"اشک‌ها و لبخندها" در یک جام جهانی

به گزارش خبرنگار بخش هنرهای تجسمی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، عکاسی ورزشی یکی از دشوارترین و هیجان‌انگیزترین انواع عکاسی است. شاید تا یک دوره‌ای توجه عکاسان خبری در مسابقات مهم، تنها معطوف به اتفاقات مسابقه بود، اما امروز شاهد این هستیم که ثبت حواشی این رویدادهای جهانی و واکنش‌ها و بازخوردهایی که از طرف تماشاگران روی می‌دهد، اهمیت بسیاری پیدا کرده است.

بازی‌های فوتبال در جام جهانی امروزه نه فقط به عنوان یک رویداد ورزشی، بلکه به یکی از مهم‌ترین پیوندهای مردم کل دنیا تبدیل شده است. مسابقات ورزشی نوعی از سبک زندگی را به نمایش می‌گذارد و تصاویری که از هر دوره آن به جا می‌ماند، به عنوان یک سند اجتماعی ارزش بالایی پیدا می‌کند.

عکاسان حاضر در جام جهانی 2014 برزیل سعی می‌کنند با نگاه متفاوتی که به جدال تیم‌ها، تماشاگران و مسائل حاشیه‌ای دارند،‌ عکس‌های بهتری بگیرند که با اقبال بیشتری از سوی مردم و رسانه‌ها مواجه شود.

در هر دوره از جام جهانی و یا هر رویداد مهم ورزشی دیگر ملت‌های مختلف برای تشویق تیم‌های ملی خود با رفتارها و چهره‌هایی که هر دوره خاص‌تر می‌شوند، توجه عکاسان را بیش از پیش به خود جلب می‌کنند. جذابیت حضور و رفتار آن‌ها باعث شده عکس‌های خبری ورزشی از حالت خشک و رسمی مسابقات خارج شوند و تعریف دوباره‌ای به عکاسی این حوزه ببخشند.

نه تنها عکاسان خبری باسابقه و حرفه‌ای، بلکه بسیاری از مردم عادی هم که برای تماشای بازی‌های جام جهانی به استادیوم‌ها می‌روند در پی ثبت لحظه‌های زیبا و جاودانه از مسابقه و رفتار بازیکنان و تماشاگران هستند. همین حجم گسترده استقبال، آژانس‌های معتبر عکاسی را واداشته که فراخوان‌هایی را برای انتخاب زیباترین و تاثیرگذارترین عکس‌های این رویداد منتشر کنند و از بهترین عکس‌های این حوزه نمایشگاه بگذارند.

علی قلم‌سیاه، عکاس پیشکسوت ورزشی، درباره گستردگی و اهمیت این نوع از عکاسی به گفت: عکاسی ورزشی به عنوان یکی از قدیمی‌ترین حوزه‌های عکاسی تاکنون تصاویر بسیاری را از رویدادهای مهم ورزشی و بین‌المللی به ثبت رسانده و از نخستین دوره المپیک تاکنون در همه رویدادهای مهم ورزشی حضور فعالی داشته است.

او افزود: در سال‌های اخیر با ظهور فناوری‌های جدید و پیشرفته و همچنین عکاسی دیجیتال توفیقات بیشتری را در حوزه عکاسی ورزشی شاهد بوده‌ایم. هیچ رویدادی به اندازه رویدادهای مهم ورزشی مثل المپیک، جام‌جهانی و بازی‌های اروپایی و آسیایی، عکاس به خود ندیده است. حضور آن‌ها همیشه رکوردها را جابه‌جا کرده است.

این عکاس همچنین عنوان کرد: یکی از مهمترین ویژگی‌های عکس‌های ورزشی همه‌گیر بودن آن‌هاست. نه تنها علاقه‌مندان به ورزش، بلکه بیشتر مردم عادی کشورهای مختلف دوست دارند عکس‌های ورزشی را نگاه کنند و عکس‌العمل تماشاچیان و اشک‌ها و لبخندهای آن‌ها را در عکس‌ها ببینند. شاید اگر بگویم که از هفت میلیارد جمعیت دنیا، پنج میلیارد آن‌ها از دیدن تصاویر ورزشی استقبال می‌کنند، سخن گزافی نباشد.

قلم‌سیاه ادامه داد: علاوه بر این، سایت‌هایی که به صورت اختصاصی عکس‌های ورزشی از رویدادهای مهم را منتشر می‌کنند در چند سال گذشته افزایش قابل توجهی پیدا کرده‌اند. نه تنها آژانس‌های خبری به این نوع عکس‌ها اهمیت خاصی می‌دهند، بلکه در نقاط مختلف دنیا فراخوان‌ها و نمایشگاه‌های متعددی از عکس‌های ورزشی رویدادهای مهم منتشر و برگزار می‌شود.

او در ادامه درباره عکاسی ورزشی و اصول آن گفت: عکاسی ورزشی تبدیل به یکی از ژانرهای مهم و محکم عکاسی شده است. عکاسان این نوع عکاسی در دو بخش خبری (sport action) و عکاسی اجتماعی فعالیت می‌کنند. در بخش اول عکاسان اتفاقاتی که در زمین بازی اتفاق می‌افتد را ثبت می‌کنند. آن‌ها باید علاوه بر داشتن مهارت‌های فنی، با زیبایی‌شناسی حرکتی آن ورزش هم آشنا باشند. معمولا بیشتر آن‌ها به صورت فیلمبرداری عکس می‌گیرند تا بعدها تک فریم‌های مورد نظرشان را انتخاب کنند. فناوری‌های جدید کمک کرده است هیچ حرکتی در بازی‌های جام‌جهانی از دست نرود.

این عکاس افزود: بخش دیگر مربوط به عکاسی اجتماعی و رفتارهای حاشیه‌ای اتفاق‌های ورزشی است. این نوع عکاسی یک خصیصه یا ژرف‌نگری خاصی را دنبال می‌کند. مثل رفتارهایی که تماشاگران در پی موفقیت یا شکست تیم مورد علاقه‌شان از خود نشان می‌دهند. در جام‌جهانی همیشه شاهد حضور مردمی بوده‌ایم که از ملیت‌های مختلف برای حضور در یک رویداد جهانی دور هم جمع می‌شوند و نشانه‌های ملیت و کشور خودشان را به عنوان یک سمبل به دیگران نشان می‌دهند.

قلم‌سیاه همچنین گفت: عکس‌هایی که عکاسان ورزشی از این رفتارها می‌گیرند دارای یک زیبایی‌شناسی اجتماعی است. عکس‌هایی که در این حوزه گرفته می‌شود می‌تواند منبع آسیب‌شناسی‌های اجتماعی و زیبایی‌های مستند رفتاری قرار بگیرد. این عکس‌ها آرشیو خیلی قوی و موفقی برای سال‌های آینده هستند و به روابط شادمانه اجتماعی افرادی می‌پردازند که خارج از تنش‌های رقابتی مسابقات حضور دارند و تیم‌شان را تشویق می‌کنند.

قلم‌سیاه خاطر نشان کرد: این عکس‌ها نسخه‌های دلپذیری از رفتارهای اجتماعی یک دوره خاص از تاریخ هستند و می‌توان آن‌ها را آینه تمام‌نمای تعاملات اجتماعی به حساب آورد.