آیت‌الله هاشمی: فردای بعد از توافق هسته‌ای گره‌های بی‌ربط سیاست خارجی باز می‌شود
صدای ایران- آیت الله هاشمی در مصاحبه با پایگاه خبری فرامنطقه‌ای العهد وابسته به حزب‌الله لبنان در ارتباط با نتایج حاصل از توافق هسته ای ایران با 1+5 گفت: روابط خارجی ما گره های بی ربطی خورده که باید باز شود.
به گزارش صدای ایران به نقل از پایگاه اطلاع رسانی آیت الله هاشمی رفسنجانی، متن کامل این مصاحبه بدین شرح است:
○ اولين سؤال در رابطه با فتوايي است كه رهبر انقلاب اسلامي در رابطه با تحريم سلاح هسته اي دادند وكلاً نظر جمهوري اسلامي ايران در رابطه با توليد سلاح هسته اي در منطقه و در جهان چيست؟به خصوص كه ما حالا شاهد هستيم رژيم صهيونيستي يكي از بزرگ ترين زرادخانه هاي توليد سلاح هسته اي را دارد؟
● بسم الله الرحمن الرحیم: ما تابع همان فتواي رهبري هستيم؛ ايشان فتوا داده اند وفتواي ايشان منتشر شده و همه هم مي دانند.
○ به نظر شما توافق احتمالی هسته ای؛ چه تاثيري بر وضعيت اقتصادي واجتماعي و مسائل داخل ايران ومسائل منطقه خواهد گذاشت؟
● در هر دو مورد تاثيرش مثبت است؛ اولا در ايران وضعمان به حالت عادي برميگردد؛ ما در حالت عادي مشكلي در كشور نداريم؛ منابع زيادي در كشور هست كه در ارتباط با همكاري هاي خارجي مي توانيم هم بهتر نقد كنيم؛ هم بهتر بفروشيم؛ وتكنولوژي هاي جديدي لازم داريم كه به فرض مي توانيم آنها را بياوريم؛ روابط تجاری مان تقويت مي شود؛ توليدمان خيلي بالا مي رود؛ ما الان تقريبا 40 تا 50 درصد ظرفيت توليد نقد سرمايه گذاري شده مان راكد است؛ يك دفعه تجارتمان چند برابر وتقويت مي شود؛ وارتباطات جهاني ما تقويت مي شود البته ممكن است از لحاظ اقتصادی خيلي زود وفوري از فردا نتيجه ندهد؛ ولی از لحاظ روانی مثبت است چون همين حالت رواني خودش يك مانعي است واين اصلاح مي شود. خيلي از جاها آماده سرمايه گذاري هستند؛ مخصوصا ايرانيان خارج مايل هستند كه به ايران بيايند؛ ماهم ظرفيت بسيار بالايي براي سرمايه گذاري داريم؛ فقط زير مجموعه پتروشيمي ايران كافيست كه يك تمدن بزرگي در سواحل خليج فارس ايجاد كند؛ نيروهاي تحصيلكرده فراواني داريم كه زمينه كار براي آنها فراهم مي شود؛ در خارج هم كه روابط عادي شود زندگي راحت تر مي شود وايرانيان در داخل وخارج احساس امنيت مي كنند؛ در مجموع فكر ميكنم بسيار مفيد است؛ در منطقه هم اگر اين حالت با ما نباشد اينجوري عليه ايران شيطنت نمي شود؛ در جنگ عراق علیه ایران ثابت كرديم آنهايي كه آنقدر به صدام كمك كرده بودند؛ بعد از جنگ آنها را عفو كرديم وگفتيم: مضي ما مضي و نادیده گرفتیم و روابطمان حسنه شده بود. كويت كه توسط يك كشور عربي مثل عراق اشغال شده بود بسياري از شهروندانش نقطه امن آنها ايران بود و حتی با ماشين هايشان مي آمدند ايران؛ ماشين هايشان را مي فروختند ؛ وزندگي مي كردند و هر وقت مي خواستند مي رفتند و اصلاً برايشان مشكلي ایجاد نمی‌شد؛ واين خيلي طولاني بود ومن فكر مي كنم كه اين يك گره بي ربطي است كه در روابط خورده و اين گره بايد باز شود.
○ در مسائل هسته اي چرا رژيم صهيونيستي به آمريكا فشار مي آورد و چه هدفي دارد كه نمي خواهد اين توافق صورت پذيرد؟
● رژيم صهیونیستی هم مي داند كه ما دنبال سلاح هسته اي نيستيم؛ به خصوص با فتوايي كه رهبري دادند اين را مي داند؛ او مي خواهد اين مشكلات ما حل نشود؛ خوب مي داند كه اگر ايران اين مشكلاتش را حل بكند؛ موقعيت سياسي واقتصادي و فرهنگي وتبليغاتي اش و همه موارد دیگرش بالا مي رود؛ كشورهاي عربي متأسفانه خيلي هايشان كم كم دارن به اشتباه به طرف اسرائيل مي روند آن موقع وقتيكه ايران در ميدان باشد نمي گذارد آنها بروندآن طرف؛ او (اسراييل) منافعش است و اين كار را مي كند.
○ ما الان در يمن شاهد نبردي هستيم؛ جنگي كه عربستان خودش آن را شروع كرده؛ به نظر شما عربستان چرا وارد اين جنگ شد واصلا چه تاثيري بر آينده رژيم عربستان (رژيمي كه حالا دارد حكومت مي كند) خواهد گذاشت؟
● من اين را از اشتباهات عربستان مي دانم؛ از اشتباهات استراتژيك مي دانم؛ او فكر مي كند كه مثلا چه نتيجه اي از اين جنگ مي تواند بگيرد؟
حالا فرض كنيد 1 سال هم بيايد همينطور يك جمعيت عظيمي را بمباران كند؛ جمعيت عظيم قانع وپرطاقتي را كه بسيار استقامت دارند وبالاخره آنجا هستند.
