موسویان: حفظ تمامیت ارضی سوریه برای منطقه حیاتی است

سید حسین موسویان دیپلمات پیشین جمهوری اسلامی ایران در گفت وگو با یک رسانه آمریکایی به پرسش های مختلفی در خصوص مسائل منطقه و سیاست خارجی ایران پاسخ داد.

به گزارش صدای ایران، پایگاه اینترنتی «فارن پالسی کانسپتس» ، موسویان در خصوص پویش هایی که منجر به سیاست فرقه ای کنونی در خاورمیانه شده است، گفت: به منظور ریشه یابی وضعیت فعلی خاورمیانه که تهدیدهای مختلفی از جمله تروریسم، جنگ داخلی و رژیم های غیرمنتخب را تجربه می کند ، باید درک کاملی از ظرافت های تاریخی که منجر به این وضعیت شده است، داشته باشیم.

وی افزود: برای شناخت دلایل ریشه ای فرقه گرایی در خاورمیانه باید سیاست های را که به ذهنیت های فرقه ای در منطقه کمک کرده در نظر داشته باشیم. تقسیم بندی منطقه بر اساس توافق سایکس پیکو، اشغال فلسطین توسط رژیم اشغالگر قدس با حمایت قدرت های غربی و کل مناقشه رژیم صهیونیستی - فلسطین، حمایت های غرب از رژیم های غیرمنتخب و فاسد در بسیاری از کشورهای عربی و اشغال عراق و افغانستان در سالهای اخیر همگی منجر به باتلاق فرقه ای حال حاضر در خاورمیانه شده اند.

وی ادامه داد: اشغال فلسطین به نظر من ریشه بسیاری از مشکلات منطقه است. حمایت غرب و بخصوص آمریکا از رژیم صهیونیستی منجر به احساس نارضایتی در فکر و روان جهان اسلام شده است. در کشورهایی مانند بحرین و عراق زمان صدام نیز غرب از رژیم هایی حمایت کرده که نماینده اکثریت مردم نیستند.

سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در آلمان در پاسخ به سوالی درباره ائتلاف های منطقه ای برای مبارزه با داعش گفت: اگر به مواضع این ائتلاف ها در قبال بحران سوریه از ابتدای این بحران در سال 2011 نگاه کنیم می بینیم که موضع ایران و متحدانش در منطقه بعلاوه روسیه بسیار واقع بینانه است. این موضع مبتنی بر درخواست آتش بس فوری بین دولت و گروههای مخالف و آغاز یک گفت وگوی فراگیر ملی و آشتی ملی است.

وی افزود: این طرح اجرایی مورد نظر ایران و روسیه اگر با موفقیت اجرا شود منجر به تشکیل یک دولت انتقالی بر اساس اجماع همه طرف ها می شود که نقش اصلی آن آماده کردن مکانیزم های برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی است. در این صورت مبارزه برای رها شدن از داعش و جبهه النصره موثرتر خواهد بود زیرا عزمی ملی برای مقابله با تروریسم وجود خواهد داشت.

وی افزود: این در حالی است که موضع کشورهای عربی و ترکیه بر اساس کنار گذاشتن بشار اسد بوده است نه تروریست ها. تعیین پیش شرط برای سرنوشت مردم سوریه بطور حتم پیامدهای بلندمدتی خواهد داشت . اکنون می توانیم شاهد باشیم متحدان عربی غرب و ترکیه در حال نزدیک شدن به سیاست پیشنهادی ایران و روسیه هستند و باید توجه داشت که حفظ تمامیت ارضی سوریه برای ثبات سوریه و منطقه حیاتی است.

وی در خصوص وضعیت روابط ایران و ترکیه و مواضع ترکیه در قبال داعش گفت: روابط دوجانبه ایران و ترکیه بخصوص از حیث مبادلات اقتصادی و فرهنگی خوب بوده اما در خصوص برخی مسائل منطقه ای دو طرف اختلاف دارند. در آغاز حوادث موسوم به بهار عربی در سال 2010 ترکیه تلاش کرد که نقش رهبری در این رویدادها داشته باشد. اما با کودتای نظامی که منجر به برکناری محمد مرسی در مصر شد و هرج مرجی که در لیبی ایجاد شد این سیاست های ترکیه تبعاتی جدی برای این کشور داشت.

