آیا ایران و عربستان به صلح نفتی می رسند؟

فردی که سخن گفت یک مقام ناشناخته نیست بلکه یکی از قدرتمندترین افراد این حکومت پادشاهی سنی مذهب یعنی شاهزاده محمد بن سلمان، فرزند سی سالۀ پادشاه است که در مقام ولیعهدی دوم قرار دارد.

صدای ایران - به گزارش انتخاب، ایل سوله 24 نوشت: توافق مربوط به متوقف ساختن تولید نفت هر چقدر هم که نمادین و احتمالاً غیرموثر بوده باشد، به نظر می رسید دیگر به انجام رسیده باشد. اما چنین نبود. در حالی که حدود دو هفته به نشست دوحه باقی مانده است، عربستان سعودی ناگهان خود را عقب کشید: ریاض به هیچ وجه قصد ندارد استخراج نفت خام را متوقف سازد مگر آنکه تمامی کشورهای دیگر از جمله ایران نیز دست به چنین کاری بزنند.

فردی که سخن گفت یک مقام ناشناخته نیست بلکه یکی از قدرتمندترین افراد این حکومت پادشاهی سنی مذهب یعنی شاهزاده محمد بن سلمان، فرزند سی سالۀ پادشاه است که در مقام ولیعهدی دوم قرار دارد. کسی که یک سری طولانی از حساس ترین و راهبردی ترین مناصب حکومتی به وی سپرده شده است. با این سخن هر گونه انتظار بازار را زیرورو کرده و باعث کاهش قیمت هر بشکه نفت گردید.

محمد وزیر دفاع این کشور است لیکن ریاست شورای امور اقتصادی و توسعه، نهادی که توسط پدرش تأسیس گردیده بود نیز بر عهده دارد. این نهاد بر وزارتخانه های دارایی، اقتصاد و نفت و نیز بر صندوق پادشاهی سعودی نظارت دارد. این شاهزاده در یک مصاحبۀ پنج ساعتی با پایگاه خبری بلومبرگ که در آن به انتشار خبر مربوط به طرح اولیۀ واگذاری عمومی سهام (Ipo) شرکت سعودی آرامکو پرداخت، در خصوص رویکرد ریاض در آستانۀ برگزاری نشست ١٧ آوریل که حدود پانزده کشور تولیدکنندۀ نفت اوپک و غیر اوپک در آن گرد هم خواهند آمد، شکی بر جای نگذاشت: «چنانچه تمامی کشورها از جمله ایران، روسیه، ونزوئلا، اعضای اوپک و تمامی تولیدکنندگان عمده تصمیم به متوقف ساختن تولید بگیرند ما نیز با آنها خواهیم بود». همچنین گفت: «اگر کشوری تصمیم بگیرد تولید خود را افزایش دهد در آن صورت هیچ گونه فرصتی را که در خانه‌مان بزند، رد نمی‌کنیم.»

محمد بن سلمان صریح تر از این نمی توانست باشد. سخنان وی به اضافۀ افزایش قیمت دلار باعث کاهش ٤ درصدی قیمت نفت گردیدند و در رابطه با Wti باعث حذف تمامی عواید سال گردید: این مرجع آمریکایی به ٣٦/٧٩ دلار در هر بشکه ختم گردید در حالی که اولین سررسید برنت (ماه ژوئن) به قیمت ٣٨/٦٧ دلار بود.

این برای روسیه که حصول توافقی را حتی با معافیت ایران که در گیر کسب مجدد تولیدی بود که بر اثر تحریم ها از دست داده بود، قطعی می دانست، شکست سختی به شمار می آید: الکساندر نواک، وزیر انرژی روسیه اذعان داشت که در جریان رویگردانی سعودی ها قرار نگرفته است. وی افزود: «بسیار زود است که بخواهیم در خصوص راه حلی برای متوقف ساختن تولید از سوی ایران در قالب یک توافق گسترده تر میان روسیه و عربستان سعودی، سخن بگوییم.»

شاید این فقط یک بازی میان طرف ها باشد، چندمین اظهاراتی که از نیمۀ ماه فوریه به نظر می رسد عامل اصلی در هدایت بازارهای نفتی باشد. به طور قطع ریاض تاکنون توانسته معلوم کند که توافقی برای متوقف ساختن تولید، به سختی قادر خواهد بود کارایی داشته باشد: تولید عربستان از ماه ژانویه به راستی حول و حوش ١٠/٢ میلیون بشکه در روز متوقف گردیده است لیکن ایران تاکنون تولید خود را به میزانی رسانده که از سال ٢٠١٢ یک رکورد به شمار می آید (٣/٢ میلیون بشکه در روز طبق برآورد بلومبرگ) و عراق که دچار مشکلات فنی بود در حال جبران آن است. 

شاهزاده محمد بن سلمان همچنین در خصوص پروژه های محوری سخن گفت که از طریق آنها قصد دارد در عرض بیست سال اقتصاد عربستان را «به طور عمده از وابستگی به نفت به در آورد». صندوق سرمایه گذاری مشترک (Pif) تقویت خواهد شد و بسط خواهد یافت با این هدف که به «بزرگ ترین صندوق پادشاهی در کرۀ زمین با بیش از ٢ هزار میلیارد دلار سرمایۀ جاری تبدیل شود.» دست کم نیمی از این سرمایه گذاری ها در خارج صورت خواهد گرفت در برابر ٥% کنونی لیکن در میان ارزشمندترین سرمایه ها شرکت سعودی آرامکو، بزرگترین شرکت نفت جهان خواهد بود که دارای ذخایری به میزان ده برابر غنی تر از ذخایر شرکت نفتی اکسون موبیل می باشد. این شاهزاده اظهار می دارد که شاید همین سال آینده و نه بعد از سال ٢٠١٨، ریاض «کمتر از ٥% » آن را در بازار بورس ریاض قرار خواهد داد.