حراج تهران از نگاه «فاینشنال تایمز»
نشریه «فاینشنال تایمز» در واکنش به حراجی بزرگ و رکوردشکن تهران، آن را نشانهی بهبود بازار آثار هنری معاصر و بازتاب رشد نگرش خوشبینانه در ایران دانست.
به گزارش ایسنا، حراجی بیسابقه تهران که از نظر فروش، رکورد فروش آثار هنری را در ایران شکست با واکنش گوناگون رسانههای خارجی همراه شد. در این راستا، نشریه «فاینشنال تایمز» در گزارشی به این موضوع پرداخته است: هنر معاصر ایران یکی از اولین قربانیان مشکلات اقتصادی حاصل از تحریمهای بینالمللی بوده، اما در حالی که این کشور همچنان درگیر این محدودیتها و نرخ بالای تورم و رکورد اقتصادی است، بازار آثار هنری در ایران یکی از اولین بخشهایی است که نشانههایی از بهبود را پس از مذاکرات و کسب احتمالی توافق هستهای از خود نشان داده است.
در حالی که مجموعهداران منتظر حصول توافق میان ایران و قدرتهای جهانی تا پایان ماه ژوئن و ایجاد بستر مناسب برای برداشته شدن تحریمها هستند، اولین نشانههای بهبود اقتصادی در حراجی بزرگ 29 می در تهران نمودار شد.
فاینشنال تایمز ادامه داده است: بزرگترین حراجی هنری ایران که توسط بخش خصوصی سازماندهی شده بود موفق به ثبت رکورد فروش 4 / 21 میلیارد تومانی (26 / 7 میلیون دلاری) شد که حاکی از رشد 56 درصدی در مقایسه با حراجی سال گذشته است و این در حالی است که برای 126 اثر هنری به حراج گذاشتهشده شامل آثار معاصر و همچنین کلاسیک، پیش از آغاز حراجی فروش بین 8 / 3 تا 2 / 5 میلیون دلار پیشبینی شده بود.
لیلی گلستان - مدیر گالری گلستان در تهران - در اینباره میگوید: «این امر نشان از آن دارد که مردم احساس بهتری نسبت به توسعه کشور دارند و امید در آنها افزایش یافته، با این وجود، هنر ایران در عرصه جهانی و در غرب به خوبی شناخته نشده و ارزش آن درک نشده است. این حراجی از لحاظ کیفی چیزی از نمایشگاههایی مانند FIAC در پاریس کم ندارد، اما هنر ایران به بازاریابی بهتری در سراسر جهان نیاز دارد.»
صاحبان گالریهای هنری در ایران نیز اذعان میکنند که فروش آنها تحت تأثیر مذاکرات هستهای و همچنین دیدگاه هنرپسندانهتر حسن روحانی - رییسجمهور ایران - و برچیدن برخی سیاستهای فرهنگی بازدارنده جهش قابل ملاحظهای داشته است.
فاینشنال تایمز در ادامه درباره حراجی آثار هنری در تهران نوشته است: تنگتر کردن حلقه تحریمها علیه ایران در چهار سال گذشته موجب نزول هنرهای تجسمی شده بود، هنری که میتواند فراتر از بازارهای داخلی رشد کند و حضور برجسته بینالمللی داشته باشد. همچنین نزول ارزش ریال تا 50 درصد به این معنا بود که حضور در نمایشگاههای خارجی برای هنرمندان ایرانی مقرونبهصرفه نیست.
محدودیتهای بانکی و ترس از نقض تحریمها علیه ایرانیها موجب شده بود بسیاری از سرمایهداران ایرانی در آمریکا و اروپا اقدام به خرید آثار هنری از داخل ایران نکنند. در این میان کشمکش سیاسی ایران با امارات - بهعنوان اصلیترین مشتری هنر ایرانی - موجب دلسردی مجموعهداران عرب و تمایل نداشتن آنها به خرید آثار هنری شده بود.
علیرضا سمیعآذر، برگزارکننده و بنیانگذار حراجی تهران، نیز معتقد است: «تأثیر روانشناختی احتمال رفع تحریمها علیه ایران، به آثار هنری ایرانی کمک کرد تا با قیمت پیش از اعمال تحریمها و حتی فراتر از آن به فروش برسند.
ایران با وجود داشتن رکورد در سالهای اخیر، از نظر کیفیت و کمیت آثار هنری همچنان یکهتاز کشورهای منطقه از جمله ترکیه و لبنان است.»
هنر ایرانی برای سالهای طولانی آنگونه که باید شناختهشده نبود، اما در دهه گذشته با افزایش تعداد فارغالتحصیلان دانشگاهی، افزایش قارچی گالریها و افزایش ثروتمندان، این شرایط در حال تغییر است.
همچنین نسل جدیدی از مجموعهداران در ایران ظهور کرده است که در حال حاضر مشتری اصلی آثار هنری معاصر هستند، افرادی که از سرمایهگذاری سنتی در بازار املاک، طلا، آنتیک و فرش فاصله گرفتهاند. برخی از این مجموعهداران جوان، پیشینهی شناختهشدهای دارند، اما بسیاری از آنها متعلق به نسل جدید ثروتمندان ذینفع از دلارهای نفتی و همچنین ساختوسازهای املاک هستند.
خشایار گرامی، صادرکننده 29 ساله حبوبات که صاجب یکی از این مجموعههای میلیون دلاری است، میگوید: «هنر بهتر از سایر بخشها میتواند ثروتم را به سود برساند.»
این مجموعهدار جوان اظهار میکند: «در طول 15 سال اخیر، ارزش املاک و مستغلات 25 برابر، طلا 45 برابر، اما ارزش آثار هنری 250 برابر شده است. بازار آثار هنری در ایران هنوز کوچک است و سرمایهگذاران سنتی هنوز آن را بهعنوان یک بازار سرمایهگذاری در نظر نمیگیرند؛ اما فضای زیادی برای رشد وجود دارد.»
نشریه گاردین نیز چندی پیش دربارهی «حراج تهران» نوشته بود: «حراجی هنرهای مدرن و معاصر تهران که به تدریج جای خود را در میان بزرگترین حراجیهای هنری در خاورمیانه باز کرده، مراسم سالانهای است که امسال برای چهارمینبار برگزار شد، اما سالی متفاوت را تجربه کرد؛ قیمتهای پیشنهادی برای خرید آثار هنری در کشوری که همچنان با تحریمهای بینالمللی دست به گریبان است، فوقالعاده چشمگیر بود و در نهایت هم فروش 3 / 4 میلیون پوندی این حراجی، رقمی دو برابر فراتر از پیشبینیها را ثبت کرد. نگرش سیاستمداران ایرانی به هنر در حال تغییر است. همچنان که ماه گذشته شهردار تهران بیلبوردهای تبلیغاتی سطح شهر را برای مدت 10 روز به آثار هنرمندانی مانند پیکاسو و ماگریت اختصاص داد.»
نظر شما