ضرورت استفاده از مدیران لایق‌و کارآمد
صدای ایران-محمدهاشم مهيمنی*: شرايط امروز كشور و روي كار آمدن دولت تدبير و اميد دكتر حسن روحاني به گونه‌اي رقم خورده كه عُقلاي كشور براي برون‌رفت از شرايط سخت و بحران فزاينده ناشي از تحريم‌هاي بين‌المللي و سوءمديريت 8 ساله دولت‌هاي نهم و دهم، اكنون احساس نياز و ضرورت تعامل جناح‌هاي سياسي كشور، اعم از اصولگرا و اصلاح‌طلب با دولت را، به اعتقادي راهبردي بدل نموده است.
خزانه‌ي خالي، نرخ بيكاري بالا، مطالبات معوقه بانك‌ها از مشتريان كلان و پُرزور، بدهي بانكهاي كشور به بانك مركزي، تعطيلي و كندي كار واحدهاي صنفي و صنعتي، ركورد اقتصادي و تورم بي‌سابقه در كنار انبوهي از توقعات مردم و بويژه جوانان براي حل معظلات پيش رو، همه و همه كوتاه آمدن جريان‌هاي سياسي داخل كشور در مقابل يكديگر و كمك كردن به دولت يازدهم را در اولويت هر اقدامي قرار داده است.
اميد به حل مشكلات و بازگشت اعتماد بين مردم و دولت، مردم با مردم و دولتي‌ها با يكديگر شايد بزرگترين و تنها سرمايه‌ي موجود در كشور باشد كه براي شروع جديد و دوباره به آن بايد دل بست. عبور فوري اما سنجيده از اين وضع و قدم نهادن در مراحل بعدي به صبوري، همكاري، كاهش توقع و تلاش بيشتر همه دلسوزان و فعالان سياسي و اجتماعي نياز دارد.
براي ارتقاء سطح اميد و كارآمدي جامعه رييس جمهور محترم بايد پس از تلاش براي حل مقطعي يا كامل بحران هسته‌اي، اولين اقدام خود را بر روي تلطيف فضاي اجتماعي متمركز كند. اكنون اكثريت جامعه اميدوار است فضاي كشور از روند پیشین خارج و به روند معقول و متعادل سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي به صورتي امن و آزاد متمايل شود.
تداوم فضاي يك دهه گذشته، ثروت مردم، نيرو و توان نخبگان، علايق و احساس جوانان، دانشگاهيان و دلسوزان كشور را به انزوا و انفعال و خودسانسوري كشانده و جامعه نيازمند فعاليت را بيش از گذشته سرخورده و منزوي كرده است.
بسيار ضرورت دارد كه به موازات گشايش و بهبود ارتباط‌هاي بين‌المللي و ديپلماسي فعال در جهان، قوت واقعي اعم از فكر و انديشه، ثروت و دانش و اميد و تلاش بيش و بيش از گذشته بدست بيايد.
براي پيدايش چنين فضايي بايد مديران دلسوز، دانا و باتجربه و موفق و امتحان داده، جاي كساني را بگيرند كه بازگشت به فضاي نامتعادل پیشین مشابه آنچه در 8 سال گذشته حاكم بوده را جستجو مي‌كنند. آنانكه امنيت را تنها در حذف و انزواي مخالفان و منتقدان مي‌بينند.
تأكيد مي‌شود كه مديران ارشد بايد ميدان را براي مديران امتحان داده در گذشته و جوانان دانشگاهي جديد باز كنند تا عزت و اعتماد به نفس تاحدودي بازگردد. هر عاقلي درك مي‌كند كه در پرتو اين عزت است كه سازندگي و خلاقيت پديدار مي‌گردد. زيرا اساساً در فضاهاي تنگ تنها عده‌اي خاص كه متكي به اطلاعات و روابط خاص‌تر هستند امكان بروز و ظهور پيدا مي‌كنند.