عقده ها زياد مي شود؛ كينه ها زياد مي شود؛ خونها چشمها را مي گيرد؛ داخل عربستان الان چند مليون يمني وجود دارد؛ جنوب عربستان مورد ادعاي يمن است؛ اين مشكلاتي است كه عربستان بي جهت خودش را وارد كرده و فکر مي كرد كه می‌توتند نيروي زميني هم به آنجا وارد کند اينجوري نيست. جنگ زميني همه اش خطر است؛ هيچ كشوري به اين آساني اتباعش را نمي فرستد ودر جنگ اجير نمي كند؛ حالا اينجوري است. به علاوه عربستان ميزبان ضيوف الله است؛ اين کشور بايد چهره مهرباني داشته باشد نمي شود كه اينهمه مسلمان را بكشد؛ اينهمه كشور فقير اسلامي را منهدم كند؛ باز هم اعتبارش باقي بماند!
من فكر مي كنم يك مقدار خامي مسئولان جديد است اگر ملك عبدالله بود اين اتفاقات نمي افتاد؛ خوب قبلا هم يمن بود وسالهاست كه آنجا دعواست؛ عربستان چكار مي تواند بكند؟ اون موقع چكار مي توانست بكند؟ در آن موقع كه آنها همه چيز داشتند؛ اگر يمني ها خودشان دنبال يك حركتي باشند عربستان بايد منتظر باشد ببيند از اينها كدامشان مسئول مي شود روابط گرم با اينها داشته باشد؛خطر اينها را نداشته باشد مزاحمت نداشته باشد؛ به خاطر خامي اشتباه كردند وحالا چه طور عقب نشيني كنند؟ كار آساني هم نيست.
○ به نظر حضرت‌عالی ائتلاف بين المللي كه جهت مبارزه با گروهک تروریستی داعش تشكيل شده است، چقدر جدي است؟
● آن ائتلاف خيلي كاري نمي كند؛ عمدتا هم آمريكاست كه مي زند؛بعضي هواپيماهاي ديگر هم حركت مي كنند؛ مي آيند مي زنند آنها در اين حد مي توانند باشند كه اگر در يك جايي تجمع باشد، آن را كشف كنند و به آن حمله کنند؛ آنها كه نمي توانند از هوا جنگ زميني كنند بلكه يك مجموعه اي باشد يه جايي باشد يه هدف خوبي باشد مي توانند بزنند اگر واقعا صادق باشند؛ صادق بودنشان را هم نمي دانيم؛ آنها بالاخره در سوريه درگير هستند؛دنبال يه چيزي هستند كه يه راه حل پيدا كنند؛در عراق اهداف خاص خودشان را دارند وآن اهداف هم بايد بيشتر بررسي شود؛ مصالح خودشان ومصالح منطقه را درنظر بگيريد حقيقتا من الان يك قضاوت روشني درباره مبدا وحاميان وشرايط داعش نمي توانم بكنم جز در حد اخباري كه مي خوانم و يك جمع بندي هايي كه در ذهنم هست.
○ تاثير نيروهاي مردمي عراق را به خصوص كه مرجعيت پس از 100 سال فتوا داد؛ شما تاثير اين مساله را در عراق چگونه مي بينيد؟
● بالاخره اين پدیده‌ای بود كه در انقلاب اسلامي ايران تجربه شد؛ خوب ما هم وقتي كه انقلابمان پيروز شد؛ ارتش، پليس، ژاندارمري، ساواك وهمه اينها نامحرم بودند البته بدنه ارتش و پليس نه؛ بلكه كما بيش با مردم بودند؛ وقتي امام خمینی قدس سره نيروهاي مردمي را با فراخواني بسيج 20 میليوني (بسيج مستضعفين) را مطرح كردند واين نيروهاي داوطلب شكل گرفتند؛ حتي جنگ ما را هم اينها حل مي كردند؛ وكاملا تجربه موفقي بود البته ما مي توانستيم مثل ديگران ذخيره ارتشي سپاهی نظامي داشته باشيم ؛الان اسرائيل در شرايط عادي ارتشش كوچك است؛ ولي ذخيره اش تقريبا بيشتر مردم است و هر وقت فراخوان بدهد اينها هستند و در طول سال هم هميشه يك دوره مي بينند كه اطلاعاتشان قوي باشد اونجوري ارتش را نگه مي دارند؛اينها مي توانند بدنه خوبي براي دفاع باشند. ودر ايران اين تجربه شد و در عراق هم اين تجربه را تا به حال نداشتند ولي با دعوت آيه الله سيستاني اين تشکیل شد؛ منتها بايد خيلي منضبط باشند وكارهاي غير اصولي نكنند و برنامه اي براي شيعيان به وجود نياورند بالاخره دشمن دنبال اين است كه يك عيبي پيدا كند واين عيب را بزرگ كند؛ شيعه را هم بدنام كند؛خيلي موارد را بايد مراعات كنند؛ يك تجربه جدي است كه ايران داشته و عراق هم الان دارند كمي از آن راه استفاده مي كنند.
