انشعاب در اصولگرایان به روایت ذوالنور

منتخب مردم قم در مجلس دهم از احتمال انشعاب در فراکسیون فراگیر اصولگرایان مجلس خبر داد و گفت: برخلاف تاکیدات بزرگان اصولگرایی بخشی از فراکسیون رهروان ولایت به دنبال ایجاد فراکسیونی جدید هستند. 

 

صدای ایران - در چند روز مانده به تشکیل مجلس دهم خبرها و تحلیل های متعددی از تشکیل فراکسیون ها، رایزنی ها برای ریاست مجلس و موضع گیری جناح های سیاسی منتشر می شود.  

بیشتر تحلیل ها به این نکته اشاره دارد که دو فراکسیون فراگیر اصولگرایان و امید، فراکسیون های اصلی و فراگیر مجلس دهم هستند اما حجت السلام و المسلمین مجتبی ذوالنور منتخب مردم قم در مجلس دهم، یک خبر جدید دارد. 

ظاهرا تعدادی از اعضای فراکسیون رهروان ولایت درمجلس نهم که در این دوره هم به مجلس راه یافته اند، می خواهند فراکسیون خود را با نام جدیدی احیا کنند.  

مجتبی ذوالنور می گوید:« همان کسانی که در گذشته فراکسیون رهروان را داشتند این روزها سعی می کنند تحت عنوانی دیگر، فراکسیون جدیدی در مجلس دهم ایجاد کنند.»  

منتخب اصولگرای مردم قم در مجلس دهم در خصوص فعالیت ها برای تشکیل یک فراکسیون جدید در کنار فراکسیون امید و اصولگرایان می گوید:« طبق اخباری که من دارم، دوستانی که فراکسیون رهروان را در مجلس نهم داشته اند به صورت جدی به دنبال ایجاد یک فراکسیون جدید هستند و با خود من هم وارد مذاکره شده اند. ممکن است در درون اصولگرایان مجلس دهم چنین انشعابی رخ دهد.»  

حال باید دید مجلس دهم آیا شاهد تشکیل یک فراکسیون جدید در مجلس دهم است! اتفاقی که می توان نام آن را انشعاب در آغاز راه نام نهاد. انشعابی که در نهایت ممکن است به ریزش نیروهای دو فراکسیون مطرحی شود که پیش از تشکیل مجلس دهم خبرهایشان به گوش می رسد.  

 

مشروح سخنان حجت السلام و المسلمین مجتبی ذوالنور منتخب مجلس دهم از حوزه انتخابیه قم به شرح زیر است:  

تمام تلاش اصولگرایان مجلس، تشکیل یک فراکسیون فراگیر است. منظور از تشکیل فراکسیون فراگیر، فراکسیونی است که بتواند تمام نمایندگان نزدیک به طیف فکری اصولگرا و از همه مهم تر نمایندگان مستقل اما همسو را در خود قرار دهد. 

اگر چنین اتفاقی رخ دهد می توانیم بگوییم اصولگرایان مجلس، همگی در زیر یک چتر و یک فراکسیون قرار گرفته اند. در حال حاضر توصیه بزرگان جریان فکری اصولگرایی به منتخبان مجلس دهم، تشکیل یک فراکسیون فراگیر اصولگرایی است و همانطور که همگان می دانند تلاش طیف ها و گروه های اصولگرا هم، تشکیل چنین فراکسیونی است.  

اما اینکه در نهایت چه اتفاقی رخ خواهد داد؛ باید ببینیم در مجلس دهم و پس از آغاز به کار آن نمایندگان چه رویکردی را در پیش می گیرند. در حال حاضر نمایندگانی که در مجلس نهم در فراکسیونی با نام فراکسیون رهروان ولایت فعالیت می کردند اکنون هم به دنبال راه اندازی یک فراکسیون با نام دیگری هستند که البته بزرگان اصولگرا این رویکرد نمایندگان نزدیک به رهروان ولایت را توصیه نمی کنند. 

 

همان کسانی که در گذشته فراکسیون رهروان را داشتند این روزها سعی می کنند تحت عنوانی دیگر، فراکسیون جدیدی در مجلس دهم ایجاد کنند. همگان به خوبی می دانند که تلاش قاطبه اصولگرایان این است که یک فراکسیون با نام اصولگرایان در مجلس دهم تشکیل شود و تمام اصولگرایان در آن فراکسیون فعالیت کنند. طبق اخباری که من دارم دوستانی که فراکسیون رهروان را در مجلس نهم داشته اند به صورت جدی به دنبال ایجاد یک فراکسیون جدید هستند و با خود من هم وارد مذاکره شده اند. ممکن است در درون اصولگرایان مجلس دهم چنین انشعابی رخ دهد. 

 

در اولین جلسه فراکسیون اصولگرایان که با آغاز به کار مجلس دهم همزمان خواهد بود، چهره های اصولگرا و با تجربه مجلس دهم کاندیدای ریاست فراکسیون می شوند. قرار است بر اساس رای گیری و نظر نمایندگان یک شخص از میان کاندیداها انتخاب شوند. اگر من بخواهم در مورد اینکه چه شخصی ریاست فراکسیون را برعهده خواهد داشت، اظهار نظر کنم؛ طبعا اظهارات من بیشتر گمانه زنی است و وجاهت ندارد. 