پيدايش نوكيسه‌ها و كساني كه از فضاي تحريم در داخل كشور حداكثر بهره را مي‌برند و مال‌اندوزي آنان دشواري‌ها را بيشتر خواهد كرد و اين تنها به شكاف بيشتر طبقات اجتماعي و افزايش نارسايي‌ها و نارضايتي‌ها و وفور جرايم خواهد انجاميد و به اين ترتيب از يك سو جمعيت عظيم فقرا افزون و معدود ثروتمندان بزرگ، ثروتمندتر مي‌شوند و همزمان اقشار متوسط كه موجب پشت گرمي طبقات پايين كوچكتر و موجب تعادل رفتار طبقات بالا مي‌شوند، ضعيف‌تر شده و از عرصه مديريت و سازندگي خارج مي‌شوند و قطعا ادامه اين روند به بالا رفتن نرخ بيكاري و عميق‌تر شدن فاصله‌ي طبقاتي و به بحران‌هاي اجتماعي منجر خواهد شد.
ضرورت تحرك‌بخشي به جامعه و فعالان، نخبگان از وظايف دولت جديد است و اين امر بايد در سراسر كشور و با تلاش مديران استاني اجرا شود. درك اين ضرورت و پرداختن به آن با توجه به مشكلات فراوان اقتصادي و كمبود شديد بودجه‌ي دولت، اهميت فراوان دارد و چنانچه استانداران و مديران محلي كه مجري سياست‌هاي اقتصادي، فرهنگي و سياسي دولت هستند نسبت به اين امر كوتاهي نمايند امكان و فرصت دوباره براي جبران نخواهد بود، همچنان كه فرصت سوزي‌هاي 8 ساله دولت‌هاي پُرسروصداي نهم و دهم در حال حاضر مشكلات عظيم و پيچيدگي‌ها در همه امور را براي جامعه ببار آورده است.
دكتر حسن روحاني از زمان شروع كار دولت چندين بار اعلام كرده است كه فرصت آزمون و خطا وجود ندارد. اين نكته‌ي مهم بايد در همه انتصابات و اقدامات سرلوحه‌ي كار استانداران باشد و مسوولان جديد بايد بدانند كه دولت جديد كه با پشتوانه‌ي گسترده اصلاح‌طلبان و عُقلاي اصولگرايان و با آراي مردم اميدوار به تغيير و تحول پيروز انتخابات گرديد. پس به صورت طبيعي بايد مشي جديد دولت در جهت استفاده از افراد دلسوز، معتمد، كارآمد و جسور به‌ويژه آنانكه خطاها و خلاف‌هاي اقتصادي و مديريتي دولت‌هاي نهم و دهم را آگاهانه و صادقانه نقد و نكوهش مي‌كردند و حمايت از آنان باشد.
در همين رابطه بايد به اين نكته اشاره كرد كه عناصر پُرمدعا و افراطي اصولگرا كه در 8 سال گذشته با سكوت يا چشم‌پوشي از خطاها و سوءمديريت دولت و گاه حتي با تملق و چاپلوسي و حمايت از شعارهاي بي‌محتوي، اسباب هر نوع اِشكال و خلاف را فراهم نمودند، اكنون نسبت به هر حركت و تلاش دولت جديد و استانداران مانع‌تراشي مي‌كنند و دوست دارند كه فضاي قبلي را حاكم كنند تا مردم به ضعف‌هاي مديران قبلي پي نبرند و ضايعات ناشي رفتار و اقدامات مديريتي دو دولت گذشته رسيدگي نشود، تا بدينوسيله ضمن مانع‌تراشي براي دولت جديد، افراد ضعيف از دوستان همفكر خود را كه مسبب اين وضع بوده‌اند را در مناصب قبلي يا جديد حفظ نمايند، و يا آن كه از ورود اصلاح‌طلبان موفق، صادق و جسور و داراي حُسن تجربه، به چرخه‌ي مديريت كشور جلوگيري نمايند.
چنانچه عزم جدي و ملي براي تغیير مديريت در سطوح ملي و استاني نباشد و در بر همان پاشنه قبلي بچرخد نه تنها مشكلات بزرگ و عميق چاره نخواهد شد، بلكه وضعيت كشور حادتر و بدتر از گذشته خواهد شد.