○ به نظر جناب عالي نهايت اين مواجه اي كه الان بين جبهه مقاومت (حزب الله؛ سوريه؛ ايران) است با جبهه مقابل آن كه الان غرب است وگروههاي تروريستي در منطقه هستند؛ بالاخره اين اوضاع در منطقه به كجا مي رسد و چه نهايتي خواهد داشت؟
● من نگرانم كه بالاخره دولت سوريه اكثر منابعش خشكيده و مي خواهد زندگي كند؛حامي جدي مالي تسليحاتي و خيلي چيزهاي ديگر هم ندارد؛ خيلي از شهرهاي مهمش اشغال شده؛ مراكز نفتي اش يا تعطيل شده يا غارت ميشه؛ گازش كما بيش دارد همينطور مي شود؛منابع فسفاتش آسيب ديده و ميليونها آواره دارد و خيلي مساله دارد كه اصلا كشور منهدم شده و خوب بالاخره با كمك مقاومت وكمك ايران ؛كمك حزب الله بالاخره سرپا مانده اند ولي روز به روز هم تروريستها دارند تقويت مي شوند؛ حالا ديگه به هرحال به جايي بند هستند كه دارند تقويت مي شوند؛ نگرانم كه چه اتفاقي در آنجا بيافتد؛دنيا اين را فهميده كه اگر خداي ناكرده الان دولتش (سوريه) سقوط كند آن منطقه مي شود قلمرو ترويستها بدتر از ليبي فعلي. چون عملا در ليبي دولت مستقري ندارد و مي بينيد كه چه وضعي دارد؛ اين بدتر مي شود؛ در كنارش اسرائيل هست كه او خصم جدي سوريه است.. بالاخره سوريه يك سد بزرگي در مقابل كارهاي تجاوزگري اسرائيل بود ومي تواند بعدا باشد بنابراين مجموعه اين عوامل جاي نگراني پيش مي آورد؛ خود غربي ها هم ترسيده اند غربي ها مي‌دانند كه اگر آنجا مركز تلاش وفعاليت تروريستها شود به همه اطراف سرايت مي كند و ديگر خيالشان راحت نخواهد بود و تروریسم هر گوشه دنيا را تهديد خواهند کرد و از هر گوشه دنيا ارتزاق مي كنند كه بسيار خطرناك است؛اگر روزي سوريه دست تروريست ها باشد جنگ داخلي بيشتر مي شود و مردم سوريه بيشتر پايمال مي شوند ومنابع سوريه بدتر تلف مي شود و خيلي اتفاقات مي افتد و درآن صورت لبنان مشكل واقعي پيدا مي كند وعراق هم نا امني اش قوي تر مي شود و بعد هم در كشورهايي مثل تركيه؛ عربستان؛ كويت و اينجاها هم مساله ایجاد مي شود و خيلي اتفاقات مي افتد.
○ توصيف حضرت عالي از روابط ايران وجهان عرب چيست؟ به خصوص با كشورهاي خليج فارس؟
● الان بد مي بينم ؛ غير از بعضي از كشورها كه بالاخره يك حالت ميانه اي دارند كه آن حالت نيست، ولي يك حدي را حفظ مي كنند؛ من بد مي بينم ؛ما در زمان جنگ تقريبا همين جوري بوديم؛ يعني اينها همه پشتيبان صدام بودند غير از سوريه كه خودشان از پيش هم به خاطر اختلاف دو شعبه حزب بعث با هم مساله داشتند وما با سوريه همكاري مي كرديم و خوب بود؛ ليبي تا اواخر جنگ در كنار ما بود ولي ديگر بقيه اينجور نبودند؛ مصر و ديگران در عراق ارتش داشتند؛ وجنوبي ها همه پايگاه نظامي اشان وبندرهايشان وراه هايشان همه چيز آنها در اختيار عراق بود براي حمله به ما؛ شرايط اونجوري بود ما بعد از جنگ توانستيم مساله را حل كنيم و من كاملا اون موقع ميدونستم كه اگر عربستان را حل كنيم با بقيه آسان مي شود ؛ خيلي خوب با عربستان من مساله را حل كردم؛ البته اون موقع ملك عبدالله بود كه در آن زمان وليعهد بود؛مرد عاقلي بودو خيلي با اينها كه الان هستند تفاوت داشت وذاتا هم عقايدي به اين وهابي هاي تندرو نداشت وخودش هم در معرض ناراحتي بود؛شرايط خوبي كه ما با عربستان پيدا كرديم بقيه كشورهاي عربي هم همينطوري شد و به مسابقه افتادند وروابط خوبی داشتيم؛ خوب هم بود يعني در شرايطي بوديم كه ما مثلا حج مان تعطيل شده بود؛ كه براي كشور انقلاب اسلامي بد بود كه مردمش حج نروند؛ امام اواخر جنگ ما را جمع كرد و گفت درست نيست ما كه كشور انقلاب اسلامي هستيم حج اش تعطيل شود‌اين مثل نماز است براي ما و برويد اين را حل كنيد؛اين توصيه امام(ره) كمك كرد در آن راه توانستیم خوب پيش برویم و حل شد؛و خيلي جاها مسائلمان در آن موقع حل شد. همان ها حالا برعكس شده يعني آن ظرفيت عربستان با پول بيشتري كه جمع كرده والان شده آن طرف؛ اينجا هم ما يك گروه هاي تندرويي داريم كه به آتش اختلاف دامن ميزند؛ منتها اينها حرف مي زنند وعمل ندارند؛ حرفي مي‌زنند. به هرحال وضع خوبي نيست وبايد اين مساله حل شود.
