کد خبر: ۱۰۴۴۷۸
۱۴ / ۰۱ / ۱۳۹۵
نگاهی به روند روابط دیپلماتیک ایران و اروپا در سال 94
با نگاهی گذرا بر سیاست خارجی دولت یازدهم طی سه سال گذشته ، این نکته در ذهن تداعی می شود که رفتار سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر گفتمان «تعامل سازنده » با جهان بوده و در این فرآیند به جهت نیل به رشد و پیشرفت اقتصادی رویکردهایی همچون تنش ‏زدايي، اعتمادسازي، دوري از امنيتي‏شدن، تلاش در جهت بهبود منزلت و پرستيژ بین المللی و تاکید بر ديپلماسي فعال در جهت تحکیم روابط با ساير کشورها و سازمان‏هاي بين‏المللي در دستور کار قرار گرفته است .

بدین منظور حصول توافق هسته‌ای که به نوعی ادامه فرآیند «تعامل سازنده » با جهان می باشد منجر به گشایش درب های ایران به روی سایر بازیگران منطقه ای و جهانی شده است .هرچند طی ماه های اخیر ،دستگاه دیپلماسی دولت اعتدال توانسته بود با دعوت از مقامات کشورهای مختلف جهان به ایران و سفرهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای، زمینه را برای رونق سیاست خارجی ایران فراهم سازد ، ولیکن بایستی براین نکته اذعان کرد که شکل گیری توافق وین سبب شد تا دیگر بار کشورهای مهم و اثرگذار حضور خود را در کشور ایران تداوم بخشیده تا از این طریق بتوانند سهمی از بازار این کشور استراتژیک در منطقه خاورمیانه داشته باشند .

حال می توان گفت توافق هسته ای ،نقطه عطفی در تاریخ روابط دیپلماتیک ایران طی دهه های گذشته بوده که متعاقب این امر منزلت بین المللی ایران افزایش یافته است ؛چراکه در پی این رویداد، تحریم های بین المللی رو افول نهاده و این بستر فراهم شده است تا در سفرهاي مقام‌هاي اروپايي به تهران ديگر كسي از اما و اگرها در برنامه هسته‌اي ايران سخن نگويد و همگان با استناد به برجام و توافق‌هاي صورت گرفته در حال درو كردن دستاوردهاي سياسي غيرهسته‌اي اين توافق باشند. 

تردد هیئت های خارجی در ایران در سال گذشته گویای آن است که سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران بعد از یک دوران رکود در سالهای گذشته هم اکنون جان گرفته است و به خصوص اروپایی ها پس از یک دوره سکوت در روابط در حال تقویت مناسبات دیپلماتیک و تجاری با ایران برآمده اند. 

ذیلا به صورت مصور گزارشی از این  سفرها ارائه خواهد گردید.


مجارستان پیشگام در از سرگیری روابط با ایران

مجارستان اولین کشور اروپایی پیشگام در برقراری و رشد روابط دیپلماتیک خود در ایران بود و این اقدام را با سفر وزیر امور خارجه خود در سال 94  پس از 14 سال به اثبات رساند. وزیر امور خارجه مجارستان در این سفر با رییس جمهور و وزیر امور خارجه دیدار نمود.


ظریف در کنفرانس خبری با پیتر "زیگاردو" وزیرخارجه مجارستان اظهار داشت: «امکان گسترش روابط دو جانبه بین ایران و مجارستان وجود دارد. امروز بیش از ۲۰۰۰ دانشجوی ایرانی در مجارستان تحصیل می کنند که این نشان می دهد دو کشور زمینه های همکاری در آموزش، فرهنگ و انرژی را دارند و قادرند همکاری ها را گسترش دهند.»



وزیرخارجه مجارستان نیز در این نشست خبری گفت.« درصددیم تا موسسه فرهنگی مجارستان را در ایران تاسیس کنیم که پیشنویس سند آنرا نیز تقدیم مقامات ایرانی کرده ایم.»

پیتر زیگاردو همچنین در این سفر با رئیس جمهور کشورمان نیز دیدار کرد و ماحصل آن تاکید رییس جمهور بر اشتراکات و گسترش روابط بود.




روحانی در این دیدار اظهار داشت: «ایران در منطقه مهم خاورمیانه، خلیج فارس و دنیای اسلام و مجارستان در اروپای مرکزی و شرقی، دو کشور تاثیرگذار هستند، بنابراین ظرفیت های موجود علاوه بر ارتقا روابط دو کشور می تواند این دو حوزه جغرافیایی را به یکدیگر نزدیک کند. وی گفت ما خواهان افزایش تحقیقات دانشگاهی و گردشگری و ارتقا سطح آشنایی دو ملت از یکدیگر هستیم و ایران و مجارستان می توانند پل ارتباطی خاورمیانه و اروپای مرکزی باشند.»