دولت بايد ضمن سرعت بخشيدن به اقدامات خود و سامان دادن اوضاع در جهت رفع تحريم‌هاي خُردكننده، به نشاط و شادابي و اميدواري جامعه توجه بيشتر نمايد و ملاحظات بي‌مورد را كنار گذاشته و در صد روز دوم و در پايان 200 روز كار دولت به معرفي و ارزيابي عملكرد مديران استاني پرداخته و ميزان همراهي و توانمندي آنان با سياست‌هاي اعلامي خود در ايام انتخابات را بدقت بسنجد و مديران ضعيف و فاقد درك درست از شرايط زمان را با مديران كارآمد، باتجربه و موفق گذشته و با آنان كه صادقانه خواهان تغيير و بهبود اوضاع، تقويت آزادي‌هاي مدني و رسانه‌اي، گسترش آگاهي همگاني، و به واقع خواهان افزايش مشاركت عمومي در همه عرصه‌ها بوده‌اند، تعويض نمايد.
آنچه تاكنون از سوي وزارتخانه‌هاي كشور، ورزش و جوانان، آموزش عالي و آموزش و پرورش ديده شده است كمتر اسباب تحول و اميدواري را در داخل كشور بوجود آورده است.
ادامه روند كنوني عليرغم موفقيت‌هاي چشمگير اوليه در موضوع هسته‌اي، اميدواري به ايجاد تحول در داخل كشور را كاهش خواهد داد و مردم را نااميد خواهد كرد.
بنظر مي‌رسد چاره فوري كار تعيين هيئتي از سوي دولت براي بررسي پيشرفت كار مديران استان است تا به موازات ارزيابي از كار وزيران، مديران استان و استانداران نيز مورد ارزيابي قرار گيرند تا تناسبي بين سياست‌هاي ملي و استاني از نظر پيشرفت كار وجود آيد.
اميد است كه اين اقدام در سال جاري و قبل از شكل‌گيري مناسبات غيرمعمول كه به بقاء مديران ضعيف مي‌انجامد، محقق شود تا توفيق رييس جمهور جديد و دولت يازدهم در اين عرصه با موفقيت بيشتر همراه شود.
*استاندار اسبق گلستان ( 84 - 1381)
خزانه‌ي خالي، نرخ بيكاري بالا، مطالبات معوقه بانك‌ها از مشتريان كلان و پُرزور، بدهي بانكهاي كشور به بانك مركزي، تعطيلي و كندي كار واحدهاي صنفي و صنعتي، ركورد اقتصادي و تورم بي‌سابقه در كنار انبوهي از توقعات مردم و بويژه جوانان براي حل معظلات پيش رو، همه و همه كوتاه آمدن جريان‌هاي سياسي داخل كشور در مقابل يكديگر و كمك كردن به دولت يازدهم را در اولويت هر اقدامي قرار داده است.
اميد به حل مشكلات و بازگشت اعتماد بين مردم و دولت، مردم با مردم و دولتي‌ها با يكديگر شايد بزرگترين و تنها سرمايه‌ي موجود در كشور باشد كه براي شروع جديد و دوباره به آن بايد دل بست. عبور فوري اما سنجيده از اين وضع و قدم نهادن در مراحل بعدي به صبوري، همكاري، كاهش توقع و تلاش بيشتر همه دلسوزان و فعالان سياسي و اجتماعي نياز دارد.
براي ارتقاء سطح اميد و كارآمدي جامعه رييس جمهور محترم بايد پس از تلاش براي حل مقطعي يا كامل بحران هسته‌اي، اولين اقدام خود را بر روي تلطيف فضاي اجتماعي متمركز كند. اكنون اكثريت جامعه اميدوار است فضاي كشور از روند پیشین خارج و به روند معقول و متعادل سياسي، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي به صورتي امن و آزاد متمايل شود.
