قاتل محبوبی که عمر ایرانی‌ها را دود می‌کند
قاتل محبوب. با اینکه هر 8 ثانیه، یک نفر را به قتل می رساند. اما همچنان محبوب و پرطرفدار است. سیگار در ایران هم هواداران زیادی دارد و البته طبق آمار، هر سال 11 هزار ایرانی را هم روانه دیار باقی می کند. به‌تازگی سازمان جهانی بهداشت نسبت به روند بالای رشد دخانیات در سه کشور ایران، مصر و پاکستان هشدار داده و پیش بینی کرده است که در صورت ادامه این روند، تا چند سال دیگر ایران در صدر کشورهای مصرف کننده دخانیات جهان قرار می گیرد.
در سال 2007 ایرانی ها با مصرف 657 نخ سیگار در سال، در رتبه 78 سیگاری ترین مردم جهان قرار داشتند. در این رده بندی صرب ها با مصرف 2869 نخ در سال، رتبه اول را در اختیار داشتند و بلغارستان، یونان و روسیه به ترتیب در مقام های بعدی بودند.
اواخر سال 2012 ایران با میانگین 764 نخ سیگار در سال برای هر بزرگسال در جایگاه 67 این رتبه بندی قرار گرفت. جایگاهی که با کاهش سن سیگاری شدن در کشور از 16 به 13 سال همراه شده و نگرانی های زیادی را ایجاد کرده است. نگرانی هایی که باعث شده تا سازمان جهانی بهداشت هم به ایران هشدار بدهد که در صورت ادامه این روند، به صدر این جدول صعود خواهد کرد.
سیگار 57 با آن اسم و رنگ های خاص اش اولین سیگار تولیدشده در ایران پس از انقلاب اسلامی بود
خرید تنباکو واجب تر از نان شب
«کریستف کلمب» دو کشف بزرگ داشت. هم آمریکا را کشف کرد و هم توتون را از آن سرزمین بیرون آورد و به دنیا معرفی کرد. مدتی بعد از این کشف، در دوره شاه عباس اول پای توتون به ایران هم باز شد. از سفرنامه های گردشگران خارجی که در دوران سلطنت شاه عباس به ایران سفر کرده اند این طور استنباط می شود که در این تاریخ مردم ایران علاقه وافری به مصرف تنباکو داشتند. به دلیل علاقه شاه به این ماده، خرید و فروش آن رونق زیادی داشت و تقریباً در سراسر ایران تنباکو کشت می‌شد.
جهانگردان خارجی درباره علاقه ایرانی ها به تنباکو تقریبا متفق القول هستند و در سیاحت نامه های آن دوران نوشته شده که ایرانی ها خرید تنباکو را واجب تر و ضروری تر از خرید نان می دانند:«یک کارگر ساده که فقط چهار عباسی دستمزد روزانه دارد نصف درآمد خود را با خرید تنباکو از دست می دهد و با علاقه و شوق تنباکوی خریده شده را در قهوه خانه های پرجمعیت شهر در قلیان نهاده و می کشد و اگر چیزی از تنباکو زیاد آمد برای خریدن نان و گوشت و میوه و تامین معاش خانواده مصرف می کند.» همچنین سرودن شعر در باب تنباکو و دخانیات در این دوره رواج کامل داشت. یکی از جالب ترین این اشعار، ابیاتی از «اهلی شیرازی» است:
قلیان ز لب تو بهره‌ور می‌گردد نی در دهن تو نیشکر می‌گردد
بر گرد رخ تو دود تنباکو نیست ابری است که برگرد قمر می‌گردد!
اولین سیگار امروزی ایران
اولین مجتمع صنعتی تولید سیگارهای امروزی در سال 1316 در خیابان قزوین تهران به بهره برداری می رسد که هنوز هم فعال است. نخستین محصولات این کارخانه که با اقبال مردم هم روبرو شد، سیگارهای اِشنو، فومن، گرگان، افسر، تارج، اردیبهشت، انواع سیگار برگ و جیگاره بود. بعد از این مجتمع هم کارخانه های عمل‌آوری در شهرهای ساری، رشت، گرگان، ارومیه و خوی راه‌اندازی شد. تا جایی که امروز، شرکت دخانیات ایران با ۷ هزار و ۵۰۰ نفر نیرو، سالانه ۲۵ میلیارد نخ سیگار تولید می‌کند.
روزگاری سیگار حتیبه تبلیغات مجلات و روزنامه های ایران هم راه یافته بود
سومین صنعت سودآور جهان
مطابق آخرین آمار رسمی اعلام شده،از هر 10نفری که روی زمین زندگی می کنند، یک نفر براثر مصرف سیگار، جان خود را از دست می دهد. با وجود این، سالانه 5600 میلیارد نخ سیگار در دنیا مصرف می‌شود که تجارتی معادل 330 میلیارد دلار در سال را به خود اختصاص می‌دهد. حدود 100 میلیون نفر در جهان به کسب و کار در صنعت دخانیات مشغول هستند و از این راه زندگی می کنند. بررسی ها نشان می دهد که سیگار در سال ۲۰۰۸، سومین صنعت سودآور جهان بعد از صنعت نفت خام و داروسازی بوده است.
مرگ 150 میلیون کودک به خاطر دود سیگار
دود ناشی از استعمال دخانیات حاوی بیش از ۴۰۰۰ ماده سمی و بیش از ۸۰ ماده سرطان‌زا است. شخصی که با افراد سیگاری زندگی می‌کند و در معرض دود سیگار قرار می‌گیرد مثل این است که سالانه ۸۰ نخ سیگار کشیده باشد. طبق آمار سازمان بهداشت جهانی بیش از ۳۰ درصد بیماری‌های قلبی-عروقی و یک سوم بیماری‌های تنفسی در میان سیگاری‌های تحمیلی به وجود می‌آید. . طبق پیش بینی ها، اگر مصرف سیگار به همین ترتیب ادامه داشته باشد، ۱۵۰ میلیون کودک در جهان به علت عوارض ناشی از دود سیگار از بین خواهند رفت.
حالا دیگر می توان خطر «قاتل محبوب» را بیش از پیش حس کرد. خطری که با عددها و رقم های ریاضی و آمار و رده بندی های جهانی، هشدار می دهد که خطر دودهای کشنده، بیخ گوش ایرانی هاست و باید فکری به حالش کرد. آیا بازهم عمر ایرانیان، با سیگار زودتر دود می شود؟