جزئیات نامه هاشمی و رهبری به امام
روز ۱۱ خرداد ۱۳۶۶، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای و آیت‌الله هاشمی رفسنجانی به عنوان دو تن از رهبران حزب جمهوری اسلامی، طی نامه‌ای به امام خمینی (ره)، دلایل عدم نیاز به وجود این حزب را برای امام برشمردند و خواستار موافقت با انحلال آن شدند.
به گزارش صدای ایران به نقل از سایت تاریخ ایرانی، متن این نامه به شرح زیر است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
محضر مبارک مرجع عالیقدر و رهبر کبیر انقلاب
حضرت امام خمینی - مدظله‌العالی
همانطور که آن رهبر عزیز اطلاع دارند، تاسیس «حزب جمهوری اسلامی» از طرف هیات موسس با مشورت آن مقام معظم و در شرایطی انجام شد که نیاز به یک تشکل در برابر انبوه مسائل در آغاز انقلاب و لزوم انسجام و انتظام نیروهای آگاه و مؤمن و گسترش آگاهی‌های انقلابی و تربیت کادرهای فعال و کارآمد برای اداره کشور و خنثی کردن توطئه گروهک‌ها و عوامل دشمن خارجی و ضد انقلاب داخلی به شدت احساس میشد. این حزب در طول سال‌های گذشته در حد توان خود به منظور تثبیت نظام جمهوری اسلامی و انجام تکالیف بزرگی که بر دوش خود حس میکرد، از هیچ کوششی فروگذار نکرد و در کوران توطئههای چپ و راست با فداکاری و تقدیم شهدایی که بعضی از آنان چهرههای برجسته و فراموش‌نشدنی انقلابند، از جمله شهدای هفتم تیر، نقاب از روی نفاق برانداخت و مظلومیت و حقانیت خط امام را به نمایش گذارد.
در طول جنگ تحمیلی، حزب جمهوری اسلامی در سراسر کشور به وظیفه اسلامی خود برای بسیج مردم و شرکت فعال در جبهههای نور عمل کرد و جمعی از کادر‌ها و اعضای آن در این جهاد مقدس به افتخار شهادت نائل آمدند.
تعبد افراد این حزب به اسلام و اعتقاد راسخ آنان به ولایت فقیه که خود عامل مهمی در کینه‌توزی ضدانقلاب بود، ایجاب میکرد که در مراحل و مقاطع مختلف انقلاب، با کسب رهنمودهایی از آن مقام معظم، حرکت حزب را تنظیم و سیاست‌های آن را پی‌ریزی نمایند.
اکنون به فضل الهی نهادهای جمهوری اسلامی تثبیت شده و سطح آگاهی و درک سیاسی آحاد ملت، انقلاب را از جهات عدیده آسیب‌ناپذیر ساخته و روشن‌بینی و توکل و قوت اراده آن رهبر عالیقدر و فداکاری و آمادگی مردم حزب‌الله، توطئههای ضد انقلاب داخلی و استکبار جهانی را بیاثر و کم‌خطر کرده است.
لذا احساس میشود که وجود حزب، دیگر آن منافع و فواید آغاز کار را نداشته و بالعکس، ممکن است تحزب در شرایط کنونی بهانهای برای ایجاد اختلاف و دودستگی و موجب خدشه در وحدت و انسجام ملت گردد و حتی نیرو‌ها را صرف مقابله با یکدیگر و خنثی‌سازی یکدیگر کند. لذا همانطور که قبلا نیز کرارا عرض شد، شورای مرکزی پس از بحث و بررسی مبسوط و مستوفا با اکثریت قاطع به این نتیجه رسید که مصلحت کنونی انقلاب در آن است که «حزب جمهوری اسلامی» تعطیل و فعالیت‌های آن به کلی متوقف گردد.
مراتب برای استحضار و کسب رهنمود عالی معروض میگردد.
والامر الیکم، و ادام الله بقائکم الشریف
سیدعلی خامنه‌ای - اکبر هاشمی رفسنجانی»
امام خمینی در پاسخ به نامه رهبران حزب، موافقت خود را با انحلال آن اعلام کردند. متن پاسخ امام به شرح زیر است:
«بسمه تعالی
جنابان حجج الاسلام آقای خامنه‌ای و آقای هاشمی- دام توفیقهما
موافقت میشود. لازم است تذکر دهم که حضرات آقایان موسسین محترم حزب، مورد علاقه اینجانب میباشند. امیدوارم همگی در این موقع حساس با اتفاق و اتحاد در پیشبرد مقاصد عالیه اسلام و جمهوری اسلامی کوشا باشید. ضمنا تذکر میدهم که اهانت به هر مسلمانی چه عضو حزب باشد یا نه بر خلاف اسلام و تفرقه‌اندازی در این موقع از بزرگ‌ترین گناهان است. والسلام علیکما و رحمه الله.
۱۱ خرداد ۶۶
روح‌الله الموسوی الخمینی»
به این ترتیب رهبران حزب جمهوری اسلامی با کسب اجازه از امام، یک ماه بعد، در تاریخ ۱۲ تیرماه ۱۳۶۶ انحلال حزب جمهوری اسلامی را اعلام کردند و به قول آیت‌الله هاشمی رفسنجانی «فتیله حزب را پایین کشیدند».