وی افزود: سوریه را شاید بتوان مهم ترین چالش منطقه ای ترکیه نامید که منجر به واگرایی با ایران شده است. ترکیه سیاست حمایت از گروههای مخالف اسد را دنبال کرد که منجر به تغییری اساسی از «سیاست بدون مشکل با همسایگان» شد. این اعتقاد وجود دارد که حمایت اردوغان از سیاست های افراطی عربستان در قبال سوریه ممکن است ناشی از دیدگاههای حامیان او در ترکیه باشد که نزدیکی دینی با برادران سنی خود را مهمتر از منافع ملی استراتژیک می دانند.

موسویان تاکید کرد: با این حال اعتقاد دارم که ترکیه دیر یا زود خود را از سیاست های مداخله جویانه عربستان جدا می کند. در کل باید گفت که داعش یک دارایی استراتژیک برای سیاست منطقه ای ترکیه نبوده است.

موسویان در پاسخ به سوالی در خصوص روابط ایران با چین و احتمال عضویت نهایی ایران در سازمان همکاری شانگهای گفت:
روابط دوجانبه ایران و چین برای هر دو کشور اهمیت راهبردی دارد و روابط اقتصادی در کانون رابطه راهبردی ایران و چین است.

وی افزود: ایران نیز مانند چین به مدت سالها در برابر هژمونی غرب مقاومت کرده و در دهه های گذشته فشارهای زیادی را از جانب غرب متحمل شده است.

اما با تغییر در موضع منطقه ای و بین المللی ایران در پی توافق هسته ای اعتقاد دارم که ایران یک دارایی راهبردی برای بسیاری از سازمان های بین المللی است. سازمان همکاری شانگهای یکی از این سازمان ها است که اهمیت آن برای ایران بسیار آشکار است. هر گونه تقویت روابط اقتصادی و سیاسی ایران با کشورهای «بریکس» و کشورهای عضور سازمان همکاری شانگهای می تواند منافع راهبردی برای ایران داشته باشد و ایران می تواند نقش مهمی در تامین انرژی مورد نیاز این کشورها داشته باشد. همچنین امکان استفاده از موقعیت جغرافیایی ایران به عنوان کوریدور تجاری بین شرق و غرب وجود دارد که این امر نیز می تواند موقعیت ایران را در صحنه بین المللی ارتقا دهد.

وی در خصوص سیاست های ایران در آسیای مرکزی و ارتباط آن با مواضع چین گفت: ایران در باره چگونگی پیشبرد سیاست های خود در آسیای مرکزی نشان داده که به چند جانبه گرایی اعتقاد دارد.

وی افزود: ایران برای داشتن نقشی موثر در آسیای مرکزی لازم است که در تعاملی چند جانبه با کشورهای این ناحیه اغز جمله روسیه ، هند و چین وارد شود.

موسویان در خصوص چشم انداز از سر گیری روابط ایران و کانادا گفت: دولت محافظه کار استیفن هارپر تحت نفوذ افراد نزدیک به اسراییل بدون منطق اقدام به قطع روابط دیپلماتیک با ایران کرد. اما با به قدرت رسیدن حزب لیبرال به رهبری جوستین ترودو نخست وزیر کانادا روابط با ایران اصلاح خواهد شد و به وضعیت عادی باز خواهد گشت. در خصوص سرمایه گذاری کانادا در ایران هم گمان نمی کنم ایران در پی تلاش بالقوه کانادا برای عادی سازی روابط با ایران، تهران مخالفتی با این امر داشته باشد.

موسویان در پایان در خصوص دورنمای عادی سازی روابط ایران و آمریکا گفت: به گمانم نگرانی های موجود قابل حل است اگر غرب و بخصوص آمریکا به اجرای برجام متعهد باشند و تحریم های غیر قانونی علیه ایران را لغو کنند و همچنین از مداخله در امور داخلی ایران خودداری کنند.