○ حضرتعالي به عنوان يكي از حاميان بزرگ قضيه فلسطين هستيد، با توجه به نزديك شدن ما به روز جهاني قدس؛شما اهميت اين روز وآينده تحولات فلسطين را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
● در مورد آينده فلسطين من هنوز هم عقيده دارم كه حضور اسراييل واين دولت جعلي بالاخره موقت است و يك روزي بالاخره اين جسم كه خارجي است و درپيكر يك ملت ويك كشور وارد شده است بالاخره روزي حذف مي شود؛ حالا كي وچگونه؟ شرايط فرق مي كند؛مي تواند خيلي زود شرايطي فراهم شود كه اسراييل صرفش نكند كه بماند ومي تواند هم خيلي طولاني شود چون اسراييل و حاميانش دارند تلاش مي كنند اين دوره را خيلي طولاني كنند؛اسراييل الان پايگاه چند منظوره غرب است در آنجا؛خيلي از آن استفاده مي كنند؛ فراوان؛هزينه مي كنند؛ولي درآمدشان خيلي بيشتر است ؛ يك درآمد ساده ايشان اين است كه با وجود اسراييل كشورهاي عرب همه با التماس خريدار سلاح هستند وخوب آنها با ناز تامين مي كنند واز اينجا درآمدهای هنگفتي دارند ووابستگي ايجاد كرده ومشكلات ديگري، من فكر ميكنم اسراييل نمي تواند طولاني بماند ؛ اينها يك تاريخ دارد؛و يك مدتي تمام مي شود؛ اما وضع فعلي كه الان دارد متاسفانه عربها از خصومت جدي اشان با اين اشغالگر كم‌کم كم بي تفاوت شده اند ومدتي ايران برايشان دشمن مقدم شد؛در جنگ اين جوري بود، بعدا دوباره داشتند يك حالت بهتري پيدا ميكردند كه الان دوباره همانطور شده و صحبت از ارتباط رسمي در خيلي جاها هست؛حتي در ميان برخی از خود فلسطيني ها الان بحث حل كردن مشكلشان با اسراييل جدي شده است البته آنها بنا نبود اين كار را بكنند اما حالا مشكل است و يك وضع بدي در رابطه با اسراييل دارد اما اين دائمي نيست ؛ همان نقاطي كه براي احياء تفكر انقلاب فلسطيني هست ؛ خوب اينها همه اش باارزش است ؛ يكی روز زمين است؛ يكي اش حوادث مهمي كه اتفاق افتاده حوادث بيت المقدس حوادث ديگري كه در خود مسجد اتفاق افتاده ؛خيلي چيزها دارند اينها همه وسيله اي است كه بهانه اي باشد تا دور هم جمع شوند وكاري بكنند اقدامي بكنند بحثي بكنند ونسل بعدي اشان را حفظ كنند يكي از كارهاي خوبشان اين بود كه من نميدانم هنوز هم ادامه دارد يا نه؛ كشورهاي عربي متعهد بودند كه شناسنامه ماندگار به فلسطينیها ندهند كه اينها هویت فلسطيني اشان باقي بماند؛ وفراموش نكنند ؛الان من درست نمي دانم چقدر به اين وفادار هستند و اين كار را مي كنند و در سالهاي اخير هم فلسطيني ها ضربه زيادي خورده اند ؛اردوگاه يرموك جاي نسبتا امن وخوبي بود كه در سايه حكومت سوريه اينها خوب زندگي ميكردند؛پيش از انقلاب من يك بار رفته بودم يرموك و خيلي آنجا را با حس و حال ديدم ودیدم همين جا مي تواند بعدا نقطه آغاز تهاجم عليه اسراييل باشد با آن شرايطي كه آنجا ديدم ؛ اشكالات زيادي به وجود آمده ؛مردم در غزه خيلي مظلومند وخيلي به آنها سخت مي گذرد ولي خيلي خوب مقاومت مي كنند واختلافات بين حماس و فتح خيلي خطرناك و بد است؛ انقلابيون نبايد اينجور باشند اينها همه يك دشمن مشترك دارند ونبايد سر چيزي دعوا كنند اين كارهاي بدي است و به نظر مي رسد كه الان وقت خوبي نيست؛براي اسراييلي ها كه يك راه بهتري براي پيشرفت باز شده؛ براي مسلمانان واعراب زندگي مشكل شده است.
○ حضرت امام كه آمدند قضيه را مطرح كردند؛به نظر شما چه تاثيري گذاشت ؟ چون قضيه فلسطين آن موقع در بين مسلمانان تقريبا در حال فراموشي بود؟
● اصولا همانطور به تدريج داشت فراموش مي شد، اما انقلاب اسلامي ايران مساله را زنده كرد و از همان روز اول با شاه درگير شديم ؛ امام، علما را دعوت كردند؛ این کتاب سرگذشت فلسطین اکرم زعیتر را كه من ترجمه كرده بودم را به همه آنها دادند وگفتند بخوانيد و ببينيد كه اين مساله ديني و ملي ما است وبايد اين هم جزو خواسته هايمان قرار بگيرد؛ در برابر رژيم چندتا خواسته داشتيم كه اين شد يكي از خواسته هاي مهمی که هنوز هم آن روحيه در مردم ما هست؛ اين است که امام روز جهاني قدس را اعلام كردند؛خوب خيلي تاثير داشت وهرسال دربسياري از كشورها ي دنيا اين مراسم گرچه به تدریج کمی کم رونق؛ شده اما بالاخره سفارت خانه هاي ما مراسمي برگزار مي كنند و دور هم جمع مي شوند وحرفهايي مي زنند واين مطالب احيا مي شود ؛خيلي موثر بود وجزو كارهاي بسيار موثر امام در مورد فلسطين بود و خوب ما خيلي ازاين چيزها درباره فلسطین داريم.
○ ارزيابي جناب عالي از جايگاه فعلي جبهه مقاومت به خصوص حزب الله كه به عنوان فرزند انقلاب اسلامي ايران شناخته مي شود چيست؟
● حزب الله لبنان حقيقتا يك نهاد بسيار بسيار با ارزشي است؛ پايه اين مقاومت زمان امام موسي صدر ريخته شد كه تحت عنوان حركت مستضعفان بود من در بيروت بودم كه داشت شكل ميگرفت وهمان موقع تبريك گفتم كه اين راه به آساني قابل خاموش شدن نيست؛ اين مي ماند وآنها بايد دنبال كنند،كه از داخل آن حزب الله بيرون آمد و خالص ترين انسانهاي آن منطقه، عضو حزب الله هستند وثابت هم كرده‌اند كه خيلي مقاوم و خيلي با اخلاص هستند و خيلي اصولشان محفوظ است و راهشان مشخص است ؛در درگيري هايي كه با اسراييل داشتند آنچنان نيرومند وارد شد‌ه‌اند كه الان به عنوان يك قدرت تهديد كننده اسراييل در آنجا مطرح هستند؛در سوريه اگر حزب الله نبود همان سالهاي اول به هم مي ريخت؛حزب الله دارد آنجا خيلي كار مي كند؛ ودر جاهاي ديگر هم كمك ميكند؛ واين مجموعه خوب كه البته ارتباط اساسي عقيدتي هم با ايران دارد وايران كاملاٌ با آنهاارتباط دارد و ماهم آنها را به عنوان اسوه اي براي ساير جاهايي كه مي خواهند مقاومت را شكل دهند مي بينيم وتا حالا هم تردید نكرديم وآن را ادامه دار مي بينم. نگران بودیم اگر سوريه هم وضعش به هم بريزد حزب الله مشكلاتي پيدا كند. ولي حزب الله الان خودش اينقدر نيرومند است كه به تنهايي هم مي تواند خودش را حفظ كند؛ ممكن است كه خيلي ها تشويق شوند كه ضربه اي بزنند؛ خوب ضربه اي مي زنند؛ ضربه اي هم مي خورند؛ الان به اندازه يك كشور آنها در لبنان كوچك تاثيرگذار هستند.
