نزاویسیمایا گازتا: ایران و روسیه هنوز متحد یکدیگر نشده اند، اما یار یکدیگرند

نزاویسیمایا گازتا نوشت: طرح صلح پیشنهادی از سوی تهران در رابطه با توقف جنگ داخلی در سوریه، در مسکو بررسی خواهد شد.

یه گزارش «تیک»، روسیه و ایران وارد سطح جدیدی در عرصه نظامی می شوند. همکاری فعال در زمینه نظامی – فنی از سر گرفته می شود. در حال حاضر، ناو گروه کشتی های ناوگان نیروی دریایی – نظامی روسیه در بندر انزلی ایران حضور یافته اند. در روزهای آینده نیز در دریای خزر، رزمایش دو جانبه دریایی برگزار خواهد شد. در این میان، در عراق و سوریه مانند برخی دیگر از دولت ها، انجام اقدامات مشترک نیروهای نظامی و سرویس های ویژه تهران و مسکو محتمل است که با حل و فصل مسائل ژئو سیاسی مشترک برای ایران و روسیه مرتبط می باشد.

این روابط را مشکل می توان روابط متحدان نامید. اما، در زمینه ای از اعمال تحریم ها از سوی غرب، توسعه نفوذ «دولت اسلامی» و بروز برخی دیگر از مشکلات در زمینه سیاست خارجی، می توان به این باور دست یافت که در آینده نزدیک، تهران و مسکو روابط نظامی خود را به شکل صدور بیانیه مشترکی برقرار خواهند کرد و در رویکرد خاور نزدیک، اتحاد ویژه خود را تشکیل خواهند داد.

سفارت ایران این خبر را تأیید کرده که در روزهای آینده، محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، به مسکو سفر خواهد کرد. بر اساس خبرهای رسیده، انتظار می رود که طیف وسیعی از مسائل دو جانبه و دستور کار بین المللی بحث و بررسی شوند. گفتنی است که ماه پیش، ظریف در مصاحبه ای با شبکه یک تلویزیون روسیه اعلام کرد که به غیر از روابط اقتصادی، همکاری در زمینه مبارزه علیه تروریسم و افراط گرایی، رویکرد اصلی در همکاری ایران و روسیه خواهد بود. وی تصریح کرد: «در مفهوم گسترده، از نقطه نظر ما، ایران و روسیه یار راهبردی یکدیگر هستند». و اکنون، این همیاری با برداشته شدن گام های مشخصی در حال پیشرفت است.

منابعی در محافل نظامی – دیپلماتیک خبر می دهند که احتمال دارد، مسکو و تهران طرح های مربوط به مبارزه نظامی علیه گروهک های نظامی مشخص «دولت اسلامی» و همچنین، طرح پیشنهادی ایران در خصوص حل و فصل اوضاع در سوریه را بحث و بررسی کنند. تا این لحظه، این سند در هیچ جا انتشار نیافته است.

اما، در برخی از رسانه های گروهی عربی و اسرائیلی برخی از جزئیات طرح صلح پیشنهادی از سوی تهران در رابطه با پایان گیری جنگ داخلی در سوریه منتشر شده است. ایران قصد دارد بعد از تصویب این طرح از سوی دمشق و دیگر کشورها (از جمله، روسیه)، آن را به سازمان ملل متحد تسلیم کند. به گزارش رسانه های گروهی عربی، بر اساس این سند، قوای دولتی بشار اسد و تشکیلات نظامی شورشیان باید ضمن حفظ حضور خود در بخش هایی که اکنون محل استقرار شان است، آتش بس را برقرار کنند. تهران مکانیسم اجرا و کنترل برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در سوریه و همچنین، تصویب قانون اساسی جدید را پیشنهاد می کند. در این میان، حلب که در حال حاضر، درگیری بر سر آن میان داعش و دیگر گروهک های مخالف اسد در جریان است، باید تحت کنترل بین المللی قرار گیرد. بعید نیست که صلح بانان روسی و ایرانی ضامن اجرای این طرح باشند. بر اساس طرح تهران، بعد از پایان گرفتن اقدامات نظامی، قوای دولتی اسد و تشکیلات نظامی شورشیان، باید عملیات نظامی خود را علیه «دولت اسلامی» آغاز کنند. و البته، قرار است ایران و روسیه نیز از این قوا مساعدت کنند.

در حقیقت، این مکانیسم مساعدت نظامی از قوای دولتی سوریه در سال های اخیر به کار افتاده است. این مسأله نیز پوشیده نیست که مشاوران روسی ارتش سوریه را مساعدت می کنند. در سوریه، داوطلبان ایرانی نیز حضور دارند. به تازگی، استفان دمیستوره، فرستاده ویژه سازمان ملل متحد در امور سوریه، اعلام کرده که تا این اواخر، ایران سالانه در حدود 6 میلیارد دلار به اسد کمک می کرده است. 

احتمال دارد که بعد از لغو تحریم های اعمالی علیه ایران، تهران از امکانات بیشتری برای کمک به رژیم دمشق برخوردار شود. در حال حاضر، حمایت از رژیم های سوریه و عراق هم به نفع روسیه است و هم ایران. مسکو و تهران مخالف جدایی کردستان از عراق هستند. دو کشور، بنا به بسیاری از مواضع شان، در خصوص اوضاع یمن نیز ارزیابی مشترکی دارند. این امر باب طبع واشنگتن و تل آویو نیست. بعید نیست که شایعات مربوط به سفر اخیر سردار قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران، به مسکو، نیز با طرح های مشترک روسیه – ایران در رابطه با کمک نظامی به سوریه در مبارزه علیه داعش مرتبط بوده باشد.

گفتنی است که سازمان ملل متحد نام این سردار را به فهرست سیاه آن دست از افرادی وارد کرده است که در طراحی برنامه های هسته ای و موشکی ایران نقش دارند. در سال 2005 میلادی، آمریکا نام وی را وارد این فهرست کرد. کاخ کرملین این خبر را تکذیب کرده که سلیمانی با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، دیدار کرده است. اما، در روسیه، هیچکس نه به طور رسمی تأیید و نه رد کرده که سلیمانی در مسکو حضور داشته است. 

منبعی در محافل نظامی – دیپلماتیک به نشریه «نزاویسیمایا گازتا» خبر داده که بعید به نظر می رسد، مسکو قوای منظمی به سوریه اعزام کند. اگرچه، منکر این قضیه نیز نشده است که دستگاه مشاوره و مساعدت نظامی – فنی از قوای دولتی اسد تقویت شود. این همصحبت نشریه 

«نزاویسیمایا گازتا» از پاسخ به این پرسش که آیا این مساعدت با ایران هماهنگ شده است یا خیر، طفره رفت. در این میان، وی خاطر نشان کرد که این بیشتر یک مسأله دیپلماتیکی است تا نظامی که باید از سوی مسئولان سیاسی کشور تصمیم گیری شود.