پول آن را به بابك زنجانی داد كه مبلغ آن در حدود ٤٠٠ تا ٥٠٠ میلیون دلار بود، اما در كنار آن هنوز سرنوشت ٤٠٠ هزار تن باقیمانده مشخص نشد و پول آن نیز به كشور بازنگشت.
این میزان نفتكوره، بیش از یك محموله بود. معاملات زنجانی با شركت فال بر سر این محمولههای نفتكوره مشكلات جدی سر راه معاملات فراوردههای نفتی ایران ایجاد كرد زیرا به دلیل گردش مالی محموله نفتكوره، مشرقبانك، حساب بسیاری از ایرانیها و همینطور بابك زنجانی را بست.
او با بیان اینكه پیشتر شركت ملی نفت، رسما مطرح نكرده بود محموله نفت كوره گم شده است، میافزاید: اكنون هرچه شركت ملی نفت از شركت فال، پیگیر این محمولهها میشود و میگوید این محمولهها از آن این شركت است، فال نمیپذیرد و طلب ارائه مدرك میكند. گویا قرارداد زنجانی با این شركت سودانی-شارجهای آنقدر بیحسابوكتاب است كه مدرك معتبری در كار نیست.
پایان فروش میعانات ذخیرهشده ایران
مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران علاوه بر سخنانی كه درباره زنجانی به میان آورده بود، از پایان فروش میعانات ذخیرهشده ایران در ماههای آینده هم خبر داد و گفت: میزان صادرات میعانات گازی ایران روزانه ٦٠٠ هزار بشکه است، در حالیکه تولید این محصول ٥٣٠ هزار بشکه است، بنابراین بهتدریج میعانات ذخیرهشده فروخته خواهد شد. به گفته قمصری، هماکنون 100 هزار بشکه میعانات گازی نیز در داخل کشور مصرف میشود.
غالب قراردادهای فروش نفت ایران فوب است
مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران درباره قرارداد فروش نفت ایران گفت: بیشتر قراردادهای فروش نفت ایران به صورت فوب است و قراردادهای سیف نداریم، اما محمولههایی که در مقصد به خریدار تحویل داده میشود، هزینه آن دریافت میشود.
در قراردادهای فوب تحویل کالا در عرشه کشتی در مبدأ است. فروشنده وقتی کالا را از روی نرده کشتی عبور داد، ریسک خود را خاتمه داده است. هزینه حمل و بیمه با خریدار است. در عقد قرارداد حمل از بندر، تحویل و بیمه و بازرسی با خریدار است. در قرارداد سیف، هزینه حمل و بیمه با فروشنده است، همچنین عقد قرارداد حمل و بیمه نیز با فروشنده است.
قمصری، ظرفیت نفتکشهای ایران را برای صادرات نفت کافی ندانست و گفت: با هماهنگیهای انجامشده، بخشی از مشتریان نفت را با کشتیهای خود حمل میکنند، درواقع هماکنون ترکیبی از کشتیهای ایران و خارجی نفت ایران را حمل میکنند.
مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران با بیان اینکه تلاشمان این است نفتکشهای ایران به حالت عادی و قبل از تحریمها برگردند، یادآور شد: در دوران تحریم، نفتکشهای ایرانی یک سربار بودند و اگر محمولهای را حمل میکردند، در بازگشت خالی بودند.
وی سربارشدن نفتکشها را برای کاهش هزینههای آنها ضروری دانست و با بیان اینکه برای دریافت کلاس انجام این کارها لازم است، افزود: بنابراین باید تلاش کنیم بخشی از ظرفیت نفتکشهای ایرانی را خالی کنیم تا آنها بتوانند به انجام فعالیت بینالمللی بپردازند.
کاهش واردات بنزین
قمصری درباره صادرات فرآوردههای نفتی اظهار کرد: صادرات نفت کوره هماکنون دومیلیون تن در ماه است که رکورد جدید در صادرات این فراورده محسوب میشود.
وی صادرات نفت گاز را بیش از ٥٠٠ هزار تن در ماه عنوان کرد و با بیان این که امیدواریم بتوانیم این میزان را افزایش دهیم، درباره صادرات الپیجی هم گفت: هماکنون ماهانه ١٤٠ تا ١٥٠ هزار تن الپیجی صادر میکنیم. البته الپیجی عرضهکنندگان متفاوتی دارد و علاوه بر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز و شرکت ملی صنایع پتروشیمی نیز آن را صادر میکنند.
به گفته مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران، با واردمدارشدن فازهای جدید پارس جنوبی، صادرات الپیجی افزایش مییابد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره واردات بنزین هم با اشاره به اینکه واردات بنزین از ١٢ میلیون لیتر شروع شد و به ٩ میلیون کاهش پیدا کرد، تصریح کرد: قرار است این میزان در نیمه دوم امسال به هفت میلیون و ٥٠٠ هزار لیتر کاهش پیدا کند.
مذاکره نیکو با متقاضیان سوآپ
قمصری درباره سوآپ نفت خام هم با بیان اینکه زیرساخت و زمینه سوآپ آماده است، افزود: البته تأکید برای سوآپ این است که سوآپرها بتوانند نفت خام را خودشان به فروش برسانند.
وی با اشاره به اینکه هماکنون برای دریافت سهم از بازار آسیا رقابت فشردهای بین تولیدکنندگان نفت وجود دارد، تصریح کرد: مسئولیت سوآپ هماکنون با شرکت نیکو است و این شرکت در حال مذاکره با متقاضیان است. قراردادهای سوآپ نوع نفت خام و فراورده، قراردادهایی است که به موجب آن، دو طرف متعهد میشوند نفت خام یا فرآوردههای نفتی خود را با دریافت / پرداخت هزینه اختلاف کیفی معاوضه کنند.
خبرهای مرتبط
گزارش خطا
آخرین اخبار