ناگفته‌های وزیر نیرو از سیل اخیر

وزیر نیرو در تشریح عملکرد وزارت نیرو درجریان سیلاب اخیر، اخطاریه ۲۳ فروردین هواشناسی را به موقع دانست و از ۷ برابر شدن ورودی آب به سد دز طی کمتر از شش ساعت خبر داد.

به گزارش تسنیم، حمید چیت چیان در گفتگوی تلویزیونی با اشاره به بارش های اخیر در کشور افزود : هرچند این بارش ها مشکلاتی را ایجاد و خسارت هایی را وارد کرد اما این خسارت ها در برابر منافع آن بسیار کوچک و جبران شدنی است .

وی با اشاره به اخطاریه های صادر شده از سوی سازمان هواشناسی درباره بارش ها گفت : این اخطاریه ها بسیار به موقع و موثر بود و اگر این اخطاریه ها نبود آمادگی ها کمتر می شد و به برکت این اخطارها همه مسئولان و سازمان ها و از جمله وزارت نیرو مهیای این مسئله شدند و برای آن چاره جویی کردند .

چیت چیان افزود : در 23 فروردین همزمان با اخطاریه سازمان هواشناسی این اخطاریه برای مدیران ارسال و ابلاغ شد .

وزیر نیرو در پاسخ به این پرسش که چرا سد دز را زودتر خالی نکردید؟ گفت: در این اخطاریه ها اسمی از سدهای دز و کارون نیامده و در مناطقی که در اخطاریه های سازمان هواشناسی ذکر شده است حداقل 50 سد داریم و عقل سالم قبول نمی کرد که آب همه سدها را تخلیه کنیم  و از نظر کارشناسی هم نمی توانستیم  این کار را انجام دهیم.

چیت چیان افزود: همیشه پیش بینی های هواشناسی بر اساس احتمالات است و در این پیش بینی ها مشخص نبود در کدام سد ، سیلاب و به چه میزان اتفاق خواهد افتاد؟

وی با اشاره به اینکه  کشور ما در منطقه خشک و نیمه خشک قرار گرفته است گفت: حدود 12 سال را خشکسالی تجربه کردیم و نباید بر اساس احتمالات، آب همه سدها را خالی کنیم.

وزیر نیرو افزود : اگر سیلاب در سد دز 2 هزار متر مکعب بر ثانیه بود نیاز به باز کردن دریچه های سد و سرریزها نبود .

وی گفت : در ساعت صفر بامداد پنجشنبه میزان ورودی آب به سد دز حدود 3500 متر مکعب بر ثانیه بود و پیش از آن یعنی 3 ساعت قبل از آن خیلی کمتر یعنی حدود 1200 متر مکعب در ثانیه بود .

چیت چیان ادامه داد: اما ساعت 3 بامداد پنجشنبه میزان ورودی آب به سد دز به 8 هزار متر مکعب در ثانیه رسید و این میزان در طول عمر این سد تجربه نشده بود .

وی در پاسخ به این پرسش که چرا دریچه پائینی سد دز را باز کردید؟ گفت : در 12 سال گذشته در منطقه خوزستان ، خشکسالی داشتیم و جلوی سه دریچه کشاورزی سد دز را رسوب ها گرفته بود و به علت این رسوب ها نگرانی وجود داشت که اگر این دریچه ها باز شود در نتیجه ورود گل و لای و یا تنه درخت امکان مجدد بستن دریچه نباشد لذا پارسال این دریچه ها آماده سازی شد و از آنجایی که اکنون حجم بزرگی از آب وارد شد این امکان وجود داشت این دریچه ها را باز کنیم تا رسوب های جلوی دریچه را شستشو دهد.

وزیر نیرو ادامه داد : حدود یک میلیون متر مکعب از رسوب های سد دز همراه با جریان سیلاب خارج شد و دریچه ها به خوبی درحال کارند.

چیت چیان افزود : نیمی از آبی که همراه سیلاب به داخل سد دز آمد در داخل سد نگه داری و بقیه آزادسازی شد .

وی با اشاره به اینکه سیلاب بزرگی در سد کرخه داشتیم گفت : میزان ورود آب به این سد 4500 متر مکعب بر ثانیه بود اما چون این سد قبلا آب زیادی نداشت توانست این میزان آب را بپذیرد و نیازی هم به تخلیه آب نبود.