پیتر سییارتو وزیر امور خارجه و تجارت مجارستان خاطرنشان کرد که  منافع مشترکی میان ایران و کل اروپا وجود دارد و مجارستان معتقد است که  بدون حضور ایران هیچ راه حل پایداری برای مشکلات خاورمیانه وجود ندارد.

وی با یادآوری تهیه پیش نویس چهار توافقنامه میان ایران و مجارستان که منجر به توسعه همکاری های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی می شود، گفت: «در حال حاضر 2 هزار دانشجوی ایرانی در مجارستان مشغول تحصیل هستند و بوداپست از افزایش این تعداد دانشجو حمایت می کند.»


مخاطب «هیچ گاه یک ایرانی را تهدید نکن» در تهران

«فدریکا موگرینی»  مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا ششم مرداد ماه به ایران سفر کرد. سفر وی تهران 14 روز پس از توافق هسته ای وین صورت گرفت.



سفر وی سومین سفر مسئول سیاست خارجی اروپا به ایران است. کاترین اشتون مسئول سابق سیاست خارجی اتحادیه اروپا 17 اسفند ماه 1392 و بعد از حصول توافقنامه ژنو سفری دو روزه به تهران داشت. پیش از اشتون نیز خاویر سولانا به تهران سفر کرده بود. موگرینی در نوامبر سال 2014 میلادی با رای رهبران اروپا به عنوان رییس سیاست خارجی اتحادیه اروپا به مدت 5 سال انتخاب شد.



فدریکا موگرینی از زمستان سال 93 به صورت رسمی جانشین اشتون در مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 شد و نمایندگی این گروه در مذاکرات هسته ای را بر عهده گرفت. فدريكا موگريني تا پايان سال ٩٣ اگرچه در يكي دو دور از مذاكرات ايران با وزيران خارجه اروپايي در بروكسل حضور يافت اما نقش اصلي او در مذاكرات لوزان رقم خورد. در مذاکرات لوزان در فروردين ٩٤ طرفین به تفاهم بر سر برخي كليات رسيدند. 

سفر مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به تهران یک روزه بود و او با تعدادی از مقامات کشورمان از جمله رییس دستگاه دیپلماسی و رییس‌جمهور کشورمان دیدار کرد. «فدریکا موگرینی» مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در آستانه سفر به ایران با انتشار نامه ای سرگشاده در «گاردین»، توافق هسته ای به دست آمده در وین را آغازگر فصل جدیدی در روابط ایران با دیگر کشورهای جهان توصیف کرد و دلیل اصلی سفرش به ایران را هماهنگی برای اجرای توافق دانست.



محمدجواد ظریف در نشست مطبوعاتی مشترک با فدریکا موگرینی، با بیان این که ما پیش از این و در سال‌های گذشته با اتحادیه اروپا گفت‌وگوهایی داشتیم تصریح کرد: «در مقطعی این گفت‌وگو‌ها به نام "گفت‌وگو‌های انتقادی" مطرح بود و بعد از آن به عنوان "گفت‌وگوهای جامع" شناخته شد اما اکنون دور جدیدی از گفت‌وگوها بین ایران و اتحادیه اروپا شروع خواهد شد که این گفت‌وگو‌ها به نام "گفت‌وگوهای سطح بالا" مطرح خواهند شد.»




رییس جمهوری نیز در دیدار نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی، توافق وین را «نمایش قدرت دیپلماسی برای حل اختلافات و مشکلات بین‌المللی» نامید.


 نماینده عالی اتحادیه اروپا در سیاست خارجی در دیدار با رییس جمهور کشورمان، اعلام کرد که اتحادیه اروپا برای گشودن فصل تازه ای از روابط با ایران، کاملا آماده و مصمم است.

سفر مرد آهنین مذاکرات هسته ای به ایران


اروپایی دیگری که در سال گذشته به ایران سفر کرد پلیس بد مذاکرات هسته ای بود. یک روز بعد از سفر موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا؛ لوران فابیوس عازم ایران شد. وی نخستین وزیر امور خارجه فرانسه («دومینیک دو ویلپن») بود که پس از 17سال سفری در چارچوب روابط دوجانبه به ایران داشت.  البته در سال 2003 وزیر خارجه وقت فرانسه به تهران سفر کرد ولی این سفر در قالب سفر هیأت‌های سه کشور اروپایی به تهران بود. سفر فابیوس 15 روز بعد از توافق ایران و 1+5 بر سر برنامه جامع اقدام مشترک به تهران انجام شد.


تیتر روزنامه کیهان برای سفر وزیرخارجه‌ فرانسه به تهران


بنر دلواپسانه شهرداری برای فابیوس

گرد و خاک سفر لوران فابیوس به ایران قبل از خودش به تهران رسید. شهرداری تهران با نصب بنرهایی با روش خود به استقبال از فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه رفت. 10 نماینده مجلس در تذکری به وزیر امور خارجه خواستار ممانعت از سفر اشخاصی همچون وزیر امور خارجه فرانسه به کشور شدند.