به گزارش صدای ایران به نقل از پایگاه اطلاع رسانی آیت الله هاشمی رفسنجانی، متن کامل این مصاحبه بدین شرح است:
○ اولين سؤال در رابطه با فتوايي است كه رهبر انقلاب اسلامي در رابطه با تحريم سلاح هسته اي دادند وكلاً نظر جمهوري اسلامي ايران در رابطه با توليد سلاح هسته اي در منطقه و در جهان چيست؟به خصوص كه ما حالا شاهد هستيم رژيم صهيونيستي يكي از بزرگ ترين زرادخانه هاي توليد سلاح هسته اي را دارد؟
● بسم الله الرحمن الرحیم: ما تابع همان فتواي رهبري هستيم؛ ايشان فتوا داده اند وفتواي ايشان منتشر شده و همه هم مي دانند.
○ به نظر شما توافق احتمالی هسته ای؛ چه تاثيري بر وضعيت اقتصادي واجتماعي و مسائل داخل ايران ومسائل منطقه خواهد گذاشت؟
● در هر دو مورد تاثيرش مثبت است؛ اولا در ايران وضعمان به حالت عادي برميگردد؛ ما در حالت عادي مشكلي در كشور نداريم؛ منابع زيادي در كشور هست كه در ارتباط با همكاري هاي خارجي مي توانيم هم بهتر نقد كنيم؛ هم بهتر بفروشيم؛ وتكنولوژي هاي جديدي لازم داريم كه به فرض مي توانيم آنها را بياوريم؛ روابط تجاری مان تقويت مي شود؛ توليدمان خيلي بالا مي رود؛ ما الان تقريبا 40 تا 50 درصد ظرفيت توليد نقد سرمايه گذاري شده مان راكد است؛ يك دفعه تجارتمان چند برابر وتقويت مي شود؛ وارتباطات جهاني ما تقويت مي شود البته ممكن است از لحاظ اقتصادی خيلي زود وفوري از فردا نتيجه ندهد؛ ولی از لحاظ روانی مثبت است چون همين حالت رواني خودش يك مانعي است واين اصلاح مي شود. خيلي از جاها آماده سرمايه گذاري هستند؛ مخصوصا ايرانيان خارج مايل هستند كه به ايران بيايند؛ ماهم ظرفيت بسيار بالايي براي سرمايه گذاري داريم؛ فقط زير مجموعه پتروشيمي ايران كافيست كه يك تمدن بزرگي در سواحل خليج فارس ايجاد كند؛ نيروهاي تحصيلكرده فراواني داريم كه زمينه كار براي آنها فراهم مي شود؛ در خارج هم كه روابط عادي شود زندگي راحت تر مي شود وايرانيان در داخل وخارج احساس امنيت مي كنند؛ در مجموع فكر ميكنم بسيار مفيد است؛ در منطقه هم اگر اين حالت با ما نباشد اينجوري عليه ايران شيطنت نمي شود؛ در جنگ عراق علیه ایران ثابت كرديم آنهايي كه آنقدر به صدام كمك كرده بودند؛ بعد از جنگ آنها را عفو كرديم وگفتيم: مضي ما مضي و نادیده گرفتیم و روابطمان حسنه شده بود. كويت كه توسط يك كشور عربي مثل عراق اشغال شده بود بسياري از شهروندانش نقطه امن آنها ايران بود و حتی با ماشين هايشان مي آمدند ايران؛ ماشين هايشان را مي فروختند ؛ وزندگي مي كردند و هر وقت مي خواستند مي رفتند و اصلاً برايشان مشكلي ایجاد نمی‌شد؛ واين خيلي طولاني بود ومن فكر مي كنم كه اين يك گره بي ربطي است كه در روابط خورده و اين گره بايد باز شود.
○ در مسائل هسته اي چرا رژيم صهيونيستي به آمريكا فشار مي آورد و چه هدفي دارد كه نمي خواهد اين توافق صورت پذيرد؟
● رژيم صهیونیستی هم مي داند كه ما دنبال سلاح هسته اي نيستيم؛ به خصوص با فتوايي كه رهبري دادند اين را مي داند؛ او مي خواهد اين مشكلات ما حل نشود؛ خوب مي داند كه اگر ايران اين مشكلاتش را حل بكند؛ موقعيت سياسي واقتصادي و فرهنگي وتبليغاتي اش و همه موارد دیگرش بالا مي رود؛ كشورهاي عربي متأسفانه خيلي هايشان كم كم دارن به اشتباه به طرف اسرائيل مي روند آن موقع وقتيكه ايران در ميدان باشد نمي گذارد آنها بروندآن طرف؛ او (اسراييل) منافعش است و اين كار را مي كند.
○ ما الان در يمن شاهد نبردي هستيم؛ جنگي كه عربستان خودش آن را شروع كرده؛ به نظر شما عربستان چرا وارد اين جنگ شد واصلا چه تاثيري بر آينده رژيم عربستان (رژيمي كه حالا دارد حكومت مي كند) خواهد گذاشت؟
● من اين را از اشتباهات عربستان مي دانم؛ از اشتباهات استراتژيك مي دانم؛ او فكر مي كند كه مثلا چه نتيجه اي از اين جنگ مي تواند بگيرد؟
حالا فرض كنيد 1 سال هم بيايد همينطور يك جمعيت عظيمي را بمباران كند؛ جمعيت عظيم قانع وپرطاقتي را كه بسيار استقامت دارند وبالاخره آنجا هستند.