تداوم فضاي يك دهه گذشته، ثروت مردم، نيرو و توان نخبگان، علايق و احساس جوانان، دانشگاهيان و دلسوزان كشور را به انزوا و انفعال و خودسانسوري كشانده و جامعه نيازمند فعاليت را بيش از گذشته سرخورده و منزوي كرده است.
بسيار ضرورت دارد كه به موازات گشايش و بهبود ارتباط‌هاي بين‌المللي و ديپلماسي فعال در جهان، قوت واقعي اعم از فكر و انديشه، ثروت و دانش و اميد و تلاش بيش و بيش از گذشته بدست بيايد.
براي پيدايش چنين فضايي بايد مديران دلسوز، دانا و باتجربه و موفق و امتحان داده، جاي كساني را بگيرند كه بازگشت به فضاي نامتعادل پیشین مشابه آنچه در 8 سال گذشته حاكم بوده را جستجو مي‌كنند. آنانكه امنيت را تنها در حذف و انزواي مخالفان و منتقدان مي‌بينند.
تأكيد مي‌شود كه مديران ارشد بايد ميدان را براي مديران امتحان داده در گذشته و جوانان دانشگاهي جديد باز كنند تا عزت و اعتماد به نفس تاحدودي بازگردد. هر عاقلي درك مي‌كند كه در پرتو اين عزت است كه سازندگي و خلاقيت پديدار مي‌گردد. زيرا اساساً در فضاهاي تنگ تنها عده‌اي خاص كه متكي به اطلاعات و روابط خاص‌تر هستند امكان بروز و ظهور پيدا مي‌كنند.
پيدايش نوكيسه‌ها و كساني كه از فضاي تحريم در داخل كشور حداكثر بهره را مي‌برند و مال‌اندوزي آنان دشواري‌ها را بيشتر خواهد كرد و اين تنها به شكاف بيشتر طبقات اجتماعي و افزايش نارسايي‌ها و نارضايتي‌ها و وفور جرايم خواهد انجاميد و به اين ترتيب از يك سو جمعيت عظيم فقرا افزون و معدود ثروتمندان بزرگ، ثروتمندتر مي‌شوند و همزمان اقشار متوسط كه موجب پشت گرمي طبقات پايين كوچكتر و موجب تعادل رفتار طبقات بالا مي‌شوند، ضعيف‌تر شده و از عرصه مديريت و سازندگي خارج مي‌شوند و قطعا ادامه اين روند به بالا رفتن نرخ بيكاري و عميق‌تر شدن فاصله‌ي طبقاتي و به بحران‌هاي اجتماعي منجر خواهد شد.
ضرورت تحرك‌بخشي به جامعه و فعالان، نخبگان از وظايف دولت جديد است و اين امر بايد در سراسر كشور و با تلاش مديران استاني اجرا شود. درك اين ضرورت و پرداختن به آن با توجه به مشكلات فراوان اقتصادي و كمبود شديد بودجه‌ي دولت، اهميت فراوان دارد و چنانچه استانداران و مديران محلي كه مجري سياست‌هاي اقتصادي، فرهنگي و سياسي دولت هستند نسبت به اين امر كوتاهي نمايند امكان و فرصت دوباره براي جبران نخواهد بود، همچنان كه فرصت سوزي‌هاي 8 ساله دولت‌هاي پُرسروصداي نهم و دهم در حال حاضر مشكلات عظيم و پيچيدگي‌ها در همه امور را براي جامعه ببار آورده است.
دكتر حسن روحاني از زمان شروع كار دولت چندين بار اعلام كرده است كه فرصت آزمون و خطا وجود ندارد. اين نكته‌ي مهم بايد در همه انتصابات و اقدامات سرلوحه‌ي كار استانداران باشد و مسوولان جديد بايد بدانند كه دولت جديد كه با پشتوانه‌ي گسترده اصلاح‌طلبان و عُقلاي اصولگرايان و با آراي مردم اميدوار به تغيير و تحول پيروز انتخابات گرديد. پس به صورت طبيعي بايد مشي جديد دولت در جهت استفاده از افراد دلسوز، معتمد، كارآمد و جسور به‌ويژه آنانكه خطاها و خلاف‌هاي اقتصادي و مديريتي دولت‌هاي نهم و دهم را آگاهانه و صادقانه نقد و نكوهش مي‌كردند و حمايت از آنان باشد.
