کاهش انتظارات آمریکا در توافق هسته‌ای با ایران از نگاه سی.ان.ان
شبکه‌ی خبری سی.ان.ان در گزارش تحلیلی به بررسی آن چه آمریکا در یک توافق هسته‌ای با ایران به دست می‌آورد و امتیازاتی که می‌دهد پرداخته و نوشته است: ایران و آمریکا از زمان آغاز مذاکرات هسته‌ای راهی راهی طولانی را پیموده‌اند.
به گزارش ایسنا به نقل از شبکه‌ی سی.ان.ان، باراک اوباما، رییس‌جمهور آمریکا بارها تاکید کرده است که یک توافق بد را امضاء نخواهد کرد اما جمهوری‌خواهان که از مخالفان مذاکرات هسته‌ای با ایران هستند می‌گویند که وی تقریبا در حال انجام همین کار است.
هم‌چنان که مذاکرات ایران و قدرت‌های جهانی برای دستیابی به یک توافق تا هفت ژوییه مذاکره می‌کنند، یک چیز بسیار روشن است، این که ایران و آمریکا از زمانی که غرب اولین‌بار بیش از یک دهه قبل از ایران خواست تا فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را متوقف کند راهی طولانی را پیموده‌اند.
در آن زمان مذاکره‌کنندگان ایران وآمریکا مواضع کاملا متفاوتی داشتند و حتی پشت یک میز مذاکره نمی‌نشستند در ازاء آمریکا برای تکرار قطعنامه‌های سازمان ملل علیه ایران که از این کشور می‌خواست غنی‌سازی اورانیوم خود را متوقف کند، تلاش می‌کرد. سازمان ملل پس از این که ایران به فعالیت‌های هسته‌ای خود ادامه داد، تحریم‌هایی را علیه این کشور اعمال کرد.
اما اکنون که حصول یک توافق نهایی نزدیک شده است، تغییرات زیادی ایجاد شده است. جان کری، وزیر امور خارجه آمریکا ساعاتی طولانی را برای رایزنی‌های دو جانبه با محمدجواد ظریف، همتای ایرانی‌اش صرف کرده است. واشنگتن پذیرفته است که تهران در مرزهای خود به غنی‌سازی اورانیوم ادامه دهد و در نتیجه زیربنای هسته‌ای این کشور فعال باقی خواهد ماند.
منتقدان مذاکرات هسته‌ای بر این باورند که دولت اوباما نه تنها به خواسته‌های زیادی از ایران تن داده بلکه حتی به خطوط اولیه خود پایبند نبوده و امتیازات زیادی داده است. آن‌ها این سوال را مطرح می‌کنند که آیا توافقی که اکنون روی میز قرار دارد اهداف غرب را محقق خواهد کرد یا نه.
شبکه سی.ان.ان در ادامه این گزارش توافق هسته‌ای احتمالی با ایران را در 10 محور مختلف مورد تحلیل قرار داده و آورده است:
- گریز هسته‌ای
زمان گریز هسته‌ای مدت زمانی است که برای ذخیره اورانیوم کافی در سطح تسلیحاتی برای یک بمب لازم است. سی.ان.ان در این گزارش با تکیه بر ادعای بی‌اساس غرب مبنی بر تلاش ایران برای دستیابی به ظرفیت تولید سلاح هسته‌ای و با استناد به محاسبات آمریکا، زمان گریز هسته‌ای ایران را دو تا سه ماه ارزیابی کرده است که در صورت حصول یک توافق این مدت به 12 ماه افزایش می‌یابد.
- سانتریفیوژها
ایران طبق تفاهمی که چندی پیش در لوزان به دست آمد، اجازه خواهد داشت 6 هزار و 104 سانتریفیوژ را نگه دارد که بیش از 5 هزار تای آن به غنی‌سازی اورانیوم ادامه خواهند داد اما این تعداد سانتریفیوژ بسیار بیش‌تر از آن چیزی است که مقامات آمریکا گفته بودند ایران باید داشته باشد. خواسته اولیه آن‌ها بین 500 تا 1500 دستگاه سانتریفیوژ در ایران بود.
در توافق هسته‌ای احتمالی این سانتریفیوژها تحت کنترل و نظارت آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قرار خواهند داشت.
- فعالیت‌های غنی‌سازی
ایران تاکنون سطح غنی‌سازی اورانیوم خود را کاهش داده و موافقت کرده است که تمامی فعالیت‌های غنی‌سازی‌اش را به سایت نطنز محدود کند. این کشور علاوه بر این، تنها از سانتریفیوژهای نسل اول خود استفاده خواهد کرد.
