این که گفتید تورم نقطه به نقطه یعنی چه؟!

کارشناسان اقتصادی تاکید دارند که تورم نقطه به نقطه اختراع برخی سیاسیون داخلی است و نمی‌تواند مبنا یا معیار درستی برای تغییر قیمت‌ها قرار گیرد.

به گزارش تراز، گزارش‌های رسمی دولت حاکی از آن است که نرخ تورم اردیبهشت امسال 30/7 درصد است و نرخ تورم نقطه به نقطه را نیز 16/6 درصد اعلام کرده‌اند. اما کارشناسان و اقتصاددانان معتقدند که تورم نقطه به نقطه، اختراع ما است و نمی‌تواند معیاری برای کاهش یا افزایش قیمت‌ها باشد. تورم نقطه به نقطه به این شکل محاسبه می‌شود که برای مثال، شاخص قیمت اردیبهشت 92 (میانگین موزون قیمت سبد خانوار) به شاخص قیمت مدت مشابه سال قبل یعنی شاخص قیمت در اردیبهشت 91 مقایسه شود.

مهدی تقوی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی با اشاره به آخرین نرخ تورم نقطه به نقطه اعلامی از سوی دولت، اظهار داشت: این نرخ که جوک است؛ تورم نقطه به نقطه که وجود ندارد.

وی افزود: من اقتصاددان هستم و از 18 سالگی در حوزه اقتصاد کار کردم و تا الان که 68 سال دارم، بیش از 100 کتاب در حوزه اقتصاد ترجمه و تالیف کردم. در این مدت تورم نقطه به نقطه نشنیدم.

این اقتصاددان تصریح کرد: گزارش‌های داخلی و خارجی را هم که نگاه می‌کنید، می‌گویند در این ماه و در این سال تورم ‌‌‌x درصد بوده است. به عبارتی، شاخص قیمت را برای اول و آخر دوره محاسبه می‌کنند و در نهایت شاخص قیمت‌ها را اعلام می‌کنند. ولی در رابطه با این که تورم نقطه به نقطه اعلام می‌شود، یا من پیر شدم یا این که یک چنین چیزی را من در متون اقتصادی دنیا ندیدم که بگویند از این نقطه تا آن نقطه تورم این قدر است؛ البته ممکن است برای یک ماه، یک فصل یا یک سال بگویند.

تقوی متذکر شد: این که تورم نقطه به نقطه را 16/6 درصد اعلام کردند، من فکر نمی‌کنم این نرخ باشد. الان هرکسی که خرید می‌رود، به راحتی احساس می‌کند که تورم افزایش زیادی داشته و 16/6 درصد نبوده است.

عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی خاطرنشان کرد: در دنیا برای محاسبه نرخ تورم یک شاخصی وجود دارد؛ به طوری که یک سبد نمونه از کالاها در نظر گرفته می‌شود.
تقوی با بیان این که سبد نمونه یعنی همه کالاهایی که مصرف‌کنندگان مصرف می‌کنند، ادامه داد: در این سبد یکسری کالاها مثل نان، اجاره، خدمات پزشکی و دارو به عنوان یک گروه کالایی انتخاب می‌شود و بعد قیمت آنها را در یک سال در نظر می‌گیرند و قیمت آنها را با یکدیگر جمع کرده و یک عدد به دست می‌آید. در واقع میانگینی از آنها گرفته می‌شود و در نهایت نرخ تورم به دست می‌آید.

علی قنبری، استاد دانشگاه و کارشناس مسائل اقتصادی نیز درباره محاسبات نرخ تورم در ایران به تراز گفت: آنچه که در مورد محاسبه نرخ تورم مهم است، نرخ تورم سالانه است و در تمام دنیا هم تقریبا یک روش مشخص است و از یک روش مشابه برای محاسبه نرخ تورم استفاده می‌کنند.
وی افزود: در واقع لیست کالاهای عمومی که بیانگر هزینه‌های مختلف اجتماعی، سیاسی و فرهنگی فرد است و مصرف غذایی، لباس، مسکن و... را طی یک سال محاسبه می‌کنند و افزایش یا کاهش قیمت‌ها مشخص می‌شود. این روش مبنای محاسبه نرخ تورم است، منتها تورم نقطه به نقطه را نسبت به ماه‌های مختلف می‌سنجند که روند تورم را نشان می‌دهد.
وی با بیان این که تورم همان چیزی است که متوسط سالانه و رشد قیمت‌های عمومی از یک سال به سال بعد را نشان می‌دهد که چقدر افزایش یافته است، اما تورم نقطه به نقطه خیلی مبنا نیست و جای محاسبه ندارد، تصریح کرد: در تورم نقطه به نقطه ممکن است این ماه را نسبت به ماه گذشته محاسبه کنند که نرخ تورم کاهنده یا افزایشی بوده است. مثلا به جای 32درصد، 16/6درصد بوده است.

دکتر لطفعلی بخشی، اقتصاددان نیز در گفت‌وگو با تراز با تاکید بر این که تورم نقطه به نقطه در اقتصاد وجود ندارد، گفت: این نرخ نمی‌تواند معیاری برای سنجش نرخ تورم و کاهشی بودن یا افزایشی بودن نرخ تورم باشد.

وی افزود: در هیچ اقتصادی در دنیا تورم نقطه به نقطه محاسبه نمی‌شود، این نرخ 16/6 درصدی که برای نرخ تورم اعلام می‌شود و این که دولت روی کاهشی بودن نرخ تورم نقطه به نقطه به عنوان مولفه‌ای برای بهبود یافتن اقتصاد ایران تاکید دارد، مبنای درستی نیست.