محافظه کاری را با آب فراوان از روحتان بشویید

به گزارش صدای ایران؛ دکتر منصوره نیکوگفتار نوشت: صرف نظر از معنای رایج محافظه کاری در دکترین سیاسی غرب و جایگاه آن در دسته بندی احزاب (لیبرال، سوسیالیسم و محافظه کار)، مراد من از محافظه کاری نوعی از نگرش، زیست انسانی و سبک زندگی است. آنچه از خود این اصطلاح بر می‌ آید محافظه کاری، روشی ست در حفاظت از منافع، منابع و مصالح فردی در مقابل منافع، منابع و مصالح جمعی. 

محافظه کاری یک نوع نگرش است که فرد را در دام دید تونلی گرفتار می کند، آنچنان حفظ منافع و حرکت بر اساس ملاحظات شخصی در او قوت می گیرد و گفتمان غالبش می شود که هر واقعیتی جز آن از میدان دید فرد محافظه کار به شکل خود خاسته ای به دور می افتد. چرا که عدول از چنین نگرشی می تواند محافظه کار را با حقایقی روبرو کند که منافع او را چه در کوتاه مدت و چه در دراز مدت به مخاطره اندازد. به این ترتیب زیست انسانی او، تشکلی محافظه کارانه می یابد و استایل زندگی اش شامل رفت و آمد و گفت و شنید و بحث و فحص و هر اکشن و ری اکشنی فرم محافظه کارانه به خود می گیرد. بر اساس شواهد و مشاهدات، محافظه کاری می تواند به عنوان یک صفت یا حداقل رگه(trait) در نظر گرفته شود که می توان ساز چندین پژوهش و پایان نامه را با آن کوک کرد و به آسیب شناسی آن پرداخت.  در آموزه های فرهنگی نیز نمونه هایی از مشی و منش محافظه کارانه را می توان سراغ گرفت که از قضا با فراوانی بسیار در افواه عمومی مورد استناد قرار می گیرد:  

«خواهی نشوی رسوا      همرنگ جماعت شو»                   «یکی به میخ و یکی به نعل زدن»

«به در میگه که دیوار بشنوه»      «شتر دیدی، ندیدی»    «آسته برو آسته بیا که گربه شاخت نزنه» 

در فرهنگ سیاسی غرب منظور از محافظه کاری، تمایل به‌ حفظ  نظام موجود، طرفداری از سنت و عموماً مخالفت با اصلاحات و تغییرات پردامنه است،‌ به همین سیاق محافظه کاری در معنایی که من از آن مراد کرده ام عبارت است از تمایل به حفظ منافع خود، حرکت در جهت تحبیب قلوب و کسب تایید دیگران حتی به قیمت عبور از خط قرمز عدالت و انصاف. محافظه کار بیش از آنکه داعیه اصلاح گری داشته باشد روحیه سازشگری دارد و قطب نمایش را بر اساس کسب منافع بیشتر تنظیم کرده است. محافظه کار، در ان واحد داوطلب دست بوسی کسی می شود که از هیج خدغه و نیرنگی برای ساقط کردنش فرو گذار نکرده است. محافظه کار همزمان که به تو لبخند می زند طناب دار تو را در ذهن می بافد. 

رومن رولان در اثر جاودانه خود ژان کریستف عبارات شگفت انگیزی را آورده است: "جرات کنید راست و حقیقی باشید، جرات کنید زشت باشید اگر موسیقی بد را دوست دارید بگویید خود را همان که هستید نشان بدهید، این بزک دورویی و دوپهلویی را از چهره روح خود بزدایید، با آب فراوان بشویید".