در همين رابطه بايد به اين نكته اشاره كرد كه عناصر پُرمدعا و افراطي اصولگرا كه در 8 سال گذشته با سكوت يا چشم‌پوشي از خطاها و سوءمديريت دولت و گاه حتي با تملق و چاپلوسي و حمايت از شعارهاي بي‌محتوي، اسباب هر نوع اِشكال و خلاف را فراهم نمودند، اكنون نسبت به هر حركت و تلاش دولت جديد و استانداران مانع‌تراشي مي‌كنند و دوست دارند كه فضاي قبلي را حاكم كنند تا مردم به ضعف‌هاي مديران قبلي پي نبرند و ضايعات ناشي رفتار و اقدامات مديريتي دو دولت گذشته رسيدگي نشود، تا بدينوسيله ضمن مانع‌تراشي براي دولت جديد، افراد ضعيف از دوستان همفكر خود را كه مسبب اين وضع بوده‌اند را در مناصب قبلي يا جديد حفظ نمايند، و يا آن كه از ورود اصلاح‌طلبان موفق، صادق و جسور و داراي حُسن تجربه، به چرخه‌ي مديريت كشور جلوگيري نمايند.
چنانچه عزم جدي و ملي براي تغیير مديريت در سطوح ملي و استاني نباشد و در بر همان پاشنه قبلي بچرخد نه تنها مشكلات بزرگ و عميق چاره نخواهد شد، بلكه وضعيت كشور حادتر و بدتر از گذشته خواهد شد.
دولت بايد ضمن سرعت بخشيدن به اقدامات خود و سامان دادن اوضاع در جهت رفع تحريم‌هاي خُردكننده، به نشاط و شادابي و اميدواري جامعه توجه بيشتر نمايد و ملاحظات بي‌مورد را كنار گذاشته و در صد روز دوم و در پايان 200 روز كار دولت به معرفي و ارزيابي عملكرد مديران استاني پرداخته و ميزان همراهي و توانمندي آنان با سياست‌هاي اعلامي خود در ايام انتخابات را بدقت بسنجد و مديران ضعيف و فاقد درك درست از شرايط زمان را با مديران كارآمد، باتجربه و موفق گذشته و با آنان كه صادقانه خواهان تغيير و بهبود اوضاع، تقويت آزادي‌هاي مدني و رسانه‌اي، گسترش آگاهي همگاني، و به واقع خواهان افزايش مشاركت عمومي در همه عرصه‌ها بوده‌اند، تعويض نمايد.
آنچه تاكنون از سوي وزارتخانه‌هاي كشور، ورزش و جوانان، آموزش عالي و آموزش و پرورش ديده شده است كمتر اسباب تحول و اميدواري را در داخل كشور بوجود آورده است.
ادامه روند كنوني عليرغم موفقيت‌هاي چشمگير اوليه در موضوع هسته‌اي، اميدواري به ايجاد تحول در داخل كشور را كاهش خواهد داد و مردم را نااميد خواهد كرد.
بنظر مي‌رسد چاره فوري كار تعيين هيئتي از سوي دولت براي بررسي پيشرفت كار مديران استان است تا به موازات ارزيابي از كار وزيران، مديران استان و استانداران نيز مورد ارزيابي قرار گيرند تا تناسبي بين سياست‌هاي ملي و استاني از نظر پيشرفت كار وجود آيد.
اميد است كه اين اقدام در سال جاري و قبل از شكل‌گيري مناسبات غيرمعمول كه به بقاء مديران ضعيف مي‌انجامد، محقق شود تا توفيق رييس جمهور جديد و دولت يازدهم در اين عرصه با موفقيت بيشتر همراه شود.
*استاندار اسبق گلستان ( 84 - 1381)
نظر شما