نفت بر آتش مخالفتها با توافق هسته ای
برای پرسروصداترین مخالفان توافق هستهای اوباما با ایران، رفتار مشکوک در یک پایگاه نظامی که در ١٢ مایلی جنوب شرقی تهران واقع است تبدیل به عامل دعوت برای تجمع و هماهنگی بهمنظور نابودکردن توافق هستهای شده است. مخصوصا درحالحاضر که به نظر میرسد مقامات ایرانی ممکن است اجازه یابند که خودشان از سایتها نمونهبرداری کنند و نمونهها را به بازرسان بدهند. اگرچه آژانس بینالمللی انرژی هستهای میگوید این آژانس مجموعه نمونهها را مانیتور میکند، اما «اد روبیس»، رئیس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان اعلام کرده که بازرسیهای بینالمللی باید به وسیله بازرسان بینالمللی انجام شود، همین.
شک و تردید در مورد اینکه چه واقعهای در پارچین رخ داده، چنان قدیمی است که بازرسان آژانس بینالمللی انرژی هستهای در سال ٢٠٠٤ تقاضا کردند وارد آن شوند و عملا نوامبر سال ٢٠٠٥ از این سایت بازدید کردند. در این بازرسی آنها چیزی پیدا نکردند. اما کمی بعد از آن، آنها به این جمعبندی رسیدند که احتمالا ساختمانهای مورد بازرسیشان، ساختمانهای اصلی سایت مزبور نبودهاند و ایرانیها هم به درخواستهای بعدی بازرسان برای بازرسی و دسترسی بیشتر به سایت جواب رد دادند.
در هفتههای اخیر این سایت اهمیت سیاسی پیدا کرده است و به عنوان نمادی از اینکه آیا آژانس بینالمللی انرژی هستهای مایل است بازرسی واقعی در آن انجام دهد یا نه، فقط میخواهد صندوق را چک کند تا نشان دهد نمونهبرداری کرده و مسئله را از لابهلای کتابها خارج كرده است. عدم توانایی دولت برای تشریح آنچه درباره رژیم بازرسیهای طراحیشده برای پارچین میداند. این برداشت را به وجود آورده که حداقل در میان مخالفان توافقنامه هستهای با ایران، کاخ سفید دقیقا چگونگی مانیتورکردن توافقنامه را مخفی میکند. ماه گذشته این مسئله منجر به ردوبدلکردن الفاظ تند بین وزیر امور خارجه جان کری و سناتور «جیم ریش»، جمهوریخواه از ایالت آیداهو شد و دعوا بر سر دلیل جان کری برای ردکردن تشریح متدولوژیک بازرسیها در ملأعام بود. آقای کری گفته دولت کپی توافقنامه آژانس با تهران را در اختیار ندارد اما در مورد جزئیات آن اطلاع دارد. آقای ریش در حالیکه صدایش میلرزید، گفت: حتی لیگ ملی فوتبال هم حاضر نخواهد شد تن به این توافقنامه بدهد. پس از این بود که دولت اطلاعات سری بیشتری در اختیار کنگره گذاشت و حتی از مدیرکل آژانس یوکیا آمانو خواست تا برای پاسخ به سؤالات نمایندگان به واشنگتن و محل کنگره بیاید. طبق نظر کسانیکه با این جلسات توجیهی سری آشنایی دارند، آقای آمانو که یک دیپلمات ژاپنی سابق است، گفته آژانس، ایرانیها را همچنانکه نمونهبرداری میکنند مانیتور میکند. روشن نیست مانیتور بینالمللی چه شکلی به خود خواهد گرفت. هنگامی که آسوشیتدپرس گزارش داد سندی را دیده که تشریح میکند چگونه ایران در پارچین نمونهها را جمعآوری میکند.
این خبرگزاری متن سند را منتشر کرده است، متنی که بهعنوان پیشنویس اولیه این توافق تشریح شده بود. طارق رئوف یکی از مقامات قبلی آژانس نمونه تصحیحشده سند را منتشر کرده است، نمونه نقدشده سندی که اصالت متن منتشره از سوی آسوشیتدپرس را زیر سؤال میبرد.آقای آمانو از سوی دیگر بیانیهای صادر کرد که میگفت: «من از این بیانیه که میگوید آژانس مسئولیت بازرسی هستهای را به ایران داده است، سخت ناراحت شدهام». او گفته این بیانیهها حقیقت را درست منعکس نمیکنند. اما او هرگز شرح نداده که چگونه کار بازرسی انجام خواهد شد. در مرکز این مشاجره معاملهای قرار دارد که آقای جان کری آن را برای بهدستآوردن توافق هستهای با تهران انجام داده است. او به تهران مجال داده تا در عوض رهاشدن از تأیید کارهای قبلیاش، رژیم شدیدتری از بازرسیها را دایر کند.در مقطعی آقای کری اصرار کرده بود که ایالاتمتحده «اطلاع کاملی» در مورد فعالیتهای هستهای گذشته ایران دارد و این اطلاعات بر پایه کارهای اطلاعاتی ایالات متحده و متفقین اوست، او گفته بود ایالات متحده نیازی به تأیید این اطلاعات از سوی آژانس ندارد. آقای کری تأکید میکند بازرسیها از تأسیسات فعلی و آتی براساس مقرراتی خواهد بود که در توافق هستهای یکییکی نامبرده شده او جدل میکند که این قوانین و مقررات «سختترین و شدیدترین قواعدی است که در طول تاریخ وجود داشته است». به عبارت دیگر او گفته که یک رژیم بازرسی برای فعالیتهای گذشته ایران وجود دارد و یک رژیم بازرسی شدیدتر و خطیرتر برای فعالیتهای هستهای ایران در آینده.اما برخی از مقامات اطلاعاتی آمریکا هنگامی که جمله «آگاهی کامل» آقای کری را شنیدند، خود را عقب کشیدند و این بدین خاطر بوده که آنها به اطلاعاتشان بهعنوان اطلاعاتی ناکامل نگاه میکنند. آنچه ممکن است از آن چیزهایی که آژانس در مورد پارچین از آنها اطلاع حاصل میکند بسیار مهمتر باشد، این است که آژانس باید بتواند اسناد و مدارک مربوطه را در اختیار داشته باشد یا از دانشمندان هستهای ایران که بخشی از برنامه هستهای ایران بودهاند، بشنود.
منبع: روزنامه شرق
نظر شما