استاد حقوق‌بین‌الملل: لغو یک‌جای 5 قطعنامه از ابداعات در مذاکرات هسته ای بود
یک استاد حقوق بین‌الملل گفت: این که برخی از حقوقدانان معتقدند برجام باید توسط مجلس تصویب شود و برخی نظری دیگر دارند ناشی از دشواری علم روابط بین‌الملل و حقوق بین‌الملل است که به یکدیگر پیوسته هستند.
به گزارش ایسنا، حسین رنجبریان صبح یک‌شنبه در نشست مذاکرات هسته‌ای و علوم سیاسی در ایران با بیان این که علومی مثل جامعه شناسی و روابط بین‌الملل با توجه به عمر کمی که دارند هر چه پیش‌تر می‌آیند سخت‌تر می‌شوند گفت: درک چرایی برجام و کیفیت رسیدن به آن نیازمند بررسی‌های دقیق و زیاد است و این که بسیاری از حقوقدانان ما معتقدند برجام به عنوان توافق بین‌المللی باید از مسیر مجلس بگذرد و برخی دیدگاه خلاف آن را دارند ناشی از این موضوع است که علم روابط بین‌الملل و حقوق بین‌الملل آن‌چنان که فیزیک و ریاضی تثبیت شده‌اند نیست و از طرفی نمی‌توان این مسأله را صرفا حقوقی و در چارچوب موضوعات بین‌المللی بررسی کرد و امری به هم پیوسته است.
او گفت: در عین حال آن چه منبع تحول برای دولت‌هاست معاهدات بین‌المللی است که بر اساس رضایت دو یا چند کشور صورت می‌گیرد و متاسفانه در محیط بین‌الملل حتی قطعنامه‌های شورای امنیت آثاری به این قوت ندارند. به عنوان مثال بر اساس مصوبه شورای امنیت در چارچوب قطعنامه 598 روابط دو کشور سامان داده شد و با رضایت‌مندی مشکلات حل شد اما برای همه روشن است که در سال‌های قبل از سقوط صدام ایران و عراق چه روابطی داشتند. هیچ پیمانی بعد از این قطعنامه بین این دو دولت رد و بدل نشد. بنابراین باید به دقت به در بررسی موضوعات بین‌المللی و موضوعاتی که در چارچوب قوانین داخلی کشورهاست پرداخت.
هم‌چنین عبدالعلی قوام، استاد دانشگاه شهید بهشتی در سخنانی در این نشست گفت: مذاکرات هسته‌ای به ویژه از لوزان تا وین یک پارادایم است که در حقیقت یک الگو است و می‌تواند کاربردهای زیادی در علم سیاست و روابط بین‌الملل داشته باشند و امیدوارم بتوانیم از این الگو در سایر بخش‌های سیاست‌گذاری و تصمیم‌سازی استفاده کنیم.
وی گفت: تیم مذاکره کننده هسته‌ای ایران در این مذاکرات تمام حوزه‌های سیاست و روابط بین‌الملل را پشت سرگذاشت و به نحوی از آن‌ها استفاده کرد و تمام ترم‌هایی که در این رشته وجود دارد در مذاکرات پیاده شد. از تئوری "معمای امنیت" تا "بازی‌ها" یا "تصمیم‌گیری" همه در مذاکرات به کار برده شد بدون این که اسمی از آن‌ها برده شود.
این استاد برجسته کشورمان در حوزه روابط بین‌الملل ادامه داد: درسی که مذاکرات هسته‌ای به ما داد این بود که جدی‌تر با رشته‌های علوم سیاسی و روابط بین‌الملل برخورد داشته باشیم با وجود رشد کمی این رشته باید به جنبه‌های کیفی آن بیش‌تر توجه شود و معتقدم اگر به آن میدان داده شود خوب می‌توانیم از امکانات آن به نحو شایسته استفاده کنیم.
قوام گفت: یکی از مسائلی که در چارچوب مذاکرات به خوبی از آن استفاده شد هنر تبدیل قدرت به اقتدار بود که در دو سال اخیر محقق شد. اقتدار حق تاثیرگذاری است و رابطه پیچیده‌ای بین قدرت، اقتدار و ارزش‌ها وجود دارد که در نهایت به مشروعیت می‌انجامد و ما شاهد بودیم که این پتانسیل در مذاکرات محقق شد.
وی با بیان این که در نتیجه مذاکرات هسته‌ای ایران از حالت یک مسأله به راه‌حل تبدیل شد، تاکید کرد: مذاکرات هسته‌ای بستر تقویت مطالعات میان رشته‌یی را در کشور افزایش داد.
به گزارش خبرنگار ایسنا، عبدالهی، استاد دانشگاه شهید بهشتی نیز در تحلیل محتوای اسناد بین‌المللی از جمله قطعنامه 2231 و برجام با بیان این که بررسی این اسناد مستلزم بررسی دقیق ضمیمه‌های آن‌هاست گفت: متاسفانه این روزها کم‌تر دیده می‌شود که ضمیمه‌های این اسناد به خوبی مورد بررسی قرار گیرند.
او با بیان این که خواست ملی، مسائل سیاسی امنیتی، اقتصادی و رفع تحریم‌ها از اهداف مذاکرات هسته‌ای هستند گفت: در روند مذاکرات ابداعاتی صورت گرفته که از جمله لغو یک‌جای پنج قطعنامه تحریمی علیه ایران بود. بر اساس قوانین شورای امنیت آیینی برای پایان دادن تحریم‌ها در حقوق بین‌الملل وجود ندارد و جالب است که بگوییم در رابطه با عراق 10 سال طول کشید تا قطعنامه‌های شورای امنیت لغو شوند آن هم به طور خود به خود.
عبدالهی گفت: ابتکار عمل دیگر تایید برجام و انتشار آن به عنوان ضمیمه قطعنامه 2231 است. در برجام غنی‌سازی ایران به عنوان یک حق شناسایی شده است و هم‌چنین تصویب قطعنامه بدون استناد به فصل هفت منشور سازمان ملل است که از سوء استفاده‌های احتمالی در آینده جلوگیری می‌کند. هم‌چنین تفکیک بندهای قطعنامه از فصل هفت و ماده 41 از دیگر ابداعات این قطعنامه است.
وی گفت: 9 بند از 10 بندی که به ماده 41 منشور ملل متحد اشاره کرده است برای محدود کردن اقدامات علیه ایران در چارچوب شورای امنیت است. ماده 41 با این ویژگی که دولت‌ها را به رعایت برجام ملزم سازد آمده است در حالی که این ماده در قطعنامه‌های قبلی علیه دولت خاطی آمده بود.
این استاد دانشگاه با بیان این که هیچ وقت به دولت تحت تحریم در شورای امنیت اجازه داده نشده است که در کنار تحریم‌کنندگان حق اظهارنظر، اعلامیه و مشارکت در حل و فصل اختلاف داده باشد، گفت: اما در رابطه با موضوع هسته‌ای ایران مذاکره‌کنندگان ما نقش آفرینی مستقیم در تمامی این زمینه‌ها داشته‌اند.
نظر شما