ریاست فراکسیون اصولگرایان در درون مجلس و با رای نمایندگان محترم مشخص می شود نه با اظهار نظر رسانه ای.  

 

در میان جریان های سیاسی مجلس، گروهی هستند که ما به اینها می گوییم گروه وحدت؛ یعنی سعی می کنند دو طرف را داشته باشند. اگر همایشی توسط اصلاح طلبان برگزار شود در آن شرکت می کنند و در مقابل هم سعی می کنند حتما در همایش اصولگرایان حضور پیدا کنند.  

این تعداد منتخبانی هستند که چنین فضایی را در معادلات گروه های سیاسی در مجلس ایجاد کرده اند اما هر چقدر جلوتر می رویم به خصوص با آغاز فعالیت مجلس دهم و گذشت زمان اندکی از آغاز به کار آن، شاهد خواهیم بود که نمایندگان مستقل مجلس کم کم تکلیف خود را روشن می کنند و فضای سیاسی درون مجلس برای ناظران و فعالان شفاف تر می شود. 

 

با گذشت زمان و فعالیت نمایندگان، گرایش سیاسی آنها روشن می شود. مجموعه اظهار نظرها، رای دادن ها و رفتار درون مجلس به همگان نشان خواهد داد که یک نماینده مستقل در طول فعالیت خود به کدام جناح یا تفکر سیاسی گرایش پیدا کرده است. اما فضای فعلی به گونه ای است که برخی منتخبان می خواهند در دو جناح مطرح سیاسی مجلس حضور داشته باشند. لذا در رفتار سیاسی خود سعی می کنند خود را هم در ظاهر و عمل موافق دو جناح نشان دهند و هر جا توانستند بهره ای ببرند حضور پیدا می کنند.

 

حضور چنین منتخبانی با این رفتار سیاسی در مجلس دلیل ایجاد این تفاوت آمار شده است. باید دانست که تنها بخشی از این نمایندگان در نهایت تصمیم می گیرند که در یک جناح یا فراکسیون مشخص فعالیت کنند.  

بخش دیگری از همین نمایندگان هیچ گاه در قالب یک فراکسیون قرار نمی گیرند و رفتار سیاسی خود را با فراکسیون های خاص مجلس تطبیق نمی دهند. این گروه تا پایان مجلس مستقل باقی می مانند. این نمایندگان مجلس که مستقل عمل می کنند به اصطلاح از یک تفکر سیاسی مشخصی تبعیت نمی کنند.  

به طور مثال این نمایندگان در برخی از طرح ها و لوایح از دولت حمایت می کنند اما در عین حال ممکن است در برخی طرح ها و لوایح در جناح منتقدان دولت قرار بگیرند. رفتار این نمایندگان بر اساس دریافت منافع مشخص دیگری تعریف می شود مانند منافع منطقه ای، حوزه انتخابیه یا رفتار فردی؛ به معنای بهتر همیشه در یک جناح نیستند و عوامل مختلف درون و بیرون مجلس بر رای آنها تاثیر گذار است. بنابراین تا پایان مجلس هم در یک طیف مشخص قرار نمی گیرند.  

من پیش بینی می کنم در این دوره از مجلس ما با چنین نمایندگانی هم روبرو باشیم.  

 

من بررسی نکردم که چند نفر از جبهه پایداری توانسته اند آرای عمومی را به خود جلب و وارد مجلس شوند. اینکه این گروه سیاسی چند کرسی مجلس دهم را تصاحب کرده است برای من مشخص نیست، به همین دلیل نمی توانم در مورد رفتار اعضاء و هواداران این جبهه در مجلس دهم تحلیل ارائه دهم.  

هنوز از سمت اعضای پایداری هم اعلام مشخصی مبنی بر اینکه این گروه سیاسی چند نماینده در مجلس دهم دارد، نشده است به همین دلیل برای من هنوز احصاء نشده است که بخواهم در مورد آن حرف بزنم.  

 

تشکیل فراکسیون در مجلس هیچ محدودیتی ندارد. درآیین نامه مجلس محدودیتی برای ایجاد فراکسیون قرار داده نشده است. چند نفر در مجلس می توانند فراکسیونی را تشکیل دهند و اعلام موجودیت کنند. از سوی دیگر یک نفر می تواند در چند فراکسیون عضویت داشته باشد. بنابراین چون عضویت در فراکسیون ها و تعدد آنها بلامانع است، بنابراین فراکسیون های متعددی خواهیم داشت.  

در مورد فراکسیون های سیاسی و جناحی عمده، آنچه تا اینجا بر ما مشخص شده، این است که فراکسیون های امید و فراگیر اصولگرایان فعالیت خود را آغاز کرده اند. از سوی دیگر باید یاد آور شوم بخشی از فراکسیون امید را اعتدالیون یا همراهان دولت تشکیل داده اند.  

اگر در درون مجلس، دو جناح حاضر در فراکسیون امید با یکدیگر نسازند، شاهد جدایی آنها خواهیم بود. در فراکسیون فراگیر اصولگرایان هم وضع به همین ترتیب است. در فراکسیون اصولگرایان از هم اکنون بخشی از اعضای فراکسیون رهروان ولایت تلاش خود را برای راه اندازی یک فراکسیون جدید خارج از مجموعه فراکسیون فراگیر اصولگرایان علی رغم تذکر بزرگان اصول گرا آغاز کرده اند.