عقده ها زياد مي شود؛ كينه ها زياد مي شود؛ خونها چشمها را مي گيرد؛ داخل عربستان الان چند مليون يمني وجود دارد؛ جنوب عربستان مورد ادعاي يمن است؛ اين مشكلاتي است كه عربستان بي جهت خودش را وارد كرده و فکر مي كرد كه می‌توتند نيروي زميني هم به آنجا وارد کند اينجوري نيست. جنگ زميني همه اش خطر است؛ هيچ كشوري به اين آساني اتباعش را نمي فرستد ودر جنگ اجير نمي كند؛ حالا اينجوري است. به علاوه عربستان ميزبان ضيوف الله است؛ اين کشور بايد چهره مهرباني داشته باشد نمي شود كه اينهمه مسلمان را بكشد؛ اينهمه كشور فقير اسلامي را منهدم كند؛ باز هم اعتبارش باقي بماند!
من فكر مي كنم يك مقدار خامي مسئولان جديد است اگر ملك عبدالله بود اين اتفاقات نمي افتاد؛ خوب قبلا هم يمن بود وسالهاست كه آنجا دعواست؛ عربستان چكار مي تواند بكند؟ اون موقع چكار مي توانست بكند؟ در آن موقع كه آنها همه چيز داشتند؛ اگر يمني ها خودشان دنبال يك حركتي باشند عربستان بايد منتظر باشد ببيند از اينها كدامشان مسئول مي شود روابط گرم با اينها داشته باشد؛خطر اينها را نداشته باشد مزاحمت نداشته باشد؛ به خاطر خامي اشتباه كردند وحالا چه طور عقب نشيني كنند؟ كار آساني هم نيست.
○ به نظر حضرت‌عالی ائتلاف بين المللي كه جهت مبارزه با گروهک تروریستی داعش تشكيل شده است، چقدر جدي است؟
● آن ائتلاف خيلي كاري نمي كند؛ عمدتا هم آمريكاست كه مي زند؛بعضي هواپيماهاي ديگر هم حركت مي كنند؛ مي آيند مي زنند آنها در اين حد مي توانند باشند كه اگر در يك جايي تجمع باشد، آن را كشف كنند و به آن حمله کنند؛ آنها كه نمي توانند از هوا جنگ زميني كنند بلكه يك مجموعه اي باشد يه جايي باشد يه هدف خوبي باشد مي توانند بزنند اگر واقعا صادق باشند؛ صادق بودنشان را هم نمي دانيم؛ آنها بالاخره در سوريه درگير هستند؛دنبال يه چيزي هستند كه يه راه حل پيدا كنند؛در عراق اهداف خاص خودشان را دارند وآن اهداف هم بايد بيشتر بررسي شود؛ مصالح خودشان ومصالح منطقه را درنظر بگيريد حقيقتا من الان يك قضاوت روشني درباره مبدا وحاميان وشرايط داعش نمي توانم بكنم جز در حد اخباري كه مي خوانم و يك جمع بندي هايي كه در ذهنم هست.
○ تاثير نيروهاي مردمي عراق را به خصوص كه مرجعيت پس از 100 سال فتوا داد؛ شما تاثير اين مساله را در عراق چگونه مي بينيد؟
● بالاخره اين پدیده‌ای بود كه در انقلاب اسلامي ايران تجربه شد؛ خوب ما هم وقتي كه انقلابمان پيروز شد؛ ارتش، پليس، ژاندارمري، ساواك وهمه اينها نامحرم بودند البته بدنه ارتش و پليس نه؛ بلكه كما بيش با مردم بودند؛ وقتي امام خمینی قدس سره نيروهاي مردمي را با فراخواني بسيج 20 میليوني (بسيج مستضعفين) را مطرح كردند واين نيروهاي داوطلب شكل گرفتند؛ حتي جنگ ما را هم اينها حل مي كردند؛ وكاملا تجربه موفقي بود البته ما مي توانستيم مثل ديگران ذخيره ارتشي سپاهی نظامي داشته باشيم ؛الان اسرائيل در شرايط عادي ارتشش كوچك است؛ ولي ذخيره اش تقريبا بيشتر مردم است و هر وقت فراخوان بدهد اينها هستند و در طول سال هم هميشه يك دوره مي بينند كه اطلاعاتشان قوي باشد اونجوري ارتش را نگه مي دارند؛اينها مي توانند بدنه خوبي براي دفاع باشند. ودر ايران اين تجربه شد و در عراق هم اين تجربه را تا به حال نداشتند ولي با دعوت آيه الله سيستاني اين تشکیل شد؛ منتها بايد خيلي منضبط باشند وكارهاي غير اصولي نكنند و برنامه اي براي شيعيان به وجود نياورند بالاخره دشمن دنبال اين است كه يك عيبي پيدا كند واين عيب را بزرگ كند؛ شيعه را هم بدنام كند؛خيلي موارد را بايد مراعات كنند؛ يك تجربه جدي است كه ايران داشته و عراق هم الان دارند كمي از آن راه استفاده مي كنند.
○ به نظر جناب عالي نهايت اين مواجه اي كه الان بين جبهه مقاومت (حزب الله؛ سوريه؛ ايران) است با جبهه مقابل آن كه الان غرب است وگروههاي تروريستي در منطقه هستند؛ بالاخره اين اوضاع در منطقه به كجا مي رسد و چه نهايتي خواهد داشت؟
● من نگرانم كه بالاخره دولت سوريه اكثر منابعش خشكيده و مي خواهد زندگي كند؛حامي جدي مالي تسليحاتي و خيلي چيزهاي ديگر هم ندارد؛ خيلي از شهرهاي مهمش اشغال شده؛ مراكز نفتي اش يا تعطيل شده يا غارت ميشه؛ گازش كما بيش دارد همينطور مي شود؛منابع فسفاتش آسيب ديده و ميليونها آواره دارد و خيلي مساله دارد كه اصلا كشور منهدم شده و خوب بالاخره با كمك مقاومت وكمك ايران ؛كمك حزب الله بالاخره سرپا مانده اند ولي روز به روز هم تروريستها دارند تقويت مي شوند؛ حالا ديگه به هرحال به جايي بند هستند كه دارند تقويت مي شوند؛ نگرانم كه چه اتفاقي در آنجا بيافتد؛دنيا اين را فهميده كه اگر خداي ناكرده الان دولتش (سوريه) سقوط كند آن منطقه مي شود قلمرو ترويستها بدتر از ليبي فعلي. چون عملا در ليبي دولت مستقري ندارد و مي بينيد كه چه وضعي دارد؛ اين بدتر مي شود؛ در كنارش اسرائيل هست كه او خصم جدي سوريه است.. بالاخره سوريه يك سد بزرگي در مقابل كارهاي تجاوزگري اسرائيل بود ومي تواند بعدا باشد بنابراين مجموعه اين عوامل جاي نگراني پيش مي آورد؛ خود غربي ها هم ترسيده اند غربي ها مي‌دانند كه اگر آنجا مركز تلاش وفعاليت تروريستها شود به همه اطراف سرايت مي كند و ديگر خيالشان راحت نخواهد بود و تروریسم هر گوشه دنيا را تهديد خواهند کرد و از هر گوشه دنيا ارتزاق مي كنند كه بسيار خطرناك است؛اگر روزي سوريه دست تروريست ها باشد جنگ داخلي بيشتر مي شود و مردم سوريه بيشتر پايمال مي شوند ومنابع سوريه بدتر تلف مي شود و خيلي اتفاقات مي افتد و درآن صورت لبنان مشكل واقعي پيدا مي كند وعراق هم نا امني اش قوي تر مي شود و بعد هم در كشورهايي مثل تركيه؛ عربستان؛ كويت و اينجاها هم مساله ایجاد مي شود و خيلي اتفاقات مي افتد.