- مدت زمان توافق
اما محدودیت‌هایی که بر برنامه‌ی هسته‌ای ایران اعمال می‌شوند پس از 10 سال پایان خواهند یافت. این کشور پس از پایان دهمین سال قادر خواهد بود غنی‌سازی اورنیوم خود را افزایش دهد و پس از گذشت 15 سال برنامه هسته‌ای تهران کاملا مهار نشدنی خواهد بود. واضح است که همیشه پایانی در کار است چون این که ایران توافقی با مدت زمان نامحدود را امضاء کند غیرقابل تصور است. اما مدت زمانی که دولت اوباما برای اعمال این محدودیت‌ها مطالبه می‌کرد بین 20 تا 25 سال بود.
مارک دوبوویتز، یک کارشناس عضو بنیاد دفاع از دموکراسی‌ها در این باره گفت: آن‌ها (دولت آمریکا) فکر می‌کنند که این یک تغییر در تاریخ است و 15-10 سال زمان بسیار زیادی است اما ایران به سادگی می‌تواند پس از این مدت بدون محدودیت تحریم‌ها به برنامه هسته‌ای گذشته‌اش باز گردد.
- فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران
سی.ان.ان در این بخش از گزارش خود به اظهارات متفاوت وزیر امور خارجه آمریکا درباره‌ی موضوع فعالیت‌های هسته‌ای گذشته ایران، موسوم به ابعاد نظامی احتمالی پرداخت. کری به تازگی گفته بود که شفاف‌سازی در این زمینه دیگر برای حصول یک توافق هسته‌ای ضروری نیست. در حالی که وی پیش‌تر در ماه آوریل در گفت‌وگو با شبکه‌ی سی.بی.اس تاکید کرده بود. اگر قرار باشد توافقی حاصل شود ایران باید به پرسش‌ها در این زمینه پاسخ دهد.
- تاسیسات هسته‌ای زیرزمینی ایران
طبق یک توافق نهایی ایران غنی‌سازی اورانیوم در سایت فردو را که یک تاسیسات زیرزمینی است متوقف خواهد کرد و از این مرکز تنها برای انجام تحقیقات استفاده می‌کند و نمی‌تواند مواد شکافت‌پذیر را در آن ذخیره کند. این در حالی است که غرب در ابتدا خواهان تعطیلی کامل این سایت زیرزمینی بود.
- راکتور آب سنگین
بر اساس این گزارش، طبق یک توافق هسته‌ای ایران قرار است راکتور آب سنگین خود را به گونه‌ای باز طراحی کند که سطح پلوتونیوم تولیدی آن بسیار کاهش خواهد یافت. ایران هم اکنون نیز روند بازطراحی برای کاهش ظرفیت آن را آغاز کرده است.
اسراییل پیش‌تر تلاش کرده بود تا این راکتور به طور کامل برچیده شود.
- بازرسی
غرب از ایران می‌خواهد که امکان دسترسی آزاد و بدون محدودیت به سایت‌های مورد درخواست آن‌ها را فراهم کند که شامل سایت‌های نظامی نیز می‌شود. اما مقامات ایران تاکید می‌کنند که بر سر این موضوع به ویژه دسترس به تاسیسات نظامی کوتاه نمی‌آیند.
- لغو تحریم‌ها
مقامات غربی بر این مساله پافشاری دارند که تحریم‌های ایران پیش از اطمینان از پایبندی ایران به تعهداتش کاهش نخواهد یافت اما ایران به عنوان اولیه خواسته‌اش تاکید می‌کند تحریم‌ها به محض حصول یک توافق هسته‌ای باید لغو شوند.
- مسائل باقیمانده
به گزارش سی.ان.ان مقامات هنوز تصمیم نگرفته‌اند که ایران باید ذخایر اورانیوم خود را رقیق کند یا این که آن را به خارج از مرزهایش منتقل کند. هم‌چنین هنوز توافقی بر سر این که ایران طبق چه معیارهایی می‌تواند از اورانیوم غنی شده‌اش برای مصارف علمی استفاده کند حاصل نشده است.
به گزارش ایسنا، آمریکا و غرب در سال‌های اخیر با تکیه بر ادعاهای خود خوانده تحریم‌های اقتصادی را برای تحت فشار قرار دادن تهران اعمال کرده‌اند. اما این ادعاها درحالی مطرح می‌شود که ایران همواره تاکید می‌کند فعالیت هسته‌ای‌اش ماهیت کاملا صلح‌آمیز دارد و برای اعتمادسازی در این راستا تاکنون با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری کامل داشته است.
نظر شما