نشنال اینترست: پیامدهای امنیت منطقه‌ای پس از توافق هسته‌ای
شاید دور از عقل به نظر برسد اما توافق هسته‌ای ایران فرصت بسیار خوبی برای جهان عرب و اسرائیل به عنوان یک شریک ساکت است که معاملات جدیدی را با ایران آغاز کنند.
دستاورد احتمالی سال جاری در مورد اعمال محدودیت بیش از یک دهه‌ای بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران، پیامدهای گسترده و بسیار مثبتی برای امنیت منطقه‌ای دارد اما درک آن‌ها نیازمند رهبری، شجاعت و ابتکار است.
در حال حاضر بلند‌ترین صدا در جهان عرب بیانگر این نکته است که مذاکرات هسته‌ای تنها یکی از راه‌های ارزیابی تهدید از سوی ایران است. حتی اگر همه موافق باشند که تهدید یک ایران مسلح به سلاح هسته‌ای برای سال‌های سال به شدت کاهش یافته، ایران باز هم یک تهدید اساسی محسوب می‌شود زیرا این پتانسیل را دارد که دستور کار منطقه را تنظیم کند و در مجامع بین المللی حضوری موفقیت آمیز داشته باشد، به گونه‌ای که جهان عرب آشفته توانایی‌اش را ندارد.
اما سران عرب به خصوص در حوزه خلیج فارس می‌توانند با تغییر طرز فکر خود، با اعتماد بیشتر نشان دهند که همتای باارزشی برای ایران هستند و ایجاد یک استراتژی منطقه‌ای برای مشارکت سازنده با ایران را آغاز کنند.
قرار نیست چنین استراتژی بر این فرض استوار باشد که ایران قابل اعتماد‌تر شده یا مواضع ایران نسبت به چالش‌های منطقه‌ای پس از موفقیت در مذاکرات هسته‌ای تعدیل شده است. اعراب با واقعیت ایرانی روبرو خواهند شد که اطمینان بیشتری از خود خواهد داشت و در روابط اقتصادی با جهان موفق‌تر خواهد بود. در کشورهای عرب، به خصوص در حوزه خلیج فارس نسل جدیدی از رهبران سلطنتی روی کار آمده‌اند و دستاوردهای خوبی در ارتباط دادن منطقه به اقتصادی جهانی وجود داشته که می‌تواند یک پویایی سیستماتیک و متعادل را میان ایران و جهان عرب ایجاد کند.
مطمئنا جنگ فرهنگی میان آن‌ها به این زودی پایان نخواهد یافت اما همکاری اقتصادی و سیاسی ممکن است: ایرانیان به فرهنگ خود به عنوان فرهنگ بر‌تر نسبت به جهان عرب افتخار می‌کنند و این در حالی است که اعراب سنی شیعیان را کمتر از خود می‌دانند اما در واقع در برابر شکوه تاریخ و هویت امپراتوری پارسی حس حقارت دارند.
نخبگان در جهان عرب و اسرائیل با در نظر گرفتن بد‌ترین حالت ممکن در مورد توافق هسته‌ای، خطر شکست را به جان می‌خرند و انکار دستاوردهای دیپلماتیک این توافق می‌تواند از بسیاری جهات نتیجه‌ای عکس داشته باشد و جهان عرب که همین حالا هم به دلیل وحشی گری‌های داعش آشفته است را غرق در بدبختی کند.
شاید دور از عقل به نظر برسد اما توافق هسته‌ای ایران فرصت بسیار خوبی برای جهان عرب و اسرائیل به عنوان یک شریک ساکت است که معاملات جدیدی را با ایران آغاز کنند. این معادلات می‌تواند نه بر پایه اعتماد بلکه بر اساس منافع متقابل و همچنین در مناطقی که دارای منافع مشترک هستند صورت بگیرد. برخی مسائل امنیتی همچنان محل اختلاف و تنش خواهد بود اما با گذر زمان، یک توافق جدید ممکن است فرصت‌های را برای تمامی طرف‌ها ایجاد کند، به گونه‌ای که دست از حمایت بازیگران غیردولتی نیز بردارند.
ایران و عربستان پیش از این نیز بحث‌های نرم و حرکات آشتی جویانه داشته‌اند و عمر این مراودات چندان طولانی نبوده است. اما صف آرایی جدید در ریاض نشان می‌دهد که آن‌ها خود را با واقعیت توافق هسته‌ای ایران وفق خواهند داد.
منبع: فرارو
نظر شما