○ توصيف حضرت عالي از روابط ايران وجهان عرب چيست؟ به خصوص با كشورهاي خليج فارس؟
● الان بد مي بينم ؛ غير از بعضي از كشورها كه بالاخره يك حالت ميانه اي دارند كه آن حالت نيست، ولي يك حدي را حفظ مي كنند؛ من بد مي بينم ؛ما در زمان جنگ تقريبا همين جوري بوديم؛ يعني اينها همه پشتيبان صدام بودند غير از سوريه كه خودشان از پيش هم به خاطر اختلاف دو شعبه حزب بعث با هم مساله داشتند وما با سوريه همكاري مي كرديم و خوب بود؛ ليبي تا اواخر جنگ در كنار ما بود ولي ديگر بقيه اينجور نبودند؛ مصر و ديگران در عراق ارتش داشتند؛ وجنوبي ها همه پايگاه نظامي اشان وبندرهايشان وراه هايشان همه چيز آنها در اختيار عراق بود براي حمله به ما؛ شرايط اونجوري بود ما بعد از جنگ توانستيم مساله را حل كنيم و من كاملا اون موقع ميدونستم كه اگر عربستان را حل كنيم با بقيه آسان مي شود ؛ خيلي خوب با عربستان من مساله را حل كردم؛ البته اون موقع ملك عبدالله بود كه در آن زمان وليعهد بود؛مرد عاقلي بودو خيلي با اينها كه الان هستند تفاوت داشت وذاتا هم عقايدي به اين وهابي هاي تندرو نداشت وخودش هم در معرض ناراحتي بود؛شرايط خوبي كه ما با عربستان پيدا كرديم بقيه كشورهاي عربي هم همينطوري شد و به مسابقه افتادند وروابط خوبی داشتيم؛ خوب هم بود يعني در شرايطي بوديم كه ما مثلا حج مان تعطيل شده بود؛ كه براي كشور انقلاب اسلامي بد بود كه مردمش حج نروند؛ امام اواخر جنگ ما را جمع كرد و گفت درست نيست ما كه كشور انقلاب اسلامي هستيم حج اش تعطيل شود‌اين مثل نماز است براي ما و برويد اين را حل كنيد؛اين توصيه امام(ره) كمك كرد در آن راه توانستیم خوب پيش برویم و حل شد؛و خيلي جاها مسائلمان در آن موقع حل شد. همان ها حالا برعكس شده يعني آن ظرفيت عربستان با پول بيشتري كه جمع كرده والان شده آن طرف؛ اينجا هم ما يك گروه هاي تندرويي داريم كه به آتش اختلاف دامن ميزند؛ منتها اينها حرف مي زنند وعمل ندارند؛ حرفي مي‌زنند. به هرحال وضع خوبي نيست وبايد اين مساله حل شود.
○ حضرتعالي به عنوان يكي از حاميان بزرگ قضيه فلسطين هستيد، با توجه به نزديك شدن ما به روز جهاني قدس؛شما اهميت اين روز وآينده تحولات فلسطين را چگونه ارزيابي مي كنيد؟
● در مورد آينده فلسطين من هنوز هم عقيده دارم كه حضور اسراييل واين دولت جعلي بالاخره موقت است و يك روزي بالاخره اين جسم كه خارجي است و درپيكر يك ملت ويك كشور وارد شده است بالاخره روزي حذف مي شود؛ حالا كي وچگونه؟ شرايط فرق مي كند؛مي تواند خيلي زود شرايطي فراهم شود كه اسراييل صرفش نكند كه بماند ومي تواند هم خيلي طولاني شود چون اسراييل و حاميانش دارند تلاش مي كنند اين دوره را خيلي طولاني كنند؛اسراييل الان پايگاه چند منظوره غرب است در آنجا؛خيلي از آن استفاده مي كنند؛ فراوان؛هزينه مي كنند؛ولي درآمدشان خيلي بيشتر است ؛ يك درآمد ساده ايشان اين است كه با وجود اسراييل كشورهاي عرب همه با التماس خريدار سلاح هستند وخوب آنها با ناز تامين مي كنند واز اينجا درآمدهای هنگفتي دارند ووابستگي ايجاد كرده ومشكلات ديگري، من فكر ميكنم اسراييل نمي تواند طولاني بماند ؛ اينها يك تاريخ دارد؛و يك مدتي تمام مي شود؛ اما وضع فعلي كه الان دارد متاسفانه عربها از خصومت جدي اشان با اين اشغالگر كم‌کم كم بي تفاوت شده اند ومدتي ايران برايشان دشمن مقدم شد؛در جنگ اين جوري بود، بعدا دوباره داشتند يك حالت بهتري پيدا ميكردند كه الان دوباره همانطور شده و صحبت از ارتباط رسمي در خيلي جاها هست؛حتي در ميان برخی از خود فلسطيني ها الان بحث حل كردن مشكلشان با اسراييل جدي شده است البته آنها بنا نبود اين كار را بكنند اما حالا مشكل است و يك وضع بدي در رابطه با اسراييل دارد اما اين دائمي نيست ؛ همان نقاطي كه براي احياء تفكر انقلاب فلسطيني هست ؛ خوب اينها همه اش باارزش است ؛ يكی روز زمين است؛ يكي اش حوادث مهمي كه اتفاق افتاده حوادث بيت المقدس حوادث ديگري كه در خود مسجد اتفاق افتاده ؛خيلي چيزها دارند اينها همه وسيله