مالکان افزودن بر مبلغ اجاره را به دریافت ودیعه ترجیح می‌دهند

نرخ اجاره مسکن سال 95 در تهران بسیار بیشتر از پیش‌بینی‌ها بالا رفته است. بنگاه داران، مالکان و مستأجرانی که به دنبال ملک هستند همه این را تأیید می‌کنند. پیش از این عنوان شده بود که نرخ اجاره امسال به میزان 10 الی 15 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته است اما بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که اجاره بها از اوایل اردیبهشت امسال نرخ‌های بسیار بالاتر و در مواردی بیش از 40 درصد را تجربه کرده است.

گرایش کلی مالکان در اخذ اجاره به جای دریافت ودیعه را هم به این افزایش سرسام‌آور میزان اجاره بها اضافه کنید. مالکان می‌گویند با کاهش نرخ سودهای بانکی و همچنین در شرایطی که بازار و وضعیت کسب و کار چندان مناسب نیست، دریافت ودیعه از مستأجر سودی برای آنان ندارد و با مبلغی که تحت عنوان ودیعه از مستأجر دریافت می‌کنند نمی‌توانند پولسازی کنند و از این رو ترجیح می‌دهند میزان اجاره دریافتی را بالا ببرند.  با مراجعه به فایل‌های رهن و اجاره بنگاه داران این موضوع کاملاً روشن می‌شود.

اکثر بنگاه داران می‌گویند از صد درصد فایل‌های موجود آنها تنها 10 الی 15 درصد به رهن اختصاص دارد و مابقی همه موارد اجاره‌ای محسوب می‌شوند. ضمن اینکه پدیده‌ای که از سال قبل در تهران آغاز شده است و بخصوص امسال تشدید یافته، برابری میزان اجاره بها در مناطق مختلف تهران است. بررسی‌های میدانی خبرنگار «ایران» در مناطق مختلف شهری نشان می‌دهد تا حدود زیادی میزان اجاره بها یا رهن در مناطق مختلف به سمت برابری پیش می‌رود.

 برای مثال اجاره بهای یک آپارتمان 85 متری نوساز در منطقه نیروی هوایی واقع در شرق تهران با مبلغ 50 میلیون پیش و یک میلیون و ششصد هزار تومان اجاره ارائه شده است و همین آپارتمان نوساز 85 متری در منطقه هروی واقع در شمال شرق تهران با میزان 50 میلیون پیش و یک میلیون و هشتصد هزار تومان اجاره، به مستأجر تحویل داده می‌شود. تفاوت قیمتی این دو آپارتمان در حدود 200 هزار تومان است! در خصوص آپارتمان‌های قدیمی ساز البته وضعیت کمی فرق می‌کند و میزان اجاره بهای این نوع آپارتمان‌ها در مناطق بهتر و بالاتر شهری بیشتر است.

به طور متوسط هم اکنون قیمت اجاره و رهن آپارتمان‌های نوساز (از کلید نخورده تا 6 سال ساخت) در تهران به میزان متری یک میلیون و 500 هزار تا یک میلیون و 800 هزار تومان در مناطق مختلف متغیر است. این در حالی است که در برخی مناطق این میزان به 2 میلیون و بالاتر هم می‌رسد.

قیمت اجاره و رهن آپارتمان‌های قدیمی‌ساز (از 7 سال ساخت تا 15 سال ساخت) هم با افزایش سرسام‌آوری نسبت به سال‌های قبل به متری 1 میلیون و 100 هزار تومان تا یک میلیون و 400 هزار تومان در مناطق مختلف رسیده است. این میزان به یک میلیون و 600 هزار تومان و بیشتر هم در مناطق بالاتر می‌رسد.

گفت‌و‌گو با چند نفر از مستأجرانی که به دنبال خانه هستند وضعیت بد رهن و اجاره را بهتر ترسیم می‌سازد. یکی از مستأجران ساکن شرق تهران در این خصوص می‌گوید: برای اجاره یک خانه 80 متری تقریباً به بسیاری از مناطق تهران مراجعه کرده و فایل‌های زیادی از بنگاه‌داران را دیده ام. قیمت‌ها بسیار سرسام آور است. با ودیعه مناسب، تقریباً به هیچ موردی دست نیافته‌ام! همه جا اجاره می‌خواهند و در مواردی که ودیعه می‌خواهند چون اغلب مربوط به خانه‌های نوسازی است که مالکان آنها به پول احتیاج دارند، قیمت‌های گزافی به گوشم می‌خورد.

وی می‌گوید، با این حال سعی کرده ام برخی از اولویت هایی که برای اجاره ملک مسکونی در نظر گرفته‌ام را حذف کنم. از جمله نوساز بودن، متراژ و حتی برخی امکانات مانند پارکینگ! با این حال در همان منطقه‌ای که هم اکنون هم ساکن هستم مورد مناسبی پیدا نکرده‌ام! وقتی کم و کیف ماجرا را از یک بنگاه دار بپرسید موضوع را روشن تر می‌کند. وی با قبول اینکه اجاره بها امسال افزایش زیادی داشته است، می‌گوید بسیاری از فایل‌های موجود مالکان برای فروش نزد بنگاه آورده می‌شوند. وی می‌گوید، این موضوع میزان فایل‌های اجاره بها را کمتر از گذشته کرده است و با توجه به آغاز رونق ضعیف بخش مسکن و همچنین افزایش متقاضیان خرید مسکن که می‌خواهند از تسهیلات جدید بانکی دولت برای خرید مسکن استفاده کنند، اجاره بها افزایش محسوسی را نسبت به قبل تجربه می‌کند. این بنگاه دار هم به مسأله کاهش نرخ سودهای بانکی پرداخته و می‌گوید همین موضوع سبب شده است که مالکان تمایلی به دریافت ودیعه نداشته باشند و بیشتر خواهان دریافت اجاره بها باشند. به گفته وی، شروع نشدن فصل نقل و انتقال و بازار اجاره را که معمولاً از اواسط تیر ماه است به این مسائل باید اضافه کرد. وی همچنین گفت: چون فصل اجاره به صورت رسمی هنوز آغاز نشده است فایل‌های موجود چندان زیاد نیست. 

البته این بنگاه دار می‌گوید، با اضافه شدن فایل‌های جدید و رونق گرفتن تدریجی بازار اجاره بها قیمت‌ها باز هم بالاتر خواهد رفت و مستأجران نباید به انتظار آغاز تابستان و فصل اجاره بها باشند.  با این حال افزایش محسوس اجاره بها از سوی اتحادیه املاک موضوعی نامعقول به نظر می‌آید. حسام عقبایی رئیس اتحادیه مشاورین املاک که پیش از این از افزایش  نیافتن اجاره بها سخن گفته بود، افزایش اجاره بها را به افراد سودجویی منتسب می‌کند که درصدد سوء‌استفاده از وضعیت مسکن هستند. عقبایی در گفت‌و‌گویی در پاسخ به علت افزایش اجاره بها گفت: عده‌ای به دنبال منافع شخصی، سودجویی و دنبال سوداگری در بازار هستند.