١٢ توصیه به مردم برای پیشگیری از تب کریمه

یک‌بار دیگر روستا‌ها و شهرهای ایران میزبان میهمان ناخوانده‌ای شده که با شیوع محدود آن نخستین قربانی‌های خود را گرفته است. هرچند چند سالی خبری از بروز بیماری‌های مشترک میان دام و انسان نبود، اما امسال و همزمان با آغاز فصل گرم دو نوع بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان در شمال کشور و تب کریمه کنگو در شرق و استان خراسان‌شمالی باعث مرگ چند تن از اهالی این مناطق شده است. 

با وجودی که مسئولان ذی‌ربط ورود این بیماری‌ها را به پایتخت و شهرهای بزرگ دیگر تکذیب کرده‌اند، ولی این روزها بیش از پیش مردم در استفاده از فرآورده‌های گوشتی شامل گوشت مرغ و قرمز دقت می‌کنند. 

چراکه براساس اعلام سازمان دامپزشکی کشور آنفلوآنزای مرغی از طیور آلوده به این ویروس به انسان منتقل می‌شود و تب کریمه خونریزی‌دهنده کنگو نیز با لمس دام آلوده به راحتی به انسان منتقل می‌شود. با این حال تنها با رعایت اصول بهداشتی اولیه می‌توان از بروز و شیوع این بیماری‌های خطرناک جلوگیری کرد. 

بر همین اساس بیش از گذشته استانداردها و توصیه‌های سازمان دامپزشکی به‌عنوان متولی سلامت فرآورده‌های گوشتی در کشور اهمیت پیدا می‌کند. در همین زمینه مسئولان این سازمان در توصیه‌ای اولیه از مردم خواستند تا از مصرف گوشت گرمی که در دمای یخچال نگهداری نشده باشد و همچنین لبنیات غیرپاستوریزه جدا خودداری کنند. 

در پی بروز نگرانی میان مردم سازمان دامپزشکی کشور روز گذشته در اطلاعیه‌ای از مردم خواست با توجه به افزایش احتمال شیوع بیماری تب کریمه کنگو در فصول گرم سال، با جلوگیری از رفتارهای مخاطره‌آمیز مراقب سلامتی خود باشند. 

با توجه به افزایش احتمال شیوع بیماری تب کریمه کنگو در فصول گرم ‌سال همزمان با فصل فعالیت مخزن بیماری (کنه‌ها)، سازمان دامپزشکی در اطلاعیه‌ای از مردم و به ویژه گروه‌های در معرض خطر شامل دامداران، کارکنان کشتارگاه‌ها، قصابان، کشاورزان و به‌خصوص روستاییان و عشایر که به نحوی با دام سر و کار دارند، خواست با جلوگیری از رفتارهای مخاطره‌آمیز مراقب سلامتی خود باشند. 

از جمله این توصیه ها که در این اطلاعیه به آن اشاره شده است شامل ١ - خودداری از کشتار دام در خارج از کشتارگاه‌ها ٢- رعایت اصول بهداشتی و استفاده از وسایل حفاظت فردی توسط کارکنان زنجیره کشتار، انتقال و عرضه‌کنندگان گوشت ٣- نگهداری لاشه حداقل به مدت ۲۴ ساعت پس از استحصال در اتاق سرد در کشتارگاه ٤ - خودداری از خرید گوشت‌های بدون مهر دامپزشکی ٥ - خودداری از مصرف گوشت تازه (گوشت خریداری شده باید به مدت حداقل ۲۴ ساعت در یخچال ۰ تا ۴ درجه سانتیگراد، نگهداری و سپس، مصرف شود) ٦- خودداری از مصرف جگر به صورت خام (جگر خریداری شده باید به مدت حداقل ۴۸ ساعت در یخچال ۰ تا ۴ درجه سانتیگراد، نگهداری و سپس، مصرف شود) ٧- استفاده از دستکش، هنگام خرد کردن گوشت در مراکز عرضه و نیز منازل ٨- اجتناب کودکان و روستاییان و دامداران از بازی یا ملامسه کنه‌های ماده تخم‌ریزی کرده و... ٩- خودداری از جدا و له کردن (کشتن) کنه‌ها توسط شیردوشان و دامداران ١٠- خودداری از پشم‌چینی دام‌ها، بدون استفاده از تجهیزات و لوازم ایمنی و حفاظت‌کننده ١١- اجتناب از استراحت در مراتع و کوهستان‌ها بدون استفاده از وسایل ایمن و ١٢- منازل و اصطبل‌های روستایی جهت کاهش جمعیت کنه‌ها سم پاشی می‌شود. 

