فرهاد فخرالدینی: خوانندگان مطرح مشکلی با ارکستر ملی ندارند

مدیر هنری و رهبرارکستر موسیقی ملی ایران در آستانه تازه ترین کنسرت این مجموعه موسیقایی از شرایط کمی و کیفی ارکستر و حاشیه های چند هفته اخیر ارکسترهای دولتی سخن گفت.

فرهاد فخرالدینی درباره کنسرت تازه ارکستر موسیقی ملی ایرانی که قرار است طی روزهای ۲۳ و ۲۴ دی ماه امسال به رهبری مهمان سهراب کاشف در تالار وحدت تهران برگزار شود به مهر گفت: ارکستر موسیقی ملی از مهر ماه امسال فعالیت خود را به صورت مستقل آغاز کرد اما این فضای مستقل به نسبت دوره های گذشته دارای تفاوت هایی است که یکی از این تفاوت ها استفاده از رهبر مهمان در اغلب کنسرت‌هاست و در کنار استفاده از رهبران مهمان از سولیست ها و خوانندگان بیشتری نیز استفاده می کنیم.

وی افزود: ما هم اکنون ۱۰ خواننده در اختیار داریم که با آنها کار شده و آماده اجرا هستند که در برنامه ۲۳ و ۲۴ دی ماه دو نفر از این خوانندگان همراه ما خواهند بود. این دو خواننده برای اولین بار است که با ارکستر موسیقی ملی همکاری می کنند. در این کنسرت همانطور که قبلا هم اشاره کردم سهراب کاشف به عنوان رهبر مهمان در کنار مجموعه ارکستر موسیقی ملی خواهد بود. سهراب کاشف از جمله رهبران ممتاز و با انرژی ارکسترهای موسیقی کشورمان است که طی این مدت توانسته حضور موثری در جریان تمرین ها داشته باشد.

این آهنگساز و رهبر پیشکسوت توضیح داد:‌ برنامه این کنسرت شامل اجرای آثاری از حسین دهلوی، مرتضی حنانه، شهرام توکلی، علی اکبر قربانی و بنده خواهد بود که در این راستا یادی هم از زنده یاد همایون خرم خواهیم داشت که این یادنامه به مناسبت سالروز درگذشت وی در نظر گرفته شده است. البته قطعات دیگری هم در این کنسرت خواهیم داشت که اجرای رِنگی از اپرای «کور اوغلی» اوزی حاجی بیگ اف و قطعه ای به نام راپسودی خیام میرزازاده از آهنگسازان خوب جمهوری آذربایجان از جمله این قطعاتی است که برای کنسرت در نظر گرفته ایم.

رهبر ثابت ارکستر موسیقی ملی کشورمان درباره برنامه های بعدی ارکستر در هفته های آینده بیان کرد: برنامه های بعدی که برای مجموعه ارکستر موسیقی ملی در نظر گرفته ایم دو اجرای جشنواره موسیقی فجر است که در اولین اجرا لوریس چکناوریان به عنوان رهبر مهمان و دومین اجرا به رهبری ارکستر بنده خواهد بود. در این برنامه ها باز هم چند نفر خواننده جدید را معرفی خواهیم کرد. برای اجراهای اسفند ماه ارکستر نیز باز هم رهبر مهمان خواهیم داشت که طبق برنامه ریزی های انجام گرفته جناب اسماعیل واثقی از هنرمندان فارغ التحصیل هنرستان موسیقی ملی و آهنگسازی و رهبری ارکستر اتریش در کنسرت اسفند ماه به عنوان رهبر مهمان حضور دارد. البته در برنامه ای که بنده به عنوان رهبر ارکستر حضور دارم، ارسلان کامکار و پویان آزاده در قالب سولیست همراه من خواهند بود که ارسلان کامکار ضمن اجرای آثاری از مرتضی حنانه اثری از من را نیز تکنوازی می کند. پویان آزاده نیز در این کنسرت قطعه ای از جواد معروفی با تنظیم حسین دهلوی را اجرا می کند که قطعه بسیار خوبی است و گمان می کنم از جمله آثار پرطرفدار این کنسرت خواهد بود.