وزیر نیرو گفت : مقداری از تصمیمات مدیران سدها بر اساس پیش بینی ها و مقداری هم بر اساس رفتارهای گذشته سد است.

چیت چیان در پاسخ به این پرسش که چرا قبل از باز کردن دریچه های سد  برای جلوگیری از غافلگیری مردم، اطلاع رسانی نکردید؟ گفت : اطلاع رسانی بسیار موثر و خوبی انجام شد .

وی افزود: سه شنبه ستاد مدیریت بحران در استانداری خوزستان تشکیل شد و چهارشنبه مدارس تعطیل اعلام و هشدارهای لازم داده شد و نیروهای امدادگر از جمله هلال احمر ، بسیج ، سپاه ، ارتش و نیروی انتظامی آمادگی کامل داشتند و به صورت بسیار موثری اقدام به تخلیه اهالی روستاهای کنار رودخانه کردند.

چیت چیان ادامه داد: از پنجشنبه صبح هم مرتب اطلاع رسانی شد و به همین علت به رغم اینکه 25 روستا در معرض آب گرفتگی قرار گرفت فقط یک نفر تلفات در کل استان خوزستان بود.

وزیر نیرو گفت: سیل دزفول در تاریخ 70 سال گذشته این شهر سابقه نداشت .

وی ادامه داد: همین سیلاب در عربستان و یمن 45 نفر کشته داد اما در کل ایران در جریان این بارش ها فقط 2 نفر در استان  ایلام و یک نفر در استان خوزستان متاسفانه جان باختند و سه نفر هم به علت ساعقه بود که ارتباطی با سیل ندارد و این نشان می دهد این کار به خوبی مدیریت شد .

چیت چیان افزود: توجه اصلی به این بود که کمترین آسیب و کمترین تلفات را داشته باشیم .

وی گفت: اکنون میزان ورودی آب رودخانه در اهواز حدود 1200 متر مکعب در ثانیه است که به هیچ وجه صدمه ای به شهر اهواز و ساکنان آن نخواهد زد .

چیت چیان در پاسخ به این پرسش که اگر سد "بختیاری" ساخته می شد این سیلاب به راحتی مهار می شد؟ گفت: درباره سدها دو دیدگاه افراط و تفریط وجود دارد.

وی افزود: دیدگاه افراطی این است که هر جا امکان سد سازی بود باید ساخته شود بدون توجه به ابعاد اقتصادی ، ‌فنی و زیست محیطی مسئله اما دیدگاه تفریط این است که هر سدی در هر جایی نباید ساخته شود و سد سازی به طور کلی محکوم است.

چیت چیان ادامه داد: هیچکدام از دیدگاه ها را صحیح نمی دانیم و دیدگاه صحیح این است که بر حسب اقتضائات و با توجه به همه ابعاد اجتماعی و زیست محیطی ،‌ اقتصادی و فنی باید تصمیم گرفت.

وی افزود: ابتدا سد بختیاری  برای تولید برق با ارتفاع بالا طراحی شد اما محاسبات نشان داد برق تولیدی این سد در مقایسه با سایر انواع برق از جمله برق حرارتی و نیروگاه های تجدید پذیر به هیچ وجه مقرون به صرفه نیست بنابراین معیارهای صحیح را برای مشاور مشخص کردیم و دوباره طراحی شد و ارتفاع سد و ظرفیت نیروگاه آن کمتر شد و هزینه تمام شده برق را کاهش دادیم و این طراحی انجام و در مرحله ساخت قرار دارد.

وزیر نیرو اضافه کرد: اگر مطابق با برنامه قبلی هم ساخت سد بختیاری آغاز می شد تا کنون به پایان نمی رسید و نمی توانست این سیلاب را مهار کند.

چیت چیان درباره وضعیت لایروبی رودخانه ها هم گفت: لایروبی رودخانه ها کمک می کند تا جریان سیل آرام تر شود اما طول رودخانه های استان خوزستان 6 هزار و 715 کیلومتر است و مطالعات حد بستر حریم در 2 هزار و 306 کیلومتر و پهنه بندی سیلاب هم انجام شده است اما طول ساماندهی انجام شده در استان فقط 53 کیلومتر بوده  و علت آن محدودیت منابع است.