براساس این گزارش تب خونریزی‌دهنده کریمه کنگو ازجمله بیماری‌های مشترک بین انسان و دام است که نشانه درمانگاهی مشهودی در دام‌های آلوده ندارد و از این رو اقدامات دامپزشکی صرفا به منظور تأمین بهداشت جمعیت انسانی و متعاقب گزارش وقوع بیماری در انسان، آغاز می‌شود. 

متخصص بهداشت و کنترل مواد غذایی سازمان دامپزشکی کشور گفت: توصیه ما به مردم این است که مرغ با وزن بیشتر از یک کیلو و ۸۰۰ گرم مصرف نکنند. فرهمند صالح‌زاده با بیان این‌که باکتری تب مالت به حرارت حساس است، اظهار داشت: بنابراین هر فرآورده‌ای که به اندازه کافی حرارت ببیند، این باکتری در آن از بین می‌رود. 

وی افزود: سازمان دامپزشکی موافق عرضه شیر فله (سنتی) نیست و به اعتقاد ما پاستوریزه کردن شیر موجب از بین رفتن مخاطرات آن می‌شود. این مقام مسئول در پاسخ به این پرسش که آیا احتمال دارد مردم شیرخام را بجوشانند اما باکتری تب مالت در آن از بین نرود؟ گفت: در این حالت شیرخام باید حدود ۱۰ دقیقه جوشانده شود به‌طوری‌که کل شیر به دمای مناسب برای از بین رفتن باکتری برسد؛ در چنین حالتی باکتری از بین می‌رود اما از کیفیت شیر هم کاسته می‌شود چراکه مقداری از ویتامین‌های شیر بر اثر جوشاندن از بین خواهد رفت. 

دبیر انجمن مرغداران کشور با تأیید شیوع آنفلوآنزای مرغی در شمال کشور گفت: این بیماری از سمت پاکستان و از طریق وزش باد‌های شدید به مناطقی از گلستان و مازندران آمده اما کنترل شده است. محمد یوسفی با بیان این‌که این بیماری دو مرغداری صنعتی را در شمال کشور درگیر کرده است، گفت: تمام مرغ‌های این دو مرغداری برای جلوگیری از شیوع بیماری معدوم شد. 

یوسفی با اشاره به این‌که تلفات این بیماری درحد ناچیزی بوده است، ادامه داد: نگرانی از بابت تأمین مرغ مورد نیاز مردم و شیوع این بیماری به سایر مناطق وجود ندارد زیرا دامپزشکی به شدت درحال پیگیری است. 

دبیرکل کانون سراسری مرغ تخم‌گذار کشور نیز با بیان این‌که شیوع آنفلوآنزای مرغی از استان مازندران فراتر نرفته است، گفت: از روز پنجشنبه تاکنون صادرات تخم مرغ ایران به کشور عراق متوقف شده است.

سیدفرزاد طلاکش اظهار داشت: شیوع این بیماری فعلا در سطح مرغ‌های بومی و محلی است و مرغداری‌های صنعتی هنوز درگیر آن نشده‌اند. 

طلاکش با اشاره به این‌که طی ۲۰ روز گذشته ایران تخم‌مرغی به افغانستان صادر نکرده بود، افزود: طی روزهای اخیر صادرات به کشور افغانستان آغاز شده و درحال انجام است. 

طلاکش افزود: درحال حاضر برخی مرغداران مرغ تخم‌گذار بابت آنفلوآنزای مرغی ‌سال ۹۰ هنوز از دولت طلبکار هستند و اگر اطمینانی در این زمینه وجود نداشته باشد، ممکن است با دولت همکاری نکنند. 

از سوی دیگر سازمان حفاظت محیط‌زیست طی نامه‌ای به وزیر جهاد کشاورزی درخواست کرد، مصرف سم پرخطر و پرمصرف دیازینون در گوجه فرنگی که عوارض بسیار مخربی برای محیط‌زیست و سلامت مردم به همراه دارد و ازجمله خطرناک‌ترین سموم برای آبزیان و پرندگان است، متوقف شود. 

محمدجواد سروش، مشاور سازمان حفاظت محیط‌زیست در امور سموم و کودهای شیمیایی با اشاره به تشکیل کمیته مدیریت منابع پایه و کاهش آلودگی کود و سم در سازمان حفاظت محیط‌زیست، گفت: بر این اساس، طی نامه‌ای به وزیر جهاد کشاورزی درخواست شد تا مصرف سم پرخطر و پرمصرف «دیازینون» که ازجمله خطرناک‌ترین سموم برای آبزیان و پرندگان است و مصرف سالانه آن بیش از سه‌میلیون لیتر در ایران است، هرچه سریع‌تر  متوقف شود.