اي است كه بهانه اي باشد تا دور هم جمع شوند وكاري بكنند اقدامي بكنند بحثي بكنند ونسل بعدي اشان را حفظ كنند يكي از كارهاي خوبشان اين بود كه من نميدانم هنوز هم ادامه دارد يا نه؛ كشورهاي عربي متعهد بودند كه شناسنامه ماندگار به فلسطينیها ندهند كه اينها هویت فلسطيني اشان باقي بماند؛ وفراموش نكنند ؛الان من درست نمي دانم چقدر به اين وفادار هستند و اين كار را مي كنند و در سالهاي اخير هم فلسطيني ها ضربه زيادي خورده اند ؛اردوگاه يرموك جاي نسبتا امن وخوبي بود كه در سايه حكومت سوريه اينها خوب زندگي ميكردند؛پيش از انقلاب من يك بار رفته بودم يرموك و خيلي آنجا را با حس و حال ديدم ودیدم همين جا مي تواند بعدا نقطه آغاز تهاجم عليه اسراييل باشد با آن شرايطي كه آنجا ديدم ؛ اشكالات زيادي به وجود آمده ؛مردم در غزه خيلي مظلومند وخيلي به آنها سخت مي گذرد ولي خيلي خوب مقاومت مي كنند واختلافات بين حماس و فتح خيلي خطرناك و بد است؛ انقلابيون نبايد اينجور باشند اينها همه يك دشمن مشترك دارند ونبايد سر چيزي دعوا كنند اين كارهاي بدي است و به نظر مي رسد كه الان وقت خوبي نيست؛براي اسراييلي ها كه يك راه بهتري براي پيشرفت باز شده؛ براي مسلمانان واعراب زندگي مشكل شده است.
○ حضرت امام كه آمدند قضيه را مطرح كردند؛به نظر شما چه تاثيري گذاشت ؟ چون قضيه فلسطين آن موقع در بين مسلمانان تقريبا در حال فراموشي بود؟
● اصولا همانطور به تدريج داشت فراموش مي شد، اما انقلاب اسلامي ايران مساله را زنده كرد و از همان روز اول با شاه درگير شديم ؛ امام، علما را دعوت كردند؛ این کتاب سرگذشت فلسطین اکرم زعیتر را كه من ترجمه كرده بودم را به همه آنها دادند وگفتند بخوانيد و ببينيد كه اين مساله ديني و ملي ما است وبايد اين هم جزو خواسته هايمان قرار بگيرد؛ در برابر رژيم چندتا خواسته داشتيم كه اين شد يكي از خواسته هاي مهمی که هنوز هم آن روحيه در مردم ما هست؛ اين است که امام روز جهاني قدس را اعلام كردند؛خوب خيلي تاثير داشت وهرسال دربسياري از كشورها ي دنيا اين مراسم گرچه به تدریج کمی کم رونق؛ شده اما بالاخره سفارت خانه هاي ما مراسمي برگزار مي كنند و دور هم جمع مي شوند وحرفهايي مي زنند واين مطالب احيا مي شود ؛خيلي موثر بود وجزو كارهاي بسيار موثر امام در مورد فلسطين بود و خوب ما خيلي ازاين چيزها درباره فلسطین داريم.
○ ارزيابي جناب عالي از جايگاه فعلي جبهه مقاومت به خصوص حزب الله كه به عنوان فرزند انقلاب اسلامي ايران شناخته مي شود چيست؟
● حزب الله لبنان حقيقتا يك نهاد بسيار بسيار با ارزشي است؛ پايه اين مقاومت زمان امام موسي صدر ريخته شد كه تحت عنوان حركت مستضعفان بود من در بيروت بودم كه داشت شكل ميگرفت وهمان موقع تبريك گفتم كه اين راه به آساني قابل خاموش شدن نيست؛ اين مي ماند وآنها بايد دنبال كنند،كه از داخل آن حزب الله بيرون آمد و خالص ترين انسانهاي آن منطقه، عضو حزب الله هستند وثابت هم كرده‌اند كه خيلي مقاوم و خيلي با اخلاص هستند و خيلي اصولشان محفوظ است و راهشان مشخص است ؛در درگيري هايي كه با اسراييل داشتند آنچنان نيرومند وارد شد‌ه‌اند كه الان به عنوان يك قدرت تهديد كننده اسراييل در آنجا مطرح هستند؛در سوريه اگر حزب الله نبود همان سالهاي اول به هم مي ريخت؛حزب الله دارد آنجا خيلي كار مي كند؛ ودر جاهاي ديگر هم كمك ميكند؛ واين مجموعه خوب كه البته ارتباط اساسي عقيدتي هم با ايران دارد وايران كاملاٌ با آنهاارتباط دارد و ماهم آنها را به عنوان اسوه اي براي ساير جاهايي كه مي خواهند مقاومت را شكل دهند مي بينيم وتا حالا هم تردید نكرديم وآن را ادامه دار مي بينم. نگران بودیم اگر سوريه هم وضعش به هم بريزد حزب الله مشكلاتي پيدا كند. ولي حزب الله الان خودش اينقدر نيرومند است كه به تنهايي هم مي تواند خودش را حفظ كند؛ ممكن است كه خيلي ها تشويق شوند كه ضربه اي بزنند؛ خوب ضربه اي مي زنند؛ ضربه اي هم مي خورند؛ الان به اندازه يك كشور آنها در لبنان كوچك تاثيرگذار هستند.
نظر شما