وی افزود: 19 کیلومتر از رودخانه های استان لایروبی شده است و معادل 5 و نیم میلیون متر مکعب از رسوب های رودخانه جا به جا شده است .

وزیر نیرو با اشاره به اینکه متاسفانه در سال های اخیر دست اندازی به حریم و بستر رودخانه ها افزایش یافته است گفت: مدیران وزارت نیرو فقط پارسال 472 مورد به کسانی که به حریم رودخانه دست اندازی کردند تذکر دادند و 210 مورد پرونده  قضایی تشکیل شده است.

وی درباره شایعه ترک خوردن سد دز هم گفت: این شایعه صحت ندارد زیرا سامانه ها و تجهیزات اندازه گیری در سدها نصب شده و شاخص های پایداری در آن مشخص است .

چین چیان درباره قطع آب آشامیدنی در مناطقی مانند پل دختر در زمان  سیلاب هم گفت:‌ خط انتقال آب از آبگیر شکست و آبگیر و پمپ ها، زیر آب رفت و با توجه به شرایط سیلابی سخت امکان دسترسی به آن محل نبود.

وزیر نیرو با بیان اینکه ظهر شنبه این تاسیسات دوباره شروع به کار کرد گفت:‌ اکنون مسئله حل شده است.

چیت چیان افزود:‌ در بسیاری از شهرها که تاسیسات صدمه دید اما به علت اطلاع قبلی از احتمال سیلاب، بیشترین مقدار آب شرب را در مخازن ذخیره کردیم و مردم در بسیاری از شهرها متوجه اشکال در سیستم آبرسانی نشدند.

وی گفت: فقط در یکی از شهرهای استان خوزستان ناچار به توزیع آب های بسته بندی شده شدیم.

وزیر نیرو در پاسخ به این پرسش که آیا با توجه به بارش های اخیر از بحران آبی عبور کرده ایم؟ گفت:‌ بر اساس آمارها از اول مهر 94 تا 28 فروردین 95 در کل کشور به طور متوسط 209 میلی متر بارش داشتیم و پارسال این رقم 171 و متوسط 47 سال گذشته 206 میلی متر بود.

وی افزود: بنابراین 22 درصد نسبت به سال گذشته و یک درصد نسبت به متوسط سال های گذشته افزایش بارش داشتیم و این نوید بسیار خوبی برای مردم کشورمان است که از شدت خشکسالی که در 15 سال اخیر اکثر مناطق کشور دچار آن بودند فاصله گرفتیم.

چیت چیان ادامه داد:‌ در برخی از مناطق کشور از جمله در استان های اصفهان، فارس،‌یزد و کرمان هنوز با کاهش بارندگی ها مواجهیم .

وی گفت: در استان اصفهان نسبت به دراز مدت 30 درصد کاهش بارندگی داریم ،‌ در تهران 4 درصد، در چهار محال وبختیاری 12 درصد ، در خراسان جنوبی 29 درصد ، در خراسان رضوی 10 درصد ، در سمنان 20 درصد،‌ در فارس 18 درصد و کرمان 3 درصد و در هرمزگان 24 درصد نسبت به متوسط 47 سال گذشته کاهش بارندگی داریم.

وزیر نیرو افزود: در سد زاینده رود در اصفهان و سد درودزن در استان فارس،‌ سد ساوه و سد کوثر در استان کهکیلویه و بویراحمد  متاسفانه با مشکلات آب مواجه هستیم.

چیت چیان با بیان اینکه در سال های آبی هم باید مصرف خود را کنترل کنیم، از مردم خواست همچنان مراقب مصارف خود باشند.

وزیر نیرو ‌با اشاره به اینکه استان های کهکیلویه و بویراحمد،  خوزستان،‌ بوشهر و بخشی از استان هرمزگان و بخش جنوبی استان فارس از آب سد کوثر استفاده می کنند، گفت: از طریق خط لوله 700 کیلومتری متصل به این سد برای این استان ها آب تامین می شود.

چیت چیان افزود: اکنون در این سد به شدت دچار محدودیت آب هستیم.