فخرالدینی افزود: زمانی که سفارش این قطعه به استاد جواد معروفی داده شد جناب اردشیر روحانی برای دریافت مدرک دیپلم هنرستان موسیقی اماده می شد که استاد حسین دهلوی به استاد معروفی سفارش داد که این قطعه را به اردشیر روحانی بدهند تا به واسطه اجرای آن دیپلم خود را دریافت کند. اسم اصلی این قطعه نیز «چهارگاه برای پیانو و ارکستر» است که امیدوارم اجرای دوباره آن بتواند مورد پسند مخاطبان کنسرت قرار بگیرد. به هر ترتیب آنچه ما برای این کنسرت ها در نظر گرفته ایم استفاده از تم های ایرانی است که در خور اجرا توسط ارکستر موسیقی ملی ایران است.

مدیر هنری ارکستر موسیقی ملی در پاسخ به این پرسش که آیا حضور خوانندگان جدید و کمتر شناخته می تواند جایگزین مناسبی برای خوانندگان مطرح ارکستر موسیقی ملی طی سال ها و ماه های گذشته باشد؟ تصریح کرد: به اعتقاد من کسی از خوانندگان مطرح نیست که مایل به همکاری با ارکستر موسیقی ملی نباشد. من به عنوان نمونه عرض می کنم که قرار است امروز در بنیاد محمود افشار توسط مجله بخارا بزرگداشتی به مناسبت رونمایی از کتاب هایم  برای من گرفته شود. سالار عقیلی که از خوانندگان مهم موسیقی ملی است همراه با گروه خود مشغول برگزاری چند کنسرت در اهواز است اما به محض اینکه خبردار شد چنین مراسمی قرار است در تهران برگزار شود تماس گرفت و گفت که من از فرودگاه با گروهم به محل برگزاری مراسم می آیم. پس می بینید که دوستان همواره لطف خود را به من داشته اند و اینکه تمایلی برای اجرای در فضای ارکستر را ندارند به نظر من دیدگاه درستی نیست. کما اینکه سالار عقیلی و محمد معتمدی تا همین چند وقت پیش در اجرای افتتاحیه و چند کنسرت ارکستر همراه ما بودند.

وی با اشاره به مشکلات دیگری که پیرامون این موضوع و بخش های دیگری که در ارکستر موسیقی ملی مطرح می شود، گفت: گرفتاری برای در اختیار داشتن یک سالن خوب که بسیار مهم است یکی از مسائلی است که می تواند در این فضایی که شما به آن اشاره کردید مطرح شود. من الان نگران این هستم که روز چهارشنبه قبل از اجرای ما، نمایشی روی صحنه است و من باید چه کار کنم؟ شما نمی دانید ایجاد چنین فضایی چه مشکلاتی را در پشت صحنه به وجود می آورد، شما تصور کنید وقتی خواننده و کسانی که در نواختن سازهای بادی مشغول هستند قبل از اجرا وارد پشت صحنه می شوند و شرایط را نامناسب می بینند دیگر در آمدن صدا از گلوی این خواننده و افراد واقعا کار سختی است. ضمن اینکه ورود و خروج نوازندگان به این فضا و گروه قبلی به قدری مشکل ساز است که شرایط کار را برای هر دو گروه سخت می کند. دیگر اینکه برخی اوقات مردم هم برای آمدن به کنسرت مشکل دارند زیرا به دلیل افزایش قیمت بلیت واقعا شرایط آمدن به ارکستر را ندارند.

این آهنگساز پیشسکوت موسیقی ایرانی توضیح داد: اگر سیاستی باشد که ما مردم را در این کنسرت ها سهیم کنیم و دولت کمک کند که این اجرا در اختیار همه مردم قرار گیرد آن وقت می توانیم برای حل بسیاری از مشکلات نیز برنامه ریزی بهتری داشته باشیم. ارائه سیاست‌های حمایتی از مخاطب برای تماشای برنامه ارکسترها و ارائه تخفیف های ویژه برای دانشجویان برای تهیه بلیت به خودی خود می تواند گام موثری باشد. از سوی دیگر در ایران ماجرا به گونه ای است که وقتی خواننده ای قطعه ای را می خواند همه مخاطبان دوست دارند آن قطعه تا ابد توسط همان خواننده خوانده شود در حالی که هیچ جای دنیا چنین روندی وجود ندارد و یک آهنگ توسط خوانندگان متعدد خوانده می شود و البته احتیاجی هم نیست که بگوییم چون فلان خواننده این اثر را خوانده، آن ۱۰ خواننده دیگر نباید بخوانند. به هر ترتیب ما آمده ایم که به این جوانان کمک کنیم که در فضای موسیقی کشورمان بیشتر معرفی شوند و اصلا هم عیب ندارد که عده ای فکر کنند رقیب دارند. اتفاقا بنده با رقابت سالم نه تنها مشکلی ندارد بلکه تاکید دارم باید چنین فضایی در جریان خوانندگی آثار موسیقای کشورمان وجود داشته باشد.

