چرا هواشناسی باز اشتباه پیش بینی کرد؟

درحالی که از صبح سه شنبه 13 خرداد 93 همه رسانه ها و مردم دنبال خبری از ادامه داشتن طوفان در تهران بودند و البته برخی از پیش بینی ها هم بر آن حکایت داشت، اما خوشبختانه طوفان تکرار نشد. دلیل چه بود؟

 سازمان هواشناسی از دو هفته پیش در موارد مختلف پیش بینی وزش باد شدید، رگبار و رعد و برق کرده است. اما پیش بینی روز شنبه فرارتر از باد شدیدی بود که همه انتظار داشتند؛ طوفانی وزید و آن شد که هیچ کس انتظار نداشت؛ 5 نفر جانشان را از دست دادند و خسارت های عمده ای به شهر و خانه ها و ماشین های مردم وارد آمد. با توجه به اینکه سازمان هواشناسی برای روزهای سه شنبه تا آخر هفته هم پیش بینی وزش باد شدید کرده بود، انتظار دوباره طوفان می رفت. ضمن اینکه برخی خبرهای منتشر شده از سازمان هواشناسی حکایت رسیدن طوفان دوباره داشت. آن هم باسرعتی اندکی کمتر از طوفان روز دوشنبه. اما دیروز هرچه مردم چشم نگران به آسمان بودند، نه طوفانی وزید و نه گرد و خاک آسمان را کبود کرد. هرچند که پیش از ظهر بادی آمد و رگباری زد و اندکی زمین خیس شد.

اما دلیل به واقعیت نرسیدن وقوع طوفان چه بود؟ هرچند که به خودی خود نیامدن طوفان و تکرار نشدن حوادث دوشنبه، جای خوشحالی دارد. اما ترسی که نصیب مردم شد، این سوال را پیش می آورد که واقعا به پیش بینی های سازمان هواشناسی نمی توان اعتماد کرد؟ احد وظیفه، مدیرکل هشدار سریع و پیش بینی سازمان هواشناسی دراین باره به خبرآنلاین می گوید: ما هیچ وقت پیش بینی طوفان نکردیم و واژه طوفان را هم بکار نبردیم. پیش بینی ما بر وزش باد شدید و رگبار و رعد و برق بوده است. از چند روز قبل هم مدام گفته این که باد شدید می وزد. از نظر ما طوفان هم در ردیف باد شدید قرار می گیرد. ضمن اینکه پیش بینی است و می تواند رخه ندهد.

او در دفاع از عملکرد سازمان هواشناسی حرفهای روز گذشته خود درباره دلیل غیرقابل پیش بینی بودن طوفان روز دوشنبه را تکرار کرد: طوفان هایی که در تهران آمد به راحتی قابل پیش بینی نیست. وزش باد شدید را پیش بینی می کنیم. امکان ندارد با این جزییات که بگوییم آنقدر سرعت دارد و چه ساعتی می وزد. چون با طوفان های حاره ای تفاوت دارد. طوفان های حاره ای چشمه طوفان دارند، چند هزار کیلومتر می وزند. نشانه های مشخصی دارند. اما در هیچ کجا امکان ندارد طوفانی که در کمتر از یک ساعت تشکیل شده و می وزد را از روزهای قبل پیش بینی کنند. به گفته وظیفه در صورتی این طوفان های محلی قابل پیش بینی هستند که دقایقی پیش از رسیدن به نقطه ای خاص، توسط چند ایستگاه که در مسیر هستند، گزارش شوند: ما یک ساعت قبل از رسیدن طوفان به تهران شروع به اطلاع رسانی کردیم. البته نه با واژه طوفان، باد شدید. به ستاد مدیریت بحران و سازمان های مسوول دیگر. همکاران ما هم تا بتوانند به صدا و سیما خبر بدهند، 15 دقیقه از وقت گرفته شده بود. یعنی 50 کیلومتر به پیش آمده است. اما این باد شدید که به اوایل تهران رسیده بود، ما در رادیو تهران اعلام کردیم.

به گفته مدیرکل پیش بینی سازمان هواشناسی پیش بینی طوفان برای روز سه شنبه هم تحت فشار رسانه ها و برخی مسوولان بوده است: وقتی طوفانی پیش بینی نشده اتفاق می افتد و رسانه ها و مسوولان آن چنان موضع گیری می کنند، ممکن است که یک کارشناس ما تحت فشارها بگوید طوفان تکرار می شود. هرچند که ما تا روز چهارشنبه پیش بینی باد شدید داشتیم. بسیاری از پیش بینی ها هم درست بوده. او گفت: باز هم تکرار می کنم؛ پیش بینی طوفان در تهران با سرعت 120 کیلومتر از چند روز قبل، امکان پذیر نبود. ضمن اینکه در ارتفاعات تهران نهایت سرعت باد به 80-90 کیلومتر می رسد. تاکنون سابقه نداشته در شهر بادی با سرعت 120 کیلومتر بوزد. ضمن اینکه بهار است، شرایط جوید ناپایدار است و قابل پیش بینی نیست. این چیزی که فقط در تهران اتفاق افتاد، ناگهانی بود و فقط هم در تهران اتفاق افتاد. پیش زمینه ای ندارد. البته برای جنوب تهران گرد و خاک را پیش بینی کرده بودیم.

گفتنی است سازمان هواشناسی بارش شدید باران، رگبار و رعدوبرق و وزش باد شدید در برخی نقاط کشور پیش بینی کرده است؛ بنابراین سیلابی شدن رودخانه ها و مسیل ها، آب گرفتگی معابر عمومی و کاهش دید به سبب گردوخاک دور از انتظار نیست. امروز چهارشنبه 93/03/14 بارش ها در استان های گیلان، مازندران، تهران، سمنان، گلستان، خراسان شمالی، خراسان رضوی و خراسان جنوبی است. از این رو توصیه می شود اقدامات لازم برای پیشگیری از خسارات احتمالی ناشی از بارش رگباری شدید، رعدوبرق و وزش باد شدید درنظر گرفته شود و از توقف در بستر و حاشیه رودخانه ها اجتناب شود.