آنچه که سفر فابیوس را حاشیه ساز کرد این بود که لوران فابیوس در زمان ارسال فرآوده‌های خونی آلوده به ایران در سال 1980 میلادی نخست‌وزیر فرانسه بوده است و مرکز انتقال خون در آن زمان اقدام به توزیع فرآورده‌های خونی آلوده به ویروس ایدز HIV کرده و منجر به مرگ صدها نفر در فرانسه شد که البته بعدها توزیع آن ممنوع شد اما موضوع به اینجا ختم نشد و فرآورده‌های خونی آلوده همچنان به خارج از کشور به ویژه به ایران صادر شد که در آنجا نیز منجر به مرگ صدها نفر شد؛ اما در نهایت لوران فابیوس در سال 1999 در ارتباط با این پرونده از سوی دادگاه فرانسه تبرئه شد. خبر سفر وزیر خارجه فرانسه به تهران بار دیگر پرونده واردات خون‌های آلوده به ایدز از سوی این کشور به ایران را گشوده است.





اعتراض به سفر فابیوس به تهران در مقابل فرودگاه مهرآباد صبح روز ورود

«سید حسن هاشمی» وزیر بهداشت ایران اما در برابر این هجمه‌ها و انتقادها که علاوه بر موضوع خون‌های آلوده، حمایت فرانسه از عراق طی جنگ 8 ساله با ایران و موضع سخت این کشور در مذاکرات هسته‌ای ایران را نیز در بر می‌گیرد، از لوران فابیوس وزیر خارجه فرانسه دفاع کرده و گفته است که «فابیوس یک شخصیت بین‌‌المللی است و طرح پرونده خون‌های آلوده در شرایط کنونی در راستای مصالح کشور نیست، چون بطور مثال اگر فردا شخصیتی از آلمان بخواهد به ایران سفر کند باید مسائلی مانند نقش داشتن آنان در جنگ تحمیلی مطرح شود.»لوران فابیوس در آستانه سفر به تهران یادداشتی در روزنامه رسمی دولت، منتشر کرد و نوشت: از این سفر خوشحال هستم و همیشه مجذوب ایران بوده ایم.

همزمان با سفر فابیوس به ایران  وزارت خارجه فرانسه که  از سال 2006 پس از کاهش روابط اقتصادی دولت‌اش با ایران، نام ایران را در فهرست کشورهای ناامن قرار داد و به اتباع‌اش "پرهیز" از سفر غیرضروری به ایران را توصیه کرده بود اصلاح کند با اصلاح متن قبلی و واژه‌ی "déconseillé"، نوشته است؛ «گردشگری و فعالیت حرفه‌ای سفر در بخش‌هایی از ایران، از جمله اردبیل، شیراز، پرسپولیس، اصفهان، یزد، کاشان، همدان، تبریز، رشت، گرگان، تهران، کرج و مشهد و همچنین در جزایر گردشگری کیش و قشم و سایت باستان‌شناسی شوش در استان خوزستان ممکن است»




وزیر امور خارجه کشورمان در نشست خبری با لوران فابیوس، وزیر امور خارجه فرانسه اظهار داشت: «در جریان مذاکرات امروز توافق کردیم که گفت‌وگوهای سیاسی بین دو کشور را گسترش دهیم. مدتی است گفت‌وگوهای سیاسی بین دو کشور محدود به حوزه‌ هسته‌ای شده بود و اکنون می‌خواهیم آن را گسترش دهیم و به صورت مرتب گفت‌وگوهایی در سطح مدیران کل، معاونین وزرا و وزرای خارجه دو کشور برگزار شود.»




حسن روحانی در دیدار لوران فابیوس اظهار داشت: «روابط تهران – پاریس در سال های پس از انقلاب توام با فراز و نشیب هایی بوده است، اما ما می خواهیم در مناسبات خود، نگاه رو به آینده داشته باشیم و البته طبیعی است که همواره باید از گذشته درس های لازم را گرفت.»

لوران فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه نیز اظهار داشت: «دولت فرانسه به دنبال برقراری مناسباتی براساس احترام متقابل و دوستی با ایران است. وی با اشاره به این که گاهی در مناسبات کشورها فراز و نشیب هایی وجود دارد، گفت: امروز سرآغاز فصل جدیدی از همکاری ها میان تهران و پاریس است. باید به سرعت زمان های هدر رفته در گذشته را برای گسترش همکاری ها جبران کنیم.»

وزیر امورخارجه فرانسه پس از بازگشت به پاریس گفت : اگر قرار باشد معنای این سفر را خلاصه کنم ، در دو کلمه می توانم به آن اشاره کنم؛ کلمه اول 'احترام' و کلمه دوم 'از سرگیری' است؛ احترامی که دو ملت به یکدیگر دارند و از سرگیری روابط در همه زمینه ها.
نظر شما