مدیر هنری ارکستر موسیقی ملی در بخش دیگری از صحبت ها خود با اشاره به حاشیه های اخیر مجموعه ارکسترهای دولتی در حوزه میزان دستمزد، قرار داد و شایعه اختلافات وی با مدیر هنری ارکستر سمفونیک تهران گفت: ارکستر موسیقی ملی نسبت به ارکستر های دیگر در وضعیت خوبی قرار دارد. ما هم اکنون بهترین نوازنده ها را در اختیار داریم و نظم و نظام ارکستر بسیار مثال زدنی است. همین که دوستانی چون لوریس چکناوریان و سهراب کاشف علاقه مندند در ارکستر موسیقی ملی فعالیت داشته باشند به جهت این است که ارکستر از توانمندی بیشتری برخوردار است. به هر حال کار کردن یک آدابی دارد. از همان ابتدا هم قرار بود دو ارکستر دولتی راه اندازی کنیم یعنی وعده ای که از همان ابتدا آقای رییس جمهور دادند بر این مبنا بود تا دو ارکستر سمفونیک و موسیقی ملی احیا شوند ولی من در عمل نزدیک بود فضا به سمتی برود که بر خلاف میل من بود که موافق آن طرح نبودم.

وی افزود: اینکه یک ارکستر وجود داشته باشد و دو کار را انجام دهد، موضوع شدنی نبود چرا که هم شرایط و هم وظایف با هم فرق دارد. البته این دو ارکستر می توانستند نوازنده مشترک داشته باشند ولی من موافق نبودم زیرا می دانستم که گرفتاری تولید می کند. اما من تا مدتی با این فضا همراهی کردم و از این همراهی ناراضی هم نیستم ولی مسائلی پیش آمد که صادقانه از این مسائل خوشم نیامد. من در کار کسی دخالت نمی‌کنم و اجازه هم نمی دهم که کسی در کارم دخالت کند و همین مسائل سبب شد که راهم را جدا کنم. جناب رهبری از شاگردان قدیم هنرستان هستند و ما قبلا با هم کار کردیم و اتفاقا هیچ مشکلی هم با یکدیگر نداشتیم. مشکل از اینجا شروع شد که بدون اینکه نظری از من گرفته شود تصمیم گرفته بودند که با یک ارکستر دو کار انجام بدهند و من با این طرح مخالف بودم. آخر هم معلوم شد که حق با من بوده است.

فخرالدینی تصریح کرد: ارکستر مانند یک اداره است که نمی تواند دو مدیر داشته باشد. درست است هم بنده و هم آقای رهبری مدیر هنری بودیم ولی این شدنی نیست. بنابراین بهترین راه این بود که راهمان را جدا کنیم و اگر دوستی هم وجود دارد همین طور باقی بماند. در حوزه هماهنگی تمرین ها هم باید بگویم که ارکستر موسیقی ملی روزهای تمرین خود را دارد و هرگز روزهای تمرین ارکستر سمفونیک را نخواسته است. بنده این زیاده خواهی ها را تایید نمی کنم چرا که مجموعه بنده روز معین خود را دارد و در همان روز هم تمرین می کند. آنها هم روزهای معین خود را دارند. در زمینه حقوق و مزایا هم ما هیچ مشکلی نداریم چرا که حساب و کتاب ما جداست و هیچ دخالتی در امور هم نداریم. گرچه ما هم مشکلات مالی داریم و شاید این میزان مشکل بیشتر از ارکستر سمفونیک تهران باشد، اما من عقیده داشتم که نباید این مشکلات را رسانه ای کنیم.

وی در پایان گفت: من به جهت اینکه از جوانی عاشق این کار بودم به عنوان یک وظیفه و فریضه خودم را مکلف می دانم که این کار را حفظ کنم و آن را رها نکنم وگرنه به تمامی مشکلات آگاهی دارم و می دانم مشکلاتی وجود دارد که اگر نباشد بسیار بهتر است اما وقتی می بینم در بدنه دولت نیز پولی وجود ندارد، باید چه کرد؟ آیا غیر از این است که کارمان را ادامه بدهیم و منتظر بمانیم مشکلات بودجه حل شود. این فضا دیر یا زود دارد اما سوخت و سوزی در کار نیست. به هرحال امیدوارم دست دستگاه های دولتی باز شود و ما بتوانیم در زمینه افزایش حقوق نیز اقداماتی را در شان نوازندگان انجام بدهیم.